Op donderdag 15 november 2018 organiseerden we een proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, kolen, bataat en de demoproef groenbedekkers.

Vanaf eind september werd gestart met het rooien van de verschillende proeven. In het veld konden we het effect van de koude nachten zien op het loof. De bovenste bladeren verkleurden zwart en krulden op. In de grond bleef de temperatuur, zelfs bij een gemeten temperatuur aan de grondoppervlake van net onder het vriespunt, boven de 10 °C. Dit is wenselijk voor behoud van kwaliteit van de knollen.

Het warme seizoen heeft de zoete aardappel zeker deugd gedaan. Dat kunnen we nu al vaststellen in de proeven. Uiteraard is het belang van watergift niet te onderschatten bij dergelijke lange droogte. Wanneer de combinatie van een warm seizoen en voldoende waterbeschikbaarheid aanwezig is, kunnen zeker goede resultaten worden geboekt.

Half mei is het zover, dan komt het plantmateriaal van bataat toe op PCG en worden de geplande proeven voor 2018 aangelegd. Met de warmere temperaturen in het vooruitzicht hopen we alvast dat niet alleen de teler maar ook de bodem warm loopt voor bataat. Om deze nieuwe teelt verder te optimaliseren staan verschillende proeven op het programma in 2018.

Bataat demo rassen 2017 met Burgundy (Stek), Bonita (Stek), Murasaki (Stek), Evangeline (Stek), Orleans (Stek), California (Stek), California (Geworteld in p9), Georgia Jet (Geworteld in lijmplug), Beauregard (Stek).

Momenteel is in België geen enkele pesticide erkend in de teelt van bataat. Onkruid kan een probleem zijn in deze teelt. Daarom dat dan ook deze verkennende proef werd aangelegd.

Bataat onderzoek nachtvorstgevoeligheid bij een planting in het voorjaar waar nog late nachtvorst voorkomt met geen afdekking, vliesdoek, Howicover en gaatjesplastiek.

Door de stijgende interesse in de teelt van bataat bij telers was er vraag naar een demonstratie van het rooien van bataat. Op de terreinen van de werktuigendagen werd daarom in 2017 een demonstratieveld aangelegd dat werd gerooid tijdens het evenement. Er werd ook van de gelegenheid gebruik gemaakt om plantmateriaal van verschillende ouderdom te vergelijken.

Deze proef werd aangelegd om teelttechnische inzichten te verwerven in de teelt van bataat (Ipomoea batatas). Zo vergeleken we verschillende soorten plantmateriaal en het effect van irrigatie en grondbedekking met zwarte folie (warmte) in deze teelt.

Deze proef werd aangelegd om na te gaan of het haalbaar is om eigen plantmateriaal van bataat (Ipomoea batatas) te vermeerderen onder glas, zodat er volwaardig plantmateriaal voorhanden is om uit te planten in vollegrond omstreeks medio mei.

In het kader van het Europees Horizon 2020 project Fertinnowa werd op 9 april 2018 een studiemoment ‘Fertigatie in courgette’ georganiseerd door het PCG. Voor- en nadelen van verschillende irrigatietechnieken werden onder de loep genomen.  Er was ook aandacht voor kostprijs en benodigde arbeid voor de verschillende systemen.  Ervaringen van telers werden uitgewisseld en ook toeleverancier Saelens lichtte een aantal technische aspecten toe.

Zowel prei als courgettes voor de verse markt zijn heel arbeidsintensieve teelten. De totale kostprijs voor arbeid loopt voor prei op tot 40% en voor courgette zelfs tot 50% van de totale kostprijs. Arbeidsefficiënt te werk gaan, is dan ook noodzakelijk om een goede rendabiliteit van de teelt te bekomen.

Door de grote hoeveelheid neerslag is er in sommige regio’s en in sommige teelten heel veel schade. In Oost-Vlaanderen is er vooral in het Noord- en het Zuidoosten veel neerslag gevallen. In West-Vlaanderen is er veel schade in het centrale deel van de provincie en in het Heuvelland.

Binnen het ADLO-demoproject 'Openluchtgroenteteelt: verhogen van de rendabiliteit door inzicht in kostenstructuur' worden enthousiaste telers gezocht die deel willen uitmaken van een gesloten werkgroep per teelt. In deze werkgroepen zal open gediscussieerd worden over de diverse kostenposten verbonden aan de teelt.

In verschillende regio’s in Vlaanderen heeft het in het Pinksterweekend zwaar geonweerd met heel veel schade als gevolg (zie foto's). Enkele tips ...

This trial has been set up to evaluate the efficacy of lipopeptides produced by Bacillus subtilis against powdery mildew (Erysiphe cichoracearum) in courgette. In addition to the lipopetides a chemical reference and two biological products based on seaweed extracts were integrated in the trial.

Om bladverbranding te voorkomen is het belangrijk om de planten met voldoende water nat te zetten voor de behandeling en af te regenen na de behandeling. Verschillende dosissen water werden getest. Deze proef diende als voorproef voor de proeven OL12 ANBM01 en OL12 SEBM01, toepassing van startfosfaten bij andijvie en selder.

Deze proef werd aangelegd om de selectiviteit van Centium 36 CS, toegepast in courgette na planten, na te gaan in het volggewas veldsla. 

Courgette bemestingsonderzoek waarbij het effect van het mengen van de fosformeststof in de potgrond bekeken werd. De gebruikte meststoffen waren APP, Novatec Solub, Vivifos en tripelsuperfosfaat. Als positieve referentie diende een puntsgewijze toediening van APP na planten.

Momenteel worden er volop groenbedekkers uitgezaaid. Veel landbouwers kiezen ervoor om de 5% ecologisch aandachtsgebied (EAG) in te vullen door een groenbedekkermengsel in te zaaien. Daarmee voldoen ze niet alleen aan de EAG-voorwaarde, het levert hen meer op. Een belangrijke regel blijft wel dat je steeds zo snel mogelijk inzaait, want hoe vroeger gezaaid, hoe groter het effect.

De voorbije winter is er veel neerslag gevallen en waren de temperaturen behoorlijk hoog. Ideale omstandigheden voor de ontwikkeling van een slakkenpopulatie. Om de populatie niet te laten uitbreiden kan men best nu al een slakkenbestrijding toepassen.

De teelt van groenbemesters is voor vele groentetelers een vaste activiteit binnen het teeltplan. De voornaamste redenen voor het zetten van een groenbedekker zijn de stikstofopname na de hoofdteelt en de bodemverbeterende eigenschappen (opbouw koolstofgehalte). Wat de bijkomende invloed is van deze groenbemesters op bvb. bodemziektes of de vermeerdering van plagen of aaltjes, is echter niet altijd geweten.

Knolvoet, veroorzaakt door een slijmzwam (Plasmodiophora brassicae / PLADBR), vormt een belangrijk probleem in bloemkool ((Brassica oleracea var. botrytis / BRSOB). Veel telers worden geconfronteerd met volledig aangetaste percelen, omdat preventieve en curatieve bestrijding dikwijls falen. De efficiëntie van een aantal knolvoetbestrijdingsmiddelen werd getest in een veldproef bloemkool, waarbij ook nagegaan werd of een voorbehandeling met een groenbemester een gunstig effect had op knolvoetaantasting.

Het inzaaien van een groenbedekker in het voorjaar is positief voor het nitraatresidu in het najaar. De groenbedekker onttrekt nitraat uit de diepere grondlagen. Na het verteren van de groenbedekker komt de stikstof beschikbaar voor de volgteelt. Zeker bij groenten die pas laat in het voorjaar geplant of gezaaid worden, bijvoorbeeld late prei of late bloemkolen, kan een voorjaarszaai van groenbedekkers nuttig zijn.

Het inzaaien van een groenbedekker in het voorjaar is positief voor het nitraatresidu in het najaar. De groenbedekker onttrekt nitraat uit de diepere grondlagen. Na het verteren van de groenbedekker komt de stikstof beschikbaar voor de volgteelt. Zeker bij groenten die pas laat in het voorjaar geplant of gezaaid worden, bijvoorbeeld late prei of late bloemkolen, kan een voorjaarszaai van groenbedekkers nuttig zijn.

In deze proef werden drie zaaitijdstippen van groenbedekkers vergeleken. Het doel van de proef is het demonstreren dat een vroeg zaaitijdstip cruciaal is voor de goede werking van de groenbedekker. Ook werden verschillende groenbedekkers onderling vergeleken.

In deze proef werden 4 soorten groenbedekkers ingezaaid, nl. Italiaans raaigras, bladrammenas, Facelia en gele mosterd. Bladrammenas en gele mosterd werden op twee verschillende tijdstippen voor de volgteelt bloemkool vernietigd.

In deze proef werden 4 soorten groenbedekkers ingezaaid, nl. Italiaans raaigras, bladrammenas, facelia en gele mosterd. Het raaigras werd op twee verschillende tijdstippen voor de volgteelt prei vernietigd.

In deze proef werden drie zaai tijdstippen van groenbedekkers vergeleken. Het doel van de proef is het demonstreren dat een vroeg zaaitijdstip cruciaal is voor de goede werking van de groenbedekker. Ook werden verschillende groenbedekkers onderling vergeleken.

De teelt van groenbemesters is voor vele groentetelers een vaste activiteit binnen het teeltplan. De voornaamste redenen voor het zetten van een groenbedekker zijn de stikstofopname na de hoofdteelt en de bodemverbeterende eigenschappen (opbouw koolstofgehalte). Wat de bijkomende invloed is van deze groenbemesters op bvb. bodemziektes of de vermeerdering van plagen of aaltjes, is echter niet altijd geweten.

Er werd nagegaan of er vroeger geoogst kan worden indien men het zaad in zwad (= in rijen op het veld) laat rijpen. Een belangrijke variabele i.v.m. zaadkwaliteit is het gehalte droge stof (DS). Houdt men enkel rekening met het gehalte DS, dan tonen de resultaten van deze verkennende veldproef inderdaad aan dat het oogsttijdstip vervroegd kan worden. Een tweede onderzoeksvraag - 'Induceert het toppen van de planten tijdens het groeiseizoen een hogere zaadopbrengst?' - werd in deze veldproef beantwoord.

PCG onderzocht via een verkennende screening een aantal bestaande herbiciden voor toepassing in de quinoateelt (Chenopodium quinoa). Wat de demonstratiewerking betreft werden er in 2015 twee velden aangelegd, één in de provincie Vlaams-Brabant (in samenwerking met het Nationale Proeftuin voor Witloof) en een tweede in Zwalm. Samen met het Departement Landbouw en Visserij werden daar enkele variëteitengezaaid. ILVO onderzocht het ideale zaaitijdstip en deed het een bemestingsonderzoek, waarbij op drie rassen verschillende dosissen stikstof op verschillende tijdstippen toegediend worden. Bij Inagro werd onder meer de biologische onkruidbeheersing bij quinoa onderzocht.

PCG onderzocht de selectiviteit van een aantal bestaande herbiciden voor toepassing in de quinoateelt (Chenopodium quinoa). Wat de demonstratiewerking betreft werden er in 2015 twee velden aangelegd, één in de provincie Vlaams-Brabant (in samenwerking met het Nationale Proeftuin voor Witloof) en een tweede in Zwalm. Samen met het Departement Landbouw en Visserij werden daar enkele variëteitengezaaid. ILVO onderzocht het ideale zaaitijdstip en deed het een bemestingsonderzoek, waarbij op drie rassen verschillende dosissen stikstof op verschillende tijdstippen toegediend worden. Bij Inagro werd onder meer de biologische onkruidbeheersing bij quinoa onderzocht.

Quinoa rassenonderzoek met: Atlas, Pasto, 34C2 = Jessie. De rassen werden in Nederland veredeld door de universiteit van Wageningen en werden ter beschikking gesteld door het bedrijf ‘Quinobel’ dat het verdeelrecht heeft van de zaden in België.

In Nederland zijn een vijftiental quinotelers. In ons land maar eentje. Wel lopen er experimenten. In Kruishoutem heeft het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen een honderd vierkante meter gezaaid. Ze willen er de opbrengst onderzoeken om de boeren te kunnen informeren.

The trial has been set up to evaluate the efficacy of PM14/028 against the cabbage root fly (Delia radicum / HYLERA) in radish (Raphanus sativus var. radicula / RAPSR).

Op vrijdag 23 november 2018 ging op het PCG het netwerkmoment ‘Ontdek het potentieel van yacon!’ door. De resultaten van het lopende onderzoek op PCG en Vives Hogeschool Roeselare werden voorgesteld aan de aanwezige producenten, verwerkers en handelaars. Ook waren enkele bedrijven te gast die hun ervaring met yacon deelden. Kortom, inspirerende presentaties over het eindeloze potentieel dat yacon te bieden heeft.

Ben je zelf ook nieuwsgierig naar de mogelijkheden van yacon? Neem dan zeker eens een kijkje in de presentaties!

Op de kick-off meeting van dit project stelde PCG yacon voor aan de aanwezige voedingsbedrijven. Yacon biedt niet alleen voor telers potentieel als lokale, duurzame teelt. 

Yacon kreeg dan ook de laatste tijd - terecht - media-aandacht. Zelfs het VRT-nieuws berichtte over deze nieuwe groente. Helemaal nieuw is de groente niet meer, PCG doet al sinds 2011 onderzoek naar dit knolgewas, maar ze is nog vrij onbekend bij de consument.

Yacon rassen onderzoek 2017 met "Blanco" / "Dimi" / Meest courante, gele soort /  "Morado" / Peru I / "Rojo" / Uit Cajamarca Peru / Uit Nieuw-Zeeland / Uit Nieuw-Zeeland II "Richard" / Uit Rusland / Witte soort.

Yacon (Smallanthus sonchifolius) - ook wel Boliviaanse zonnewortel of grondappel genoemd - is een knolgewas uit de Andes. Het is een zeer veelzijdige plant. In Zuid-Amerika worden alle delen van de plant gebruikt. De knollen kunnen zowel vers verwerkt worden als bewaard worden.

Op het PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groen­teteelt Oost-Vlaanderen) wordt intussen al meer dan
5 jaar innovatief onderzoek verricht naar yacon. Dit knolgewas, ook wel zonnewortel of appelwortel genoemd, is familie van de zonnebloem en van de aard­peer. In Europa wordt het gewas slechts in beperkte mate geteeld, maar in Vlaanderen groeit de plant zonder veel problemen.

De professionele teelt van yacon is op dit moment nog erg beperkt in Vlaanderen. Hoewel de interesse in de teelt groot is, is er nood aan verdere mechanisatie om de teelt op een grotere schaal mogelijk te maken. Op het PCG werd een demoveld aangelegd om de teelt te demonstreren aan geïnteresseerde telers.

Yacon rassenonderzoek 2016 met "Blanco", "Dimi", Meest courante gele soort, "Morado", Peru I, "Rojo", Uit Cajamarca Peru, Uit Nieuw-Zeeland, Uit Nieuw-Zeeland II "Richard", Uit Rusland, Witte soort.

In Vlaanderen geteelde yacon, een Andesknolgewas dat ook als zonnewortel of appelwortel gekend is, zal allicht volgend jaar in de winkelrekken te vinden zijn. Ook de verwerkende industrie heeft interesse in de knol die na blancheren en pasteuriseren knapperig blijft, zo is te horen bij het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG) in Kruishoutem.

Eind april werd op het PCG de teelt van yacon voorgesteld aan geïnteresseerde telers. Zowel telers uit Vlaanderen als Nederland kwamen luisteren naar de onderzoeksresultaten die de afgelopen 5 jaar gerealiseerd werden op het proefcentrum. De belangstelling voor deze nieuwe teelt is groot, zo blijkt. Veel telers zijn op zoek naar alternatieve teelten die nieuwe mogelijkheden kunnen bieden voor hun bedrijf. De teelt van yacon vraagt weinig input en zorgt voor extra afwisseling in de teeltrotatie.