In het kader van dit project werd een bevraging opgesteld die peilt naar de gebruikte technieken en noden van kooltelers om de koolvliegplaag te beheersen.

Op 18 oktober organiseerde PCG een thematisch uitwisselingsmoment rond prei waar een teler zijn ervaring deelt met andere telers voorafgegaan door een rondleiding in de proefvelden. Met als thema's: Onkruidbestrijding zonder bromoxynil / Druppelirrigatiestrategie / Rassenproef vroege herfst / Tripsbestrijding / Waarnemingen en waarschuwingen / Bemesting.

Op vrijdag 2 september 2022 ging het demoplatform Uien door. De organiserende partners (Departement Landbouw en Visserij, PCG, Inagro, Boerenbond, Vegras en Ingro) hebben de krachten gebundeld om een interessant aanbod te kunnen geven van actuele thema’s in de uienteelt. Hierbij is er een sterke ondersteuning geweest vanuit verschillende firma’s die betrokken zijn in dit demoplatform. Naast deze demodag, voorzien we komende winter ook een studievergadering specifiek voor de uienteelt. Verdere info hierover volgt later.

Een alternatieve strategie bestaat erin om intercropping toe te passen met rozemarijnplanten aangezien meerdere studies hebben aangetoond dat in het algemeen de vluchtige organische stoffen van rozemarijn een afstotend effect hebben op insecten, waaronder de groene perzikluis (Myzus persicae). Daarom hebben we een veldproef opgezet waarbij we rozemarijn hebben aangeplant tussen de paprika’s en naast de paprika’s.

Een gebrek aan praktijkkennis over deze maatregelen weerhoudt telers er echter van ze toe te passen. Het doel van het SUSCABFLY-project is om de kennishiaten over deze technieken weg te werken en verder te bouwen aan een duurzame beheersingsstrategie voor deze plaag.

In een proef op het PCG testten we in 2021 (bio)solarisatie. Solarisatie is een methode van grondontsmetting door een vochtige bodem te bedekken met een dunne doorzichtige laag plastic, in de periode van het jaar met de hoogste zonnestraling en temperaturen. Biosolarisatie houdt in dat we vers organisch materiaal, in dit geval bladkool, in de bodem inwerken.

Op donderdag 30 juni 2022 vond naar goede jaarlijkse gewoonte het proefveldbezoek bio beschutte teelten plaats op PCG. De lopende proeven in zowel de verwarmde serres als de koepels werden toegelicht.

Er werden verschillende veldproeven voorgesteld binnen diverse thema’s waaronder onkruid- en plaagbestrijding, vernietigen van groenbedekkers, rassenonderzoek en irrigatie.

Op maandag 13 juni 2022 organiseerden we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

Op donderdag 30 juni 2022 organiseerden we een proefveldbezoek in de bio beschutte teelt. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse teelten: tomaat, gember en kurkuma). De rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG in zowel de verwarmde serres als de koepels worden toegelicht.

Nu merken we de ziekte echter ook op in bedrijven met 2 tot 3 teelten per jaar. Onderzoek aan de Universiteit Gent (Labo Fytopathologie) toonde aan dat hier in België vooral fysio 4 (Fol 4) aanwezig is. Sinds de zomer van 2018 werd ook voor het eerst fysio 1 vastgesteld op enkele bedrijven (Fol 1). In Vlaanderen zijn beide fysio’s aanwezig, hierbij is fysio 4 (Fol 4) het meest verspreid. In 2021 zijn er een beperkt aantal nieuwe bedrijven met Fusarium aantasting in de serre bijgekomen. Wel is er een duidelijke toename van de aangetaste bedrijven met een zware aantasting op hun bedrijf.

Tijdens deze editie kwamen veel onderwerpen aan bod: van de Europese regelgevende aspecten van biocontrole tot geïntegreerde bescherming en agro-ecologie, inclusief het gebruik van besluitvormingstools, innovaties voor plaagbestrijding en wereldwijde benaderingen voor teeltsystemen en/of territoria.

Het groeiseizoen in de serres is weeral volop gestart, daarom is het de hoogste tijd om een overzicht te geven van alle openkennis proeven die wij dit jaar gaan uitvoeren in onze serres.

Eind maart is een groot deel van het uienareaal uitgezaaid. De regen die volgde, zorgde voor een goede werking van de toegepaste bodemherbiciden alsook een veelbelovende start voor de opkomst ...

Lors de cette édition, de nombreux thèmes ont été abordés depuis les aspects réglementaires européens encadrant le biocontrôle jusqu’à la protection intégrée et l’agro-écologie en passant par l’utilisation d’outils d’aide à la décision, les innovations pour la gestion des bioagresseurs et les approches globales pour des systèmes de cultures et/ou des territoires.

Op maandagavond 28 februari 2022 vertellen we je graag meer over de maatregel, en gaan we ook even in op de praktische aanbevelingen bij de aankoop van een machine voor onkruidbeheersing (NPI waterkwaliteit) of een compostkeerder (NPI bodemkwaliteit).

De term 'intercropping' is overgenomen uit het Engels en kunnen we vertalen als 'combinatieteelt'. Het omvat verschillende teeltcombinaties waarbij men een tweede gewas tussenin het hoofdgewas teelt op hetzelfde perceel. Het tweede gewas noemen we verder de ‘tussenteelt’. De tussenteelt  kan de dichtheid van bepaalde plagen in het gewas verminderen en zo de aantasting beperken zonder het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Inagro, het PCG en het CRA-W (Gembloux) legden enkele proeven aan in bioteelten van kool, sla en paprika om na te gaan of deze methode een mogelijk alternatief kan zijn voor de inzet van biopesticiden of het afdekken van de teelten tegen bepaalde plagen. De geteste 'tussengewassen' zijn gekozen in functie van rupsen en bladluizen als doelplagen.

De presentaties van deze studieavond zijn nu beschikbaar: Nieuwe IPM-checklist & Pré-ecoregelingen / Bemesting prei haalbaar! / Topbodem voor gezonde preiteelt / Onkruidbestrijding in prei hoe aanpakken? / Trips: wat leren we uit ervaringen? / De kracht van biodiversiteit / Rassenkeuze: ken de sterkte van je ras! / Duurzame preiteelt in de praktijk / Prei op dragers.

Puntvervuilingen zijn nog altijd de grootste bron van verontreiniging van onze waterlopen door gewasbeschermingsmiddelen. Puntvervuiling is een verontreiniging door gewasbeschermingsmiddelen op een geconcentreerde plaats in de waterloop. Die vervuiling voorkomen zal de waterkwaliteit doen verbeteren. Door samen te werken aan een betere waterkwaliteit voorkomen we dat er nog meer middelen uit de markt verdwijnen.

De afgelopen jaren heeft het areaal uien in Vlaanderen een enorme groei gekend. In ons teeltgebied gaat een groot deel van de uien naar de diepvriesindustrie en de schillerijen. Een kleiner, maar nog steeds aanzienlijk aandeel, vertrekt naar de versmarkt voor onder andere export. Schillerijen zijn gebaat bij een hoge opbrengst en snelle verwerking. Het aandeel fijne uien (-60 mm) is liefst zo klein mogelijk en de uien moeten makkelijk te schillen zijn. Voor de versmarkt zijn harde uien gewenst die liefst zo weinig mogelijk schil verliezen. Ook de maatsortering is hier van belang. Veel uien in de maat 50-70 mm geven een mooi financieel resultaat.

Op het groenteplatform van de Werktuigendagen waren er thema’s uitgewerkt gericht op arbeidsefficiëntie, klimaat en duurzaamheid. Tijdens de geleide rondgang van de tuinhouwdemonstraties kwamen water, mechanische onkruidbestrijding, spuittechniek en automatisatie in planten aan hoc!

In december 2021 is een intrekking gebeurd van bepaalde toepassingen voor gewasbeschermingsmiddelen op basis van spinosad.  De toepassingen in volgende teelten onder bescherming worden verwijderd en niet meer toegelaten: andijvie, slasoorten, spinazie en warmoes/snijbiet. Uit een recente evaluatie blijkt dat het gebruik in deze gewassen niet langer als veilig voor de consument kan worden beschouwd.

Eind 2021 kenden we opvallend zacht weer, dit in combinatie met de vele regenval heeft ervoor gezorgd dat veel percelen opnieuw groei kenden, waardoor deze nu bleker en zwakker staan door de lage stikstofvoorraad in de bodem. Het is daarom aangewezen om, van zodra het perceel dit toelaat, een staal te nemen voor bijbemesting, wat vanaf 16 januari opnieuw kan. Beperk de grootte van de giften.

Naast veldbespuitingen werd ook een product toegediend door middel van een plantbakbehandeling. Deze methode biedt de mogelijkheid reeds bij plant bescherming te bieden, waarbij de toepassing uniform kan gebeuren zonder veel verlies aan efficiëntie door drift of weer.

Spuitdrift is de ongewenste verplaatsing van druppeltjes van gewasbeschermingsmiddelen onder invloed van de wind buiten het te behandelen perceel. Gewasbeschermingsmiddelen komen zo op naburige percelen of in waterlopen terecht en kunnen daar schade veroorzaken. Om drift te vermijden bestaat er een driftreductiewetgeving en bufferzone-reglementering, maar deze wetgeving is vrij complex. En als je grenslandbouwer met Nederland bent, wordt het helemaal moeilijk, want deze wetgeving verschilt van land tot land… We zetten alles nog even voor jouw op een rijtje.

Heel wat fytolicenties vervallen binnenkort. Wie nog niet voldoende navormingen heeft gevolgd om de fytolicentie te verlengen, is vast er vast naar op zoek. We zetten even op een rijtje waar je info vindt over fytolicentie-navormingen. Ben je grenslandbouwer met Nederland en heb je ook een spuitpas? Lees dan ook verder want in deze nieuwsbrief krijg je tips om je spuitpas te verlengen.

Er is heel wat wetgeving te volgen bij het toepassen van gewasbeschermingsmiddelen. Deze wetgeving is niet altijd eenvoudig en verandert regelmatig. Wil jij ook snel op de hoogte zijn van wijzigingen in de wetgeving met betrekking tot gewasbescherming? Lees dan volgende blog.

Er werd een proef aangelegd om de effectiviteit van lagedruk stomen te evalueren voor de bestrijding van Rhizoctonia solani en Fusarium oxysporum. Er werd een stoombreker uitgetest en een stoomfrees. De stoombreker was al eerder uitgetest, maar nu werd er een rasterrol bij gemonteerd om de bodem wat toe te duwen zodat er minder stoom ontsnapt. Het verschil was goed zichtbaar.

Het Oost-Vlaamse provinciebestuur is sinds vele jaren actief betrokken in Europese programma's en sensibiliseringsactiviteiten. Team Europa staat dan ook klaar om mogelijke initiatiefnemers te sensibiliseren en te ondersteunen bij de uitwerking en uitvoering van hun projecten. Wil je weten wat Europese subsidies concreet voor jou kunnen betekenen? Laat je inspireren door deze video.

Nu de nachten langer worden, blijft het gewas langer nat, wat gunstig is voor de ontwikkeling van roest. Volg het gewas goed op, een goede referentie hiervoor is Harston omdat dit ras zeer gevoelig is voor roest. Purpervlekkenziekte zien wij dit jaar meer dan de voorbije jaren. Temperaturen hoger dan 20°C en een vochtige omgeving zijn ideale omstandigheden.

Het PCG te Kruishoutem verricht al jaren praktijkonderzoek waarin een antwoord wordt gezocht voor verschillende knelpunten waar de preiteler mee geconfronteerd wordt. Tijdens de PREIdag op 10 september werden de resultaten van dit onderzoek getoond, aangevuld met informatie van firma’s en enkele demo’s. De PREIdag bestond uit een rondgang doorheen diverse thema’s: gewasbescherming, bemesting, rassenondezoek& plantenkwekers, irrigatie & mechanisatie.

We zijn op zoek naar pilootbedrijven die interesse hebben om aan de slag te gaan met de EVA-app, een tool die origineel ontwikkeld werd door PCFruit om de fruitteler te helpen bij zijn bedrijfsvoering en administratie, maar intussen uitgebreid werd naar de akkerbouw en groenteteelt.

Op dinsdag 6 juli 2021 vond naar goede jaarlijkse gewoonte het proefveldbezoek bio beschutte teelten plaats op PCG. De lopende proeven in zowel de verwarmde serres als de koepels werden toegelicht.

Op 29 juni vond op het PCG een proefveldbezoek plaats om het lopende onderzoek toe te lichten. Er werd een grote verscheidenheid aan veldproeven voorgesteld binnen diverse thema’s waaronder onkruid- en plaagbestrijding, irrigatie, teelttechniek en bemesting. De meeste proeven worden dan ook aangelegd om antwoorden te vinden op huidige problemen in de sector zoals het wegvallen van gewasbeschermingsmiddelen, droogte en strengere wetgeving.

Une enquête réalisée dans le cadre de ce projet a montré que l'un des facteurs qui freinent l'utilisation des produits biologiques de protection des cultures est le manque de connaissance des produits. Afin de répondre à ce besoin, 15 fiches techniques de 15 produits biologiques, principalement à base de micro-organismes, homologués en Belgique et/ou en France, ont été rédigées dans le cadre du projet. Les informations générales sont combinées aux résultats de tests disponibles et aux conseils des fabricants pour un résultat optimal.

De afgelopen vier jaar werkten onderzoekers en voorlichters uit de grensregio Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen samen binnen het Interreg-project Smartbiocontrol rond nieuwe en duurzame biologische gewasbeschermingsmiddelen. Binnen het deelproject BioProtect, werkten o.a. Inagro, UGent en PCG mee aan het evalueren van nieuwe en bestaande biologische middelen in verschillende teelten in openlucht en onder beschutting.

Op dinsdag 6 juli 2021 organiseerden we een proefveldbezoek in de bio beschutte teelt. Het programma omvatte het bezoek van de diverse komkommer-, paprika-, aubergine- en kurkumaproeven die aanliggen op PCG.

Zo hebben we op het proefcentrum een eigen primeur te pakken met de hydroteelt van aubergine, waarbij we de combineerbaarheid van deze teelt nagaan met deze van omegabaars. We testen hierbij verschillende auberginerassen en ook natriumgehaltes in de voedingsoplossing.

Zevenbladluis in wortelen / Alternatieve methode om koolvlieg te bestrijden in bloemkool / Onkruidproeven in onder andere basilicum, oregano, sla en ajuin / Ondergrondse druppelirrigatie wordt vergeleken met bovengrondse druppelirrigatie en bovenberegening / Stikstofbemesting in alternatieve sla en het stikstofeffect is in eerste vrucht bloemkool na de vernietiging van groenbedekkers op 2 verschillende tijdstippen.

We starten het tripsseizoen dit jaar met minder middelen dan vorig jaar, op dit moment zijn spinosad (Tracer, Conserve Pro, Boomerang) en abamectine (Vertimec) erkend. In tegenstelling tot vorig jaar is er (nog) geen 120 dagenregeling voor Benevia in prei.

Op dinsdag 29 juni 2021 organiseerden we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

Les fiches techniques Ecopad: Lutte intégrée contre le mildiou des endives Phytophthora cryptogea / Gestion des déchets / Le thrips, Frankliniella occidentalis, en cultures de fraises / La drosophile à ailes tachetées, Drosophila suzukii, en cultures de fraises / Raisonner la protection contre les maladies foliaires de la carotte / La mouche mineuse d’Alliacées / Chenilles sur chou / Evaluation de substances naturelles pour lutter contre les chenilles sur choux / Intercropping.

In deze specifieke prei-paprikaproef werd ten eerste bekeken of een tussenteelt van prei de paprika’s (tot op een zekere grens) kan beschermen tegen bladluizen (vnl. Myzus persicae) in vergelijking met monocultuur. En of het middelengebruik als dusdanig verminderd kan worden. Voortbouwend op deze vraag werd ook onderzocht wat de kritische afstand tussen prei en paprika is waaronder nog een duidelijke bescherming geboden wordt. Ten laatste werd ook geëvalueerd of er eventueel een positief synergetisch effect is op de opbrengst van paprika wanneer prei als tussenteelt wordt gebruikt in de paprika.

Technische Product Fiches: AQ10 WG / Karma / AMYLO-X WG / Contans® WG / ASPERELLO® T34 Biocontrol® / Serenade® ASO / Serenade® MAX / Blossom ProtectTM / LALSTOP K61® (voorheen Mycostop) / TEXIO WP / FytoSave / Prestop® / Trianum-P / NEXY / Proradix WP.

De behandeling waarbij stoombreken werd toegepast resulteerde in een reductie van zowel Rhizoctonia als Sclerotinia ten opzichte van de controlebehandeling waarbij regulier breken en frezen werd toegepast. Stoomfrezen resulteerde in een sterkere reductie van Rhizoctonia en Sclerotinia dan stoombreken. Er was voor Sclerotinia op 15 cm diepte echter geen significant verschil zichtbaar. Bij stoombreken was namelijk 43 procent van de Sclerotinia nog niet afgedood en bij stoombreken 30 procent. Maar in de meeste gevallen was het effect van stoomfrezen vergelijkbaar met de behandeling waar zowel stoombreken als stoomfrezen werd toegepast. Laatstgenoemde behandeling resulteerde in een totale reductie van uitgroei van Rhizoctonia en Sclerotinia. 

Nu het weer zijn koers richting lente lijkt te hebben ingezet en de onbelichte vruchtgroenteteelten volop in productie zijn, is het zaak alert te zijn voor plaaginsecten die de teeltwissel hebben overleefd of de serre komen ingevlogen. Besteed hierbij bijzondere aandacht aan de schildwantsen (Pentatomidae), die met hun stekend-zuigende monddelen ernstige schade en verliezen kunnen veroorzaken in de fruit- en groenteteelt.

Technische fiches Ecopad: Geïntegreerde beheersing van Phytophthora bij witloof / Beheer van gewasresten / Trips, Frankliniella occidentalis, in de aardbeienteelt / De Aziatische fruitvlieg, Drosophila suzukii, in de aardbeienteelt / Beredeneerde gewasbescherming tegen bladziekten in wortel / Preimineervlieg / Rupsen in kolen / Evaluatie van natuurlijke middelen tegen rupsen in koolgewassen / Intercropping

Vanaf 1 april 2021zijn zowel Force 1,5 GR (1,5% tefluthrin) als Sherpa 0,8 GR (0,8% cypermethrin) opnieuw inzetbaar tegen de koolvlieg gedurende 120 dagen. Deze granulaten zijn een welkome aanvulling op een plantbakbehandeling met bijvoorbeeld spinosad, vooral in regio’s met grote koolvliegdruk. Uit veldproeven weten we dat deze middelen een goede bescherming bieden. Zo zagen we in de proeven van 2019 en 2020 tussen de granulaten geen verschillen in efficiëntie. Vorig jaar stelden we bijna geen uitval vast onder behandelde planten t.o.v. 60% uitval onder de onbehandelde planten.

Het Departement Landbouw en Visserij, in samenwerking met het Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG), Inagro, de vermelde zaadhuizen en producentenorganisaties organiseerde een succesvolle studieavond Uienteelt (webinar). Deze webinar is volledig te bekijken via You Tube.

Het Departement Landbouw en Visserij, in samenwerking met het Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG), Inagro, de vermelde zaadhuizen en producentenorganisaties organiseerde een succesvolle studieavond Uienteelt (webinar). 

Voor de aanpak van Fusarium moet gezocht worden naar oplossingen door hygiëne, resistente rassen en (groene) gewasbeschermingsmiddelen. Ook door de grond te behandelen, kan je het inoculum terugdringen en zo de symptomen onder controle houden. Om verdere uitbreiding op het bedrijf en tussen bedrijven van de verschillende fysio’s zo veel mogelijk te beperken zijn hygiënemaatregelen noodzakelijk.

Er werden 7 proefbehandelingen uitgevoerd in de proef, geplant op 24 juni 2020 (ras Krypton). De eerste proefbehandeling werd uitgevoerd op 10 juli,2020, 16 dagen na planten. De daaropvolgende proefbehandelingen werden uitgevoerd volgens de waarnemingen en waarschuwingen. In de proef werden naast erkende middelen ook alternatieve middelen getest die in de toekomst mogelijks een erkenning kunnen krijgen. Deze middelen werden vergeleken t.o.v. de referentie Tracer.

De uienteelt is in ons land aan een sterke opmars bezig. De teelt is zelfs de sterkst groeiende groenteteelt in België. Het is niet de makkelijkste teelt, maar biedt wel waardevolle kansen voor de Vlaamse akkerbouwers. Nederland is het mekka van de uienteelt, vooral in de streken rond Friesland, Noord-Holland en Zeeland, en is het telen van ajuinen daar erg populair. Hoewel onze noorderburen de echte marktleiders zijn in de ajuinenteelt. Lijkt de Belgische landbouwers steeds meer interesse te tonen in de teelt van dit bolgewas.

Om de opgedane kennis niet verloren te laten gaan, zijn er technische fiches opgemaakt van de diverse technieken die tijdens demonstraties en proeven aan bod kwamen. De fiches zijn geïnspireerd op de voorgestelde innovaties binnen het project Innoseta (http://www.innoseta.eu/nl/). Op het vlak van driftreductie en precisiespuittechnologie zijn er systemen op de markt die door landbouwers niet altijd gekend zijn. Bedrijfsleiders die de investering in een nieuwe spuitmachine overwegen, vinden houvast voor hun aankoopbeslissing in onderstaande technische fiches. Sommige van de beschreven technieken zijn merkonafhankelijk. Andere technieken zijn gebonden aan één merk van spuitmachines. Vaak zijn er dan alternatieven op de markt van concurrerende fabrikanten.

De afgelopen 4 jaar hebben de partners van het Interreg-project ECOPAD grensoverschrijdend samengewerkt om volgens de pijlers van IPM nieuwe technieken (preventieve maatregelen, beslissingsondersteunende technieken en bestrijdingsmethoden) en inzichten te verwerven in de beheersing van enkele economisch belangrijke ziekten en plagenbinnen de grensoverschrijdende regio. Tijdens het slotseminarie op 9 februari 2021 werden onze resultaten toegelicht.

Au cours des quatre dernières années, les partenaires du projet Interreg ‘ECOPAD : La voie vers l’agro-écologie : plateforme de collaboration transfrontalière pour le maraîchage et les légumes d’industrie’ ont travaillé ensemble au-delà des frontières pour développer de nouvelles techniques (mesures préventives, systèmes d'aide à la décision et méthodes de lutte) et des connaissances sur la lutte contre maladies et ravageurs économiquement importants dans la région transfrontalière selon les piliers de la lutte intégrée en cultures légumières. Lors du séminaire de clôture le 9 février 2021, nous avons présenté nos résultats.

Groei van prei stimuleren door beperkte stikstofbemesting / Prei gewasbescherming  / Rassenaanbod prei breidt uit / Vraag zoveel mogelijk info bij het pachten van gronden

Telers zijn vaak genoodzaakt om hun toevlucht te zoeken tot chemische gewasbescherming. Recente evoluties in de gewasbescherming en de stijgende vraag naar residuvrije fruit- en groenteproducten zetten hen echter onder druk. Het gebruik van duurzame en natuurlijke plaagbeheersingstechnieken kan een uitweg bieden uit deze impasse.

Op donderdag 10 december 2020 verzamelden honderden geïnteresseerden zich online voor het slotsymposium van het Interreg FWV-project Smartbiocontrol. Smartbiocontrol is een Europees onderzoeksplatform dat de afgelopen 4 jaar nieuwe en duurzame biologische gewasbeschermingsmiddelen tegen verschillende plantenziekten ontwikkelde en ingang naar de praktijk bevorderde. Tot het overkoepelende Smartbiocontrol platform behoorden verschillende deelprojecten die zich elk richtten op een bepaalde fase in dit onderzoek.

De Netwerkdag ‘Techniek in bio tuinbouw’ kon dit jaar helaas niet doorgaan. Om toch even in te zoomen op het thema mechanisatie organiseren we op 4 december om 14u een korte online ‘webinar’ rond mechanisatie in de kleinschalige groenteteelt. We gingen filmen bij verschillende bio bedrijven, waaronder De Witte Beek, Geert De Clercq, de Zonnekouter en Aardevol. De online sessies starten telkens met een filmpje, gevolgd door een vraag-en-antwoord-sessie begeleid door Lieven Delanote, adviseur bio groenteteelt bij Inagro.

Tragere bloemkooloogst dan normaal / Een sterk ras kiezen voor trips maakt de beheersing in witte kool veel  makkelijker / Prei is goed aan de groei / Knolselder kan best nog wat doorgroeien / Hoge druk van witziekte in spruitkool.

Le vendredi 18 septembre 2020, une visite sur les champs d’essais s’est déroulée au PCG avec le thème  'La protection intégrée des cultures en plein air'. Les essais des projets ECOPAD et BIOPROTRECT dans les cultures de carottes, poireaux, basilic et chou-fleur ont été présentés.

Meerdere studies hebben aangetoond dat in het algemeen de vluchtige organische stoffen (‘VOS’) van Allium spp. een afstotend effect hebben op insecten, waaronder de groene perzikluis (Myzus persicae). Daarom hebben we, gelijktijdig met Université Picardie die een proef op laboschaal uitvoerde, een veldproef opgezet waarbij we beiden kozen voor prei als aanverwante plant met paprika. De proef op het PCG was een biologische tunnelteelt, waarbij we voor paprika het ras Sprinter (Vitalis) geënt op Scarface (Vitalis) kozen, en voor prei het ras Oslo (Vitalis).

Op vrijdag 18 september 2020 ging het proefveldbezoek 'Gewasbescherming IPM in openluchtteelten' door op de proefvelden van het PCG. Rondgang in de proeven van wortelen, prei, basilicum, bloemkool en bonen met als thema: Bestrijding van ziekten & plagen en de efficiëntie van diverse gewasbeschermingsmiddelen en spuittechnieken.

Opgelet voor Septoria in knolselder / Wees waakzaam voor roest in prei / Bemesting in prei / De nitraatresiducampagne nadert!

Op 10 september 2020 ging het proefveldbezoek & demonstratie rond de teelt van bataat door op het PCG. Bezoekersgids: 1. Teelttechnische proef aanleg bataat / 2. Rassenproef bataat /3. Efficiëntie en selectiviteit van onkruidbestrijdingsmiddelen in bataat / 4. Bewaring bataat / 5. Demonstratie machines / 6. Rassenonderzoek yacon / 7. Innovatieve teelt oca / 8. PRONC: Phytosanitary risks of new crops in Belgian horticulture’

Het demoplatform omvatte diverse demoproeven aangelegd en uitgevoerd door PCG en Inagro. Daarnaast kwamen ook thema’s als zaai- en planttechniek, irrigatie en spuittechnieken aan bod.

Op 18 augustus 2020 ging het proefveldbezoek rond de bio beschutte teelten in tomaat, paprika en GreenResilient/Irrigatie in bio door op het PCG.

Sinds dit jaar zijn middelen op basis van chloorpyrifos niet langer inzetbaar tegen koolvlieg. Uit voorgaande jaren bleek dat een combinatie van plantbakbehandeling met granulaat de beste bescherming bood, daarom werden dit jaar verschillende combinaties getest. Daarnaast testen we ook solo plantbakbehandelingen en afdekking met Howicover (zonder plantbakbehandeling). Volgend op de demonstratieproef van vorig jaar, waarbij een plantmachine werd getest die het kluitje injecteert vlak voor plant, werd nu ook een object aangelegd waarin dit principe nogmaals werd getest.

De problemen met bodempathogenen nemen de laatste jaren in verschillende gewassen toe. Door het wegvallen van de gebruikelijke chemische bodemontsmettingsmiddelen of het inperken van de dosis ervan zijn deze ziekten alsmaar moeilijker te beheersen. Om de teelt van bepaalde gewassen rendabel te houden, dringen alternatieve methoden zich op.

Binnen het vorige project FUNSLA werd een hygiëneprotocol opgesteld en werden rassenproeven opgezet en gewasbeschermings- en ontsmettingsmiddelen uitgetest. Hieruit bleek dat bepaalde alternatieve slarassen, zoals verschillende rassen van lollo bionda, een hoger tolerantieniveau hebben dan kropsla en dat sommige biologische en chemische producten kunnen worden ingezet om de symptomen licht te onderdrukken, maar geen enkel product vertoonde voldoende werkzaamheid. Tot op heden is geen enkel bedrijf erin geslaagd om opnieuw een volledig jaar ‘Fusarium-vrij’ te telen.

Veel koolvliegeitjes op bloemkoolvelden / Bladluizen gesignaleerd in kolen / Start tijdig met tripsbestrijding in prei / Digitaal kunstmestregister uitgesteld tot 01/01/2021 / Vanggewasovereenkomst aanmelden voor 30/06/2020.

Opgelet voor aardvlooien in kolen / De eerste koolmotjes worden gesignaleerd / Wees waakzaam voor zevenbladluis op de wortelpercelen / Wacht na het uitplanten van prei niet te lang met de onkruidbestrijding / Fosforklasse verlaging aanvragen op basis van oude papieren fosfaatanalyses kan nog tot 1 september 2020.

AZ 500 is een bodemherbicide met een werking tegen breedbladigen en wordt toegepast in voor-opkomst of vroege na-opkomst. De erkende dosis op zaaibed prei of in yacon is 0,2 l/ha. AZ 500 bevat 500 g/l isoxaben in een SC formulering. De formulering bevat geen uitvloeiers, hechters of oliën en is een zachte formulering.

Op bepaalde percelen kan aantasting door ritnaalden grote opbrengstverliezen betekenen in de teelt van bataat. De ritnaalden maken diepe gaten of gangen in de knollen waardoor ze onverkoopbaar worden.

Vanaf 31 januari 2020 zijn middelen op basis van chloorpyriphos (Dursban 5G, …) niet langer toegelaten. Vanaf 1 april 2020 zijn er echter 120-dagenregelingen van kracht voor de granulaten: Force 1.5G en Sherpa 0.8GR. Force zijn toegelaten aan 10 kg/ha, waarbij het product licht ingewerkt moet worden rond de plantvoet. Bij voorkeur wordt hiervoor een granulaatstrooier gebruikt bij het planten zodat het granulaat mooi rond de plantvoet ligt. Dezelfde toepassing geldt voor Sherpa aan een dosis van 12 kg/ha. Sherpa 0.8GR lost niet op in water. Ook hier is het heel belangrijk dat het product mooi rond de plantvoet ligt.

Het nieuwe vruchtgroenteseizoen onder glas is al gestart terwijl de bestelling van plantgoed voor de meeste tunneltelers al de deur uit is. En daarmee doen we ook een oproep om ziekten en plagen grondig te (gaan) monitoren of scouten onder het motto ‘beter voorkomen dan genezen’. Voor de serretelers is het nu al van belang de populatieopbouw van de biologische bestrijders in de gaten te houden en voldoende te stimuleren. We kenden immers tot op vandaag een zachte winter waardoor we in het algemeen een vroegere opduik van plaaginsecten kunnen verwachten.

Mundial kan niet langer ingezet worden om zaaizaad van uien of prei te beschermen tegen de uien- en bonenvlieg. Alternatieven, zoals Force-coating, zijn beschikbaar en kunnen in combinatie met goede teeltpraktijken de schade sterk reduceren. Sinds 2017 is Mundial (500 g/l fipronil, SC) niet langer toegelaten in België en vorig jaar liep ook de opgebruiktermijn van zaaizaad met Mundialcoating af. In uien zijn er daardoor bijna geen bestrijdingsmiddelen meer over tegen uienvlieg (Delia antiqua) en bonenvlieg (Delia platura). Beide vliegsoorten kunnen zware schade veroorzaken in uien, in de vorm van uitval na zaai of door vraatschade aan de bollen.

Op maandag 10 februari verzamelden ruim tweehonderd geïnteresseerden in Open Huis in Staden voor een interessante avond over industriebloemkool. Naast een overzicht van het teeltseizoen 2019, een vooruitblik op 2020 en rasseninfo kwam ook de gewasbeschermingsproblematiek in bloemkool aan bod. Verder was er ook aandacht voor de mogelijkheden voor de biologische teelt van bloemkool en de rol van de Spaanse markt. De avond werd afgesloten met een uiteenzetting rond mechanisatie en automatisatie bij de teelt van bloemkool.

PC De Craeye, Passendale - 17 februari 2020

Studiedag Wortelen te Roeselare, 19 februari 2020

Door de vele neerslag de voorbij weken liggen de meeste percelen er nat bij en blijft er dikwijls water tussen de rijen staan. Dit is de ideale omstandigheid voor het ontwikkelen van papiervlekkenziekte want waterplassen kunnen grote hoeveelheden sporen bevatten. We zien ook Colletotrichum uitbreiden door deze natte omstandigheden. 

De tweede vlucht van de preimineervlieg loopt op zijn einde. De bestrijding van preimineervlieg is niet zo evident want het is pas bij het schonen van de prei dat de schade vastgesteld wordt. Enerzijds is het belangrijk dat het middel op het juiste tijdstip toegepast wordt en anderzijds hadden we nog geen goed zicht op welke middelen efficiënt zijn. Om dit laatste punt uit te klaren werden de afgelopen jaren verschillende proeven uitgevoerd om de werking van verschillende middelen te testen tegen vliegen en larven.

Afgelopen teeltseizoen werd bij verscheidene tomatentelers het gewas frequent bespoten met zwavelproducten waardoor Macrolophus zich minder vlot en talrijk kon opbouwen. In 2019 bleef tomatengalmijt beter onder controle, maar Tuta absoluta en Bemisia tabaci kregen meer vrij spel. Door de aanwezigheid van het ToBRFV-virus op enkele tomatenbedrijven bij onze noorderburen, moeten we extra alert zijn voor de hygiënepraktijken op het bedrijf.

Op dinsdag 22 oktober 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in prei. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG en het bespreken van de reeds verworven resultaten. Teelttechniek, druppelirrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

In 2019 werden, net zoals in 2018, hoge aantallen trips waargenomen op de plakvallen als gevolg van de hittegolf van eind juli. De ontwikkeling van trips is immers sterk afhankelijk van de temperatuur, met een optimale ontwikkeling van trips bij warme en droge omstandigheden. In Oudenaarde werd een proef aangelegd om de werking van verschillende producten tegen trips te evalueren.

In uien werd de efficiëntie van verschillende driftreducerende doppen nagegaan voor de bestrijding van onkruiden, trips en valse meeldauw. Door doppen te gebruiken met hoog driftreductiepercentages komen er minder gewasbeschermingsmiddelen in de waterlopen terecht en kan je tegemoetkomen aan de wettelijke productspecifieke bufferzones. 

Op het demoplatform Wortelen hebben de organiserende partners (Departement Landbouw en Visserij, Inagro, PCG, Boerenbond, Taco, Greenfarm en Ingro) de krachten gebundeld om een interessant aanbod te kunnen doen van actuele thema’s in de wortelteelt. Hierbij is er een sterke ondersteuning geweest vanuit de zaadhuizen die betrokken zijn in dit demoplatform. Het demoplatform omvatte diverse demoproeven aangelegd en uitgevoerd door Inagro en PCG. Daarnaast kwamen ook thema’s als mechanische onkruidbestrijding, beregenen en bodemkwaliteit aan bod. Hartelijk dank voor de enthousiaste medewerking: het gastbedrijf van Johan en Christel Lavens-Baert en kinderen, de LG Westrozebeke voor de praktische ondersteuning, de deelnemende bedrijven en alle partners betrokken bij de organisatie.

Op 2 september 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in bataat. Het programma omvatte het bezoeken van de verschillende proeven die aanliggen op PCG en het bespreken van de reeds verworven resultaten. Rassenonderzoek, onkruidbeheersing, teelttechniek en bewaring kwamen aan bod. Er werden ook enkele machinedemonstraties voorzien in de teelt van bataat.

Op 23 augustus 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in uien en aardaappelen op de terreinen van de Werktuigendagen. De bezoekersgids omvat de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in uien.

In Oost-Vlaanderen is er door de jaren heen heel wat praktijkervaring opgebouwd rond water op land- en tuinbouwbedrijven. Al deze waterinformatie staat verzameld op het Waterportaal, een samenwerking tussen de dienst Landbouw en Platteland van de provincie Oost-Vlaanderen en de praktijkcentra PCG, PCA en PCS.

Het bedrijf is gelegen in ingepolderd land met een grote variatie in grondsoorten, nl. van grof zand tot kleigrond. Dit vormt in hoofdzaak de drijfveer voor Martin om aan precisielandbouw te doen. Op de lichte (zand)gronden komen de vroege teelten en op de zware (klei)gronden de late teelten. Voor het opmaken van taakkaarten maakt Martin niet alleen gebruik van dronebeelden en bodemscans maar ook van historische kaarten en gegevens uit de trekker (met RTK-gps) zoals brandstofverbruik, wielslip en opbrengstmetingen. Het akkerbouwbedrijf telt ongeveer 225 ha met als belangrijkste teelten aardappelen, uien (zaai en plant), wortelen, suikerbieten, wintertarwe en bruine bonen. 

De combinatie van een plantbakbehandeling en granulaat bij planten leverde in het verleden al goede resultaten op. Zo leverden Tracer en Pychlorex 5G de beste resultaten in onze proef van 2018, met het hoogste aandeel gezonde planten en slechts 2,5% uitval door koolvlieg. Pychlorex 5G kan vanaf februari volgend jaar echter niet langer ingezet worden tegen koolvlieg, daarom testen we dit jaar verschillende combinaties van plantbakbehandelingen en alternatieve granulaten. Tevens hebben we ook Howicover getest als preventieve methode tegen koolvliegaantasting en een alternatieve toepassing voor de plantbakbehandeling.

In dit project werken Franse, Waalse en Vlaamse partners over de grenzen heen samen rond de ‘zero-fyto’ teelt van groenten en fruit, d.i. zonder het spuiten van gewasbeschermingsmiddelen. Met de samenwerking beogen we mogelijke zero-fyto methoden voor de beheersing van een aantal doelplagen te identificeren, te valideren in de praktijk en door te geven naar de sector.

Op 16 juli 2019 organiseerden we een tweede proefveldbezoek in openluchtteelten. Omwille van de koudere weersomstandigheden in het late voorjaar waren tijdens het eerste proefveldbezoek nog niet in alle proeven (volledige) resultaten zichtbaar. De bezoekersgids omvat de gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, uien, bloemkool, bataat, wortel en onkruidbestrijding in kruiden. 

Op dinsdag 4 juni 2019 ging het vierde Smartbiocontrol symposium door op het PCG. Smartbiocontrol is een Europees project dat streeft naar een geïntegreerde en innoverende aanpak voor de ontwikkeling en toepassing van nieuwe biocontrole producten. Het Smartbiocontrol project is een grensoverschrijdende samenwerking, het onderzoek gebeurt in de grensregio Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen. In het project wordt naar oplossingen gezocht om een duurzame gewasbescherming uit te voeren.

Op 28 juni 2019 kwamen de biotelers met beschutte teelten samen om de biologische paprika en komkommerteelt te bekijken. Tevens werd een korte bespreking gegeven over het GreenResilient project en het gebruik van minitunnels. Een overzicht van deze bioproeven zijn terug te vinden in de bezoekersgids.

Op vrijdag 28 juni 2019 organiseerden we het slotmoment van het Leader-project 'Zin voor innovatie: start met nieuwe teelten'. Het programma omvatte de resultaten van het project en een bezoek aan de demotuin innovatieve teelten. 

Op 25 juni 2019 organiseerden we een eerste proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, uien, bloemkool, bataat, wortel en onkruidbestrijding in kruiden. Omwille van de koudere weersomstandigheden enkele weken geleden zijn er nog niet in alle proeven (volledige) resultaten. Daarom organiseren we op een 2e tijdstip een proefveldbezoek waar we volledige resultaten kunnen meegeven. Het 2^de proefveldbezoek gaat door op dinsdag 16 juli 2019.

Op dinsdag 25 juni 2019 vanaf  13h30, wordt in  Loos-en-Gohelle, een technische dag en een bezoek van de experimentele boomgaard, georganiseerd door la FREDON Nord Pas-de-Calais, Frankrijk

Op de plakvallen en op verschillende percelen wordt de knollenbladwesp of Athalia rosae waargenomen. / Op verschillende waarnemingsvelden worden aardvlooien (Phyllotetra sp.) waargenomen. / Zwartpoten in koolgewassen

Vorig jaar lag op het PCG een proef aan om de efficiëntie van verschillende middelen tegen koolvlieg te evalueren in bloemkool. In deze proef hebben we drie plantbakbehandelingen, vijf granulaten, een combinatie van granulaat en plantbak en afdekking met Howicover (klimaatnet) getest.

De bacterie Acidovorax valerianellae blijft voor problemen zorgen in de veldslateelt en een oplossing is nog niet beschikbaar. Wel is geweten dat de bacterie gevoelig is voor warmte, waardoor de mogelijheid bestaat dat deze vernietigd kan worden met een brander.

Op 15 februari organiseerde PCG een preihappening voor iedereen met een hart voor prei. Na jarenlang de Internationale Praktijkdag Prei in het najaar was het tijd voor iets nieuws: een preihappening waarin de toekomst voor de preiteelt centraal stond.

In 2018 werd op het PCG een proef aangelegd om de selectiviteit van Goltix, PM03/002, PM03/006 en PM09/007, toegepast in vooropkomst, na te gaan in zuring. De zuring werd gezaaid op 12 mei 2018. De herbiciden werden toegepast 2 dagen na zaai.

Tijdens de rondgang op PCG werd ingegaan op verschillende onderzoeksthema’s die van belang zijn voor de preiteelt zoals onderzoek naar rassen, bemesting, actuele plagen, residuarm telen, smaak- en consumentenonderzoek en de teelt van hydroprei. De ondersteunende presentaties kan u hieronder vinden.

In de categorie ‘data en digitalisering’ is PCG betrokken bij het project ‘Cross-sectorale uitrol van EVA in de plantaardige sector’ dat dit voorjaar van start gaat. EVA is een webtoepassing en staat voor ‘Eindelijk Vereenvoudigde Administratie’. Hierbij wil het Proefcentrum voor Fruitteelt samen met verschillende proefcentra waaronder PCG de bestaande applicatie uitrollen naar akkerbouw- en tuinbouwteelten.

Zowel de wortelknobbelnematode als de wortellesienematode kunnen op een waardplant verschillende generaties per groeiseizoen vormen. De keuze van het gewas, de teeltduur  maar ook de bodemtemperatuur spelen hierbij een rol. Vaak is het de tweede of nog een latere generatie die schade veroorzaakt. Kennis over hun levenscyclus is cruciaal om een goede beheersingsstrategie uit te werken. Welke rol groenbedekkers hierin kunnen spelen wordt onderzocht.

Bladgewassen die de komende periode geoogst worden, hebben er een lange groeiperiode opzitten tijdens de donkerste maanden van het jaar. De groei verloopt opvallend trager dan tijdens de zomer en de teelt vraagt een aangepaste teelttechniek. Die donkere maanden zorgen ook voor een tragere afbraaksnelheid van gewasbeschermingsmiddelen en minder effect van groeiverdunning op het residu. Houd er altijd rekening mee om vroeg genoeg te stoppen met het uitvoeren van behandelingen zodat het geoogste product voldoet aan de geldende residunormen.

Deze enquête kadert binnen het InterregV*-project “BIOPROTECT” dat als doel heeft de efficiëntie in het veld van (nieuwe) biologische gewasbeschermingsmiddelen te optimaliseren en zo een betrouwbaar alternatief aan te reiken voor de klassieke chemische middelen aan land- en tuinbouwers uit de grensoverschrijdende regio Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen. 

Op donderdag 15 november 2018 organiseerden we een proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, kolen, bataat en de demoproef groenbedekkers.

Naar aanleiding van de aanleg van de eerst openbare aanzuigplaats in Oost-Vlaanderen, werd op maandag 15 oktober een demonstratieve reportage uitgezonden op TV-Oost.
De openbare aanzuigplaats is er gekomen in het kader van een plattelandsproject van de provincie Oost-Vlaanderen. Waarom we deze constructie aangelegd hebben, komt aan bod in het filmpje.

Ook in 2018 geldt er in de groenteteelt de verplichting om bodemanalyses te laten uitvoeren in groenten uit groep I en II.
Op uw Mestbankloket zal binnenkort een overzicht van de door u reeds genomen stalen gepubliceerd worden. Hierop kan u ook zien hoeveel stalen u dient te nemen en of u dus al in orde bent of niet.

De meest voorkomende licentie is de P2-licentie voor professionele gebruikers, zoals land- en tuinbouwers. In België gaat het om 63.200 mensen of bijna 45.000 in Vlaanderen. De Vlaamse landbouwadministratie waarschuwt de licentiehouders evenwel om tijdig de bijscholingen te volgen die nodig zijn voor de verlenging van hun licentie. Vandaag heeft slechts 8% onder hen alle nodige vormingen al gevolgd, terwijl de eerste licenties al in september 2019 verlopen.

Met deze bevraging wensen wij de kennis en bezorgdheden van groentetelers omtrent natuurlijke plaagbeheersing in kaart te brengen. Onder natuurlijke plaagbeheersing wordt het beheersen van plagen door in de natuur voorkomende nuttige insecten (o.a. lieveheersbeestjes, gaasvliegen, ...) verstaan.  Deze nuttige insecten worden ook wel natuurlijke vijanden genoemd. De resultaten van deze enquête zullen gebruikt worden bij het uitschrijven van een projectvoorstel met als hoofddoelstelling de optimalisatie van natuurlijke plaagbeheersing in de openlucht groenteteelt. 

Land-en tuinbouwers kunnen voortaan hun sproeitoestellen vullen aan deze nieuwe installatie in Meerdonk. De eventuele puntvervuiling van de machines wordt gefilterd voor het terug in de bodem dringt. Deze vulplaats is de eerste in de Provincie Oost-Vlaanderen, gelegen in de Lange Nieuwstraat (tussen de Kijkverdrietstraat en de Koningspolderstraat).

Op sommige velden wordt tripsschade waargenomen, soms al op pas uitgeplante prei. Ook in uien zien we trips opnieuw snel vermeerderen.

Het proefveldbezoek openlucht groenten met als thema gewasbescherming ging door op donderdag 21 juni 2018.

Op een groenteperceel in het Gentse werd de knollenbladwesp of Athalia rosae waargenomen. Deze bladwesp legt haar eitjes in het blad. De zwarte rupsen die ontluiken, vreten aan het bladweefsel en kunnen tot 2,5 cm groot worden. De 2de generatie komt voor tussen juli en augustus.

Binnen het FUNSLA-project hebben we een app opgesteld die een determinatie-applicatie bevat om de smetpathogenen te helpen determineren. Daarnaast zijn aan de app informatiefiches toegevoegd van de verschillende pathogenen. 

Het is in eerste plaats een project voor de biologische vruchtgroentetelers. PCG zal in dit project samenwerken met de afdeling nematologie van ILVO om een toekomst voor de teelt van vruchtgroenten in de biologische glastuinbouw te verzekeren door het ontwikkelen van een geïntegreerde beheersing van wortelknobbelnematoden (Meloidogyne spp.) gebaseerd op innovatieve teelttechnieken.

Voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen zorgt de overheid voor een wettelijk kader zodat alles perfect in orde is voor de voedselveiligheid. Toch stellen we vast dat sommige afzetmarkten bovenwettelijke eisen afdwingen, waardoor telers nood hebben aan informatie voor het telen van een meer residuarm product. Om hen daarbij te helpen, ontwikkelden Inagro, PCG, PSKW en UGent een webapplicatie voor sla, komkommer en prei. 1 Jaar na de lancering vieren we straks onze honderdste gebruiker. 

In welke teelten kunnen de middelen VERIMARK 20 SC (cyantraniliprole), BENEVIA en CHALLENGE toegepast worden?

Op dit moment is de druk van koolvlieg niet echt groot. Toch laat je jonge planten best niet te lang onbeschermd op je bedrijf staan ... De voorbije week zijn er al heel wat planten afgeleverd, waaronder veel kolen. Jonge bloemkool- en broccoliplantjes zijn gevoelig voor valse meeldauw ... Aangezien het voorjaar vrij koud en nat was, zit er op de meeste percelen nog steeds weinig stikstof in de grond. 

Deze keer was het voordeel van het afdekken van prei heel gering of nihil. Dit in tegenstelling tot vaststellingen in het verleden waar de prei veel beter van onder de afdekking kwam. De toepassingsmethode bij een plantbakbehandeling is heel belangrijk voor een goed resultaat. Eerst dienen de planten nat gezet te worden, dan behandeld en na de behandeling ingeregend te worden zodat het product in de perspot of seedling zit om zo systemisch in de plant opgenomen te kunnen worden.

Met de nieuwe Europese en zonale toepassingsvoorwaarden kan je metam-natrium (Terrasan en Solasan) en metam-kalium (Tamifume) sinds 1 januari 2017 alleen nog toepassen via druppelbevloeiing. Omdat deze techniek nog niet volledig op punt staat, werd in 2017 een 120-dagenregeling goedgekeurd voor bodeminjectie.

Het nieuwe teeltseizoen is weer van start gegaan voor de vruchtgroenten en dus is het noodzakelijk om de komende tijd de juiste acties uit te voeren. Wanneer het gewas is aangeplant, begint ook het monitoren of scouten van ziekten en plagen en het uitzetten van de biologische bestrijders.

Puntvervuilingen hebben een negatieve impact op de waterkwaliteit van waterlopen. De aanleg van een eerste openbare vulplaats in Oost-Vlaanderen komt hieraan tegemoet. Directe verliezen beperken en landbouwers en loonsproeiers milieubewuster laten omgaan met gewasbeschermingsmiddelen zijn de doelstellingen binnen dit plattelandsproject van de provincie Oost-Vlaanderen.

Momenteel is in België geen enkele pesticide erkend in de teelt van bataat. Onkruid kan een probleem zijn in deze teelt. Daarom dat dan ook deze verkennende proef werd aangelegd.

Dit jaar lag op het PCG een proef aan waarbij de werkzaamheid werd nagegaan van diverse plantbakbehandelingen en granulaten tegen koolvlieg (Delia radicum) in bloemkool (Brassica oleracea var. botrytis).

Rupsen in spruitkool onderzoek naar de efficiëntie van middelen en combinaties van middelen nagaan met onbehandeld, Tracer, Dipel, Xentari, Dipel + Xentari, Decis + Xentari, Decis + Tracer, Benevia, Affirm.

Deze proef werd aangelegd om de efficiëntie van middelen voor bestrijding van valse meeldauw (Peronospora belbahrii / PEROBE) in basilicum (Ocimum basilicum / OCIBA) na te gaan.

Deze proef werd opgezet om de selectiviteit van verschillende onkruidbestrijdingsmiddelen in dille (Anethum graveolens / AFEGR) na te gaan. Verschillende herbiciden en combinaties van herbiciden, toegepast na zaai, voor-opkomst van de dille, worden vergeleken met een referentie schema: 0.35 l/ha Linuron 500 SC + 1.5 l/ha Stomp aqua + 0.1 l/ha Centium. Ook na opkomst van de dille werden enkele herbiciden of combinaties van herbiciden uitgetest qua selectiviteit. Deze werden 2 maal toegepast, in het 2- en het 4-bladstadium van de dille.

Vanuit een gezamenlijk initiatief van Departement Landbouw en Visserij, Ingro, Taco, Inagro, PCG en BB organiseerden we een interessante en unieke SPRUITKOOLDEMO met medewerking van de zaadhuizen Syngenta, Sanac, Bejo en Hazera, constructeurs De Man, Tumoba en Dauchy-Frimout bvba. Op het praktijkveld van Rudi en Ria Vandekerckhove met een oppervlakte van 2,5 ha oogstklare spruiten is een demoplatform aangelegd.

Mogelijke beheersmaatregelen zoals het gebruik van resistente rassen of bodemontsmetting zijn ontoereikend. Bij bepaalde gewassen zijn inderdaad resistenties aanwezig, maar deze zijn vaak onvolledig. Gebruik maken van een vang - of antagonistisch gewas ;waarbij de populatie aaltjes daalt, lijkt meer aangewezen. Toch zijn dergelijke gewassen niet makkelijk te vinden. Tevens streven we hier naar gewassen met een korte teeltperiode, waarbij snel effect te zien is.

Op woensdag 4 oktober 2017 kwamen de biotelers met beschutte teelten samen om de stand van zaken van de proeven en de projecten te bekijken. Een overzicht van de bioproeven zijn terug te vinden in de bezoekersgids. Tevens gaven zij inbreng voor de proefplanning van komend seizoen 2018.

Door de nattere maand september werden op verschillende waarnemingsvelden papiervlekken waargenomen. Aangezien papiervlekkenziekte een grondgebonden ziekte is, is het voor de bestrijding ervan heel belangrijk rekening te houden met de voorgeschiedenis van het perceel.

Op vrijdag 22 september 2017 kon je deelnemen aan het Netwerkmoment eetbare bloemen. Zowel voor de horeca als voor de teler lonkt de kans om dit product mee op te nemen in hun werking en zo een waardevol extraatje te creëren. Voor de teler kan dit een zekerder inkomen betekenen; de restauranthouder verfijnt zijn menu en geeft het een extra karakter door tevens het regionale te benadrukken.

De projectwerking rond eetbare bloemen bereikt dit najaar zijn hoogtepunt met de organisatie van een afsluitend netwerkmoment en de publicatie van verschillende infofiches die de voornaamste resultaten uit het project bundelen. Het PCG, PCS en VCBT ontwikkelden samen, elk vanuit hun eigen expertise, praktische tips en tricks voor de teelt, de bewaring en de vermarkting van eetbare bloemen binnen het wetgevend kader.

Deze zomer kwamen Nederlandse en Vlaamse onderzoekers samen om kennis uit te wisselen vanwege de aanhoudende problemen met Fusarium in sla. De onderzoekers van UGent, PSKW, Inagro, PCG, LTO Glaskracht, Wageningen University en Research, Botany, Proeftuin Zwaagdijk en Groen Agro Control informeerden elkaar over de stand van zaken van de diverse onderzoeken en bespraken mogelijke vervolgstappen om te komen tot meer concrete oplossingen voor de praktijk.

Op vrijdag 1 september organiseerden PCG en PCA een proefveldbezoek om hun onderzoek rond uienteelt voor te stellen. Dat er veel interesse is in de teelt van uien bewezen de meer dan 100 aanwezigen.

Vooral in West-Vlaanderen werden vaak meer dan 500 tripsen geteld op de plakvallen. Dit is nu net de regio waar het minste neerslag gevallen is en waar het meeste schade van trips waar te nemen is. Ondanks alle inspanningen van de telers en veelvuldig behandelen tegen trips kan de schade van trips aan de prei groot zijn. De voornaamste oorzaak hiervan was de slechte groei van de prei waardoor de middelen onvoldoende werkten. Door de groeizamere weersomstandigheden zou de tripsbestrijding nu beter moeten lukken.

Op verschillende waarnemingsvelden (Putte, Bornem, Kruishoutem en Zulte) worden voedingsstippen van de preimineervlieg waargenomen. Ook op de gele plakvallen worden lage aantallen preimineervliegen geteld.

Op donderdag 14 september 2017 organiseerde we een proefveldbezoek innovatieve teelten. Het programma omvatte het bezoeken van de eetbare bloemen, de demo (oca, ulluco, crosne, mierikswortel, suikerwortel), yacon en bataat op het PCG.

Het programma van het proefveldbezoek op vrijdag 25 augustus 2017 omvatte het bezoeken van de teelten tomaat en komkommer in de gangbare en in de bioteelt. Voor de start van de demo werden eerst de biologische beschermingsmiddelen toegelicht. Ook de beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer (LA traject 140982) kwam aan bod.

Bezoekersgids van het proefveldbezoek op vrijdag 25 augustus 2017. Het programma omvatte het bezoeken van de teelten tomaat en komkommer in de gangbare en in de bioteelt. Voor de start van de demo werden eerst de biologische beschermingsmiddelen toegelicht. Ook de beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer (LA traject 140982) kwam aan bod.

Het programma van het proefveldbezoek op vrijdag 25 augustus 2017 omvatte het bezoeken van de teelten tomaat en komkommer in de gangbare en in de bioteelt. Voor de start van de demo werden eerst de biologische beschermingsmiddelen toegelicht. Ook de beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer (LA traject 140982) kwam aan bod.

Op vrijdag 1 september 2017 ging het proefveldbezoek uien door met als thema's rassen, gewasbescherming, teelttechniek, bemesting en bewaring.

Op dinsdag 18 juli 2017 organiseerde we een proefveldbezoek aardappelen en openluchtgroenten. Het programma omvatte het bezoeken van de gewasbeschermingsproeven in de teelt van bloem-, spruitkool, kruiden, bataat, andijvie en aardappelen

In uien worden momenteel zeer veel tripsen – ook wel donderbeestjes genoemd – waar genomen. De hoge temperaturen zorgen ervoor dat de tripsen zich zeer snel kunnen vermeerderen.

Movento 100 SC (spirotetramat) is via een 120-dagenregeling toegelaten tegen wollige wortelluis in wortel en pastinaak. Het product mag aan een dosis van 0,75 l/ha, met max. 4 toepassingen/teelt (interval van 14 dagen) en vanaf 01/07/2017 tot en met 29/10/2017 gebruikt worden.

Volg zeker de waarschuwingen goed op. Zomerprei kun je best grondig controleren op aanwezigheid van trips of strong>tripsschade. Indien er trips aanwezig is, kun je beter een extra behandeling plaatsen. Op de vangplaten worden nog steeds redelijke aantallen preivliegen geteld.

Op een waarnemingsveld in Kruishoutem werd gestreepte aardvlo (Phyllotetra sp.) waargenomen op bloemkool. Deze keversoort is een plaag voor kolen en andere brassica’s.

De zevenbladluis of Cavariella aegopodii duikt op in wortelpercelen. Deze luis overwintert op wilgen. In mei migreren de gevleugelde luizen naar de wortelen waar ze snel voor ongevleugelde licht- tot geelgroene nakomelingen kunnen zorgen.

Schorsing van chloorpyrifos opgeheven & Benevia 100 OD, 120-dagen erkend tegen vliegen.

Valse meeldauw wordt dit voorjaar, meer dan anders, waargenomen bij de opkweek van koolsoorten. Valse meeldauw komt meestal voor tijdens de opkweek en minder na het uitplanten maar bij een toegegroeid gewas op het productieveld kan er ook schade zijn.

Chloorpyrifos en dimethoaat kunnen sinds dit jaar niet meer ingezet worden voor de bestrijding van koolvlieg in diverse koolgewassen.

Enkel middelen op basis van spinosad (Tracer, Boomerang en Conserve Pro) en pyrethroiden/pyrethrinen (zoals Karate Zeon en Bio-Pyretrex) hebben nog een erkenning. Jonge koolplanten moeten - zeker door het wegvallen van deze erkenningen - preventief beschermd worden tegen koolvlieg.

Steeds vaker zijn de consument, de burger en het beleid vragende partij om minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken, zeker voor fruit en groenten. Tegelijk vraagt de distributie een onberispelijke kwaliteit. Het combineren van deze twee eisen is niet evident. De onderzoeks- en ontwikkelingsinstellingen dienen een antwoord te bieden aan de technische behoeften van de telers. De agro-ecologische benadering van het project ECOPAD, het pad naar de agro-ecologie, bestaat uit vijf modules. De eerste twee modules omvatten het beheer van het project en de communicatieactiviteiten. In de andere modules worden de drie grote principes van geïntegreerde bestrijding (IPM) – preventie, monitoring, bestrijding - bestudeerd.

Zaadbehandeling vermindert de aantasting van wortelluizen met 60% Wortelluizen vormen een witte, wollige massa op de wortels. De bleekgele doffe luizen zitten in deze massa.

Binnen de Vlaamse groentesector is de preiteelt een economisch belangrijke teelt. Aangezien prei kapitaals- en arbeidsintensief is, is het voor u als teler noodzakelijk om een goede kijk te hebben op de evoluties in de teelt. Met deze studieavond willen we u informeren over nieuwigheden en tendensen binnen de preiteelt.

Het kennen en vooral herkennen van plagen in een gewas blijft de basis voor een geslaagde IPM strategie. In kader van het demonstratieproject ‘Monitoring in de glastuinbouw’ werden dan ook posters opgesteld in verschillende talen zoals Engels, Frans, Arabisch, Spaans, Pools en Roemeens rond het herkennen van plagen. Zo verloopt communicatie rond ziekten en plagen gerichter en efficiënter waardoor er sneller ingegrepen kan worden. De posters zijn beschikbaar voor bladluis, spint, trips, tomatengalmijt, weekhuidmijt, wolluis en witte vlieg. De posters zijn vrij te downloaden.

Op deze studieavond werden ook de resultaten van de uitgevoerde testen van de oogstmachines en proeven op het demoplatform te Ardooie toegelicht. Kwaliteit is voor ieder van belang, ook voor u als teler. Kwaliteitsbloemkolen telen start met een goede teelttechniek en een doordachte rassenkeuze. Bijzondere aandacht aan het oogstproces is noodzakelijk om tot het gewenste eindproduct te komen.

Tijdens de demodag 'Monitoring van plagen en nuttigen in de serre' op 18 januari 2017 werd de brochure 'Monitoring van plagen en nuttigen in de glastuinbouw – Weet wat er leeft in je teelt' voorgesteld. Deze brochure, opgesteld in een handig zakformaat, is de ideale tool voor de teler om op zijn bedrijf op een efficiënte manier te monitoren. Ze bevat informatie over de herkenning van de belangrijkste plagen en nuttigen en legt uit op welke wijze en met welke hulpmiddelen deze insecten en mijten herkend en opgespoord kunnen worden. Daarnaast wordt het belang van schadedrempels verklaard en wordt getoond hoe de monitoringsresultaten als leidraad kunnen dienen voor een goede gewasbescherming.

Op vrijdag 13 januari organiseerden PCG en PCA, in samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen, een studievoormiddag 'IPM: eerst info, dan fyto' waarin alle aspecten van een duurzame, verantwoorde en beredeneerde gewasbescherming aan bod kwamen.

Bij kamerplantentelers en tomatentelers is monitoring al vrij goed ingeburgerd. maar in andere sectoren is dit vaak minder het geval. Om betrouwbare monitoringsresultaten te bekomen, is het vooreerst belangrijk om efficiënt te monitoren. Dit klinkt evident. maar toch  is het belangrijk om hier  even bij stilte staan.

Deze proef werd opgezet om de invloed van biologische middelen en insnoeien van het gewas na te gaan op de ontwikkeling van witziekte (echte meeldauw) bij bernagie of komkommerkruid.

Steeds vaker zijn de consument, de burger en het beleid vragende partij om minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken, zeker bij producten zoals fruit en groenten, die symbool staan voor versheid en gezondheid. Tegelijk vraagt de distributie een onberispelijke kwaliteit. Het combineren van deze twee eisen is niet evident. De onderzoeks- en ontwikkelingsbedrijven dienen zich bijgevolg in te spannen om hun onderzoeksactiviteiten en kennisverspreiding op te drijven om een antwoord te bieden op de technische behoeften van de telers.

Jaar na jaar blijven kool- en preitelers bacterieziekten aanhalen als één van de belangrijkste en meest frustrerende problemen. In kool wordt voornamelijk zwartnervigheid vastgesteld veroorzaakt door Xanthomonas campestris pv. campestris; in prei wordt voornamelijk bacteriebrand vastgesteld veroorzaakt door Pseudomonas syringae pv. porri.

Het LA-traject 'Optimalisatie van een faagtherapie tegen bacteriële pathogenen in kool en prei' is gestart op 1/10/2016 en wordt uitgevoerd door KU Leuven als expert op vlak van bacteriofaagonderzoek, het ILVO als referentiecentrum voor bacteriële pathogenen in de landbouw en de praktijkcentra PCG, PSKW en Inagro. Het PCG is coördinator en heeft samen met PSKW en Inagro een hechte band met de landbouwsector.

Bezoekersgids van de demonstratie bloemkooloogstmachines te Ardooie op zaterdag 24 september 2016. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven. Voor de start van de demo werden eerst de kwaliteit & kwaliteitseisen voor industriebloemkool toegelicht. Ook de arbeidsveiligheid tijdens het oogstproces kwam aan bod. Volgende constructeurs namen deel aan de demo: Baekelandt, Desmedt, Verhoest en Verstraete.

Tijdens de Internationale Praktijkdag Prei werd de focus bij de demonstraties vooral gelegd op spuittechniek in prei. Het uitvoeren van een correcte spuittechniek met het oog op een goede efficiëntie en het beperken van drift is ook afhankelijk van de juiste doppenkeuze, spuithoeveelheid, waterkwaliteit, …

Maandag 3 oktober 2016 kwamen de biotelers met beschutte teelten samen om de stand van zaken van de proeven en de projecten te bekijken. Een overzicht van de data zijn terug te vinden in de publicatie. Tevens gaven zij inbreng voor de proefplanning van komend seizoen 2017.

De Dag van de Landbouw werd georganiseerd in samenwerking met de Boerenbond en de Landelijke Gilden. 2-jaarlijks zet het PCG op de 3^de zondag van september zijn deuren open voor iedereen die kennis wil maken met de hedendaagse Vlaamse tuinbouw.

Op donderdag 1 september 2016 organiseerde de openluchtafdeling van het PCG een bezoek aan de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in bladgewassen, prei en uien. Een veertigtal aanwezigen woonden het bezoek bij. Hieronder vindt u een samenvatting van de proefresultaten.

Het PCG wil in zijn onderzoek sterk inzetten op de teelt van uien. Om de proefplanning voor het onderzoek in uien op te maken werd een werkgroep van uientelers  samengesteld en werden heel wat concrete ideeën voor proeven gelanceerd zoals het vergelijken van verschillende bemestingsstrategieën, onderzoek naar startfosfaten, efficiëntie van middelen en de toevoeging van uitvloeiers voor ziektebestrijding, rassenproeven, proeven rond optimale zaaidichtheden,…. Eind augustus werd de uienwerkroep bijééngeroepen om de proeven te komen bekijken.

Eén van de belangrijkste ziekten in uien is valse meeldauw, veroorzaakt door de schimmel Perenospora destructor. Deze schimmel kan in een snel tempo het loof aantasten. Een versnelde afsterving van het loof leidt tot een kleinere sortering, afwijkende vormen, slechte bewaarbaarheid en lagere opbrengsten.

Bezoekersgids van het proefveldbezoek in bladgewassen, prei en uien op donderdag 1 september 2016. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven. De proeven liggen aan in het kader van Landbouw & Visserij.

Preventief handelen is uiteraard een must. Het aantal curatieve maatregelen is in biologische teelt beperkt, en vaak zijn er nadelige gevolgen aan gekoppeld zoals bepaalde toegelaten middelen die nefast zijn voor natuurlijke vijanden. Preventie begint reeds voor het zaaien, en blijft een aandachtspunt doorheen de teelt. Enkele voorbeelden zijn de keuze van resistente rassen, afdekking door wildnet of insectengaas, en een goede klimaatsturing in serre en tunnel.

De middelen die mogen ingezet worden voor het uitvoeren van een bodemontsmetting worden steeds schaarser. Basamid, met als actieve stof dazomet, mag toegepast worden om de 3 jaar en heeft een wachttijd van 3 weken. Ook stomen is een mogelijkheid, bij deze niet-chemische bodemontsmetting is een temperatuur van 70 °C op 30 cm diepte vereist.

Ben je bioteler en heb je behoorlijk wat vruchtgroenten in je teeltplanning? Dan kan je kosteloos een basisopleiding van 1u verkrijgen voor jou en/of een medewerker op jouw bedrijf.

Bloemkoolplanten worden best preventief beschermd tegen koolvlieg. De efficiëntie van een plantbakbehandeling met Tracer werd dit jaar nog maar eens bevestigd in een proef die geplant werd op 11/05/2016. Zoals te zien is op de foto, vielen zo goed als alle planten weg in het onbehandeld object. Planten die een plantbakbehandeling kregen, ondervinden tot nu toe geen schade van de koolvlieg. Een goede toepassingstechniek is belangrijk om goede resultaten te boeken. Enkele tips ...

Koolmotten worden opnieuw massaal waargenomen. De nieuwe generatie ontluikt uit de poppen die reeds aanwezig zijn op de planten. Deze motten leggen eitjes waaruit kleine rupsen komen die zich tegoed doen aan het bladweefsel. De bestrijding is lastiger dan normaal. Het is daarom belangrijk om tijdig in te grijpen. Telers die vroeg starten met behandelen, krijgen de rupsenpopulatie het best onder controle. Enkele tips ...

Door de aanhoudende neerslag heeft men in veel regio’s gedurende een periode van enkele weken niet kunnen planten. Momenteel worden veel oude(re) preiplanten uitgeplant. Dit is niet ideaal. Dikwijls is dit de basis voor aantastingen van zwakteschimmels zoals Fusarium, … Enkele tips om te zorgen voor een goede weggroei ...

Eenvoudige en betaalbare mechanisering is ongetwijfeld ook voor jou van essentieel belang voor een efficiënte bedrijfsvoering. Veel telers zijn daarom zelf deeltijds mecanicien om machines aan te passen naar hun behoeften of om een eigen werktuig volledig zelf te bouwen op maat van hun bedrijf. Heeft u zelf ook oog en gevoel voor techniek?

Witziekte is in biologische komkommerteelt niet zo gemakkelijk te behandelen. Zwavel is erkend in komkommer maar bij frequente behandeling gaan vruchten aborteren. Ook de bladeren gaan parasolvormig krullen. Om die reden werd op het PCG een proef aangelegd om de effectiviteit van witziektemiddelen in een biologische komkommerteelt na te gaan. In de proef zijn zowel erkende, als (nog) niet erkende 'natuurlijke' middelen opgenomen. Onderzoek met Serenade ASO + bitterzout, Serenade ASO, FytoSave, Microsulfo, Fenicur, onbehandeld, Karma, Vacciplant, Agricolle en Prev Am.

Het donkere weer van de voorbije weken zorgt ervoor dat de planten trager groeien en verzwakken. In deze omstandigheden moet altijd extra aandacht besteed worden aan het beschermen van de plant tegen bodemziektes.

Koolmotten worden massaal waargenomen. Niet alleen op kolen maar ook in grasland, spinazie, selder, uien, prei, etc. Omdat koolmotten zich enkel kunnen voeden op koolgewassen, is een behandeling enkel in koolgewassen aangewezen.

De onderzoekspartners van het VLAIO-project rond D. bryoniae (Mycosphaerella) in de komkommerteelt willen u een praktische gids ter beschikking stellen. In de gids Mycosphaerella in de komkommerteelt  staat een duidelijk overzicht van de symptomen. Symptomen tijdig en correct herkennen door telers en voorlichters is van cruciaal belang om tijdig Mycosphaerella te beheersen. Na bijna 1 jaar onderzoek is dit de eerste stap om tot een goede beheersingsstrategie te komen.

Het doel van dit project is een gebruiksvriendelijke applicatie op te stellen waarmee de teler, naargelang het tijdstip in de teelt en het moment van oogst, een gewasbeschermingsmiddel kan kiezen waarmee de oogst aan deze bovenwettelijke eisen voldoet. Deze applicatie is vanaf nu klaar om getest te worden op verschillende bedrijven. Wie graag eens kennismaakt met het model en het graag eens uittest op zijn bedrijf, kan contact opnemen met PCG glasteam.

Het handboek 'Onderzoeksrichtlijnen voor de biologische kasteelt' is door 21 experts van diverse Europese landen samengesteld. Deze richtlijnen voor diverse gestandaardiseerde onderzoeksprocedures kunnen onderzoekers helpen bij het opzetten van hun onderzoek in de biologische glasteelt.

Het rendement wortelschijven en winterwortelen lag in 2015 lager dan normaal. De oorzaak hiervan is niet eenduidig maar vast staat dat de droge groeiomstandigheden en de massale aanwezigheid van bladluizen en wortelluizen dit resultaat beïnvloedden. Binnenkort zullen de eerste wortelen opnieuw gezaaid worden, hoog tijd om meer uitleg te geven over deze kleine insecten. Een gewaarschuwd man is er twee waard!

Presentatie gebruikt in de workshop in het kader van het project 'Monitoring in de glastuinbouw: Hét basisinstrument voor efficiënte geïntegreerde bestrijding'. Om je als teler te helpen efficiënt te monitoren en zo het maximale uit je teelt te halen, demonstreerden de vier proefcentra PCS, PCG, PCH & PSKW tijdens deze demodag hoe dit kan, zowel in sier- als groenteteelt.