Een tijdige start en beredeneerde keuze qua behandelingen maakt tripsbeheersing haalbaar in uien.

De opkweek van de preiplanten voor het komend seizoen verloopt behoorlijk moeilijk. Door de koude en natte weersomstandigheden van maart, april en begin mei is er later uitgezaaid en/of is de kieming en opkomst minder goed verlopen. Heel wat telers zijn uitgeweken naar een serre voor de opkweek en ook dit is niet het meest ideale scenario. Planten die van binnen naar buiten gaan, hebben het moeilijk met de aanpassing aan het gewijzigde klimaat. In een serre is het meestal vochtiger en is er geen wind waardoor er minder uitdroging is. Zeker bij schraal weer tijdens het uitplanten kunnen planten van onder plastiek of glas het moeilijk hebben. 

Een weekje later dan voorzien, op 23 mei, zijn we bij PCG gestart met de aanleg van de proeven. De ruggen werden getrokken op 22 mei. De slips konden geplant worden in mooie, vochtige ruggen. Het nadeel van het natte voorjaar is wel dat de bodem lang koud is gebleven en de net getrokken ruggen nog niet de kans hebben gehad om op te warmen. Door de koude nachten zien we dat de temperatuur 's nachts tot ongeveer 10 graden zakt op 15 cm diepte in de rug. Overdag loopt de bodemtemperatuur wel gemakkelijk op tot tegen de 20 graden.

Vanaf 01/04/2023 tot 30/06/2023 is er een blokperiode geopend voor het indienen van niet-productieven investeringen (NPI's) voor landbouwers. Onder de NPI's vallen ook infiltratiesystemen, zowel bovengronds (WADI en andere) als ondergronds (infiltratieblok, -kolk en -put).

Ondertussen zijn op veel plaatsen de zaaiuien in de grond geraakt. Her en der is niet het volledig voorziene areaal uitgezaaid omwille van het late voorjaar en het bijkomend risico op een verlaagde opbrengst. De natte omstandigheden en het laat zaaitijdstip hebben een enorme impact gehad op de zaaiomstandigheden. Regenbuien kort na zaai veroorzaakten in sommige regio’s plassen op het veld. Of dit nat, laat voorjaar een nadelig effect zal hebben op de teelt is nog koffiedik kijken en zeer afhankelijk van weersomstandigheden en regio.

Het natte voorjaar stuurt op heel wat bedrijven de voorjaarsplanning in de war en zorgt voor een algemeen latere start in heel wat teelten. Voor bataat zijn de mogelijkheden echter beperkt om veel te veranderen aan de voorziene planning. Bij PCG komen de planten toe gespreid over week 20, 21 en 22. Ook hier wordt het nipt en hopen we dat we de ruggen tijdig kunnen trekken.

Van zodra het weer het opnieuw toelaat, zal er regelmatig prei geplant worden voor de herfst- en winterteelt. Na het aanplanten is de eerste actie veelal de onkruidbestrijding. In 2021 zijn de herbiciden op basis van de actieve stof bromoxynil (Bromotril, Xinca, …) verdwenen en is de bestrijding van onkruid in na-opkomst een stuk moeilijker geworden. Ondertussen zijn er ook enkele nieuwe toelatingen in de teelt van prei.

Voor de aanpak van Fusarium moet gezocht worden naar oplossingen door hygiëne, resistentie en (groene) gewasbeschermingsmiddelen. Ook door de grond te stomen, kan je het inoculum sterk terugdringen en zo de symptomen onder controle houden.  Om alle mogelijke maatregelen en acties voor te stellen werd een hygiëneprotocol Fusarium opgesteld dat jaarlijks geüpdatet wordt.

Op één van onze percelen in Kruishoutem startten we een experiment met peilgestuurde drainage in combinatie met subirrigatie. Dit heeft als belangrijkste voordeel dat extra water gebufferd kan worden in landbouwbodems, voornamelijk op tijdstippen dat de bodem niet verzadigd is met water.

De meeste prei voor bewaring is geoogst. Er was dit seizoen een groot verschil in lengte van de stok waar te nemen. Plantdata, rassen en grondsoort waren allemaal zaken die invloed hadden op de snelheid van groei van de zaadstengel.

Net als veel praktijkbedrijven is ook PCG er dit seizoen nog niet in geslaagd uien te zaaien in goede omstandigheden. De bodem laat het niet toe bewerkt te worden zonder (langdurige) schade aan te richten. Ook de voorspellingen spelen niet in ons voordeel, wanneer de bodem bekwaam is om te bewerken hangt de volgende bui al boven ons hoofd.

De droogte van de afgelopen jaren maar ook de recente overstromingen tonen duidelijk aan dat we het landschap klimaatrobuuster moeten maken. Door toepassing van stuwen in waterlopen wordt het water maximaal op de akkers vastgehouden en wordt infiltratie bevorderd.

Gezien het toenemende succes van de teelt van bataat in Vlaanderen, kreeg PCG de voorbije jaren veel vragen omtrent beschikbare mechanisatie in de teelt. Voor vele bedrijven vormt de afwezigheid van aangepaste mechanisatie voor elk onderdeel van de teeltwerkzaamheden de grootste struikelblok om over te gaan naar opschaling van de teelt.
 

Vanwege de grote belangstelling die getoond wordt in de lokale gemberteelt, zet PCG dit jaar verder in op gember. Dit jaar onderzoeken we het potentieel van dit innovatieve gewas in korte keten. De proeven liggen daarom aan in een onverwarmde, biologische tunnelteelt.

De groei is pas eind maart goed op gang gekomen en de prei is nu nog wat aan het toenemen in volume. Tegelijkertijd is de schotstengel ook snel aan het groeien waardoor de oogst voor industrie of frigobewaring niet echt later zal zijn dan normaal. De eerste stok met lengtes tot 15 cm werd al in de tweede helft van maart waargenomen in Pluston. Dit kwam uiteraard voor bij prei die geplant was tot half juli. 

Het PCG werkt samen met 3 andere kennisinstellingen aan het project “Een nieuwe methodiek voor vergelijkend rassenonderzoek van hardfruit”. Als resultaat van dit project wordt een snellere en betere keuze van nieuwe variëteiten appelen en peren voor de Vlaamse telers verwacht, met bijzondere aandacht voor het aspect smaak.

De teelt van bio komkommer in tunnel vormt voor vele telers nog een uitdaging en er heersen nog een aantal praktische vragen rond. De meest voorkomende vragen gaan over de bestrijding van spint, de zinvolheid van het gebruik van geënte planten in een tunnel en het ideale moment om een tweede planting komkommer te doen. Het doel van een nieuw CCBT-project van PCG is om telers een antwoord te bieden op bovenstaande vragen zodat ze weloverwogen keuzes kunnen maken die bijdragen tot een succesvolle en economisch rendabele komkommerteelt.

We bekeken in 2022 het effect van een fosforgift bij de start van de teelt van bataat op de uiteindelijke opbrengst en het totaal aantal knollen dat wordt geproduceerd. Terwijl bij de controle puur water werd gegeven via druppeltape net na planten, werd in de demonstratieve proef 25 eenheden ammoniumpolyfosfaat (APP) meegegeven met het water via druppeltape.

In het kader van de B3W-werking organiseren we een Focusgroep ‘Bodemkwaliteit in openluchtgroenten’. Deze focusgroep is een lerend netwerk, waarbinnen wij samen met 8 à 12 groentetelers 3 keer per jaar samenkomen om kennis uit te wisselen over bodemkwaliteit.

Diverse groentevliegen, waaronder bonenvlieg en uienvlieg, kunnen in uien grote schade veroorzaken. Deze schade uit zich in wegval van planten wat rechtstreeks invloed heeft op de opbrengst. Een vlotte opkomst bij warm weer en een fijne bodemstructuur kunnen reeds de schade beperken maar deze factoren heeft men natuurlijk niet allemaal in de hand.

Jong geleerd is oud gedaan, met deze gedachte wil PCG zijn onderzoeksresultaten uitdragen naar de volgende generatie land- en tuinbouwers door een educatief pakket samen te stellen.

Afgelopen dagen is de wind gedraaid. Na een lange periode van zuidelijke wind komt deze nu eerder uit het noorden wat zorgt voor drogende omstandigheden op het veld. Na lang wachten zullen we dan ook snel aan de slag kunnen met de veldwerkzaamheden. Er moeten immers nog veel uien gezaaid worden. Het zal van groot belang zijn niet te ongeduldig te zijn, de ondergrond kan nog tamelijk nat zitten waardoor te vroeg starten nefast is voor de bodemkwaliteit. De kwaliteit en toestand van het zaaibed heeft ook een impact op alles wat volgt na zaai. Zo is de efficiëntie van de onkruidbestrijding deels afhankelijk van de conditie van het zaaibed. Voor tips omtrent de voorbereidende bodembewerkingen kan u terecht in het voorgaand artikel 'Seizoen zaaiuien staat voor de deur'' op onze website.

De hergroei van prei is op de meeste percelen gestart rond 20 maart, weken later dan de voorbije jaren. Aangezien heel wat telers eerder lichte prei aan het oogsten en verwerken waren, heeft men weinig productie kunnen behalen tot eind maart. Nu is er een duidelijke productietoename maar in principe is het de laatste maand voor de oogst van de winterprei. 

Het VCBT ging in 2022 van start met onderzoek rond bewaring van bataat. In een eerste proef onder gecontroleerde omstandigheden bekeken ze het effect van de temperatuur tijdens de curing op de kwaliteit van de knollen in de bewaring.

Op deze infofiches staan de verschillende infiltratiesystemen uitgelegd samen met de voor- en nadelen, een kostprijsinschatting en de toepasbaarheid op glastuinbouwbedrijven.

Via VLIF Niet-Productieve Investeringen (VLIF-NPI) kan je als landbouwer subsidies ontvangen voor maatregelen die een positieve bijdrage leveren aan de gemeenschap. Om de mogelijkheden en het bestaan van de NPI’s verder kenbaar te maken onder de sector werd het demonstratieproject GlaWInO opgestart dat zich focust op infiltratiesystemen bij glastuinbouwbedrijven. Wat kunnen we voor jouw bedrijf betekenen? Dat lees je hier!

Sinds augustus 2022 is Jeroen Van Mullem actief als onderzoeker binnen de glasafdeling, .

De hergroei van prei na de winter is ondertussen gestart, veel later dan wat wij de voorbije jaren gewoon waren. Toch worden op veel bedrijven nog steeds lage opbrengsten gehaald. Op percelen waar regelmatig prei staat, zien wij soms veel schade van sleet en papiervlekkenziekte. Veelal is dit het gevolg van een algemene verzwakking van de prei.

Met de omschakeling naar het zomeruur in het verschiet staat ook het voorjaar weer voor de deur. Her en der zijn in de droge periode van februari al wat veldwerkzaamheden uitgevoerd, maar het overgrote deel staat nog op de planning. Hieronder vallen ook de voorbereidende werkzaamheden voor de teelt van zaaiuien. Op de zwaardere grondsoorten (klei) vond al een eerste zaaiperiode plaats. Op de lichte gronden (zand – zandleem) gaan we hiermee van start gedurende de 2de helft van maart, afhankelijk van de klimaatomstandigheden.

Hoewel bataat vrij droogtetolerant is en goed kan recupereren na moeilijke omstandigheden, is de aanwezigheid van voldoende water cruciaal voor het eindresultaat. We bekeken in 2022 het effect van watergift op de uiteindelijke opbrengst.

Tijdens de voorbije twee teeltseizoenen werd er op verschillende proefvelden in Vlaanderen gezocht naar manieren om de gewasweerbaarheid tegen droogte te verhogen. Goede bodempraktijken kunnen voor een betere vochthuishouding in de bodem zorgen.

In tijden van klimaatverandering is zuinig omspringen met water van groot belang voor de land- en tuinbouw om de strijd tegen waterschaarste en droogte aan te gaan. De MIRLET-tool (Model IRrigation in LETtuce) ondersteunt telers van bladgewassen in serregrond bij hun irrigatiemanagement. De tool combineert een datacaptatiesysteem in de serre, in de vorm van een pakket van sensoren, met een mechanistisch verdampingsmodel en geeft de telers zo adviezen over de optimale irrigatiestrategie. Om deze irrigatie-optimalisatie tool voor telers gemakkelijker toegankelijk te maken, ging op 10 oktober 2022 het samenwerkings- en digitaliseringsproject ´MIRLET.C4G´ van start. Daarbij werken wij samen met Inagro, het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW) en LAVA. 

De voorbije week was behoorlijk koud met nachtvorst. Hierdoor geraakt de prei moeilijk in hergroei en blijft de productie op een laag niveau. Op veel bedrijven is het opbrengstniveau momenteel 30 à 35 ton per hectare.

Kwaliteit na bewaring is in de uienteelt van groot belang. Kwaliteitsverlies heeft rechtstreeks invloed op het financiële eindresultaat voor de teler. Naast de teeltomstandigheden en bewaartechniek speelt ook de rassenkeuze een grote rol. Ieder ras beschikt namelijk over z’n eigen specifieke kwaliteiten. De rassenproef van 2022 wordt nog steeds opgevolgd in de bewaring.

Na een uitgebreide screening van de beschikbare bataat rassen in de periode 2018-2021, legden we in 2022 een beperktere demonstratieve proef aan met 6 rassen bataat.

Dat succesvol bataat telen in België mogelijk is, zoveel is duidelijk. Toch zijn er nog heel wat vragen waarop we vandaag het antwoord niet kennen en vraagt de uitbreiding van deze teelt diepgaander onderzoek.

De prei is na de vorstperiode van december goed gerecupereerd maar de voorbije week was het opnieuw koud met verschillende dagen met nachtvorst. De hergroei is er nog niet helemaal.

Op maandag 13 februari 2023 ging de studieavond industriebloemkool door, georganiseerd door het Departement Landbouw en Visserij, in samenwerking met PCG, Inagro, TACO, Ingro en Boerenbond.

In het kader van de B3W-werking organiseren we een Focusgroep ‘Bodemkwaliteit in openluchtgroenten’. Deze focusgroep is een lerend netwerk, waarbinnen wij samen met 8 à 12 groentetelers 3 keer per jaar samenkomen om kennis uit te wisselen over bodemkwaliteit.

Op 24 januari 2023 organiseerde het Departement Landbouw en Visserij een studienamiddag met als thema ‘Uien telen in een veranderend klimaat’. Hiervoor werd samengewerkt met PCG, Inagro, Ingro, Vegras en Boerenbond. Dankzij het gevarieerde programma waarin diverse thema’s als bemesting, irrigatie, bewaring en afzetmarkt aan bod kwamen, konden we rekenen op meer dan 100 aanwezigen.