Coördinator:

• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Projectpartners:

• Innovatiesteunpunt
• PCFruit (Proefcentrum Fruitteelt)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Meer info?

Elise Vandewoenstijne
Anne Waverijn

Coördinator:

• Flanders’ FOOD

Projectpartners:

• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)
• Praktijkpunt Landbouw Vlaams-Brabant
• HOGENT (Hoge school Gent)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• Boerenbond
• VIVES Hogeschool
• Catalisti
• KU Leuven (Katholieke universiteit Leuven)

Doel:

Het hoofddoel van dit project is landbouwers te inspireren en te stimuleren om nieuwe teelten te starten die een potentieel hebben binnen de Vlaamse bio-economie.
Om dit doel te bereiken, zijn er een aantal deeldoelstellingen gedefinieerd die een rechtstreekse impact hebben op de doelgroep en de algemene doelstelling, zoals:

• Inventariseren technologische en agro-economische kennis over een groot aantal akkerbouwgewassen met potentieel binnen de Vlaamse bio-economie tijdens uitgebreide exploratiefase in een kennis-matrix
• Omzetten van de kennis-matrix in een online tool voor telers en als bron van inspiratie voor bedrijven.
• Demonstreren en optimaliseren teelt van drie potentiële gewassen
  • Deder
  • Yacon
  • Hennep
• Landbouwers en bedrijven op continue wijze informeren over en inspireren met de projectresultaten aan de hand van publicaties, proefveldbezoeken, demonstraties en individueel advies voor een maximale doorstroming van de algemene kennis.

Binnen dit CropExplore for Farmers project, is PCG betrokken omtrent de teeltoptimalisatie van yacon.

Meer info?

Helena Arents
Annelien Tack

Coördinator:

• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)

Projectpartners:

• ILVO (Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek)
• KU Leuven
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• Praktijkpunt Landbouw
• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)

Doel:

Waarnemingen en waarschuwingen (W&W) zijn een essentieel onderdeel voor een optimale geïntegreerde gewasbescherming. In de openlucht groenteteelt gebruiken we al ruim 20 jaar waarschuwingssystemen voor diverse plagen en ziekten. De waarnemingen gebeuren door de proefcentra op meerdere percelen per teelt en per regio. Gedurende het seizoen wordt op deze waarnemingspercelen wekelijks gemonitord. De monitordata, klimaatgegevens en vastgelegde schadedrempels vormen de basis voor de wekelijkse waarschuwingsberichten voor koolgewassen, prei, wortelen en witloof.

In de context van steeds strengere beperkingen op het gebruik van gewasmiddelen is een verbetering en uitbreiding van de W&W systemen noodzakelijk. De nieuwe middelen op de markt vergen bovendien een grotere kennis en meer informatie over de plaag-, ziekte- en gewastoestand op het perceel. Door nieuwe technologieën te benutten en meer digitalisering in te voeren, kunnen we de waarschuwingen voor de telers meer betrouwbaar, breder toepasbaar en meer interactief maken.

We wensen met dit project het systeem van waarnemingen en waarschuwingen:

• beter, efficiënter, sneller en (semi)automatisch te maken via o.a. een doorgedreven digitalisering, beeldherkenning en gebruik van slimme monitoringssystemen;
• te bestendigen als pijler voor IPM in Vlaanderen, gedragen door een brede community;
• robuust in de huidige en toekomstige markt te zetten.

In dit project focussen we op het verbeteren van de W&W systemen voor vier doelplagen:

• witloofmineervlieg
• wortelvlieg
• koolvlieg
• trips

Het doel is de gebruikte monitoringssystemen waar noodzakelijk te automatiseren en uit te breiden met een community van waarnemers. Verder willen we de voorspellingsmodellen optimaliseren en/of beter integreren in de data-analyse. Naast een verbeterd databeheersyssteem beogen we ook de waarschuwingsberichten performanter en meer toegankelijk te maken voor de Vlaamse groentetelers.

Meer info?

Louis Lippens

Coördinator:

• Bodemkundige Dienst van België (BDB)

Projectpartners:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• ILVO (Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek)
• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)
• Boerennatuur Vlaanderen

Doel:

De druk op waterbeschikbaarheid zal toenemen, mede doordat de vraag naar water hoog blijft in Vlaanderen. Peilgestuurde drainage (PDG) is een drainagetechniek op niveau van het perceel, waarbij gedraineerd wordt met een netwerk van doorlatende buizen onder de grond. In tegenstelling tot conventionele drainage monden de buizen uit in een verzameldrain die door het peil in een regelput gestuurd kan worden. OP-PEIL wil op korte termijn de doorbraak van PGD, die zowel maatschappelijk als landbouwkundig rendabel en effectief zijn, in Vlaanderen realiseren.

De partners willen dit realiseren door:

• Het verder opbouwen en samenbrengen van de kennis die de afgelopen jaren vergaard is rond PGD in Vlaanderen, met nadruk op de meerwaarde die PGD kan betekenen in de strijd tegen verdroging en voor de bedrijfsvoering en financiële meeropbrengst voor de landbouwer.
  
  Specifiek wordt er de nodige vakkennis opgebouwd rond 3 kennishiaten:

1. het potentieel van subirrigatie via PGD,
2. de invloed van PGD op het zoet-zoutvlak in de poldercontext,
3. de mogelijkheden voor waterbeheer op landschapsschaal.
    

• Het aanbieden van beslissingsondersteunende richtlijnen en praktische aanbevelingen aan bedrijven over de perceelsspecifieke toepassing van PGD.
   
• Het stimuleren en begeleiden van doelgroepbedrijven bij de omvorming van klassieke naar PGD, met de nadruk op het aanleggen van een haalbaar en financieel rendabel PGD-systeem.
   
• Het maximaal uitdragen van de kennis rond PGD, zowel door het projectteam als door de landbouwers van de doelgroepbedrijven, aan de hand van demonstratieactiviteiten en workshops.
   

De ambitie van het project om de bijdrage van PGD aan een meer duurzame productie in land- en tuinbouw in kaart te brengen en te demonstreren. Om dit te realiseren zetten we zowel in op het stimuleren en uitvoeren van participatieve veranderingstrajecten bij telers en op het demonstreren van innovatieve toepassingen van PGD. De meerwaarde die de omvorming van klassieke drainage naar PGD kan betekenen in het tegengaan van gebiedsverdroging, en de mogelijkheden voor en meerwaarde van collectief peilbeheer voor verschillende stakeholders worden ook onderzocht. Zo willen we ook de kaart van landbouw als klimaatbuffer en van natuur als bondgenoot van landbouw volop uitspelen.

Meer info?

Elise Vandewoenstijne
Anne Waverijn

Coördinator:

• HOGENT (Hogeschool Gent) - AgroFoodNature

Projectpartners:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• PSKW (Proefstation voor de groenteteelt)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)

Doel:

Koolvlieg (Delia radicum L.) wordt beschouwd als een veel voorkomende, moeilijk beheersbare plaag bij koolgewassen. Deze vlieg legt haar eitjes nabij de plantvoet af waarna de larven in de wortels binnendringen. De larven vormen er al voedend gangen, met verrotting en kwaliteitsschade tot gevolg. Door hun verdoken levenswijze is de plaag moeilijk te bereiken en het beheersen ervan niet eenvoudig. Recente evoluties in de gewasbescherming en de stijgende vraag naar residuvrije fruit- en groenteproducten zetten de telers onder druk. Inzetten op natuurlijke plaagbeheersing en teelt-technische maatregelen als onderdeel van een duurzaam teeltsysteem zou een uitweg kunnen bieden.

Daarvoor onderzoeken we een aantal verschillende pistes:

• Het beter begrijpen van de biologie en de interacties tussen de plaag en zijn natuurlijke vijanden is een eerste stap. Via een inventarisatie op verschillende koolpercelen brengen we in kaart welke natuurlijke vijanden er in onze regio’s voorkomen en in welke aantallen.
   
• Via intercropping trachten we deze natuurlijke vijanden te stimuleren zodat die kunnen bijdragen aan een duurzame bestrijding.
   
• Daarnaast bekijken we de mogelijkheden om natuurlijke vijanden uit te zetten of toe te passen in een koolgewas en of de voordelen kunnen opwegen tegen de kosten.
   
• Tot slot zetten we in op preventie door het gebruik van afdekmaterialen te optimaliseren en innovatieve technieken uit te testen die de eitjes verwijderen.

Uiteraard is het de bedoeling dat al deze informatie tot bij de telers geraakt, wat we zullen bereiken via onder meer demo’s en voorlichting.

Meer info?

Annelien Tack

Coördinator:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Projectpartners:

• VCBT (Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten)

     

Doel:

Het hoofddoel van dit project is het maximaliseren van de productuniformiteit en -kwaliteit in de teelt en bewaring van bataat. Concreet willen we een uniformere knolsortering bekomen met een maximale kwaliteit om de reststromen op de productiebedrijven te verminderen en de kostprijs te verlagen. Dit alles voor een meer duurzaam en rendabel resultaat en een betere concurrentiepositie van de lokale teelt.

Om dit doel te bereiken, kunnen we een aantal deeldoelstellingen definiëren die een rechtstreekse impact hebben op de doelgroep en de algemene doelstelling, zoals:

• Het opstellen van rasspecifieke groeicurves en richtlijnen voor de voornaamste rassen bataat in functie van het verkrijgen van een uniforme knolaanleg;
• Gefundeerde kennis aanleggen over de invloed van water en nutriënten op de teelt van bataat met het oog op het verantwoord omspringen met productiefactoren voor een duurzame teelt;
• Een beheersingsstrategie bieden voor aanwezige ziekten en plagen in deze nieuwe teelt;
• Het optimaliseren van de oogst- en bewaarstrategie in functie van een jaarrond kwalitatief lokaal aanbod;
• De sector op continue wijze informeren over de projectresultaten aan de hand van publicaties, proefveldbezoeken, demonstraties en individueel advies voor een maximale doorstroming van de kennis.

Met de steun van

Meer info?

Annelien Tack

Coördinator:

• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)

Projectpartners:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• Praktijkpunt Landbouw Vlaams-Brabant
• PSKW (Proefstation voor de groenteteelt)
• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Doel:

De voorbije jaren hebben we gezien dat de problemen met bodempathogenen in verschillende gewassen toenemen. De mondialisering en het wegvallen en beperken van de dosissen van bestaande bodemontsmettingsmiddelen zorgen ervoor dat deze ziekten niet langer beheersbaar worden en dit dwingt telers soms tot het stopzetten van de activiteiten.

Doordat heel wat van deze pathogenen overlevingsvormen kunnen vormen en zo jaren in de bodem kunnen blijven is het niet mogelijk om via gewasrotatie de ziekten te beheersen en dwingen andere methoden zich op.

Diverse omringende landen bouwden in de voorbije jaren al kennis op rond alternatieve bodemontsmettingsmethoden. De reeds beschikbare kennis zou echter moeten gevalideerd worden en vertaald naar de Vlaamse omstandigheden. Zodoende kunnen deze methoden hun intrede vinden bij de Vlaamse telers.

Rhizoctonia solani blijft een probleem vormen in de teelt van kropsla. Niettegenstaande er recentelijk nog veel kennis is vergaard rond deze ziekte, maar de beheersing is er enkel nog complexer door geworden. Een resetten van de bodem is met de huidige kennis daarom nog steeds noodzakelijk om een rendabele teelt te garanderen.

Pythium geeft reeds een tiental jaar problemen bij de teelt van veldsla in België, Frankrijk, Duitsland en Italië. Het merendeel van de telers in België die geconfronteerd worden met deze problematiek doen reeds aan teeltrotatie met een hele reeks andere gewassen, maar toch zien ze het probleem jaarlijks toenemen tot het punt dat de teelt op heel wat bedrijven onmogelijk is geworden. Testen gaven in het buitenland positieve resultaten weer voor solarisatie en stomen.

Voor grondwitloof gebeurt het forceren van de witloofwortels tot eetbare kroppen in de grondschuur. Eens de bodem daar besmet is met een ziekte als Sclerotinia sclerotiorum nemen de opbrengst- en kwaliteitsverliezen jaar na jaar toe. In deze teelt is geen enkele chemische bodemontsmetting meer toegelaten. Het uitgraven van de grond tot een halve meter diepte is een ingrijpende maatregel, weinig praktisch, niet altijd effectief. Bovendien mist de aangevoerde grond een normale bodemstructuur wat heel wat nieuwe kwaliteitsproblemen zoals zwartverkleuring van het witloof met zich meebrengt.

Het hoofddoel van ALTCHEM is om een effectief, rendabel en duurzaam alternatief te vinden voor chemische bodemontsmetting. En dit voor de teelten kropsla, veldsla en witloof.

De doelstelling is ook om deze ingrijpende methoden zo lang mogelijk uit te stellen. Het inbrengen en stimuleren van gunstige micro-organismen net na de behandeling kan hier een belangrijke rol in spelen.

Meer info?

Anne Waverijn

Coördinator:

• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Projectpartners:

• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• PSKW (Proefstation voor de groenteteelt)

Doel:

Met dit LA-traject beogen we de geïntegreerde plaagbestrijding (IPM) van de tabakstrips, de belangrijkste plaag in openluchtgroenten, realistisch en haalbaar te maken voor de teler. Hiertoe wensen we de telers te overtuigen het gebruik van insecticiden af te bouwen en hen praktijkgerichte kennis aan te bieden rond preventie en niet-chemische beheersingsstrategieën. ​

Met dit project willen we een maatschappelijk draagvlak voor IPM in de openluchtteelt van groenten creëren. We verwachten dat tegen het eind van het project een grote groep van telers reeds enkele IPM-aspecten zal toepassen, zeker deze die gebruik maken van het waarschuwingssysteem (ruim 1000 gebruikers). Onze inschatting is dat een volledige geïntegreerde aanpak pas in het eerste jaar na het project volledig zal doorsijpelen bij de telers, mede als gevolg van de naweeën van de sensibiliseringscampagne. Op basis van een bevraging bij teler, veiling, retailer en consument op het einde van het project wensen we de impact van dit project te kwantificeren.

Meer info?

Louis Lippens

Coördinator:

• BDB (Bodemkundige Dienst van België)

Projectpartners:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• PSKW (Proefstation voor de groenteteelt)
• KU Leuven Afdeling Bodem en Waterbeheer
• Praktijkpunt Landbouw

Doel:

In het DRIP project wordt in samenwerking met groentetelers onderzocht hoe druppelirrigatie de plaats kan in nemen van bovenberegening. Slimme sensoren, gekoppeld aan een bodemwaterbalansmodel, zorgen er voor dat de installatie optimaal wordt aangestuurd.

Water is een cruciale productiefactor voor circa 4000 tuinbouwbedrijven die groenten telen in openlucht. Uitzonderlijk droge jaren, zoals 2018, die nu één keer per 20 jaar voorkomen, zullen in de toekomst eens om de vier jaar voorkomen. Ook de start van het groeiseizoen 2020 was opnieuw droog, waardoor irrigatie noodzakelijk was om in de vroege teelten een optimale groei te garanderen.
Opnieuw blijkt dat watergebruik door de tuinbouw sector sterk onder druk komt te staan. Het is dus noodzakelijk om de waterefficiëntie te verhogen om zo tot een duurzame rendabele bedrijfsvoering te komen. Door vochtsensoren te koppelen aan een bodemwaterbalansmodel en weersvoorspellingen, waarbij gebruik gemaakt wordt van data-assimilatie, ontstaat een krachtig hulpmiddel voor irrigatiebegeleiding. Bijkomend kan de irrigatie efficiëntie worden verhoogd door haspelirrigatie om te vormen naar druppelirrigatie, althans voor teelten waarvan het gewas pas laat in het seizoen volledig de bodem bedekt zoals prei, selder, ui, venkel, bloemkool. Voor deze teelten kunnen de verdampingsverliezen door evaporatie vanuit de bodem ingeperkt worden door water gericht toe te dienen in de wortelzone. Doorrekeningen, literatuuronderzoek en praktijkervaring duiden op een waterefficiëntiewinst van 10 tot 30% bij de toepassing van druppelirrigatie ten opzichte van haspelberegening. Gedurende het project gaan pionierbedrijven aan de slag met druppelirrigatie om obstakels te overwinnen zodat druppelirrigatie praktisch en economisch evenwaardig alternatief wordt voor haspelberegening.

Meer info?

Elise Vandewoenstijne

Coördinator:

• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt Sint Katelijne Waver)

Projectpartners:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• UGent (Universiteit Gent)
• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Doel:

Het hoofddoel is om via het principe van de systeembenadering, een volledig geïntegreerd pakket aan oplossingen aan te bieden aan de teler om de verwelkingsziekte Fusarium oxysporum f.sp. lactucae (FOl) onder controle te houden.
Hoewel het principe van IPM (Integrated Pest Management) waardevol is, en reeds zijn waarde bewees voor ziekten en plagen op bladniveau, is het voor bodemziekten ontoereikend, vooral wat betreft het luik interventie. De externe interventie-acties onder de IPM-aanpak zijn meestal wel efficiënt op korte termijn, maar schieten vaak tekort op lange termijn of zijn onvoldoende duurzaam. Een aanpak van de ganse wijze van telen (het ‘teeltsysteem’) moet een stabiel ecosysteem garanderen, dat het uitbreken van ziekten onder controle houdt, en de behoefte aan therapeutische interventie(s) minimaliseert (Chellemi et al., 2016). De systeembenadering voor de aanpak van FOl in dit project beoogt de uitwerking van volgende vier luiken:

1. Preventie van de introductie en verspreiding van FOl in het teeltsysteem ,
2. Reductie van het bodeminoculum van FOl tot een niveau dat controle toelaat van de parasiet door natuurlijke biologische feed-back mechanismen
3. Opnemen van maatregelen/acties in het teeltsysteem die de ontwikkeling bevorderen van ziektewerende micro-organismen in de bodem.
4. Geïntegreerde bestrijding van FOl door inzet van chemische of biologische middelen tegen bepaalde ontwikkelingsstadia van de pathogeen in de meest geschikte ontwikkelingsstadia van de plant.

​Er zal een hygiëneprotocol opgesteld worden dat aantasting van nieuw geïnfecteerd bedrijven moet tegengaan, en verdere verspreiding van de ziekte op reeds aangetaste bedrijven kan beperken (bv. door uitsluiten van bepaalde erfbetreders, doeltreffende ontsmetting van machines of installaties). Daarnaast zal ook meer inzicht beschikbaar zijn omtrent de optimale rassenkeuze. Aan geïnfecteerde bedrijven zullen mogelijkheden aanreiken worden om symptoomvorming en dus opbrengstderving door Fol te vermijden, o.a. door het stimuleren van de bodemweerbaarheid.

Meer info?

Saskia Buysens

Coördinator:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Projectpartners:

• KuLeuven Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)
• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Doel:

Dit project beoogt een verduurzaming van de preiteelt door middel van plaatsspecifiek bemestingsmanagement op het correcte tijdstip en rekening houdend met bodem- en gewascondities. Door beredeneerd om te gaan met de input met behoud van de rendabiliteit, kan de Vlaamse tuinbouw een verdere verduurzaming bewerkstelligen. Hiervoor worden proef- en praktijkpercelen intensief opgevolgd met bodemstalen, bodemscans en beeldinformatie. Deze info wordt geanalyseerd en gekoppeld aan bestaande groeimodellen waarmee een plaatsspecifieke bemesting wordt ontwikkeld. Daarnaast worden alternatieve sensorsystemen geëvalueerd naar precisie, technische haalbaarheid en kostprijs in de praktijk.

Via dit traject willen we de Vlaamse tuinbouwers het potentieel van precisielandbouw ten volle laten benutten door de stap te zetten naar een plaatsspecifieke bemestingstechniek. Deze precisiebemesting zal resulteren in een efficiënter gebruik van meststoffen, een verbeterde opbrengst en kwaliteit en gaat hand in hand met een verduurzaming van de teelt. In parallel met en na afloop van het project zullen de ervaringen m.b.t. bemesting in de preiteelt vertaald worden naar andere teelthandelingen en andere gewassen om ook deze te verduurzamen door middel van plaatsspecifieke handelingen. Een kennisplatform rond precisielandbouw worden opgezet dat in interactie gaat met de telers om hen te informeren over de mogelijkheden van precisielandbouw en de hinderpalen voor adoptie van precisietechnologie te identificeren. Daarnaast wordt een webportaal ontwikkeld waar telers alle beschikbare informatie (sensing, taakkaarten, historiek, bodemkaarten, perceelgebruik, klimaat, enz.) kunnen integreren en centraliseren en van waaruit op basis van data-analyse taakkaarten kunnen gegenereerd worden.

Meer info?

Luc De Reycke

Coördinator:

• KuLeuven Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen

Projectpartners:

• VCBT (Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten
• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• PCH (Proefcentrum Hoogstraten)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Projectinhoud:

Naast het feit dat vruchtkwaliteit van tomaten deels genetisch bepaald wordt en direct samenhangt met de rassenkeuze bestaat er een grote variatie in kwaliteit in functie van de toegepaste teeltmaatregelen en seizoeneffecten. Dit leidt tot een grote variatie in de kwaliteit van het aangevoerd product op de veilingen, hetgeen een negatief effect heeft op de prijsvorming en het vertrouwen van de consument.

Het globale doel van dit project is het verzekeren van het jaarrond aanbod van kwaliteitsvolle tomaten en het verminderen van de variabiliteit van de kwaliteit doorheen het jaar, en binnen een segment. De nadruk ligt op smaak, zonder factoren als productiviteit en andere meer klassieke kwaliteitsattributen buiten beschouwing te laten.

Meer info?

Stefanie De Groote

Coördinator:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Projectpartners:

• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Doel:

Binnen het project willen we een toekomst voor de teelt van vruchtgroenten in de biologische glastuinbouw verzekeren door het ontwikkelen van een geïntegreerde beheersing van wortelknobbelnematoden (Meloidogyne spp.) gebaseerd op innovatieve teelttechnieken.

Er zal ingezet worden op diverse terreinen: uitbreiden van de kennis rond Meloidogyne in vruchtgroenten, het vinden van onderstammen van tomaat, paprika en komkommer met voldoende resistentieniveau tegen verschillende Meloidogyne spp. die tevens aanvaardbare productie en kwaliteit leveren en het ontwikkelen van teeltschema’s met korte tussenteelten om Meloidogyne te beheersen. Verder willen we zicht krijgen op het effect van organische toevoegingen of natuurlijke middelen op Meloidogyne-populaties, maar ook op de invloed van teeltschema’s, organische toevoegingen en natuurlijke middelen op de nematodendiversiteit (nematode community) als maatstaf voor bodemgezondheid. Ten slotte zullen we ook werk maken van individuele bedrijfsbegeleiding en communicatie.

Meer info?

Stefanie De Groote

Coördinator:

• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)

Projectpartners:

• PCH (Proefcentrum Hoogstraten)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• UGent (Universiteit Gent - Laboratorium voor Plantecologie)

Projectinhoud:

Tomatengalmijt (Aculops lycopersici (Tryon, 1917), Eryophyidae) is de laatste jaren sterk toegenomen in de Vlaamse tomatenteelt. Ze vormt momenteel de grootste bedreiging met een belangrijk economisch verlies als resultaat. Dit verlies komt niet enkel door productiederving, maar ook door een verhoogde arbeidskost ten gevolge van het monitoren van tomatengalmijt en het frequent toepassen van gewasbeschermingsmiddelen (GBM). In een enquête, afgenomen bij 50 bedrijven, geeft meer dan de helft van de telers aan dat tomatengalmijt op het bedrijf slechts matig of onvoldoende beheersbaar is. Dit heeft verschillende oorzaken. Allereerst is deze plaag moeilijk te detecteren in een vroeg stadium. Verder is er geen efficiënte natuurlijke vijand commercieel beschikbaar. Tot slot heeft chemische bestrijding niet altijd het gewenste resultaat en is dit bovendien vaak niet compatibel met de bestaande biologische bestrijding tegen andere plagen wat eveneens tot economische schade leidt.

De algemene doelstelling van dit LA-traject is de ontwikkeling van een geïntegreerde beheerstrategie voor tomatengalmijt (Aculops lycopersici) in de tomatenteelt gebaseerd op preventie, monitoring, biologische bestrijding en chemische bestrijding.

Bij het opstellen van deze duurzame beheerstrategie voor tomatengalmijt worden concreet volgende deeldoelstellingen beoogt:

• Opstellen van een hygiëneprotocol tijdens de teeltwissel ter preventie;
   
• Opzetten van een laagdrempelige en praktische methode voor vroegtijdige detectie en monitoring, en bepalen van de schadedrempel voor de Vlaamse omstandigheden;
   
• De ontwikkeling van biologische bestrijding door de ontwikkeling van minstens één natuurlijke vijand die praktisch toepasbaar is in de West-Europese tomatenteelt;
   
• Opzetten van een adequate bestrijding met chemische en biologische GBM op basis van de bepaalde schadedrempel, werkzame middelen, een correcte spuittechniek en resistentie management;
   
• Praktijkdemonstratie van de beheerstrategie doorheen het teeltseizoen.

Meer info?

Stefanie De Groote

Coördinator:

• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Projectpartners:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)

Projectinhoud:

Het algemene doel van dit project is te komen tot een IPM-gebaseerde beheersing van schadelijke nematodenpopulaties (wortellesienematode Pratylenchus penetrans en de quarantaine wortelknobbelnematode Meloidogyne chitwoodi) bij de teelt van openluchtgroenten waarbij oordeelkundig gebruik gemaakt wordt van resistente groenbedekkers in teeltrotatiesystemen.

De primaire doelgroep zijn de openluchtgroentetelers die risico lopen op schade door nematoden in hun teelten (± 50 % van de 3.800 vollegrondsgroentebedrijven in Vlaanderen). Daarnaast richten we ons op hun teeltbegeleiders en adviseurs, veredelingsbedrijven, de groenteverwerkende industrie en de overheid.

Meer info?

PCG openluchtteam

Coördinator:

• ​PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Projectpartners:

• PCA (Interprovinciaal Proefcentrum voor de Aardappelteelt)

Inleiding en situering:

De laatste jaren is er veel interesse voor de teelt van bataat, bij ons beter gekend als de ‘zoete aardappel’. Hoewel deze teelt in Vlaanderen nog zo goed als onbestaande is, zijn deze knollen ondertussen een vaste waarde geworden in het assortiment van de Vlaamse supermarkten. Het succes van de bataat is tegenwoordig alom merkbaar. Bekende tv-chefs maken duizend en één gerechten met de ‘zoete patat’ en ook de kranten rapporteren vol lof over deze veelzijdige knollen.

De hoge voedselkilometers en ecologische voetafdruk die gepaard gaan met de import van deze knollen moeten we er echter bijnemen. Alsmaar meer consumenten worden zich hiervan bewust en kiezen daarom weloverwogen voor lokaal geproduceerde voeding.

Het spreekt voor zich dat de Vlaamse boeren mee willen profiteren van dit succesverhaal. Vooronderzoek door PCG op vraag van telers doet vermoeden dat de teelt ook in Vlaanderen potentieel biedt. De kennis ontbreekt echter om op dit moment reeds succesvol te kunnen overgaan tot grootschalige productie van dit gewas. Optimalisatie van de teelt en het product is dan ook een cruciale stap in het proces. De zoektocht naar kwalitatief, betaalbaar plantmateriaal en de meest geschikte rassen die optimaal toegesneden zijn op de Vlaamse klimatologische en bodemkundige omstandigheden is een eerste stap. Een gedetailleerde karakterisering van de eigenschappen van de beschikbare rassen zal moeten uitwijzen welke rassen het meest geschikt zijn voor de verse markt dan wel voor de verwerkende industrie.

Om de economische haalbaarheid van deze teelt in Vlaanderen na te gaan zal een gedetailleerde kostprijsberekening gemaakt worden. Om te kunnen concurreren met buitenlands product zal het immers noodzakelijk zijn dat het kostenplaatje zo veel mogelijk geminimaliseerd wordt. Om de sector ook hierover goed te informeren zal een rendabiliteitsstudie gemaakt worden die het economisch potentieel van deze teelt voor de Vlaamse landbouwsector moet duiden.

Doel:

Het doel van dit project is het succesvol uitbouwen van de teelt van bataat in Vlaanderen, zowel op teelttechnisch als economisch vlak, om te komen tot een geschikt product zowel voor afzet via verse markt als voor de verwerkende industrie.

Dit doel willen we bereiken door optimalisatie van:

• de teelttechniek
• optimalisatie van productie van kwalitatief plantmateriaal
• optimalisatie van de bewaring
• gefundeerde rassenkarakterisatie naar gebruikswaarde
• kwaliteit en functionaliteit
• studie van de economische haalbaarheid van de teelt in Vlaanderen
• kennisverspreiding.

Meer info?

Annelien Tack

Coördinator:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt)

Projectpartners:

• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)
• KULeuven (Katholieke Universiteit Leuven)

Projectinhoud:

Jaar na jaar blijven kool- en preitelers bacterieziekten aanhalen als één van de belangrijkste en meest frustrerende problemen. In kool wordt voornamelijk zwartnervigheid vastgesteld veroorzaakt door Xanthomonas campestris pv. campestris; in prei wordt voornamelijk bacteriebrand vastgesteld veroorzaakt door Pseudomonas syringae pv. porri.

Het reeds uitgevoerde onderzoek (IWT-project 100881) heeft op heel wat vragen een antwoord kunnen geven. Tijdens de voorbije jaren heeft de projectgroep via informatievergaderingen en publicaties de noodzaak van preventieve maatregelen en passende hygiënemaatregelen trachten mee te geven met de telers.

De projectgroep is er echter van overtuigd dat het - door de latente aanwezigheid van Pspo op plantmateriaal en door de hoge bacteriedruk in productievelden - onrealistisch is besmettingen via preventieve of hygiënische maatregelen verder te reduceren. Door het gebrek aan middelen om fytopathogene bacteriën te bestrijden, worden momenteel vaak chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt die niet effectief en dus volkomen zinloos zijn.

In IWT-project 100881 werden veelbelovende resultaten bekomen met faagtherapie. Bacteriofagen of kortweg fagen zijn kleine virussen, veilig voor de mens, die specifieke bacteriën infecteren. Ze gebruiken de replicatiemachinerie van hun gastheer om zich te vermenigvuldigen.

De hoofddoelstelling van dit project is de reeds gegenereerde resultaten vertalen naar een strategie voor de beheersing van Xanthomonas campestris pv. campestris in kool en Pseudomonas syringae pv. porri in prei. Een strategie die door fytofarmaceutische bedrijven of spin-offs kan opgenomen worden om nieuwe, innovatieve producten aan te maken en aan te leveren aan de telers. Een strategie waarvan het POC tijdens de eerste biënnale wordt uitgewerkt en die gefinetuned wordt in de tweede biënnale. Na de eerste biënnale wordt samen met de gebruikersgroep een go/no-go beslissingsmoment voorzien./p>

Om deze strategie te bekomen worden volgende doelstellingen gesteld:

• Fagen tegen Xanthomonas campestris pv. campestris in kool en Pseudomonas syringae pv. porri in prei moeten op een optimale manier toegepast worden. Deze bacterie bestrijdende virussen moeten bescherming bieden waar de plant het nodig heeft. Inzicht in plant-pathogeen interactie is hierbij van primordiaal belang. Dit inzicht werd bekomen in IWT-project 100881.
   
• Faagpreparaten moeten op een industriële schaal geproduceerd kunnen worden. Ze moeten stabiel zijn, zowel bij opslag als na toepassing. Ze moeten blijvende werkzaamheid garanderen. De werkwijzen die ontrafeld werden in IWT-project 100881 zullen opgeschaald worden.
   
• Faagpreparaten moeten gevaloriseerd kunnen worden: ze moeten als PPP erkend kunnen worden en in een IPR beschermd kunnen worden. De mogelijkheden voor PPP en IPR zullen gekaderd worden.
   
• Telers moeten zich bewust zijn van problemen met en oplossingen voor Xcc en Pspo. Preventieve en hygiënische maatregelen, die gebundeld werden in IWT-project 100881, moeten basiskennis worden en tot basishandelingen leiden. Individuele bezoeken en adviezen moeten er ook voor zorgen dat de huidig gebruikte zinloze chemische bestrijding stopt. Telers zullen vertrouwd gemaakt worden met de bacteriofagen als ecologisch verantwoorde bestrijders en zullen de nodige instructies krijgen voor praktijktoepassingen. Hierdoor willen we de bacteriënpopulaties terugdringen, zowel in de opkweekvelden als in productievelden.

Meer info?

Louis Lippens

Coördinator:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt)

Projectpartners:

• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• Technologiecampus De Nayer - KULeuven (Katholieke Universiteit Leuven)

Projectinhoud:

In Vlaanderen kleurt momenteel 21% van de MAP-meetpunten rood terwijl Europa de doelstelling oplegt om tegen 2018 slechts 5% rode MAP-meetpunten te hebben. In ongeveer 35% van deze rode MAP-meetpunten is nitraatrijk drainagewater van landbouwpercelen de oorzaak. Omdat een doorgedreven strenge bemesting geen garantie biedt tot lagere nitraatconcentraties in het drainagewater, zeker niet in intensieve teelten met hoge latente stikstof en ondiep wortelgestel, dringen andere oplossingen zich op.

In het VLAIO LA-traject 'Innoverende aanpak voor nitraatreductie in land- en tuinbouwgebieden' dat op 1 september 2016 van start is gegaan, bundelen het PCG (coördinator), Inagro, het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW) en KULeuven – Technologiecampus De Nayer - voor een periode van 4 jaar hun krachten om een oplossing uit te werken.

Tijdens het project wordt een best beschikbare techniek (BBT) ontwikkeld om te velde nitraten uit drainagewater te halen daar waar strikte bemesting onvoldoende verbetering brengt aan de waterkwaliteit. Met denitrificatietechnieken wordt een maximale concentratie van 50 mg nitraat/L in het drainagewater van landbouwpercelen beoogd.

De ontwikkelde BBT wordt tijdens dit project op 3 verschillende locaties in West- en Oost-Vlaanderen en Antwerpen geïmplementeerd om er de rode MAP-meetpunten aan te pakken. Een belangrijke stap is het streven naar een gezamenlijke aanpak door landbouwers. Via collectieve afspraken wordt bepaald waar de BBT moet ingezet worden om te komen tot een groen MAP-meetpunt. Het uitwerken en opstarten van een blauwe dienst moet ervoor zorgen dat de landbouwers en/of de waterbeheerders in staat zijn het zuiveringssysteem zelfstandig te beheren en onderhouden. Via de werking van het CVBB, voorlichtingsmomenten, demonstraties, publicaties, … bereiken de gedemonstreerde technieken de volledige doelgroep en zal de techniek binnen de duur van het project verspreid worden naar een brede groep van landbouwers (o.a. mogelijk via KMO-projecten).

Meer info?

Elise Vandewoestijne

Coördinator:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt)

Projectpartners:

• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)
• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)

Projectinhoud:

De preimineervlieg Phytomyza gymnostoma zorgt al enkele jaren voor aanzienlijke schade in prei, voornamelijk in het Antwerpse en het oostelijke deel van Oost-Vlaanderen. Ook in biologische prei richt deze plaag veel schade aan. Door het recente karakter van deze plaag (op praktijkpercelen voor het eerst vastgesteld in 2012) is er momenteel géén adequate beheersstrategie voorhanden.

Omdat de door preimineervlieg veroorzaakte schade pas in de oogstperiode duidelijk wordt, is er nood aan een waarschuwingssysteem dat telers in staat moet stellen om op het gepaste moment maatregelen te nemen.

In het IWT-project 'Geïntegreerde beheersing van de preimineervlieg in prei', dat van start zal gaan op 1 mei 2016, zal een waarschuwingsmodel opgesteld worden voor de beheersing van deze plaag.

Naast het opmaken van het waarschuwingsmodel, gebaseerd op een temperatuursommodel, zullen ook volgende deeldoelstellingen in het project nagestreefd worden:

• de ontwikkeling van een directe en gebruiksvriendelijke identificatiemethode voor preimineervlieg in het veld;
   
• het zoeken naar een goede monitoringsmethodiek voor de preimineervlieg;
   
• het bepalen van de levenscyclus en de fenologie van de preimineervlieg;
   
• het voorkomen van natuurlijke vijanden in het veld en integratie van de kennis over de populatieopbouw van de natuurlijke vijanden in de beheersstrategie;
   
• het uittesten van verschillende cultuurtechnische teeltmethoden en het bepalen van de efficiëntie van diverse insecticiden met de meest efficiënte toepassingsmethode.

De kennis die in dit project gegenereerd wordt, zal naast de verspreiding via de huidige waarneming- en waarschuwingsystemen voor prei ook breder verspreid worden via de websites van de praktijkcentra, proefveldbezoeken, artikels in de vakpers, ...

Meer info?

PCG openluchtteam

Coördinator:

• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)

Projectpartners:

• KULeuven (Katholieke Universiteit Leuven)
• Scientia Terrae
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)

Projectmedewerker:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Doel:

De doelstelling van dit LA-traject is een duurzame beheerstrategie voor de komkommertelers te ontwikkelen om productieverliezen door D. bryoniae te vermijden en een continue kwaliteit te kunnen garanderen.

In 2013 waren er in Vlaanderen 44 bedrijven die komkommers telen, tezamen goed voor een areaal van 41 ha, of per teelt 87 ha. Samen produceerden ze ongeveer 111 miljoen komkommers, goed voor een omzet van 33 miljoen euro. Daarnaast leveren 20 Nederlandse bedrijven (areaal: 51 ha of per teelt apart geteld 130 ha) komkommers aan op de Belgische veilingen. Deze komkommers worden tevens onder het Flandria keurmerk verkocht. De jaarlijkse productieverliezen door D. bryoniae worden op 14000 euro/ha ingeschat, daarenboven worden de extra arbeidskosten op 15000 euro/ha geraamd. Hier wordt geen rekening gehouden met slechte prijsvorming door kwaliteitsproblemen veroorzaakt door dit probleem.

Een wederkerende vraag bij tuinders is: 'Van waar komt de initiële besmetting?' Via onderzoek in het eerste werkpakket naar de epidemiologie tracht dit LA-traject hierop een antwoord te formuleren. Naast D. bryoniae zijn er nog andere schimmels, o.a. Botrytis cinerea, die zowel tijdens de teelt als tijdens de bewaring achteraf vruchtrot kunnen veroorzaken. In dit onderzoek wordt hier eveneens aandacht aan besteed. Bij telers leeft de perceptie dat sommige rassen gevoeliger zijn voor D. bryoniae. Er zal nagegaan worden of er een link bestaat tussen de gevoeligheid voor D. bryoniae en de aanwezigheid van één of meerdere gewaskenmerken. Bij sommige rassen wordt er frequent chemisch behandeld tegen witziekte. Het gebruik van die fungiciden heeft een impact op de infectie door D. bryoniae. Om de tuinders te helpen bij hun rassenkeuze zullen verschillende rassen met elkaar vergeleken worden.

Klimaat, en in het bijzonder vocht, speelt een belangrijke rol in de epidemiologie van de ziekte. Teelttechnische maatregelen zoals instellingen voor relatieve vochtigheid of vochtdeficit, ventilatie, gewasverzorging, … hebben hierop een grote invloed. Via dit onderzoek kunnen wetenschappelijk onderbouwde adviezen opgesteld worden om de infectie tot een minimum te beperken zonder in te binden op de productie.

Bloeminfecties liggen aan de basis van inwendig vruchtrot. Mogelijks kunnen via fungiciden, 'Bio Control Organisms' en entomovectoring bloeminfecties vermeden worden. In een derde werkpakket zal ingegaan worden op een manier om bloeminfecties te vermijden.

Tot slot zullen alle bekomen resultaten gegroepeerd worden en geïmplementeerd worden op een aantal voorbeeldbedrijven.

Meer info?

Stefanie De Groote

Coördinator:

• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek - Eenheid PLANT)

Projectpartners:

• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt)

Groenteteelt binnen de nieuwe randvoorwaarden erosie

De randvoorwaarden erosie worden naar 2018 toe, gefaseerd verstrengd op de erosiegevoelige percelen. Deze verstrenging heeft ook verstrekkende gevolgen voor de groenteteelt in openlucht. Op rode percelen zal in de teelt van groenten in openlucht verplicht niet-kerende bodembewerking moeten worden toegepast. Welke teeltechnieken zijn praktisch haalbaar en hoe effectief wordt de erosie bestreden?

In het IWT-project ‘De teelt van groenten en maïs laten slagen binnen de nieuwe randvoorwaarden erosie’ werken het Instituut voor landbouw- en visserijonderzoek (ILVO), het proefcentrum voor groenteteelt (PCG) en Inagro samen aan oplossingen voor de knelpunten die de nieuwe randvoorwaarden erosie teweeg brengen in de groenteteelt. Dit project wordt gesteund door Boerenbond (BB), Algemeen boerensyndicaat (ABS), de producentenorganisaties INGRO, B.N.D. en VEGRAS, de federatie van de Belgische groenteverwerking en de handel in industriegroenten (vegebe) en door de constructeurs STEENO NV en PACKO NV.

Nieuwe randvoorwaarden erosie

Op termijn wordt de groenteteelt in openlucht op de zeer hoge (paarse) erosiegevoelige percelen verboden.

Bij ruggenteelt van groenten op de hoge (rode) erosiegevoelige percelen zal de teler verplicht worden om drempeltjes aan te leggen. Bij vlakveldse groenteteelt op rode percelen wordt de teler echter verplicht om niet-kerende bodembewerking te gaan toepassen. Momenteel wordt >750 ha groenten vlakvelds geteeld op paarse en rode percelen. Dit is een eerder beperkt areaal, maar van hoge economische waarde. Bovendien zijn deze percelen veelal regionaal geconcentreerd.

Teelttechnieken en erosiebestrijding

In het verleden werd al heel wat kennis door de verschillende onderzoeksinstellingen vergaard over niet-kerende bodembewerking in akkerbouwteelten zoals maïs, tarwe en suikerbieten. Het inzetten van niet-kerende bodembewerking in groenteteelt is echter weinig of niet onderzocht. Voor de teelt van groenten worden echter hoge eisen voor het zaaibed vooropgesteld:

• Verkruimeling
• Vochtgehalte
• Aandrukking
• ...

Welke machines en hoe deze moeten ingezet worden is weinig bekend. In het project zal op zoek gegaan worden naar de teelttechniek die het best tegemoet komt aan deze eisen. Hierbij zal zowel naar het type als naar de instelling van de machines worden gekeken waarmee de niet-kerende bodembewerking, zaaibedbereiding en zaaien wordt uitgevoerd. Hiertoe zullen ILVO, Inagro en PCG jaarlijks 6 proefvelden (2016-2019) met vlakveldse groenteteelt aanleggen op praktijkpercelen, waarbij verschillende niet-kerende teelttechnieken zullen worden uitgetest ten opzichte van gangbaar ploegen.

Hierbij zal in de eerste plaats de praktische haalbaarheid worden bestudeerd evenals de gewasopkomst, -opbrengst en -kwaliteit.

De erosiebestrijding via niet-kerende bodembewerking steunt vooral op de aanwezigheid van veel organisch materiaal en gewasresten aan het bodemoppervlak. Daar de gewasresten mogelijk sterk verkleind worden bij de intensieve bodembewerking, en dat inzetten van de ploeg op andere momenten in de teeltrotatie mogelijk blijft, valt echter af te wachten in welke mate de erosie kan tegengehouden worden. De proefvelden zullen dan ook gescreend worden op de effectiviteit van erosiebestrijding via o.a. gecontroleerde regenvalsimulaties in het veld.

Meer info?

PCG openluchtteam

Coördinator:

• UGent (Universiteit Gent - Laboratorium voor Plantecologie)

Projectpartners:

• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• KULeuven (Katholieke Universiteit Leuven)
• PCH (Proefcentrum Hoogstraten)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)
• Thomas More Campus Geel

Projectinhoud:

Toepassen van kunstlicht verlegt grenzen. Het voordeel hiervan is dat de huidige beperkingen inzake licht verdwijnen. Daartegenover staat echter dat vaak niet geweten is waar de nieuwe grenzen bij het gebruik van kunstlicht liggen.

Maar er ontstaan ook nieuwe mogelijkheden, die voordien niet aan de orde waren en waar een teler moet mee leren omspringen. Ondanks het feit dat de teelten verschillen bleek na een rondvraag dat de vragen vanuit de praktijk tamelijk gelijklopend zijn. Meer nog, door over het muurtje heen te kijken, kunnen de verschillende teelten leren van elkaars ervaringen.

Steeds wederkerende vragen hebben betrekking op een aantal thema’s:

• Welke rassen zijn geschikt voor een teelt onder kunstlicht?
   
• Hoe reageert een plant op kortetermijnsveranderingen in licht?
   
• Wat zijn de mogelijkheden en eventuele beperkingen van LED-belichting?
   
• Hoe kan je bladrand/tipburn voorkomen bij belichting?
   
• Hoe kan artificiële belichting op een duurzame manier worden toegepast in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen?
   
• Wat is het economisch rendement?

De doelstelling van dit project is dan ook de implementatie en uitbreiding van artificiële belichting in de Vlaamse sla-, aardbeien-, en tomatenteelt te faciliteren en te ondersteunen door een antwoord te geven op deze vragen.

Meer info?

PCG glasteam

Coördinator:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

Partners:

• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• UGent (Universiteit Gent, Vakgroep Gewasbescherming , Labo voor Fytopathologie)
• ILVO (Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek)

Doel:

De hoofddoelstelling van het project is het verzekeren van een toekomst voor de teelt van bladgroenten onder glas in Vlaanderen door het introduceren van een geïntegreerde bestrijdingsstrategie voor smetpathogenen en nematoden.

Zoals ook in het verleden het geval was zal de bestrijdingsstrategie bestaan uit twee pijlers:

• Het opruimen van inoculum in de grond
• Het verhinderen van infecties op de plant met selectieve middelen.

Omdat een groot deel van de bovenvermelde problemen voortkomen uit het ontbreken van specifieke kennis bij de telers, zal vooral worden gefocust op de overdracht van die kennis.

Integratie en overdracht van bestaande kennis

Dankzij onderzoek uit eerdere projecten of uitgevoerd door de bedrijven uit de gebruikersgroep is veel essentiële kennis al beschikbaar. Niettegenstaande dat die afzonderlijke kennisdelen actief werd verspreid op het ogenblik dat ze werd gegenereerd, is het vooral de integratie ervan tot een werkbaar geheel die van grote waarde is.

Het eerste subdoel van dit project is het integreren van en actief verspreiden van alle relevante reeds bestaande kennis over de bestrijding van smet en nematoden in bladgroenten onder glas:

• Het optimaal gebruik van chemische grondontsmetting
• Alternatieven voor het opruimen van inoculum
• Gewasbeschermingsmiddelen voor bladbespuitingen tegen smet
• Kennis over de pathogenen en nematoden

Daarnaast stelt het project zich tot doel informatie te geven over alle voor- en nadelen (SWOT) van de verschillende beschikbare bestrijdingsmethoden, inclusief de financiële aspecten en de effecten op langere termijn. Naast de projectpartners, staan de leden van de gebruikersgroep centraal in het aanleveren van de reeds door hen ontwikkelde kennis.

Meer info?

PCG openluchtteam

Coördinator:

• Universiteit Gent, Vakgroep bodembeheer

Projectpartners:

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt)
• PSKW (Proefstation voor de Groenteteelt)
• Scientia Terrae
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)

Projectinhoud:

Nutriënten en nutriëntenoverschotten staan momenteel centraal in de Vlaamse land- en tuinbouw. Ondanks zware inspanningen blijft de waterkwaliteit met betrekking tot stikstof en fosfor in heel wat meetpunten voor grond- en oppervlaktewater ver boven de norm (ref: VMM). Vooral de fosforconcentraties blijken de laatste jaren nagenoeg stabiel te blijven op een hoog niveau (ref: VMM). De fosforproblematiek komt steeds sterker naar voor als dwingender en moeilijke oplosbaar dan de stikstofproblematiek (ref: vergaderingen onderzoeksplatform MAP4).

Onder druk van Europa worden steeds scherpere bemestingsnormen opgelegd, waarbij fosfor in veel gevallen de beperkende factor zal worden voor het toedienen van organische mest. Indien geen snelle verbetering in de waterkwaliteit kan bekomen worden dreigen er draconische maatregelen die de leefbaarheid van de intensieve land- en tuinbouw op middellange termijn bedreigen.

Binnen het IWT-project A_Propeau worden volgende aspecten onderzocht:

• Verzamelen van betrouwbare fosforopnamecijfers en opstellen van nauwkeurige fosforbalansen voor de belangrijkste teelten.
   
• Optimaliseren van de fosforbemestingsadviezen en fosforbemonsteringsmethodieken.
   
• Onderzoek naar (teeltspecifiek) verdere optimalisering van de minerale fosforgift. (puntbemesting, startgift in plantenpark ...).
   
• Opvolgen van de gevolgen mbt plantbeschikbaarheid van fosfor in uitmijningssituaties.
   
• Identificeren van teeltrotaties die uitmijning toelaten.
   
• Mogelijkheden tot verhoging van de fosforbeschikbaarheid door gebruik van PSB - fosforfixatie aan drains.

Doel:

Fosfor is een grondstof waar vaak nog te kwistig wordt mee omgesprongen. Binnen dit project wordt gekeken hoe de fosfor problematiek zowel op landbouwkundig als op milieukundig vlak duurzaam aangepakt kan worden. De voornaamste doelstellingen van dit project zijn:

• Het verbeteren van de efficiëntie van de toegediende fosfor.
   
• Het minimaliseren van de impact van fosfaatbeperkingen op de gewasopbrengst en de bodemkwaliteit.
   
• Het aanreiken van oplossingen voor het verminderen van fosfor verliezen naar grond- en oppervlaktewater onder (intensieve) land- en tuinbouw, met het oog op het verbeteren van de waterkwaliteit.

Specifiek doel:

• Het opstellen van nauwkeurige fosforbalansen op perceelsniveau voor de belangrijkste gewassen, groenbemesters en vanggewassen.
   
• Het efficiënter inzetten van minerale fosfor meststoffen en het optimaliseren van het huidige fosforbemestingsadvies.
   
• Het voorstellen van rotaties die een maximale fosfor uitmijning toelaten.
   
• Het maximaliseren van de fosfor uitmijningsefficiëntie, en het optimaal beschikbaar houden van fosfor voor gewassen op bodems zonder fosfor aanvoer.
   
• Het inzetten van organisch materiaal vrijwaren om de bodemkwaliteit op peil te houden.
   
• Het filteren van fosfor uit drainagewater om de belangrijkste puntbronnen van fosfor te elimineren.

Meer info?

Lore Lauwers