De Fusariumproblemen in de Belgische slateelt breiden nog steeds uit. Meestal gaat het om aantasting door Fusarium oxysporum f. sp. lactucae, fysio 4 (Fol 4), maar momenteel zijn er ook verschillende bedrijven in Vlaanderen die te maken hebben met fysio 1 (Fol 1). Dit jaar legde PCG een rassenproef aan om te tonen welke rassen beter geschikt zijn voor bedrijven met Fol 1-aantasting. 23 kropslarassen en alternatieve slasoorten werden gescreend op hun gevoeligheid voor Fusarium oxysporum f.sp. lactucae fysio 1. De proef werd geplant op 2 juli 2021 bij een slateler te Roeselare. De proef werd aangelegd in kappen met zware aantasting van Fol 1.
Objecten
Tabel 1 geeft een overzicht van de gescreende rassen.
Ras
|
Zaadhuis
|
Kropsla - Mattia
|
Rijk Zwaan
|
Kropsla - Lucrecia
|
Rijk Zwaan
|
Kropsla - Jones
|
Enza
|
Kropsla - Cosmopolia
|
Rijk Zwaan
|
Lollo bionda - Livorno
|
Rijk Zwaan
|
Lollo bionda - Mistery
|
Enza
|
Lollo bionda - Lugano
|
Rijk Zwaan
|
Lollo bionda - Teramo
|
Rijk Zwaan
|
Lollo bionda - Limeira
|
Rijk Zwaan
|
Lollo rossa - Satine
|
Rijk Zwaan
|
Lollo rossa - Leotine
|
Rijk Zwaan
|
Lollo rossa - Soltero
|
Nunhems
|
Groene eikenbladsla - Divisor
|
Enza
|
Groene eikenbladsla - Advisor
|
Enza
|
Groene eikenbladsla - Kimenoz
|
Rijk Zwaan
|
Groene eikenbladsla - Kitonia
|
Rijk Zwaan
|
Rode eikenbladsla - Rutilaï
|
Rijk Zwaan
|
Rode eikenbladsla - Shentaï
|
Rijk zwaan
|
Rode eikenbladsla - Xem
|
Rijk Zwaan
|
Rode eikenbladsla - Ayaraï
|
Rijk Zwaan
|
Rode eikenbladsla - Neheraï
|
Rijk Zwaan
|
Rode eikenbladsla - Adalyn
|
Enza
|
Rode eikenbladsla - Xandra
|
Rijk Zwaan
|
Tijdens de teelt werd de verwelking beoordeeld. Tijdens de oogst op 10 augustus 2021 werden bij verschillende rassen symptomen waargenomen. De resultaten worden uitgebreid besproken in een artikel in Proeftuinnieuws 1 van 2022, hier wordt een korte samenvatting gegeven. Bij de oogst werd het snijvlak en de pitverkleuring beoordeeld. Een hoge ziekte-index bij deze parameters betekent veel aantasting en dus een gevoelig ras. We zien dat rassen met een ziekte-index van het snijvlak van 20 tot maximum 23% kunnen geïmplementeerd worden in de praktijk. In deze proef werden verschillende niet-zomerrassen opgenomen. De groeiomstandigheden voor deze rassen waren niet optimaal (schotvorming), maar de focus lag op het nagaan van de gevoeligheid van de rassen voor Fol.
Lollo bionda
Bij lollo bionda waren geen grote verschillen in gevoeligheid tussen de rassen waarneembaar en vergeleken met de andere slasoorten, scoorden deze duidelijk het sterkst tegen Fol 1. De ziekte-index van het snijvlak was bij alle rassen lager dan 15%. De rassen Mistery (Enza) en Teramo (Rijk Zwaan) behaalden de laagste ziekte-index en ook de hoogste kropgewichten (allebei een gemiddeld gewicht van ongeveer 385 gram per krop). Mistery (Enza) werd echter wel recent stop gezet door het zaadhuis. Ook de drie lollo rossa rassen tonen alle drie een tolerantie tegen Fol 1, al haalt Soltero (Nunhems) minder goede resultaten qua ziekte-index van het snijvlak (10%) dan Leotine (Rijk Zwaan) en Satine (Rijk Zwaan).
Kropsla
Kropsla is de meest gevoelige slasoort voor Fol 1. Hier werden Lucrecia (Rijk Zwaan) en Cosmopolia (Rijk Zwaan) meegenomen als gevoelige soorten en dit weerspiegelde zich ook in de resultaten. Zowel Mattia (Rijk Zwaan) als Jones (Enza) vertoonden ook verwelkingssymptomen, voornamelijk aan het begin van de teelt. Dit resulteerde in ziekte-indexen op het snijvlak van respectievelijk 18% en 11%, wat we als laag beschouwen. De kropgewichten waren gemiddeld respectievelijk 467 en 382 gram, wat goed is voor Mattia (Rijk Zwaan) in het zware segment en Jones (Enza) in het compacte segment. In 2023 is het de bedoeling om Mattia (Rijk Zwaan) opnieuw te testen aangezien het zaadhuis deze tolerantie niet onderschrijft. Alsook is het de bedoeling dat onder andere Funkia (Rijk Zwaan), Ostria (Rijk Zwaan) en Vestia (Rijk Zwaan) worden meegenomen in de rassenscreening op Fol 1.
Foto: Verwelkingssymptomen door Fol 1 halverwege de teelt van Lucrecia
Groene eikenbladsla
Bij groene eikenbladsla is Fol 1-resistentie sterk rasafhankelijk. Zoals verwacht bleek Kitonia (Rijk Zwaan) gevoelig, net als Advisor (Enza). Divisor (Enza) en Kimenoz (Rijk Zwaan) zijn twijfelgevallen. Divisor (Enza) had ondanks een lage ziekte-index (18%) maar een gemiddeld kropgewicht van 306 gram, wat lager is dan de gewenste 350 gram. Kimenoz (Rijk Zwaan) had een hoge ziekte-index op het snijvlak maar haalde maar liefst een gemiddeld kropgewicht van 487 g per krop. Dit zouden we eerder aanraden om te telen op een Fol 1 besmette bodem. Ten laatste werden ook zeven rode eikenbladsla rassen gescreend op Fol 1. Xandra (Rijk Zwaan) werd meegenomen als gevoelig ras maar ook de andere rassen bleken gevoelig, met uitzondering van Neheraï (Rijk Zwaan)dat een lage ziekte-index voor het snijvlak had.
Foto: Kitonia (links) en Lucrecia (rechts) toonden bij oogst een zware aantasting op het snijvlak en de pit als gevolg van Fol 1.
In samenwerking met
Deze proeven werden uitgevoerd binnen het VLAIO traject FoSSy, systeembenadering voor de beheersing van Fusarium oxysporum f. sp. lactucae in bladgroenten.

