After 3 years of research on the cultivation of turmeric, it is clear that we can successfully grow turmeric in our region. With nice harvest results, even in unheated tunnel, PCG was able to produce some useful documents for growers. First of all, a cultivation manual for the cultivation of turmeric in northwest Europe. Exploratory research was also done on cultivation on an aeroponics system see this document. Finally, a first techno-economic analysis of cultivation was also prepared.

Na twee jaar succesvol kurkuma telen in de verwarmde kas, werden dit jaar voor het eerst ook de mogelijkheden van de kurkumateelt in een onverwarmde tunnel bekeken. De kurkumaplanten groeiden goed, maar de opbrengst lag toch lager dan de opbrengst uit de verwarmde kas in 2021. Een goede voorkieming bleek opnieuw belangrijk. De rhizomen van verschillende herkomsten toonden duidelijke verschillen in opbrengst en kleur. Er lag ook opnieuw een proef aan in de verwarmde serre zodat we kosten en opbrengsten kunnen vergelijken. Over deze proef en de vergelijking tussen serre en tunnel berichten we binnenkort.

Via een desktopstudie werden de verschillende mogelijkheden van insleep van virussen en/of nematoden geïdentificeerd en werd de verspreiding van deze nichegewassen in België nagegaan. Telers werden bevraagd over hun ervaringen met de kwaliteit en gezondheid van hun teelt. Op basis van de bevindingen stelden ILVO en PCG informatiefiches op voor bataat, yacon en ulluco die volgens de resultaten het grootste fytosanitair risico vormen en vragen om sensibilisatie. De fiches geven informatie over de virussen en nematoden die aangetroffen werden in deze teelten.

Tijdens het proefveldbezoek werd er dieper ingaan op het teeltverloop van kurkuma in Noord-Europese omstandigheden en het potentieel van de verwerking van kurkuma tot natuurlijke kleurstoffen. Vervolgens brachten we ook een bezoek aan de proeven op PCG.

Tijdens het proefveldbezoek werd er dieper ingaan op het teeltverloop van kurkuma in Noord-Europese omstandigheden en het potentieel van de verwerking van kurkuma tot natuurlijke kleurstoffen. Vervolgens brachten we ook een bezoek aan de proeven op PCG.

Overzicht van innovatieve irrigatietechnieken met een beknopt overzicht van het gebruik/toepassing, kostprijs en voordelen van de diverse methoden.

Dit jaar focussen de proeven op het verhogen van het gehalte curcumine van de geteelde kurkuma, een inhoudsstof waaruit kleurstoffen kunnen worden gemaakt. Er ligt een bemestingsproef aan in de verwarmde serre waarin onderzocht wordt of een hogere kaliumbemesting invloed heeft op de opbrengst en het curcuminegehalte. Daarnaast worden dit jaar voor het eerst ook de mogelijkheden van de kurkumateelt in de koepel onderzocht. Hierbij wordt bekeken welke rassen in een teelt in Vlaamse tunnels de hoogste curcuminegehaltes kunnen behalen. We bekijken ook of de manier van voorkieming de opbrengst beïnvloedt. Dit jaar werd het plantmateriaal namelijk op twee manieren opgekweekt, in een meerlagenteeltsysteem en in bakken in de serre.

Een alternatieve strategie bestaat erin om intercropping toe te passen met rozemarijnplanten aangezien meerdere studies hebben aangetoond dat in het algemeen de vluchtige organische stoffen van rozemarijn een afstotend effect hebben op insecten, waaronder de groene perzikluis (Myzus persicae). Daarom hebben we een veldproef opgezet waarbij we rozemarijn hebben aangeplant tussen de paprika’s en naast de paprika’s.

Onderzoek gember naar  teelttechnisch als opbrengstgewijs, het meest interessant is: een teelt op ruggen met plastic vs. een teelt op ruggen zonder plastic vs. een vlakvelds teelt vs. een teelt in greppels.

De vraag naar lokale eiwitgewassen stijgt en ook de lokale teelt van eiwitgewassen in België zit in de lift, maar ons Belgisch klimaat kan de teelt in openlucht parten spelen. In een serre kunnen de klimatologische omstandigheden beter gestuurd worden. Daarom vroegen we ons af of de teelt in serres voor deze gewassen een meerwaarde kan betekenen. Indien wel, zouden de eiwitgewassen een alternatieve zomerteelt kunnen vormen voor serres die leeg blijven in de zomer, bijvoorbeeld door grote Fusarium-druk. 

Op donderdag 30 juni 2022 vond naar goede jaarlijkse gewoonte het proefveldbezoek bio beschutte teelten plaats op PCG. De lopende proeven in zowel de verwarmde serres als de koepels werden toegelicht.

Op donderdag 30 juni 2022 organiseerden we een proefveldbezoek in de bio beschutte teelt. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse teelten: tomaat, gember en kurkuma). De rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG in zowel de verwarmde serres als de koepels worden toegelicht.

Op 4 mei 2022 organiseerde het PCG (Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt vzw) in Kruishoutem in het kader van het Interreg NWE project CURCOL ‘Curcumine based sustainable Colours’ een proefveldbezoek over de start van bio kurkumateelt. Het proefveldbezoek kon genieten van een grote belangstelling van meer dan twintig telers, kwekers, verwerkers en andere geïnteresseerden. De pas opgestarte proeven in zowel verwarmde serre als koepel werden toegelicht. Ook de proefresultaten van voorgaande jaren en de resultaten rond bewaring en voorkieming van kurkumarhizomen kwamen aan bod. Daarnaast presenteerde Harrie Vreman van NEXTGarden Ingrediënt Farm uit Nederland hun proefresultaten over de kurkumateelt in pot.

Tijdens het proefveldbezoek werd er dieper ingegaan op de bewaring en voorkieming van kurkumarhizomen en de opstart van de teelt in West-Europese omstandigheden. Vervolgens brachten we ook een bezoek aan de pas opgestarte teelten op PCG. In het najaar van 2022, zal een tweede proefveldbezoek Kurkuma plaatsvinden waar we het teeltverloop zullen bespreken en enkele afzetmogelijkheden aan bod brengen.

During the trial visit, we took a closer look at the storage and pre-germination of curcuma rhizomes and the start-up of the cultivation in Western European conditions. Subsequently, we visited also the newly started cultivations on PCG. In the autumn of 2022, a second trial visit of curcuma will take place, where we will discuss the complete cultivation and discuss a number of sales opportunities.

Presentaties:  voorstelling project CURCOL: “CURcumine based sustainable COLours” - Project presentation CURCOL: “CURcumine based sustainable COLours” / voorstelling project NEXTGarden Ingredient Farm - Project presentation NEXTgarden from the Netherlands by Harrie Vreman / Presentatie bewaarproef van Kurkuma 2021-2022 - Presentation storage trial of Turmeric 2021-2022

Deze studie is opgezet om de aeroponics teelt van kurkuma (Curcuma longa) te onderzoeken. Met deze proef willen we het potentieel van een aëroponicsinstallatie voor de teelt van kurkuma in een Vlaamse verwarmde serre verkennen. Daarnaast wordt onderzocht of voorkieming een goede strategie is om een meer uniforme en kwaliteitsvolle kurkumateelt te verwezenlijken. 

This study has been set up to explore the biological cultivation of turmeric (Curcuma longa). With this trial we want to determine whether the local cultivation of turmeric is possible in a Flemish greenhouse and whether this would be economically viable. This is a follow-up trial of a trial in 2020 (see REP_GB20 HETT01) where a first successful biological cultivation of turmeric was performed in a Flemish greenhouse. The aim for 2021 was to validate these results and to create a more uniform yield.

We onderzochten de invloed van teeltparameters, zoals plantdichtheid en startgewicht van het moederrhizoom, op opbrengst en kwaliteit.

Het succes van voorkieming werd 4 weken later beoordeeld: alle rhizoomstukken hadden (weliswaar ondergrondse) scheutvorming en de meest belovende rhizoomstukken werden op 21 april uitgeplant. De kurkuma werd 2 à 3 cm diep geplant op een afstand van 25 cm (plantdichtheid van 13 planten per m²). Er werd geplant in ruggen die vochtig gehouden werden via T-tape irrigatie.

Het Oost-Vlaamse provinciebestuur is sinds vele jaren actief betrokken in Europese programma's en sensibiliseringsactiviteiten. Team Europa staat dan ook klaar om mogelijke initiatiefnemers te sensibiliseren en te ondersteunen bij de uitwerking en uitvoering van hun projecten. Wil je weten wat Europese subsidies concreet voor jou kunnen betekenen? Laat je inspireren door deze video.

Op CSA-bedrijven, pluktuinen en korte keten bedrijven zorgt de teelt van biologische snijbloemen voor diversiteit op en rond het veld, alsook in het aanbod naar de consument.
Fiche 1: Tips om zo lang mogelijk van je biobloemen te genieten / Fiche 2: Factoren die het vaasleven van biobloemen beïnvloeden / Fiche 3: Belang van teeltrotatie bij de teelt van biologische snijbloemen / Fiche 4: Onkruidbeheersing in biobloemen door mulchen / Fiche 5: Algemeen kader biologische teelt van bloemen / Fiche 6: Bemesting in de biologische teelt van zomerbloemen / Fiche 7: Leveranciers zaden en plantmateriaal voor biologische bloemen / Fiche 8: Omschakelen naar biologische bloementeelt: administratieve aspecten m.b.t. wetgeving en beleid / Fiche 9: Het plantenpaspoort, wat moet je weten als teler?

Verse knoflook onderzoek rassen met Sprint (Top Semence), Messidor (Biesheuvel), Germidour  (Top Semence), Saba Gold (Biesheuvel), Therador (Biesheuvel), Germidour (Top Semence).

Voor de teelt van hydroprei moet er vertrokken worden van sterk en zeer uniform plantmateriaal om tot een uniforme opbrengst te komen in een korte teeltduur. De trayopkweek in een geschikt substraat kan kwalitatief plantmateriaal opleveren. In deze kleine screeningsproef tijdens de zomer probeerden we twee substraten en twee rassen te vergelijken op vlak van gebruikswaarde van het opgekweekte plantmateriaal.

Deze pilootstudie is opgezet om de biologische serreteelt van gember (Zingiber officinale) te onderzoeken. Met deze eerste proef willen we nagaan of een lokale teelt van gember mogelijk is in een Vlaamse serre en of dit economisch haalbaar is.

Gebruik van natuurlijke kleurstoffen in biobased verpakkingsmateriaal. Wist je dat we in Europa per jaar ongeveer 87 miljoen ton verpakkingsafval produceren? Het goede nieuws is dat er een deel hiervan biobased verpakkingen zijn die recycleerbaar of biologisch afbreekbaar zijn.

In the Interreg Northwest Europe project CurCol, we investigate the color production and application in bioplastic and paper packaging, based on the yellow natural colorant curcumin. And that process already starts with the cultivation of the turmeric plant.

De proef bestond uit vier objecten die verschilden van elkaar op vlak van plantdichtheid (10 planten/m2 vs. 12.5 planten/m2) en of er al dan niet mulching was toegepast. Mulching of het bedekken van de bodem met een laag compost, leidde tot een  groter gewasvolume bij de behandelde planten. Hiernaast konden we ook bij de plots met compost een reductie in onkruid- en mosgroei vaststellen ten opzichte van de plots zonder compost.

In 2019 lag een proef aan op het PCG om de beschutte hydroteelt van prei in teeltgoten verder op punt te zetten. Voor de typische gewaskenmerken van prei zoals de opgerichte bladeren en witte schacht was een aanpassing nodig aan het huidige teeltgootmodel (MGS) dat voor sla gebruikt wordt. Hiervoor brachten we verticale wanden op de goot aan die bovenin voorzien werden van verschillende technische materialen, zoals steunschuim en borstels.

Het Interreg NWE project CurCol onderzoekt het economisch potentieel voor de productieketens van regionaal geproduceerde planten tot kleurstoffen in plastic en papieren verpakkingen. Het project beoogt drie pilots voor kleurstofproductie en -toepassing in verpakkingen, door barrières, business cases en actieplannen te definiëren. De focus van CurCol ligt op de gele natuurlijke kleurstof kurkumine.

Dit jaar lag op het PCG een proef aan waarbij de werkzaamheid werd nagegaan van een plantbakbehandeling en een behandeling op kluit tijdens de plant tegen koolvlieg (Delia radicum / HYLERA) in bloemkool (Brassica oleracea var. Botrytis / BRSOB). In deze proef testen we een plantmachine, die tijdens het planten een kleine hoeveelheid vloeistof mee geeft aan het trayplantje, dit als mogelijke vervanging van de plantbakbehandeling. Naast een gerichte en uniforme dosering heeft dit systeem ook als voordeel dat de bestrijdingsmiddelen niet in contact komen met de mensen op de plantmachine. In deze proef willen we nagaan of je met dit systeem een even goede efficiëntie tegen koolvlieg bereikt als met een plantbakbehandeling.

In deze demotuin probeerden we voor het derde jaar op rij enkele minder gekende teelten uit. We richtten ons, in navolging van yacon en bataat, op enkele - weliswaar kleinere – knol- of wortelvormende gewassen, nl. oca of knolklaverzuring (oxalis tuberosa), ulluco (ullucus tuberosus), mashua of knolcapucien, (tropaeolum tuberosum) en crosne of Japanse andoorn (Stachys sieboldii syn. Affinis).

De MGS-serre werd opgedeeld in twee helften, waarvan de assimilatiebelichting van de linkerhelft gestuurd werd via de DynaGrow-tool, en de assimilatiebelichting van de rechterhelft volgens een klassiek schema met een vaste stralingsgrens op 150 W/m².

Het mobiel gotensysteem is vooral gekend voor de teelt van bladgewassen en kruiden, maar de mogelijkheden zijn veel ruimer. Op het PCG lag in voorjaar 2019 een demonstratieve proef aan met alternatieve gewassen voor dit systeem waaronder selder, koolrabi en venkel.

Het doel van deze proef was om de beschutte hydroteelt van prei op goten verder op punt te zetten. Hiervoor werd voorafgaand op deze teeltproef zelf plantmateriaal in twee verschillende substraten opgekweekt om nadien in deze proef te gebruiken.

Er werden negen soorten groenten opgeplant op het mobielegotensysteem (MGS): knolvenkel, koolrabi, rode biet, witte en groene selder, knolselder, broccoli, bloemkool en boerenkool. Het doel van deze demonstratieve proef was om een eerste ervaring op te doen en na te gaan welke gewassen potentieel hebben voor een teelt op mobiele goten onder glas.

In 2019 lag een proef aan op het PCG om de beschutte hydroteelt van prei in teeltgoten verder op punt te zetten. Voor de typische gewaskenmerken van prei zoals de opgerichte bladeren en witte schacht was een aanpassing nodig aan het huidige teeltgootmodel (MGS) dat voor sla gebruikt wordt. Hiervoor brachten we verticale wanden op de goot aan die bovenin voorzien werden van verschillende technische materialen, zoals steunschuim en borstels. Het plantmateriaal kweekten we op in trays op kweektafels dat we nadien op de goten plantten.

Deze handleiding, die werd opgesteld door het team van Atelier Paysan, is bedoeld als een theoretisch hulpmiddel voor zelfbouwers van machines. Ze is niet volledig, maar vormt een essentiële basis om door te nemen, om vaardigheden te verwerven in metaalbewerking. Deze handleiding werpt een eerste blik op de technieken en wetmatigheden die komen kijken bij lassen, boren, zagen enz.

Op vrijdag 28 juni 2019 organiseerden we het slotmoment van het Leader-project 'Zin voor innovatie: start met nieuwe teelten'. Het programma omvatte de resultaten van het project en een bezoek aan de demotuin innovatieve teelten. 

Op vrijdag 28 juni 2019 organiseerden we het slotmoment van het Leader-project 'Zin voor innovatie: start met nieuwe teelten'. Het programma omvatte de resultaten van het project en een bezoek aan de demotuin innovatieve teelten. 

Om ook glastuinbouwers te inspireren hoe die circulaire toekomst er voor hen kan uitzien, organiseerde Boerenbond in samenwerking met PCG, Innovatiesteunpeunt, KBC, ILVO, Smart Digital Farming en het Vlaams departement L&V het evenement ‘Klimaatneutrale komkommer, techno-tomaat of smart sla? Circulaire glastuinbouw in 2030’ dat op 4 juni doorging in het PCG. Dit netwerkevent voor tuinders en technologiebedrijven bracht eerst een mix van zowel resultaten van praktijkgericht onderzoek als de mogelijkheden van nieuwe technologieën. Keynote speaker Henry Gordon Smith sloot de avond af met een nuchtere kijk op de wereld van urban farming en verticale teelten.

Binnen het project “Biobloemen: kleur van op het veld tot bij de consument” lanceerde PCG, in samenwerking met Bioforum Vlaanderen en PCS, een consumentenenquête. Het doel? Meer inzicht krijgen in wat mensen weten over biobloemen en wat ze van biobloemen verwachten. Het resultaat? 1152 mensen gaven aan wat ze belangrijk vinden.

We richtten ons, in navolging van yacon en bataat, op enkele -weliswaar kleinere – knol- of wortelvormende gewassen, nl. oca of knolklaverzuring (oxalis tuberosa), ulluco (ullucus tuberosus), mashua of knolcapucien. (tropaeolum tuberosum) en crosne of Japanse andoorn (Stachys sieboldii syn. Affinis). Ten opzichte van 2017 werden enkele extra variëteiten opgenomen om de verscheidenheid te tonen die deze soorten te bieden hebben.

Verse look rassenonderzoek met Messidor (Biesheuvel), Aulxito (Biesheuvel), Garcua (Biesheuvel), Sprint (Top Semence), Germidour (Top Semence),Thermidrome (Top Semence),Topadrome (Top Semence).

Om zicht te krijgen op het koopgedrag van de Wase consument en te weten of deze al dan niet vertrouwd is met korte keten initiatieven werd in het kader van het Leaderproject ‘Korte Keten Waasland, een duurzame samenwerking’ een vragenlijst opgesteld en afgenomen. We peilden daarin naar de interesse, het gebruik en de noden van korte keten consumptie bij de Wase consumenten. 240 personen namen deel aan deze enquête.

Het Waasland heeft een rijk aanbod aan hoeve- en streekproducten. Elf producenten hiervan zijn verenigd in de coöperatie “Smaak van Waas”. Met als doel geïnteresseerde ondernemers (horeca, B&B’s en lokale handelaars) in de regio Waasland te identificeren die in een latere fase kunnen samenwerken met het pas opgerichte samenwerkingsverband ‘Smaak van Waas’ werd in het kader van het Leaderproject ‘Korte Keten Waasland, een duurzame samenwerking’ een vragenlijst opgesteld en afgenomen. In dit gericht ondernemersonderzoek (B2B) verzamelden we informatie over geïnteresseerde ondernemers en hun relatie met hoeve- en streekproducten uit het Waasland. In totaal namen 27 personen deel aan de enquête.

Geef jij weleens bloemen cadeau of doe je graag jezelf plezier met een boeketje? Koop je dan weleens seizoensbloemen die hier geteeld zijn? Of koop jij ook zonnebloemen in de winter? Ben je bezorgd om de impact van de bloementeelt op het milieu, en kies je liefst voor bloemen die geteeld zijn zonder chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen en kunstmest?… Wij willen het graag weten! Vertel het ons allemaal anoniem in onze grote biologische bloemenenquête.

Op 1 november 2018 kon het plattelandsproject ‘Biobloemen: kleur van op het bioveld tot bij de consument’ uit de startblokken schieten.Voor dit project slaan het PCS (Proefcentrum voor Sierteelt), het PCG en BioForum de handen in elkaar en bundelen zij gedurende 2,5 jaar hun complementaire expertise om tegemoet te komen aan de nood ter ondersteuning van de biobloemensector, dit met financiële steun van de Provincie Oost-Vlaanderen en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.

De gekweekte eendenkroos kan op verschillende manieren worden toegepast, bijvoorbeeld als veevoer, eiwit- of zetmeelbron. Door het Centre of Expertise Biobased Economy van Avans Hogeschool, Universiteit van Gent, Inagro en ABC Kroos is gekeken naar de kweek van eendenkroos op waterige reststromen, de samenstelling van eendenkroos en de verwerking en toepassing van (inhoudsstoffen uit) eendenkroos. Deze brochure focust op de samenstelling, verwerking en toepassing van eendenkroos.

Interessant is dat eendenkroos eveneens geschikt is om diverse nutriëntrijke restwaterstromen uit de landbouw te zuiveren. Mogelijkheden zijn restwater van de mestverwerking, spui uit bodemloze teelten of restwater van aquacultuur. Stikstof (N) en fosfor (P) zijn immers nodig voor de groei van eendenkroos. Op nutriëntrijke media kan eendenkroos 30 tot 45% eiwit bevatten. Hierbij springt vooral de aminozuursamenstelling van de plantaardige eiwitten in het oog: de hoge gehaltes lysine en methionine maken dat de eiwitkwaliteit sterk overeenkomt met de kwaliteit van dierlijk eiwit. Dit maakt eendenkroos een veelbelovend gewas voor zowel menselijke voeding als voor diervoeder (varkens, kippen en vissen).

Ulluco (Ullucus tuberosus) behoort samen met de oca, mashua en de aardappel tot de belangrijkste voedingsgewassen uit de Andes.

Crosne (Stachys sieboldii syn. affinis) – ook gekend als Japanse Andoorn of Chinese Artisjok – is een plant afkomstig uit Noord-China. Bij intrede in Europa in de 19e eeuw werd deze plant voor het eerst op iets grotere schaal geteeld nabij de Franse stad ‘Crosne’. Aangezien de Chinese naam voor de Fransen moeilijk uit te spreken was, werd het gewas omgedoopt tot crosne.

Mashua (Tropaeolum tuberosum) – ook wel knolcapucien genoemd – is een klimplant uit de familie Tropaeolaceae, verwant aan de Oost-Indische kers. Het gewas wordt verbouwd in Zuid-Amerika en wordt door de inheemse bevolking beschouwd als een erg voedzaam knolgewas. Ook op vele andere plaatsen in de wereld wordt ondertussen geëxperimenteerd met het telen van mashua.

Oca (Oxalis tuberosa) of knolklaverzuring is een plant uit de klaverzuringfamilie. Het is één van de belangrijkste voedingsgewassen uit het Andesgebergte. Ondanks dat het reeds in de 19e eeuw naar Europa werd ingevoerd, is het pas de laatste jaren dat deze kleurrijke knolletjes aan populariteit winnen.

Recente internationale handelsovereenkomsten creëren interessante nieuwe exportmogelijkheden van één van onze vaandeldragers uit de groenteteelt: prei. Deze grotendeels onbenutte markten, en stilaan ook de Europese, verlangen echter een zeer kwalitatief product. PCG zet daarom in op onderzoek naar de beschutte hydroteelt van prei om dit te kunnen aanbieden.

Op 1 januari 2017 is het project ‘Zin voor innovatie: start met nieuwe teelten!’ aangevat in het Leader-gebied Vlaamse Ardennen. Binnen dit project willen we telers laten kennismaken met nieuwe, nog ongekende soorten die potentieel bieden voor onze regio. Om te bepalen op welke teelten kan ingezet worden, is het belangrijk om de interesse en aankoopbereidheid van de consument in  nieuwe soorten te kennen.

Er zijn echter nog verschillende andere, minder gekende gewassen die het Andesgebied als hun moederland mogen beschouwen. Het gaat dan onder meer om oca of knolklaverzuring (Oxalis tuberosa), ulluco (Ullucus tuberosus) en mashua of knolcapucien. (Tropaeolum tuberosum). Tijdens een eerste test bekeken we of het haalbaar is om deze gewassen met succes te telen in de Kruishoutemse zandgrond. 

Het PCG heeft de afgelopen jaren al op kleine schaal geëxperimenteerd met een alternatief teelt- en dragersysteem voor de grondloze teelt van prei om het systeem zoveel mogelijk te kunnen automatiseren. De eerste resultaten hiervan waren alvast veelbelovend.

In het project Blauwe Keten worden de mogelijkheden onderzocht voor algenteelt in de glastuinbouw in Vlaanderen en Zuid-Nederland. In onze kennisclip wordt het onderzoek aan u uitgelegd.

Verse look wordt geplant tussen eind oktober en december en wordt geoogst tussen april en juni. PCG heeft een beperkte oppervlakte geplant op de zandgrond van het PCG en de zwaardere grond in Oudenaarde (Tivoli, Sint-Bernardustechnicum). De look is net aan het opkomen.

Het PCG zet in op verdere teeltoptimalisatie om te komen tot een rendabel model voor glastuinbouwbedrijven die aan de slag willen gaan met de innovatieve teelt van micro-algen.

Teelttechnische proef verse look (herfst) 2017 met onderzoek verse look geteeld in zandleem en verse look geteeld in zand. De beste plantperiode voor verse knoflook is de maand oktober. Wij plantten eind oktober – begin november.

Welk substraat geschikt is voor de opkweek van preiplanten die het ideaal uitgangsmateriaal vormen voor hydroteelt onderzoek met Perspotgrond, Traygrond, Steenwol plug, Sublime plug (28 mm), Sublime plug (53 mm), Xcel plug, Xtract plug, Paperpot, Obturoflex, Jiffy-7C plug en Preforma plug.

Voor het telen en vermarkten van eetbare bloemen is heel wat kennis noodzakelijk. Niet enkel teelttechnisch dient er nog heel wat uitgeklaard te worden, ook op wetgevend vlak en bewaring is het een uitdaging. Toch kunnen eetbare bloemen ook kansen creëren voor een aantal bedrijven.

Op vrijdag 22 september 2017 kon je deelnemen aan het Netwerkmoment eetbare bloemen. Zowel voor de horeca als voor de teler lonkt de kans om dit product mee op te nemen in hun werking en zo een waardevol extraatje te creëren. Voor de teler kan dit een zekerder inkomen betekenen; de restauranthouder verfijnt zijn menu en geeft het een extra karakter door tevens het regionale te benadrukken.

Eetbare bloemen omvatten een breed gamma die wat betreft bewaring niet allemaal dezelfde optimale bewaarwijze hebben. Telers combineren toch vaak verschillende soorten in één verpakking waardoor een compromis bewaarconditie vereist is die voor alle verpakte bloemen geschikt is. Hieronder geven we u een aantal aandachtspunten die het uitstalleven en de bewaarduur van de bloemen kan verbeteren.

De saffraankrokus, Crocus sativus, behoort tot de lissenfamilie (Iridaceae) en kent zijn oorsprong in Griekenland of Zuidwest-Azië. Naast Crocus sativus zijn er nog heel wat andere krokussen zoals de C. hadriatus, C. niveus, C. thomasii, C. pallasii, C. oreocreticus … Deze krokussen hebben allemaal kleinere meeldraden dan de Crocus sativus en zijn dus minder geschikt voor de teelt van saffraan.

Het eten van bloemen is op zich geen nieuw concept, maar het is wel een gewoonte die aan een opmars bezig is. Eetbare bloemen zijn hét ingrediënt voor een instant lentegevoel op je bord. De verschillende soorten zijn veelzijdig in gebruik en kleurrijk. Niet alleen op je bord, maar ook in cocktails kan je ze tegenwoordig regelmatig aantreffen.

Op donderdag 14 september 2017 organiseerde we een proefveldbezoek innovatieve teelten. Het programma omvatte het bezoeken van de eetbare bloemen, de demo (oca, ulluco, crosne, mierikswortel, suikerwortel), yacon en bataat op het PCG.

Het PCG stelt in Kruishoutem de innovatieve teelten voor aan de geïnteresseerden. Momenteel houdt het PCG zich onder andere bezig met de teelt van eetbare bloemen, bataat en yacon. Het PDPO-project 'Eetbare bloemen: sierlijk én smakelijk!' wil het potentieel van de eetbare sierteelt verder uitbouwen tot een professionele, duurzame en milieuvriendelijke teelt.

Op donderdag 15 september 2016 organiseerde we een proefveldbezoek in de innovatieve teelten. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen- en demoproeven in de teelt van bataat, yacon en eetbare bloemen.

Op 10 mei 2016 werd een bezoek gebracht aan 2 Nederlandse bedrijven die elk op hun eigen manier de teelt van eetbare bloemen en kruiden hebben uitgebouwd op hun bedrijf. Eén ding hadden ze alvast gemeen: een heel gepassioneerde bedrijfsleider die vol enthousiasme vertelt over het bedrijf.

Huidige sterktes, zwaktes, mogelijkheden en knelpunten voor de teelt van hennep werden uitvoering toegelicht in de Werkgroep 3 'Mogelijkheden voor hennep in Vlaanderen' door Evelien Lambrecht (UGent) op 19 april 2016 in het PCG.

De werkgroep 'Samenwerkingsmogelijkheden voor de teelt en vermarkting van hennep in Vlaanderen' kwam samen op vrijdag 9 oktober 2015. Uit een eerste werkgroep die werd georganiseerd in maart 2015 bleek dat er heel wat interesse is naar mogelijkheden voor samenwerking. Dit onderwerp zal dan ook centraal staan binnen deze tweede werkgroep.

De hennepteelt werd uitvoerig toegelicht in de Werkgroep 1 'Mogelijkheden voor hennep in Vlaanderen' op 15 maart 2015 in Gent. Deze werkgroep heeft tot doel de geïnteresseerde telers, afnemers, onderzoekers,… samenbrengen te brengen om na te denken over mogelijkheden voor de teelt en vermarkting van hennep in Vlaanderen.

Dit project wil het potentieel dat eetbare sierteelt heeft, verder uitbouwen tot een duurzame en milieuvriendelijke teelt die als differentiatie en innovatie kan fungeren op een groente- en/of sierteeltbedrijf.

PCG onderzocht via een verkennende screening een aantal bestaande herbiciden voor toepassing in de quinoateelt (Chenopodium quinoa). Wat de demonstratiewerking betreft werden er in 2015 twee velden aangelegd, één in de provincie Vlaams-Brabant (in samenwerking met het Nationale Proeftuin voor Witloof) en een tweede in Zwalm. Samen met het Departement Landbouw en Visserij werden daar enkele variëteitengezaaid. ILVO onderzocht het ideale zaaitijdstip en deed het een bemestingsonderzoek, waarbij op drie rassen verschillende dosissen stikstof op verschillende tijdstippen toegediend worden. Bij Inagro werd onder meer de biologische onkruidbeheersing bij quinoa onderzocht.

PCG onderzocht via een verkennende screening een aantal bestaande herbiciden voor toepassing in de quinoateelt (Chenopodium quinoa). Wat de demonstratiewerking betreft werden er in 2015 twee velden aangelegd, één in de provincie Vlaams-Brabant (in samenwerking met het Nationale Proeftuin voor Witloof) en een tweede in Zwalm. Samen met het Departement Landbouw en Visserij werden daar enkele variëteitengezaaid. ILVO onderzocht het ideale zaaitijdstip en deed het een bemestingsonderzoek, waarbij op drie rassen verschillende dosissen stikstof op verschillende tijdstippen toegediend worden. Bij Inagro werd onder meer de biologische onkruidbeheersing bij quinoa onderzocht.

PCG onderzocht de selectiviteit van een aantal bestaande herbiciden voor toepassing in de quinoateelt (Chenopodium quinoa). Wat de demonstratiewerking betreft werden er in 2015 twee velden aangelegd, één in de provincie Vlaams-Brabant (in samenwerking met het Nationale Proeftuin voor Witloof) en een tweede in Zwalm. Samen met het Departement Landbouw en Visserij werden daar enkele variëteitengezaaid. ILVO onderzocht het ideale zaaitijdstip en deed het een bemestingsonderzoek, waarbij op drie rassen verschillende dosissen stikstof op verschillende tijdstippen toegediend worden. Bij Inagro werd onder meer de biologische onkruidbeheersing bij quinoa onderzocht.

Vergeten groenten consumentenonderzoek met Gele raap (BelOrta), Witte raap (BelOrta), Pastinaak (BelOrta), Peterseliewortel (BelOrta).

Dit project wil het potentieel dat eetbare sierteelt heeft, verder uitbouwen tot een duurzame en milieuvriendelijke teelt die als differentiatie en innovatie kan fungeren op een groente- en/of sierteeltbedrijf.

Sinds 2013 voert het PCG binnen hun onderzoeksdomein ‘innovatie’, naast onderzoek naar kruiden, ook onderzoek uit naar verschillende andere nicheteelten. Binnen het leader-project “In my backyard: delicatessegroenten op een dienblad” werd de teelt onder de loep genomen van verschillende mini- en zelfs microgroenten. Het project werd de laatste maanden in de kijker gezet bij het grote publiek op de Europadag te Gent en op het PCG tijdens de Bioweek.

Op zondag 3 mei 2015 had  de Zoom! Europadag in Gent plaats, georganiseerd door de provincie Oost-Vlaanderen. Van 13 tot 17 uur kon je in  Gent op vijf locaties deelnemen aan verschillende activiteiten voor gezinnen, jong en oud. doe-activiteiten, animatie en informatie, zoektocht of rondleiding ... voor elk wat wils! Op elke locatie stonden Europese projecten centraal. Op de stand van het PCG in het Proviciehuis Oost-Vlaanderen werd het project 'In my backyard: delicatessengroenten op een dienblad!' werd voorgesteld.
Korte handleiding om zelf kiemen en microgroenten te kweken.

Quinoa rassenonderzoek met: Atlas, Pasto, 34C2 = Jessie. De rassen werden in Nederland veredeld door de universiteit van Wageningen en werden ter beschikking gesteld door het bedrijf ‘Quinobel’ dat het verdeelrecht heeft van de zaden in België.

In het kader van het Leader-project 'In my backyard: delicatessegroenten op een dienblad' biedt het PCG nu ook ondersteuning aan telers en restaurants om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en duurzame samenwerkingsverbanden te creëren met nadruk op afzet via de korte keten.

In Nederland zijn een vijftiental quinotelers. In ons land maar eentje. Wel lopen er experimenten. In Kruishoutem heeft het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen een honderd vierkante meter gezaaid. Ze willen er de opbrengst onderzoeken om de boeren te kunnen informeren.

Een tiental verenigingen en bedrijven uit de Vlaamse Ardennen slaan de handen in elkaar om op zoek te gaan naar kruiden die typisch zijn voor de streek. Het project zet zeer diverse kruiden van de Vlaamse Ardennen in de spotlights. Van de onbeminde brandnetel tot de onbekende engelwortel, van de verrassende daslook tot de klassieke paardenbloem. Zowel hun historische, ecologische als culinaire waarden komen aan bod. Na het project zullen deze kruiden wellicht voor verschillende inwoners van de Vlaamse Ardennen ‘bekend en bemind’ zijn.

Het doel van de opdracht is enerzijds een internationale benchmark van nutriëntenregelgeving voor tuinbouw en van innovatieve teelttechnieken voor tuinbouwgewassen in de Europese lidstaten uit te voeren en anderzijds het organiseren van een Europese conferentie over de nutriëntenproblematiek en de beste praktijken in de tuinbouw met betrekking tot waterbescherming in diverse landen.

Diversificatie binnen een landbouwbedrijf zorgt voor een ruime spreiding van inkomsten en vormt een stevigere basis voor de bedrijfsvoering. Dit dient dus de nodige aandacht te krijgen. Met gebundelde kracht kan het telen van kruiden verder uitgewerkt, gespecialiseerd en gecommercialiseerd worden. Het project richt zich op tuinders die open staan voor de kruidenteelt, waarbij samen met hen één teeltseizoen van a tot z kan doorlopen worden.

De keuze voor de toepassing van stro als (CO2-neutrale) biobrandstof ligt enigszins voor de hand: stro is in grote hoeveelheden aanwezig op de landbouwbedrijven als nevenstroom van enkele courante akkerbouwteelten. Het vereist daardoor geen bijkomende kennis en als restproduct vormt het bovendien geen concurrentie met de voedselproductie. De laatste jaren is stro echter schaars en duur geworden, en wordt het als bron van organische stof voor de bodem ook sterker gewaardeerd, waardoor alternatieven in beeld zijn gekomen voor toepassing als biobrandstof. Het gaat hierbij om de zogenaamde C4-gewassen, die dankzij een efficiënte fotosynthese een hoge biomassaproductie kunnen realiseren. Vooral miscanthus lijkt mogelijkheden te bieden. De teelt van miscanthus is eenvoudig en interessant voor landbouwers die op zelf geteelde biomassa willen verwarmen, of die hiervoor in een lokaal project kunnen stappen.

Koolzaad is een low-cost teelt die weinig onderhoud vraagt. Dankzij de penwortel is het gewas gunstig voor de bodemstructuur: het helpt bodemverdichting voorkomen en het risico op erosie verminderen. In de vruchtwisseling geeft koolzaad als voorvrucht een merkbare meeropbrengst van graangewassen. Het is ook een goed vanggewas voor reststikstof. Koolzaad is met andere woorden een welgekomen en interessante verruiming in de teeltrotatie. De energierijke, oliehoudende zaden maken van koolzaad een logische keuze in de zoektocht naar geschikte energiegewassen. Koolzaad is voorlopig het enige gewas in Vlaanderen dat in aanmerking komt als bron van biobrandstof voor motoren.

Een alternatief energiegewas dat toenemende interesse kent zijn suikerbieten of de zogenaamde energiebieten. Bieten zijn met het oog op diversiteit een goed alternatief voor energiemaïs, is een uitstekend rotatiegewas en de teelt is door de  landbouwer gekend. Ook het nitraatresidu in het najaar is over het algemeen lager dan bij maïs.

Uit onderzoek uitgevoerd door het ILVO blijkt namelijk dat het groene gedeelte van prei een belangrijke bron is van nutriënten en antioxidanten, zoals polyfenolen, vitamine C en organosulfiden. De identificatie en isolatie van de aanwezige waardevolle componenten in deze afvalstroom creëert dus kansen voor bestaande en nieuwe markten in onder andere de voedingsindustrie, chemie en cosmetica.

Hoewel hennep algemeen geassocieerd wordt met zijn hallucinogene eigenschappen, vertoont deze bijzondere plant vooral potentieel in andere toepassingsgebieden. In deze non-drugstoepassingen spreekt men van industriële hennep, duidend op variëteiten die quasi vrij zijn van THC (tetrahydrocannabinol, de chemische stof die voor het roeseffect zorgt) en die geteeld worden voor de productie van grondstoffen zoals vezel en zaad. De vezel kent al een hele toepassingsgeschiedenis in o.a. de bouw-, textiel- en papiersector (tot 8000 jaren geleden zijn er relicten van henneptextiel terug te vinden!). Ook het zaad staat echter reeds lang bekend als een uitstekende bron van allerhande voedingsstoffen. Echter, deze laatste toepassing blijft – zeker in België – vaak onderbelicht en dat is jammer, want het biedt een meerwaarde als aanvulling in ons dieet.

Deder (Camelina Sativa L.), of ook wel huttentut, vals vlas of cameline genoemd, is een gewas dat vroeger in Europa werd geteeld voor gebruik van de oliehoudende zaden. Momenteel kent deze ‘nieuwe’ teelt een hernieuwde interesse door de stijgende vraag naar oliën voor menselijke voeding met een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren en een goede omega-6/omega-3 verhouding. Deder is hiervoor een geschikte plantaardige bron. Daarnaast staat de olie ook in de belangstelling als grondstof voor tweede generatie biodiesel.

De huidige maatschappij heeft in toenemende mate aandacht voor de gezondheidsaspecten van voeding. Uit onderzoek blijkt steevast dat de consumptie van Brassicasoorten (kruisbloemigen) en met name koolsoorten veel sterker geassocieerd is met een verlaagd risico op diverse soorten kanker dan de consumptie van groenten en fruit. Broccoli is de absolute topper onder de kruisbloemige groenten. Deze koolsoort is rijk aan de bijzondere zwavelstof glucorafanine, behorende tot de glucosinolaten. 

In deze brochure wordt ingegaan op de mogelijkheden van het gebruik van miscanthus als grondstof voor verschillende toepassingen. Miscanthus is een wat minder bekend gewas maar mag zich de laatste jaren in een hernieuwde belangstelling verheugen. In eerste instantie werd vooral gekeken naar de plant als energieleverancier; men kan het stro eenvoudig verbranden. Meer informatie hierover vind u in de fiche ‘stro’ (van granen, koolzaad of miscanthus).

Bijna 80% van de uien wordt gesorteerd, verpakt en verhandeld. Uien worden voornamelijk geteeld als voedsel voor mensen. De meeste bedrijven richten zich hierop. Wel zijn er enkele bedrijven die ook ingrediënten uit uien verwerken en verhandelen. Zo bestaat er uienolie en uienpoeder.

Het meerjarig plantje Stevia rebaudiana Bertoni is een bron van nagenoeg calorielozezoetstoffen, die zich hoofdzakelijk in de blaadjes van de plant bevinden. De plant is kruid- tot struikachtig, lid van de composietenfamilie en vindt zijn oorsprong in Paraguay. De zoetstoffen in het plantje, genaamd steviolglycosiden, worden niet gemetaboliseerd in het lichaam, waardoor ze mogelijkheden bieden voor het caloriearmer maken van voeding. De zoetstoffen zijn tevens stabiel bij hogere temperaturen tot 200°C en zouden mogelijks anti-oxidatieve en bacterie- en schimmelwerende eigenschappen bezitten. Sommige bronnen schrijven zelfs positieve gezondheidseffecten aan stevia toe. Algemeen heerst er een toenemende interesse in stevia: enerzijds omwille van de vraag naar natuurlijkere en gezondere zoetstoffen, anderzijds ook als innovatieve teelt binnen de tuinbouw.

De markt voor lange vlasvezel wordt sterk bepaald door de vraag naar textielvezel. De korte vlasvezels en de lemen (houtig deel van de stengel), die bij de ontsluiting van de lange vlasvezels vrijkomen, werden vroeger als afvalproduct beschouwd. Tegenwoordig is er vanuit de industrie een grote interesse naar natuurlijke grondstoffen ter vervanging van oliegebaseerde grondstoffen voor productie van verschillende materialen. Korte vlasvezels en lemen zijn hiervoor waardevolle producten. Net als vlas kent ook hennep vandaag een afzet als grondstof voor isolatiematerialen, vezelversterkte composieten, technisch textiel en constructiematerialen (technische toepassingen).

In de bio-afdeling van het PCG werd in 2012 het energieverbruik voor bio-tomaat en bio-paprika opgevolgd in twee afdelingen van 400 m².

Vorig jaar werd in de bioserre geïnvesteerd in een energiezuinige kas. Het betreft een maximaal geïsoleerde kas, waarin optimaal gebruik wordt gemaakt van laag waardige warmte. Een gasabsorptiewarmtepomp samen met een boorgat energie opslag staat in voor de warmte productie en opslag.

Rode biet rassenproef en vergelijking tussen ter plaatse zaaien of uitplanten met Alvro Mono (Vitalis), Boro (Bejo), Jannis (Bingenheimer), Pablo (Bejo), Robuscka (Bingenheimer), Wodan (Bejo).

Tijdens het najaar werden zowel onder glas als in open lucht een aantal combinaties triosla aangeplant. In dit verslag vindt u het draaiboek van deze teelten. Er werden geen beoordelingen uitgevoerd.