In het kader van de B3W-werking organiseren we een Focusgroep ‘Bodemkwaliteit in openluchtgroenten’. Deze focusgroep is een lerend netwerk, waarbinnen wij samen met 8 à 12 groentetelers 3 keer per jaar samenkomen om kennis uit te wisselen over bodemkwaliteit.

In het kader van de B3W-werking organiseren we een Focusgroep ‘Bodemkwaliteit in openluchtgroenten’. Deze focusgroep is een lerend netwerk, waarbinnen wij samen met 8 à 12 groentetelers 3 keer per jaar samenkomen om kennis uit te wisselen over bodemkwaliteit.

Op 18 september 2022 verzamelde de preisector op het PCG voor een toelichting van de lopende proeven en projectwerking. Samen zochten we naar antwoorden voor de moeilijke groeiomstandigheden in prei dit seizoen. De prei is op de meeste percelen goed aan het groeien maar toch is er gemiddeld genomen minder productie aanwezig. De kwaliteit is er sterk op vooruit gegaan. Enkele weken geleden was, door de extreme weersomstandigheden, de houdbaarheid van de prei na oogst niet goed. Ook dat is nu beter. Trips is op de meeste percelen onder controle, enkel op de buitenste bladeren blijft regelmatig nog wat levende trips over. Voor de prei die pas gerooid wordt in april, kan het nog aangewezen zijn om in het voorjaar een extra tripsbestrijding uit te voeren. De afgelopen maanden werd op sommige velden, meestal beperkt tot enkele rassen, vastgesteld dat prei veel verkrampter groeide met samenklittende bladeren, een blekere bladkleur, puntige bladtoppen en een beperkte groeiachterstand. Op dit moment denken wij aan een gebrek aan een of ander sporenelement. De zoektocht naar de specifieke oorzaak van deze symptomen is gestart. 

Op 18 oktober organiseerde PCG een thematisch uitwisselingsmoment rond prei waar een teler zijn ervaring deelt met andere telers voorafgegaan door een rondleiding in de proefvelden. Met als thema's: Onkruidbestrijding zonder bromoxynil / Druppelirrigatiestrategie / Rassenproef vroege herfst / Tripsbestrijding / Waarnemingen en waarschuwingen / Bemesting.

Begin 2021 ging de Begeleidingsdienst voor Betere Bodem en Waterkwaliteit of B3W van start als nieuwe begeleidings- en voorlichtingsdienst voor de Vlaamse land- en tuinbouwsector. B3W werd opgericht in opdracht van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). Vanuit diepgaande kennis en praktijkervaring begeleidt B3W land- en tuinbouwbedrijven bij hun evolutie richting duurzaam nutriëntenbeheer en bodemzorg. Het doel is om zowel de nutriëntenverliezen naar water, bodem en lucht te verminderen, alsook de bodemvruchtbaarheid te verbeteren.

Op maandag 13 juni 2022 organiseerden we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

De presentaties van deze studieavond zijn nu beschikbaar: Nieuwe IPM-checklist & Pré-ecoregelingen / Bemesting prei haalbaar! / Topbodem voor gezonde preiteelt / Onkruidbestrijding in prei hoe aanpakken? / Trips: wat leren we uit ervaringen? / De kracht van biodiversiteit / Rassenkeuze: ken de sterkte van je ras! / Duurzame preiteelt in de praktijk / Prei op dragers.

Vanuit diepgaande kennis en praktijkervaring begeleidt B3W land- en tuinbouwbedrijven bij hun evolutie richting duurzaam nutriëntenbeheer en bodemzorg, met respect voor de gestelde milieudoelen en de actuele voorschriften.

In deze studie analyseerden we een uitgebreide dataset van stikstofbemestingsproeven (2009-2016) met verschillende trappen van stikstofbemestingshoeveelheden van alternatieve sla, spinazie, prei, wortelen, bloemkool en spruiten aangelegd op diverse locaties in de 3 Vlaamse groenteregio’s. We berekenden het effect van de teeltbeschikbare stikstofhoeveelheid op opbrengsthoeveelheid, stikstofopname, de kwaliteitsparameters nitraatconcentratie (bij bladgroenten), bladkleur en uniformiteit en residuele minerale stikstofhoeveelheid bij de oogst.

Een beperking van de N-bemesting wordt beschouwd als één van de beste N-beheersmaatregelen om N0³·-verliezen naar grond- en oppervlaktewater te beperken. Stikstofbemestingsnormen zijn dan ook een belangrijke pijler van het mestbeleid.

Oogstresten van landbouwgewassen vormen een cruciale schakel voor het op peil houden van de bodemvruchtbaarheid. In landbouwecosystemen blijft bij de oogst in veel gevallen meer bovengrondse biomassa achter op het veld dan dat er verwijderd wordt in het geoogste product. Hierbij moet ook nog de ondergrondse biomassa aan oogstresten gevoegd worden die per definitie op het veld achterblijft en die in een aantal gevallen aanzienlijk kan zijn. Naast een belangrijke rol in opbouw/behoud van organische stof, bevatten oogstresten ook een aanzienlijke hoeveelheid nutriënten.

Door te bemesten in trappen wordt de invloed van over- of onderbemesten in de teelt nagegaan. Er werden 4 objecten opgenomen in de proef, een onbemest object, een object waar bemest werd volgens het KNS en 2 objecten waar respectievelijk 40% meer en 40% minder bemesting werd toegediend dan in het object 'KNS'. Via bodemstalen, gewasstalen en oogstbeoordeling kan geëvalueerd worden hoe het gewas omgaat met een hoge of lage stikstofbemesting en wat het bijhorende nitraatresidu is.

Het bemestingsbeleid op akker- en tuinbouwbedrijven wordt complexer. Het realiseren van een kwantitatief en kwalitatief goede productie en het in stand houden van de bodemvruchtbaarheid is niet voldoende om te spreken van een verantwoorde bemesting. Naast de economisch optimale bemesting zijn ook factoren als de impact op de omgeving van belang.

Samenvatting van de Benchmarkt studie in 4 stappen:

Het doel van de opdracht is enerzijds een internationale benchmark van nutriëntenregelgeving voor tuinbouw en van innovatieve teelttechnieken voor tuinbouwgewassen in de Europese lidstaten uit te voeren en anderzijds het organiseren van een Europese conferentie over de nutriëntenproblematiek en de beste praktijken in de tuinbouw met betrekking tot waterbescherming in diverse landen.

Het na de winter inwerken van deze oogstresten zorgt ervoor dat de stikstof later vrijkomt en opgenomen kan worden door de volgteelt. Om na te gaan hoe groot het effect is van het laten staan van de oogstrest bloemkool, werd een demoproef aangelegd op een bloemkoolveld bij een teler. Na oogst werden op de helft van het veld de oogstresten ingewerkt, terwijl de oogstresten op het andere deel bleven staan. Vervolgens werd op beide delen van het veld maandelijks een grondstaal genomen.

Oogstresten van landbouwgewassen vormen een cruciale schakel in het op peil houden van de bodemvruchtbaarheid. In een landbouwecosysteem blijft bij de oogst in veel gevallen meer bovengrondse biomassa achter op het veld dan dat er verwijderd wordt in het geoogste product, zo ook bij bloemkool.

Hierbij moet ook nog de ondergrondse biomassa aan oogstresten gevoegd worden die per definitie op het veld achterblijft en die in een aantal gevallen aanzienlijk kan zijn. Deze oogstresten gaan veel N mineraliseren, waardoor bij regen grote hoeveelheden N kunnen uitspoelen.

Deze proef heeft tot doel de haalbaarheid te onderzoeken van het ter plaatste behandelen van deze oogstresten.

Door de oogstresten, stronk met blad, te laten staan, wordt de stikstof vastgehouden in deze plantendelen. Het na de winter inwerken van deze oogstresten zorgt ervoor dat de stikstof later vrijkomt en opgenomen kan worden door de volgteelt.

Om na te gaan hoe groot het effect is van het laten staan van de oogstrest bloemkool, werd een demoproef aangelegd op een bloemkoolveld bij een teler in 2 verschillende rassen bloemkool.

Na oogst werd op de helft van het veld de oogstresten ingewerkt, terwijl de oogstresten op het andere deel bleven staan. Vervolgens werd op beide delen van het veld maandelijks een grondstaal genomen.

Deze proef heeft tot doel het evalueren van alternatieve gewasrotaties en vanggewassen bij vollegrondsgroenten, meer bepaald bloemkool.

Hiervoor werd Italiaans raaigras enerzijds als teelt en anderzijds als vanggewas en rogge als vanggewas gezaaid op 2 verschillende tijdstippen na een teelt bloemkool.

Op 16, 17 en 18 september 2013 hebben wetenschappers, beleidsmakers en andere specialisten zich tijdens Nutrihort in Gent gebogen over de uitdagingen voor een duurzaam nutriëntenbeheer in de tuinbouwsector. De uitdaging: een leefbare tuinbouw en een betere waterkwaliteit mogelijk maken.

Op 16, 17 en 18 september 2013 hebben wetenschappers, beleidsmakers en andere specialisten zich tijdens Nutrihort in Gent gebogen over de uitdagingen voor een duurzaam nutriëntenbeheer in de tuinbouwsector. De uitdaging: een leefbare tuinbouw en een betere waterkwaliteit mogelijk maken.

Op 16, 17 en 18 september 2013 hebben wetenschappers, beleidsmakers en andere specialisten zich tijdens Nutrihort in Gent gebogen over de uitdagingen voor een duurzaam nutriëntenbeheer in de tuinbouwsector. De uitdaging: een leefbare tuinbouw en een betere waterkwaliteit mogelijk maken.

Op 16, 17 en 18 september 2013 hebben wetenschappers, beleidsmakers en andere specialisten zich tijdens Nutrihort in Gent gebogen over de uitdagingen voor een duurzaam nutriëntenbeheer in de tuinbouwsector. De uitdaging: een leefbare tuinbouw en een betere waterkwaliteit mogelijk maken.

Deze proef heeft tot doel de haalbaarheid te onderzoeken van het ter plaatste behandelen van deze oogstresten. Door het toedienen van immobiliserende materialen voor het inwerken van de oogstresten, wordt getracht de vrijkomende N uit de oogstresten tijdelijk vast te leggen en op die manier N-verliezen te beperken. Volgende immobiliserende materialen werden gebruikt: jonge groencompost, graanstro en oogstrest korrelmaïs.

In deze proef, bestaande uit twee deelproeven, werd nagegaan wat de invloed is van de verschillende manieren om de oogstresten in te werken op de hoeveelheid reststikstof en met welke techniek de vrijgekomen stikstof optimaal kan worden benut door de volgteelt. In het tweede deel van de proef werd getest of er een verschil is tussen de rassen Balboa (Bejo) en Clapton (S&G).

In deze proef werd nagegaan wat de invloed is van de verschillende manieren om de oogstresten van spruitkool te vernietigen op de hoeveelheid reststikstof en met welke techniek de vrijgekomen stikstof optimaal kan worden benut door de volgteelt.