Proefcentra van Agrolink Vlaanderen zetten schouders onder Europees thematisch netwerk FERTINNOWA
Op 1 januari 2016 klonk het startschot voor FERTINNOWA, een thematisch netwerk rond duurzaam watergebruik dat goedgekeurd werd binnen het Europese H2020-programma. Doel van dit netwerk is innovatieve technieken voor duurzaam watergebruik in gefertigeerde teelten vanuit de verschillende hoeken van Europa samen te brengen, uit te wisselen én op bedrijven te implementeren.
Het initiatief voor FERTINNOWA kwam vanuit 4 Vlaamse proefcentra nadat eind 2013 vanuit verschillende projecten was aangetoond dat er nog belangrijke vooruitgang mogelijk is wat betreft de verdere afbouw van het gebruik van diep grondwater én de beperking van de impact van de tuinbouwsector op de kwaliteit van het oppervlaktewater. In diezelfde periode verscheen eveneens in Vlaanderen het rapport van een internationale benchmarkstudie die peilde naar de nutriëntenproblematiek en innovatieve technieken binnen de tuinbouwsector. Deze studie toonde aan dat de tuinbouwsector in andere Europese lidstaten met gelijkaardige problemen wordt geconfronteerd: alle landen moeten voldoen aan de Europese waterrichtlijn om de kwaliteit van de Europese wateren te garanderen én in de tuinbouw is héél wat relevante expertise aanwezig die niet optimaal benut wordt. Agrolink Vlaanderen partners Proefstation voor de Groenteteelt, Proefcentrum Hoogstraten, Proefcentrum voor Sierteelt en het Provinciaal Proefcentrum voor Groenteteelt Oost-Vlaanderen besloten een Europees thematisch netwerk in te dienen. Deze nauwe samenwerking bleek succesvol en leidde tot de goedkeuring van FERTINNOWA. Naast de Vlaamse initiatiefnemers stapten maar liefst 19 partners uit Nederland, Duitsland, Spanje, Italië, Polen, Slovenië, Letland, Zuid-Afrika, Verenigd Koninkrijk en Frankrijk mee in dit verhaal. Het Proefstation voor de Groenteteelt zal dit netwerk coördineren.
Met de introductie van fertigatie binnen de tuinbouwsector werd reeds een belangrijke stap in de richting van duurzaam watergebruik gezet. De toediening van voedingsstoffen via irrigatiewater, want daar duidt de term fertigatie op, biedt dan ook de mogelijkheid om efficiënter met water om te springen én de impact op het milieu te reduceren. Hoewel het Europese areaal gefertigeerde teelten sterk toeneemt, vertaalt dit zich nog onvoldoende in een afname van de milieu impact. Vandaag worden heel wat tuinbouwregio’s meer dan ooit geconfronteerd met tekorten aan kwalitatief water én slaagt men er in tuinbouwregio’s niet in om aan de Europese waterwetgeving te voldoen. FERTINNOWA beoogt beschikbare technologieën en ervaringen samen te brengen, uit te wisselen én te implementeren op bedrijfsniveau om zo belangrijke stappen voorwaarts te maken wat betreft duurzaam watergebruik in de gefertigeerde groente-, fruit- en sierteelt.
In een eerste fase zullen we vanuit de verschillende Europese lidstaten kennis en technologieën verzamelen rond:
- Het zuivering van uitgangswater
- Het optimaliseren van de waterbenutting
- Het minimaliseren van de impact van de sector op de oppervlaktewaterkwaliteit door het verhinderen van uitspoeling en lozing van nutriëntrijke reststromen naar de omgeving.
In een volgende fase worden deze kennis en technieken geëvalueerd door de verschillende lidstaten. Hieruit zal blijken welke technologieën binnen Europa breder toepasbaar zijn. Biedt bijvoorbeeld een Spaans irrigatiesysteem op basis van bodemsensoren mogelijkheden voor toepassing in Polen? Elke deelnemende organisatie zal minimaal 1 geselecteerde techniek ter plaatse aanleggen en gedurende 2 jaar opvolgen om de mogelijkheden onder de specifieke praktijkomstandigheden te valideren. Ook in Vlaanderen zullen we technologieën uit andere deelnemende landen aanleggen en demonstreren.
Voorlichtingsactiviteiten staan centraal binnen FERTINNOWA: er zullen op geregelde tijdstippen artikels verschijnen in de vaktijdschriften en demonstraties zullen gehouden worden. Op verschillende locaties in Europa zullen we workshops organiseren voor zowel voorlichters als telers.
Tot slot sluiten we binnen 3 jaar het thematische netwerk af met een conferentie in Almeria (Spanje) waar we de resultaten van FERTINNOWA zullen voorstellen en de verschillende innovatieve technologieën demonstreren.
Binnen FERTINNOWA ligt de nadruk op de “multi-actor approach”. Dit betekent dat we de problematiek vanuit verschillende oogpunten zullen benaderen, zoals vanuit het oogpunt van de telers, telersorganisaties, industrie, milieuorganisaties, overheid, …. . Binnen FERTINNOWA wordt dit gerealiseerd door de betrokkenheid van een brede groep “stakeholders” of belanghebbenden. Deze groep wordt actief betrokken bij de uitvoering van het project. Meer concreet zullen de stakeholders inspraak hebben bij de evaluatie en de selectie van de uit te wisselen technieken.
Ook telers, bedrijven, onderzoekers en overkoepelende organisaties kunnen als stakeholder deelnemen aan FERTINNOWA. Stakeholders zullen in de loop van 2016 bevraagd worden over de noden aan nieuwe technologieën inzake water. Bijkomend kunnen stakeholders deelnemen aan de workshops die we binnen dit project zullen organiseren. De inbreng van telers is essentieel voor FERTINNOWA. Daarom biedt FERTINNOWA telers die een belangrijke bijdrage hebben geleverd tot het thematische netwerk de mogelijkheid om eind 2018 gratis deel te nemen aan de afsluitende conferentie in Almeria.
E. Berckmoes, R. De Vis, PSKW
S. Burssens, Agrolink Vlaanderen
E. Mechant, PCS
P. Melis, PCH
E. Vandewoestijne, PCG
E. Vandewoestijne
FERTINNOWA heeft financiële steun ontvangen van de Europese Unie binnen het Horizon 2020 programma Climate action, environment resource efficiency and raw materials; Call: Water innovation boosting its value for Europe onder Grant Agreement 689687.
E. Vandewoestijne
www.fertinnowa.com