Coördinator

• Aarhus University, Department of Food Science, Årslev - DK

 

Vlaamse partners

• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw), Kruishoutem - BE
• PCS (Proefcentrum voor Sierteelt vzw), Destelbergen - BE
• Urban Crops, Beveren-Leie (Waregem) - BE
• Potplantenkwekerij Dirk Mermans, Wommelgem - BE

 

Buitenlandse partners

• Hochschule Osnabrück, Osnabrück - DE
• TNO (Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk onderzoek), Den Haag - NL
• Norsk Institutt for Biookonomi, Ås - NO
• University of Lincoln, Lincoln - UK
• Landwirtschaftskammer Niedersachsen, Hannover-Ahlem -  DE
• University of Southern Denmark, Odense - DK

        

 

Projectinhoud:

De glastuinbouwsector (verse groenten & fruit en sierteelt) is een succesvol en innovatief onderdeel van de economie in de Noord-Zee regio (NSR) met een jaarlijkse output van 9 miljard euro en een directe tewerkstelling van meer dan 500.000 personen. Deze sector omvat meer dan 10.000 KMO’s en een uitgebreide, hoogtechnologische toeleveringsketen.

Alle glastuinbouwproducenten in de NSR kampen met gelijkaardige uitdagingen waaronder een hoge afhankelijkheid van energie (CO output >6,6 MT) en water, met een laag aandeel in opwekking of gebruik van hernieuwbare energie. Eco-innovaties in nieuwe of verbeterde manieren/processen zijn nodig om het verbruik van water, energie en chemicaliën alsook de CO -uitstoot te verminderen.

Met het project ‘SmartGreen’ willen we door combinatie van Big Data-analyse en praktijk demonstraties in en voor KMO’s komen tot groenere, duurzame en meer energie-efficiënte productiesystemen in de glastuinbouw. Door transnationale samenwerking van ervaren onderzoeksgroepen en KMO’s wordt een sterke synergie gecreëerd om het ‘vergroenen’ van de NSR industrie te promoten.

Door het bevorderen van innovatieve, eco-bedrijven kunnen we de economische groei in de NSR behouden en tezelfdertijd significante ecologische voordelen ontwikkelen: minder vervuiling, lagere emissies en omzichtig omgaan met natuurlijke hulpbronnen. Dit transnationale project zal de ontwikkeling en introductie van milieuvriendelijke en koolstofarme producten, groene diensten en processen in de glastuinbouw in de NSR stimuleren.

 

Meer info?

Saskia Buysens

Klik hier naar de site 'SmartGreen'

 

Coördinator:

• Gemeente Groningen (Nederland)

 

Vlaamse partners:

• EROV (Economische Raad voor Oost-Vlaanderen)
• Vives (Hogeschool van West-Vlaanderen)
• Inagro (Innovatief en duurzaam Agrarisch Ondernemen)
• PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen)

   

 

Buitenlandse Partners:

• Nederland
• Denemarken
• Zweden
• Duitsland

 

Inhoud REFRAME – Towards a Regional Food Frame (RFF):

Veranderingen in economie en gedrag

Steeds meer mensen willen anders omgaan met eten. Voedsel moet een toegevoegde waarde hebben, voor de regio als geheel, voor de producent en de consument. De vraag naar voedsel uit de regio neemt toe:

• Voedsel van goede kwaliteit.
• Duurzaam geproduceerd en vervoerd.
• Zonder verspilling van eten.
• Hergebruik van resten en afval.

Aan de andere kant lees je dat in de eerstkomende 2 jaar zo’n 5 miljoen banen in het landelijk gebied gaan verdwijnen. Dit betreft niet alleen boeren, maar ook MKB-ondernemers die indirect met de voedselketen te maken hebben. In de huidige situatie hebben ze alleen dan een kans om te overleven als zij de concurrentie met andere spelers op de wereldmarkt aangaan een winnen. Grote bedrijven zijn goed in bulkproductie, maar veel kleinere ondernemingen redden het niet. Ze worden door de banken afgeschreven als 'te klein' en moeten hun bedrijf sluiten. Oude en nieuwe ambachtelijkheid voor verwerking en verwaarding zijn we compleet kwijtgeraakt.

 

De korte keten

Veelbelovende nieuwe economische kansen liggen voor de deur. We spreken dan over de regionale markt. Enerzijds kun je hier zorgen voor een rijk palet aan gezonde en verse producten, en anderzijds voor nieuw en duurzaam ondernemerschap.

We noemen dit de regionale voedselketen, ook wel aangeduid als 'korte keten'. Hiermee is al heel wat geëxperimenteerd, maar altijd op lokale schaal.

• Streekmarkten
• Verkoop van streekproducten
• Pluktuinen
• ...

Al deze initiatieven bieden producenten niet de schaal en bedrijfszekerheid waarop zij hun zaak draaiende kunnen houden. En vice versa geeft het ook aan grotere afnemers in de stad niet voldoende zekerheid dat zij hun producten ontvangen.

Waar de lokale schaal dus te beperkt is, heeft het op regionale schaal wél kans van slagen, mits de keten professioneel en van business to business (b2b) wordt georganiseerd.

REFRAME heeft hiervoor een werkpakket voorbereid met vier wederzijds gekoppelde taken:

• Relevante data over de regionale markt verzamelen
• Innovatieve smart specialisation strategieën voor het MKB ontwikkelen
• Nieuwe vormen van regionale coöperatie uitwerken
• Competenties en vaardigheden voor b2b coöperatie verwerven

 

Een coöperatief regionaal voedselnetwerk in de NSR

Met 15 partners in 4 landen rond de Noordzee gaan we via de uitvoering van regionale pilotprojecten een model ontwerpen voor een regionaal coöperatief voedselnetwerk. We gaan in de praktijk en met partners uit de praktijk precies uitwerken welke stappen je daarvoor moet volgen.

In elke van de partnerregio’s wordt zo’n regionale coöperatie gebouwd, zodat je al doende leert hoe je het moet aanpakken. Binnen de coöperatie gaan we ook en vooral aandacht besteden aan grotere organisaties als het UMCG. Zo kun je een schaalsprong maken en bovendien zijn zulke organisaties als 'launching customers' en voorbeeld voor anderen.

 

Smart Specialisation

Daarnaast gaan we ondernemers trainen in nieuwe competenties en vaardigheden. Hoe kun je je slim en in coöperatief verband op de regionale markt te positioneren? Welke oude ambachten kun je nieuw leven inblazen om te voldoen aan de vraag van de moderne consument? En welke nieuwe ambachten en vaardigheden hebben we nodig voor een moderne regionale voedselketen? Deze slimme specialisaties dragen bij aan het behoud van bestaande bedrijven en aan het creëren van nieuwe werkgelegenheid.

 

Weten en doen

Vanuit de praktijkervaringen bouwen de projectpartners een pakket aan samenhangende maatregelen, die we samenvatten als Regional Food Frame (RFF). Er ontstaat ook een transnationaal kennisnetwerk dat zal dienen als ondersteunende infrastructuur voor voedselgerelateerde MKB-bedrijven.

Partners beschrijven wat ze hebben gedaan (video, blog, en best practice), en de deelnemende scholen vertalen het in modules en cursussen zodat ook degenen die er niet bij zijn of waren kunnen leren en profiteren van de ervaringen.

 

Meer info?

Saskia Buysens

REFRAME – Towards a Regional Food Frame (RFF): What is the problem to be solved?