In de afgelopen tien jaar is er een sterke discussie geweest rond de principes van biologische landbouw, voornamelijk gedreven door Europese verschillen tussen biologische productiesystemen. Sommige systemen zijn sterk geïntensiveerd en richten zich op een hoge economische duurzaamheid, terwijl andere zich richten op het vergroten van de biodiversiteit en het implementeren van agro-ecologische principes.

Op dinsdag 22 oktober 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in prei. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG en het bespreken van de reeds verworven resultaten. Teelttechniek, druppelirrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

Met aquaponics worden 2 sectoren, de visteelt en de groenteteelt, samengebracht en veel technieken die gekend zijn in één van deze of beide sectoren kunnen helpen om aquaponics als geheel te optimaliseren. Deze technieken werden door de projectpartners gebundeld in een inventarisatiedocument waarvan de eerste versie nu beschikbaar is. Het document is een bundeling van verschillende hoofdstukken die elk een bepaald aspect van aquaponics aan bod laten komen. Zo is er een hoofdstuk dat meer info geeft over de wetgeving en dat doorverwijst naar de verantwoordelijke instanties in Vlaanderen en Nederland. In een ander hoofdstuk wordt ingegaan op filtertechnieken, terwijl een volgend onderdeel dan weer over waterontsmetting gaat.

Het opsplitsen van de licht- en donkerperiode in twee dynamische blokken voor de teelt van hydrosla is mogelijk. Uit proeven met zowel multicolorsla als kropsla bleek dat deze strategie in vergelijking met een klassieke sturing toelaat om te besparen op elektriciteitskosten, zonder in te boeten op productie of kwaliteit.

Het bedrijf is gelegen in ingepolderd land met een grote variatie in grondsoorten, nl. van grof zand tot kleigrond. Dit vormt in hoofdzaak de drijfveer voor Martin om aan precisielandbouw te doen. Op de lichte (zand)gronden komen de vroege teelten en op de zware (klei)gronden de late teelten. Voor het opmaken van taakkaarten maakt Martin niet alleen gebruik van dronebeelden en bodemscans maar ook van historische kaarten en gegevens uit de trekker (met RTK-gps) zoals brandstofverbruik, wielslip en opbrengstmetingen. Het akkerbouwbedrijf telt ongeveer 225 ha met als belangrijkste teelten aardappelen, uien (zaai en plant), wortelen, suikerbieten, wintertarwe en bruine bonen. 

Drie machines om de bodem te scannen werden onlangs gepresenteerd op het ‘Openveldevent Bodem’ op het PCG in Kruishoutem. Met de Veris-MSP3-bodemscanner van Vantage-Agrometius is inmiddels voldoende praktijkervaring opgedaan bij het verzamelen van gegevens over de bodem. De SoilXplorer van CNH geeft vooral snel inzicht in enkele parameters en is praktijkrijp. Het multisensorplatform van de onderzoeksgroep Precision Scoring van Universiteit Gent is nog in ontwikkeling, maar verzamelt een scala aan gegevens. Alle drie de machines brengen op hun eigen manier verschillende bodemeigenschappen in kaart. Op basis daarvan kan vervolgens een actie zoals plaatsspecifiek bekalken of bemesten worden uitgevoerd.

Op vrijdag 28 juni vond op PCG het proefveldbezoek bio beschutte teelten plaats. De ideale gelegenheid om de lopende proeven in de bio serres en koepels van naderbij te bekijken en er een woordje uitleg te krijgen. Momenteel liggen in de beide biologische serrecompartimenten proeven aan waarbij het potentieel van vanggewassen en tussenteelten ter beheersing van Meloidogyne spp. (wortelknobbelaaltjes) bekeken wordt. In de koepels staan vruchtgewassen en wordt binnen het GreenResilient project op zoek gegaan naar een meer agro-ecologische teelttechniek.

In dit project werken Franse, Waalse en Vlaamse partners over de grenzen heen samen rond de ‘zero-fyto’ teelt van groenten en fruit, d.i. zonder het spuiten van gewasbeschermingsmiddelen. Met de samenwerking beogen we mogelijke zero-fyto methoden voor de beheersing van een aantal doelplagen te identificeren, te valideren in de praktijk en door te geven naar de sector.

In deze proef werden drie behandelingen getest: hydroponics met gebruik van regenwater, aquaponics met gebruik van afvalwater van de viskweek en hydroponics waarbij handmatig NaCl werd toegevoegd aan het recept om een hoger zoutgehalte te verkrijgen. In de proef werden 3 variëteiten (Proloog, Hi-Power en Topspin) uitgeplant in elke behandeling. Er werd geplant op 17/1/2019, de eerste oogst volgde op 22/2/2019 en de proef werd beëindigd op 3/5/2019. In de aquacultuurafdeling werd gekozen voor Omegabaars (Therapon barcoo) in het RAS systeem.

Dat de teelt van tomaten en Omegabaars een goede combinatie is, heeft het onderzoek op het PCG al bewezen. Bovendien wordt het reeds op professionele schaal in de praktijk toegepast bij de bedrijven Aqua4C en Tomato Masters. In 2018 en 2019 werden proeven aangelegd met komkommer in een aquaponicteeltsysteem. De resultaten tonen aan dat er potentieel is voor de combinatie van komkommer- en visteelt. 

Op dinsdag 4 juni 2019 ging het vierde Smartbiocontrol symposium door op het PCG. Smartbiocontrol is een Europees project dat streeft naar een geïntegreerde en innoverende aanpak voor de ontwikkeling en toepassing van nieuwe biocontrole producten. Het Smartbiocontrol project is een grensoverschrijdende samenwerking, het onderzoek gebeurt in de grensregio Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen. In het project wordt naar oplossingen gezocht om een duurzame gewasbescherming uit te voeren.

Op 28 juni 2019 kwamen de biotelers met beschutte teelten samen om de biologische paprika en komkommerteelt te bekijken. Tevens werd een korte bespreking gegeven over het GreenResilient project en het gebruik van minitunnels. Een overzicht van deze bioproeven zijn terug te vinden in de bezoekersgids.

 

Table des matières Newsletter 4 : - Introduction - Étude de la sensibilité variétale de la grosse carotte aux maladies foliaires Résultats 2018 - Lutte raisonnée des chenilles sur choux - Démonstration de la récolte de tiges de choux de Bruxelles

Inhoudstabel Nieuwsbrief 4: - Inleiding - Rasgevoeligheid van Flakkeese wortelen voor bladziekten Resultaten 2018 - Beredeneerde bestrijding van rupsen in kolen - Demonstratie oogst spruitkoolstokken

Op dinsdag 25 juni 2019 vanaf  13h30, wordt in  Loos-en-Gohelle, een technische dag en een bezoek van de experimentele boomgaard, georganiseerd door la FREDON Nord Pas-de-Calais, Frankrijk

In 2019 liggen op het PCG vier demoproeven aan in het kader van ‘Leve(n)de Bodem’: zaaiui in combinatie met zomergerst, prei late herfst voorafgegaan door een voorjaarsgroenbedekker, uitmijningsproef fosfor met wortelen als hoofdteelt en het toepassen van bokashi in bloemkool tweede vrucht (nog aan te leggen).

Om ook glastuinbouwers te inspireren hoe die circulaire toekomst er voor hen kan uitzien, organiseerde Boerenbond in samenwerking met PCG, Innovatiesteunpeunt, KBC, ILVO, Smart Digital Farming en het Vlaams departement L&V het evenement ‘Klimaatneutrale komkommer, techno-tomaat of smart sla? Circulaire glastuinbouw in 2030’ dat op 4 juni doorging in het PCG. Dit netwerkevent voor tuinders en technologiebedrijven bracht eerst een mix van zowel resultaten van praktijkgericht onderzoek als de mogelijkheden van nieuwe technologieën. Keynote speaker Henry Gordon Smith sloot de avond af met een nuchtere kijk op de wereld van urban farming en verticale teelten.

Wat is de kwaliteit van de bodem op jouw perceel? Bodemanalyses helpen je als ondernemer al een eind op weg. Maar er is meer dan de nutriëntenstatus alleen. Fysische bodemfactoren - zoals bodemdichtheid, waterdoorlaatbaarheid en stabiliteit van de aggregaten - bepalen de draagkracht van de bodem. Daarnaast zorgt een gezond bodemleven ervoor dat je perceel weerbaarder is tegen ziekten en plagen. De BodemIDee is hét werkinstrument binnen het Interreg-project Leve(n)de Bodem. Leer je bodem beter kennen aan de hand van de bijhorende filmpjes.

Bij een waterscan komen we langs om samen na te gaan welke waterstromen op je bedrijf aanwezig zijn, hoeveel water je jaarlijks verbruikt, welke water geschikt is voor welke toepassing (reinigen, drinkwater, beregenen…), hoeveel regenwater opgevangen kan worden, hoe groot de opslagcapaciteit moet zijn, wat de financiële haalbaarheid is, … 

We onderzochten het potentieel van nutriëntenrecuperatie en slibverwerking van aquaponicsslib. Een duurzamer aquaponicssysteem is mogelijk dankzij de mineralisatie van visslib. We bereikten 44% slibvermindering en konden de nutriënten recupereren

In de intercroppingproef gingen we na of suikererwten als lokgewas kunnen dienen voor trips in een teelt van uien. Afgelopen jaren werd duidelijk dat trips grote schade kan veroorzaken in uien, zeker wanneer het erg warm en droog is en de werking van de middelen daardoor beperkt is. 

De proef was opgebouwd uit vier stroken van 3m breed, waaronder een referentiestrook en drie objecten met toepassing van verschillende types mulch, namelijk stro, groencompost en populierenschors. De mulch werd handmatig toegediend aan 10-15 ton per ha.

This trial was executed to evaluate the efficacy of different biological products against rust ( Puccinia alli / PUCCPO) in leek ( Allium porrum / ALLPO). The trial was set up at a research field in Kruishoutem, Belgium, in a randomized block design with 3 parallels and a plot area of 12 m². The variety planted was Lucretius (Nunhems).

Op het proefcentrum wordt al jaren geëxperimenteerd met composteren en sinds kort ook met fermenteren. Deze laatste techniek blijkt een ideale manier te zijn om organisch materiaal te bewaren en is bovendien minder arbeidsintensief dan composteren. In deze demo werden de toepassingsmogelijkheden van bokashi in de teelt van wortelen nagegaan.

In deze demoproef met mengsels groenbedekkers wordt enerzijds de invloed van vroeg en laat bloeiende rassen van gele mosterd op stikstofopname, gewashoogte en vorstgevoeligheid onderzocht.

In this trial we wanted to test the efficacy of biocontrol products against Botrytis cinerea (BOTRCI) in lettuce (Lactuca sativa var. capitata). In particular, lipopeptides with different adjuvants were tested in a small scale set-up. 

This trial has been set up to evaluate the efficacy of different biocontrol products against Botrytis cinerea (BOTRCI) in lettuce (Lactuca sativa var. capitata) in comparison to the references Prestop (Biological reference) and Hermosan (chemical reference).

This trial has been set up to evaluate the efficacy of different biocontrol products against Botrytis cinerea (BOTRCI) in lettuce (Lactuca sativa var. capitata) in comparison to the references Prestop (Biological reference) and Hermosan (chemical reference).

This trial was executed to evaluate the efficacy of (bio)fungicides against Fusarium oxysporum f.sp. lactucae (FUSALC), abbreviated Fol, in lettuce (Lactuca sativa var. capitate / LACSA).

Een mogelijk probleem bij aquaponics is de opstapeling van natrium waardoor de voedingsoplossing van de planten op termijn een te hoge concentratie aan natrium zou bevatten. Op tomaten werd de voorbije jaren al veel onderzoek gedaan met positieve resultaten. Het effect van telen in een aquaponic systeem met komkommers werd nog niet onderzocht. Met deze proef wordt nagegaan of bepaalde onderstammen van komkommer betere resultaten geven (opbrengst en kwaliteit) bij een oplopende natriumconcentratie. De onderstammen werden geselecteerd op basis van in de literatuur gevonden gegevens over zouttollerantie.

Op vrijdag 22 maart kwam de klankbordgroep van Aquavlan2 opnieuw samen. De projectpartners ronden hun onderzoek af en deelden hun resultaten met de aquacultuursector. Zes onderwerpen vulden het programma, van duurzaam visvoer tot grondsmaakpreventie.

Binnen het Triple C project werd dinsdag 5 maart een erosieklas georganiseerd, naar analogie met de erosieklassen van het inmiddels afgeronde Leader project Boeren op een helling. De landbouwers zijn al druk bezig met werkzaamheden waardoor de opkomst wat lager lag dan voorgaande jaren. Maar de aanwezige landbouwers luisterden met interesse naar de uiteenzettingen van Maarten De Boever (PCG) en Thijs Vanden Nest (ILVO).

In 2018 werden drie demoproeven aangelegd in kader van het Interreg project ‘Leve(n)de bodem’.
In dit artikel blikken we terug op de belangrijkste resultaten bij de proeven rond het toepassen van mulch bij zaaiui en het gebruik van Bokashi als meststof bij wortelen.

SMART AQUAPONICS beoogt de implementatie van aquaponics* bij publieke organisaties en professionelen te bevorderen. Het einddoel van het project is om een aquaponics gids te publiceren en om drie digitale instrumenten te ontwikkelen (een online training, een ontwerphulpmiddel en een monitoring- en managementstool), die via smartphone en pc kunnen worden geraadpleegd. Het project duurt van 2018 tot 2021.

Ben je een ondernemer met een idee voor de aquacultuursector? Dankzij het project Aquavlan2 krijg je de kans om dat idee tot een businessconcept uit te werken. Via een vouchersysteem kan je tussen €3.000 en €30.000 steun krijgen in de vorm van      expertise of diensten. De volgende en laatste voucherkeuringsronde is op 28 februari 2019. Dit is jouw laatste kans!

Op vrijdag 7 december 2018 vond de studiedag led-belichting in de tuinbouw plaats op het PCS te Destelbergen. Led kan gebruikt worden in de serre als bijbelichting, zowel boven als tussen het gewas, maar ook als stuurlicht. Eveneens zijn toepassingen in een meerlagensysteem mogelijk. In de posters hieronder worden onderzoek, expertise en praktische tools voorgesteld. Zowel sierteelt, groenteteelt als aardbeienteelt komen hierbij aan bod.

Half november vond op het PCG een proefveldbezoek openlucht in prei, kool en bataat plaats. Tijdens dit proefveldbezoek werd tevens de demo groenbedekkers toegelicht welke kadert binnen het Interreg project ‘Leve(n)de bodem’. Hieronder worden de voorlopige resultaten van deze demo kort besproken.

Op 24 oktober vond de inspiratienamiddag ‘Kies jij voor gezonde en duurzame voeding in je grootkeuken?’ plaats. Dit provinciaal netwerkmoment voor grootkeukenkoks, schooldirecties, aankoopverantwoordelijken en leerkrachten werd georganiseerd door Lekker. Lokaal. Natuurlijk! in samenwerking met good food@school. De unieke samenwerking tussen zelfoogstboerderij CSA Polderveld en AZ Zeno stond centraal. Vanuit beide ooghoeken werd de samenwerking toegelicht en werden de drempels en mogelijkheden om lokale groenten te integreren in ziekenhuismaaltijden besproken.

Deze enquête kadert binnen het InterregV*-project “BIOPROTECT” dat als doel heeft de efficiëntie in het veld van (nieuwe) biologische gewasbeschermingsmiddelen te optimaliseren en zo een betrouwbaar alternatief aan te reiken voor de klassieke chemische middelen aan land- en tuinbouwers uit de grensoverschrijdende regio Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen. 

Half oktober vond op een proefperceel langs de N60 in Nukerke een demo rond erosiebestrijdingsmaatregelen plaats georganiseerd door Steunpunt erosie, VMM en PCG i.k.v. Interreg 2 Zeeën project Triple C. Tijdens dit evenement werd de regenvalsimulator gedemonstreerd en werden de resultaten van verschillende teelttechnische maatregelen op de proefpercelen in Zwalm, Kluisbergen en Wortegem-Petegem voor 2018 toegelicht. De belangrijkste bevindingen van deze demo zetten we even op een rijtje.

onderzoek naar het potentieel van kostenefficiënte en dynamische lichtstrategieën met led bij hydrosla in een serre

Het stijgend gebruik van leds in het Vlaamse areaal hydrosla gaat gepaard met een nieuwe waaier aan mogelijkheden lichtmanagementstrategieën voor jaarrond productie. Zo wordt het mogelijk om dynamischer te belichten in functie van de actuele groeiomstandigheden, actuele groeiomstandigheden, verwachte elektriciteitsprijzen en weersvoorspellingen om te komen tot een maximaal bedrijfsresultaat met minimum aan inputs.

De gekweekte eendenkroos kan op verschillende manieren worden toegepast, bijvoorbeeld als veevoer, eiwit- of zetmeelbron. Door het Centre of Expertise Biobased Economy van Avans Hogeschool, Universiteit van Gent, Inagro en ABC Kroos is gekeken naar de kweek van eendenkroos op waterige reststromen, de samenstelling van eendenkroos en de verwerking en toepassing van (inhoudsstoffen uit) eendenkroos. Deze brochure focust op de samenstelling, verwerking en toepassing van eendenkroos.

Tijdens de studienamiddag ‘Micro-algen en eendenkroos, een duurzame toekomst’ werden de mogelijkheden voor de kweek, verwerking en toepassing van Spirulina en eendenkroos naar voren gebracht. De onderstaande infobrochures werden tijdens dit slotevent van het Interreg Vlaanderen-Nederland project ‘De blauwe keten’ uitgedeeld.

Om de sectoren te overtuigen over te schakelen op lokaal gekweekte Spirulina moet niet enkel de kwaliteit van het product top zijn, maar is het ook belangrijk om het product tegen een redelijke prijs aan te kunnen bieden. Om die reden werd een economische haalbaarheidsstudie uitgevoerd om de kansen in te schatten van de opstart van lokale productie van Spirulina en fycocyanine. Hiervoor werd eerst een marktanalyse uitgevoerd, gevolgd door de ontwikkeling van een rekentool.

Om de voedingssector te overtuigen om over te schakelen op lokaal gekweekte Spirulina moet niet enkel de kwaliteit van het product top zijn, maar is het ook belangrijk om het product tegen een redelijke prijs aan te kunnen bieden. De economische haalbaarheidsstudie die wordt uitgevoerd in het project De Blauwe Keten zorgt hierbij voor ondersteuning om de kansen in te schatten van de opstart van lokale productie van Spirulina en de natuurlijke blauwe kleurstof.

Interessant is dat eendenkroos eveneens geschikt is om diverse nutriëntrijke restwaterstromen uit de landbouw te zuiveren. Mogelijkheden zijn restwater van de mestverwerking, spui uit bodemloze teelten of restwater van aquacultuur. Stikstof (N) en fosfor (P) zijn immers nodig voor de groei van eendenkroos. Op nutriëntrijke media kan eendenkroos 30 tot 45% eiwit bevatten. Hierbij springt vooral de aminozuursamenstelling van de plantaardige eiwitten in het oog: de hoge gehaltes lysine en methionine maken dat de eiwitkwaliteit sterk overeenkomt met de kwaliteit van dierlijk eiwit. Dit maakt eendenkroos een veelbelovend gewas voor zowel menselijke voeding als voor diervoeder (varkens, kippen en vissen).

Spirulina is de belangrijkste commerciële bron van de natuurlijke kleurstof fycocyanine. Fycocyanine heeft een intens blauwe kleur en wordt veel gebruikt om snoepgoed te kleuren. Spirulina kan tot 20% fycocyanine bevatten. Wereldwijd wordt er jaarlijks ongeveer 5.000 ton Spirulina gekweekt en ongeveer 3% hiervan wordt verwerkt tot een fycocyanine-extract dat kan worden gebruikt als blauwe kleurstof. Fycocyanine biedt ook nog andere gezondheidsvoordelen aangezien het een antioxidant is met een aangetoonde werking tegen radicalen en zelfs een ondersteunende functie heeft van spieren bij het sporten.

Microalgen zijn een waardevolle bron van natuurlijke pigmenten. Eén van de belangrijkste natuurlijke pigmenten afkomstig van microalgen is de blauwe kleurstof fycocyanine. Blauw komt in de natuur zelden voor en de vraag naar natuurlijke kleurstoffen door zowel de voedings-, textiel-, bouw- als papierindustrie neemt sterk toe. De belangrijkste commerciële bron van fycocyanine is de cyanobacterie Spirulina.

Hoewel er een groot aantal natuurlijke kleurstoffen bestaat, is er voor bepaalde kleuren weinig keuze. Zo zijn er erg weinig blauwe kleurstoffen. Binnen het project “De Blauwe Keten” gaan we op zoek naar de toepassingsmogelijkheden van fycocyanine, een blauwe kleurstof die wordt gewonnen uit de microalg Spirulina.

Fycocyanine, een blauw eiwit uit Spirulina, is momenteel de enige natuurlijke blauwe kleurstof die gewonnen kan worden uit een organisme dat op voldoende grote schaal gekweekt kan worden. Om een goed zicht te krijgen op de eigenschappen van de natuurlijke kleurstof fycocyanine in producten zoals papier, karton en biopolymeren, zijn industrieel onderzoek en praktijktesten op een aangepaste state-of-the-art pilot noodzakelijk. Millvision heeft enerzijds de mogelijkheden verkend voor toepassingen bij papier, karton en verpakkingen. Anderzijds zijn de mogelijkheden verkend voor de toepassing in coatings en biocomposieten ten behoeve van een (interieur)bouwontwerp.

Het Europese project Aquavlan2 steunt aquacultuurondernemers met een idee. Via een uniek vouchersysteem worden bedrijfsspecifieke vragen beantwoord. In oktober heeft het vouchercomité twee vouchers goedgekeurd. Het Vlaamse bedrijf Aqua4c en de Nederlander Robbert Willemsen denken na over de productie van roze Omegabaars.  De tweede voucher is voor het Nederlandse bedrijf Sea Protein dat macrowieren wil produceren. 

Op donderdag 15 november 2018 organiseerden we een proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, kolen, bataat en de demoproef groenbedekkers.

In het kader van het Interreg V project ‘ECOPAD’ testten we dit seizoen het potentieel van intercropping als preventieve maatregel in een geïntegreerde teelt. Bij intercropping worden twee verschillende gewassen gecombineerd op het zelfde perceel in rijen of stroken. Met de combinatie wordt een positief effect beoogt ten opzichte van de afzonderlijke teelt.

Binnen het project "De Blauwe Keten" gaat Centexbel op zoek naar de toepassingsmogelijkheden van fycocyanine, een blauwe kleurstof die wordt gewonnen uit de microalg Spirulina. Deze presentatie brengt een geïllustreerd verfprotocol dat je begeleidt bij het aanverven van katoen of linnen met deze natuurlijke blauwe kleurstof.

Eind augustus werden op het PCG en de Bodemkundige Dienst van België studieavonden georganiseerd binnen het demonstratieproject ‘Beredeneerd Beregenen van Openluchtgroenten en Aardappelen’. De uitzonderlijke voorjaarsdroogte van 2017 en de droogte van dit jaar duiden op het feit dat beregenen lang geen luxe meer is maar een pure noodzaak. Tijdens deze avond kwamen een aantal aspecten aan bod uit het demonstratieproject.

Eind augustus vond op PCG een ‘Opendag bodem’ plaats georganiseerd i.k.v. Interreg project ‘Leve(n)de bodem’. Tijdens dit evenement werd lopend en recent afgerond onderzoek op het PCG rond bewust omgaan met koolstof en nutriënten in de bodem aan het grote publiek gecommuniceerd. Via een uiteenzetting rond boslandbouw werd ook aandacht geschonken aan de uitzonderlijke droogte van afgelopen zomer. De belangrijkste bevindingen van de opendag zetten we even op een rijtje.

PCG organiseerde op 31 augustus 2018 een opendag bodem i.k.v. Interreg project ‘Leve(n)de bodem’. Op die dag wordt het lopende en recent afgeronde onderzoek op PCG rond bewust omgaan met koolstof en nutriënten in de bodem gepresenteerd met aansluitend een bezoek aan de proefvelden.

PCG organiseerde op 31 augustus 2018 een opendag bodem i.k.v. Interreg project ‘Leve(n)de bodem’. Op die dag wordt het lopende en recent afgeronde onderzoek op PCG rond bewust omgaan met koolstof en nutriënten in de bodem gepresenteerd met aansluitend een bezoek aan de proefvelden.

 

Table des matières Newsletter 3 : - Introduction - Piégeage de Drosophila suzukii en culture de fraises - La lutte biologique contre les thrips sur fraises - Recherche sur les méthodes de lutte alternative contre la mouche mineuse du poireau, Phytomyza gymnostoma

Inhoudstabel Nieuwsbrief 3: - Inleiding - Het wegvangen van Drosophila suzukii in de aardbeienteelt - De natuurlijke plaagbestrijding tegen trips op aardbeien - Onderzoek naar alternatieve bestrijdingsmogelijkheden van de preimineervlieg, Phytomyza gymnostoma

Dankzij het vouchersysteem van het Interreg-project Aquavlan2 krijg je als aquacultuur-ondernemer een unieke kans. Je kan tot € 30.000 steun ontvangen om je idee tot een businessconcept uit te werken. Heb je zelf een idee? Dien dan jouw voucher in bij de aquaconsulent.

In dit artikel kan je de presentaties terugvinden die aan bod gekomen zijn op de studieavond ‘Beredeneerd beregenen van openluchtgroenten en aardappelen’ op dinsdag 21 augustus 2018 op het PCG en op woensdag 22 augustus 2018 op het BDB. Deze studieavond is georganiseerd door het PCG in samenwerking met de Bodemkundige Dienst van België, PCA en Inagro binnen het demonstratieproject ‘Beredeneerd beregenen van openluchtgroenten en aardappelen’en het H2020-project 'FERTINNOWA - Transfer of INNOvative techniques for sustainable WAter use in FERtigated crops'

Met aquaponics worden 2 sectoren, de visteelt en de groenteteelt, samengebracht en veel technieken die gekend zijn in één van deze of beide sectoren kunnen helpen om aquaponics als geheel te optimaliseren. Deze technieken werden door de projectpartners gebundeld in een inventarisatiedocument waarvan de eerste versie nu beschikbaar is. Het document is een bundeling van verschillende hoofdstukken die elk een bepaald aspect van aquaponics aan bod laten komen. Zo is er een hoofdstuk dat meer info geeft over de wetgeving en dat doorverwijst naar de verantwoordelijke instanties in Vlaanderen en Nederland. In een ander hoofdstuk wordt ingegaan op filtertechnieken, terwijl een volgend onderdeel dan weer over waterontsmetting gaat.

Naast de waterfractie die hergebruikt kan worden op het tuinbouwbedrijf als basis voor de voedingsoplossing, beschikt het aquacultuurbedrijf ook over een andere reststroom: spuislib. Dit spuislib kan verder gevalideerd worden op verschillende manieren en kan toepassingen vinden als meststof, of voor de productie van biogas en groene stroom. In dit verwerkingsproces kunnen technieken als coagulatie en flocculatie helpen bij het indikken van de slibfractie. Door fermentatie kan bijvoorbeeld biogas geproduceerd worden. Wat overblijft, het digestaat, kan toepassing vinden als meststof in de landbouw en zo is de cirkel rond.

Tijdens het eerste luik van deze bijeenkomst lichtte Jarinda Viaene het potentieel van boerderijcomposteren toe. Het tweede luik gaf aan de landbouwers de mogelijkheid de reststromen op hun bedrijf en in nabije omgeving te identificeren en de seizoenale beschikbaarheid ervan te bepalen.

Kunnen we in de glastuinbouw op commerciële schaal micro-algen (Spirulina) kweken voor de productie van een natuurlijke blauwe kleurstof? Dit als vervanger van de artificiële variant Briljant Blauw (E133).

In het kader van het Europees Horizon 2020 project Fertinnowa werd op 9 april 2018 een studiemoment ‘Fertigatie in courgette’ georganiseerd door het PCG. Voor- en nadelen van verschillende irrigatietechnieken werden onder de loep genomen.  Er was ook aandacht voor kostprijs en benodigde arbeid voor de verschillende systemen.  Ervaringen van telers werden uitgewisseld en ook toeleverancier Saelens lichtte een aantal technische aspecten toe.

ILVO en PCG zijn Vlaamse partners. ILVO bestudeert de aspecten van bodemvruchtbaarheid, nutriëntenhuishouding en functionele biodiversiteit in de vernieuwde teeltsystemen. PCG is een van de 5 experimentele sites waar vernieuwingen getest en geëvalueerd worden. 

Op 28 april 2018 lanceerde het Europese thematische netwerk FERTINNOWA ‘De Fertigatie bijbel’. Dit is een waardevolle bron van praktische informatie rond fertigatie- en irrigatietoepassingen binnen de tuinbouwsector. Beschrijvingen van meer dan 125 technologieën werden in dit praktisch boek opgenomen.

Op 28 april 2018 lanceerde het Europese thematische netwerk FERTINNOWA ‘De Fertigatie bijbel’. Dit is een waardevolle bron met praktische informatie rond fertigatie- en irrigatietoepassingen binnen de tuinbouwsector.

Het project Aquavlan2 steunt ondernemers binnen aquacultuur met een idee. Via een vouchersysteem worden hun bedrijfsspecifieke vragen beantwoord.  Het vouchercomité gaf op 16 april 2018 goedkeuring aan twee nieuwe aanvragen. In totaal kregen reeds elf bedrijven een voucher toegekend. 

Aquaponics, je hebt er misschien al van gehoord. Het is de combinatie van vis- en groenteteelt. Een viskweker heeft nood aan kwaliteitsvol water dat hij bij de glastuinbouwer kan vinden. Na het gebruik kan het water vol nutriënten terug naar de teler. Die gebruikt het op zijn beurt om gewassen te kweken.

Momenteel is het wachten tot het droog genoeg is om plastiek te trekken voor de zomerteelt van courgettes.  Bij het trekken van de plastiek wordt vaak de vraag gesteld of het leggen van een T tape of andere soort druppeldarm interessant kan zijn. 

In november 2017 is er een nieuwe serie van technologieën gerelateerd aan irrigatie- en bemestingsmanagement toegevoegd aan de FERTINNOWA technologie database. Op dit moment bestaat deze database uit meer dan 80 technologieën en de komende weken zal dit aantal aanzienlijk worden uitgebreid.

Aquaponics, je hebt er misschien al van gehoord. Het is de combinatie van vis- en groenteteelt. Een viskweker heeft nood aan kwaliteitsvol water die hij bij de glastuinbouwer kan vinden. Na het gebruik kan het water vol nutriënten terug naar de teler die het op zijn beurt hergebruikt om gewassen te kweken. Interesse in een samenwerking met een viskweker, maar je hebt nog vragen rond de werking en haalbaarheid voor jouw bedrijf? Lees dan zeker verder.

 

Inhoudstabel Nieuwsbrief 2: - Inleiding - Labotesten om de bestrijding en monitoring van de Drosophila suzukii fruitvlieg in aardbei te verbeteren - Eerste jaar strokenteelt wortel-ui toont de mogelijkheden van intercropping aan - Onderzoek naar de rasgevoeligheid van industriewortel tegen bladziekten

Table des matières Newsletter 2 : - Introduction - Tests en laboratoire pour améliorer la surveillance et la lutte contre la mouche Drosophila suzukii sur fraise - La première année de culture en bandes d’oignons et de carottes montre les possibilités des cultures associées - Etude de la sensibilité variétale de la grosse carotte aux maladies foliaires

 

In het project Blauwe Keten worden de mogelijkheden onderzocht voor algenteelt in de glastuinbouw in Vlaanderen en Zuid-Nederland. In onze kennisclip wordt het onderzoek aan u uitgelegd.

Het PCG zet in op verdere teeltoptimalisatie om te komen tot een rendabel model voor glastuinbouwbedrijven die aan de slag willen gaan met de innovatieve teelt van micro-algen.

Het GreenResillient-project (CORE Organic) gaat van start in april 2018 en zal voor de komende drie jaar het duurzaamheidspotentieel nagaan van (een combinatie van) teeltpraktijken zoals uitgebreide gewasrotatie, mengteelten, aanleg van bloemenrijen, en de toepassing van geschikte, lokale organische bodemverbeteraars in onverwarmde en laag-energetische serres of poly-tunnels.

Tijdens de proef trad er in geen enkel object aantasting van valse meeldauw op. De proef werd stopgezet. 

Uien onderzoek driftreducerende doppen voor de bestrijding van valse meeldauw en trips met IDK05 doppen, IDK03 doppen, ID303 doppen, AVI TWIN 03 doppen.

Rupsen in spruitkool onderzoek naar de efficiëntie van middelen en combinaties van middelen nagaan met onbehandeld, Tracer, Dipel, Xentari, Dipel + Xentari, Decis + Xentari, Decis + Tracer, Benevia, Affirm.

Tomaat gewasbescherming onderzoek met biofungiciden ter bestrijding van echte meeldauw met Kumulus, Karma, Agricolle, AQ10, Fytosave, Limocide, PM17/006 en PM14/008.

Nine objects were evaluated in this trial; i.e. we tested the efficacy of 6 different biofungicides, of which one was additionally combined twice with an adjuvant, in comparison with an untreated control. Treatments were applied in accordance with the approach as suggested by the supplier of the particular biopesticide. These included a treatment through plant dipping, wound spraying, stem spraying and plant spraying. Similarly, the treatment interval of the particular biopesticide was chosen in accordance with the suggestion of the supplier.

In kader van het demonstratieproject ‘ABC (Actie Bodemonderhoud C (koolstof )) in Vlaamse percelen’ organiseerde het PCG een studienamiddag over composteren en fermenteren op woensdag 29 november 2017. Experten kwamen er spreken, proefresultaten werden gepresenteerd, gevolgd door een interessante rondleiding op het PCG.

In kader van het demonstratieproject ‘ABC (Actie Bodemonderhoud C (koolstof )) in Vlaamse percelen’ organiseerde het PCG een studienamiddag over composteren en fermenteren op woensdag 29 november 2017. Experten kwamen er spreken, proefresultaten werden gepresenteerd, gevolgd door een interessante rondleiding op het PCG. 

Op woensdag 4 oktober 2017 kwamen de biotelers met beschutte teelten samen om de stand van zaken van de proeven en de projecten te bekijken. Een overzicht van de bioproeven zijn terug te vinden in de bezoekersgids. Tevens gaven zij inbreng voor de proefplanning van komend seizoen 2018.

Op de kick off van het Interreg project Aquavlan2 in Inagro (Roeselare) kon een debat over aquacultuur niet uitblijven. Hoe zit het immers met de rendabiliteit van aquacultuur? Daarover debatteerden Jaap Broodman, directeur van de afdeling visserij en aquacultuur te Zeeland (NL), Bart Naeyaert en Alexander Vercaemer, beiden gedeputeerden van respectievelijk West- en Oost-Vlaanderen.

Enige tijd geleden vond de kick-off van het Interreg-project Aquavlan2 plaats in Inagro te Roeselare. Aquacultuur in Vlaanderen en Nederland dus: hiermee wordt de teelt van vissen en schaal- en schelpdieren bedoeld, aan land of in zee. Aquavlan1 richtte zich vooral op het ontwikkelen van de aquacultuursector. Hierin wil Inagro de bestaande bedrijven ondersteunen met specifiek onderzoek, samen met hun partners Ugent, HZ, Odisee, PCG, ILVO, Empro... Zo zal er onderzoek gedaan worden naar het sluiten van kringlopen binnen de zoetwater aquacultuur (vb tuinbouw combineren met vis) en het sluiten van kringlopen in de maricultuur. Verder wordt naar opties gezocht voor nieuwe voeders voor schelpdieren en vissen.

Het nutriëntenrijke water uit de zoetwateraquacultuur zou ook gevalideerd kunnen worden in de hydroteelt als basis voor de voedingsoplossing. Deze potentiële wisselwerking tussen aquacultuur en hydroponics ligt aan de basis van aquaponics.

In de landbouw nam de productie per hectare in de laatste decennia enorm toe. Dat grote succes kent echter een keerzijde: het intensieve gebruik van de landbouwbodem zorgde voor een achteruitgang van de bodemkwaliteit. Door het gebruik van zware machines, kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen ... zijn we in een neerwaartse spiraal beland, waarbij de bufferende werking van de bodem verloren gaat. Om het tij te keren is een transitie in denken en doen van landbouwondernemers noodzakelijk en moet er ook nagedacht worden over hoe de bescherming van de bodem kan gewaardeerd worden. Het Interreg-project 'Leve(n)de Bodem' bestaat uit drie belangrijke pijlers: begeleiding door kennispendelaars, leren van elkaar in ondernemersgroepen en demonstraties van nieuwe technieken. 

Lager energieverbruik, efficiënt watergebruik en kostprijs van beregening zijn pertinente vragen van telers, zeker in jaren zoals 2017. Vanuit het Departement Landbouw en Visserij, Boerenbond en het PCG spelen we hier samen op in. Dit demomoment toont diverse systemen van irrigatie of fertigatie. Dit laatste verdient ook aandacht, efficiënte bemesting gekoppeld aan watergift. Evoluties en nieuwigheden van irrigatietechnieken komen aanbod om zo met minder water een beter resultaat te behalen.

Bezoekersgids van het proefveldbezoek op vrijdag 25 augustus 2017. Het programma omvatte het bezoeken van de teelten tomaat en komkommer in de gangbare en in de bioteelt. Voor de start van de demo werden eerst de biologische beschermingsmiddelen toegelicht. Ook de beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer (LA traject 140982) kwam aan bod.

Op vrijdag 1 september 2017 ging het proefveldbezoek uien door met als thema's rassen, gewasbescherming, teelttechniek, bemesting en bewaring.

Al enkele jaren kan je bij Odisee terecht voor een degelijke inleidende cursus aquacultuur. Ook dit jaar verzorgt de onderzoeksgroep Aqua-ERF (Aquaculture Education and Research Facility) van Odisee zo’n opleiding.

Op dinsdag 18 juli 2017 organiseerde we een proefveldbezoek aardappelen en openluchtgroenten. Het programma omvatte het bezoeken van de gewasbeschermingsproeven in de teelt van bloem-, spruitkool, kruiden, bataat, andijvie en aardappelen

Dit groene goud wordt al gebruikt voor verschillende toepassingen, maar onze focus zal liggen op de maximalisatie van de inhoud aan de natuurlijke blauwe kleurstof die deze microalg bevat, genaamd fycocyanine.

In kader van het grensoverschrijdend Interreg V FWVl project ECOPAD “Het pad naar de agro-ecologie: platform voor grensoverschrijdende samenwerking voor groenteteelt verse markt en industrie” zal twee maal per jaar een ECOPAD-Nieuwsbrief gepubliceerd worden om de sector te informeren over het projectverloop en de belangrijkste resultaten. 

Dans le cadre du projet transfrontalier Interreg V FWVl « ECOPAD : La voie vers l’agro-écologie : plateforme de collaboration transfrontalière pour le maraîchage et les légumes d’industrie » une ECOPAD-newsletter sera diffusée deux fois par an pour informer les producteurs du suivi du projet et des principaux résultats.

Het PCG (Proefcentrum voor de Groenteteelt) uit Kruishoutem en partners presenteerden begin deze week het Interreg V-project ‘Smartbiocontrol’. Dit grensoverschrijdend project moet zorgen voor een innovatief alternatief voor de chemische gewasbescherming.

Het PCG heeft op 20 april de aftrap gegeven van het teeltseizoen van de microalg Spirulina. Na enkele verkennende testen te hebben uitgevoerd in het najaar van 2016 om een geschikt oogstsysteem te vinden, is de pilootopstelling terug operationeel.

In het project Aquavlan2 krijgen ondernemers een unieke kans om zeer bedrijfsspecifieke vragen te laten beantwoorden via een voucher. Zes bedrijven dienden samen vier voucheraanvragen in. Drie aanvragen werden in de maand april 2017 goedgekeurd voor uitvoering. De Vlaamse firma’s Crevetec, Lambers-Seghers, Proviron, Joosen-Luyckx-Aqua-Bio en het Nederlandse Aquaculture Farming Technology (AFT) krijgen zo ondersteuning in hun R&D. Geïnteresseerde bedrijven kunnen hun voucheraanvraag alsnog indienen.

Op 28 maart vond onder een stralende lentezon de officiële aftrap plaats van het Interreg-project ‘Leve(n)de Bodem’ op het Proefbedrijf biologische landbouw van Inagro. Samen werken aan een betere bodemkwaliteit, daarvoor staat dit project. Kennispartners uit Vlaanderen en Nederland gaan samen met jou aan de slag op de bodem.

Presentaties van de namiddagen 'Het water op de juiste plaats' waarin diverse aspecten van waterproblematiek en watermanagement op het landbouwbedrijf worden toegelicht.

Op 12 oktober vond de workshop 'Meeting grower needs: een optimaal beheer van irrigatie en fertigatie'plaats in Saint-Pol-de-Léon, Frankrijk. Hoogtepunten van de 1e internationale workshop, bezocht door 140 stakeholders uit 13 landen, kan je bekijken in volgend fragment:

Steeds vaker zijn de consument, de burger en het beleid vragende partij om minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken, zeker voor fruit en groenten. Tegelijk vraagt de distributie een onberispelijke kwaliteit. Het combineren van deze twee eisen is niet evident. De onderzoeks- en ontwikkelingsinstellingen dienen een antwoord te bieden aan de technische behoeften van de telers. De agro-ecologische benadering van het project ECOPAD, het pad naar de agro-ecologie, bestaat uit vijf modules. De eerste twee modules omvatten het beheer van het project en de communicatieactiviteiten. In de andere modules worden de drie grote principes van geïntegreerde bestrijding (IPM) – preventie, monitoring, bestrijding - bestudeerd.

 Loont het om voedingsproducten rechtstreeks aan grootkeukens te leveren? Met andere woorden, zijn grootkeukens een potentieel nieuwe afzetmarkt voor jullie en een versterking van de lokale economie? Deze vragen onderzoeken we met het project REFRAME. U kan ons helpen met het invullen van de vragenlijst die maar slechts 5 minuten van uw tijd in beslag neemt.

Wanneer we het hebben over de Bretoense tuinbouwsector, verschijnt bij velen het beeld van de regio met de uitgestrekte kustlijn en de opmerkelijke groene algengroei. Maar niet lang meer, als we Esther Lechevallier, onderzoekster aan het proefstation CATE, mogen geloven. Uit een bezoek aan enkele Bretoense tuinbouwbedrijven en het proefstation CATE blijkt dat er binnen de sector heel wat veranderingen aan de gang zijn. Er is veel aandacht voor duurzaam watergebruik, uitspoeling van nutriënten, gekke wortels en waterontsmetting.

Aquavlan2 ondersteunt bedrijven in de aquacultuur- en glastuinbouwsector in de grensregio Vlaanderen-Nederland met technische innovatie. De verdere ontwikkeling van technieken moet hen in staat stellen om kringlopen in de zoute en zoete aquacultuur te sluiten, nieuwe voeders voor schelpdieren en vissen te benutten en de grondsmaak in aquatische producten te voorkomen. Daarnaast krijgen ondernemers de unieke kans om zeer bedrijfsspecifieke vragen te laten beantwoorden via een vouchersysteem. Zo wordt de sector verder uitgebouwd en versterken bestaande bedrijven hun concurrentievermogen op wereldschaal.

Interreg Vlaanderen-Nederland subsidieert grensoverschrijdende projecten voor slimme, groene en inclusieve groei. In deze aflevering worden 2 projecten uit Oost-Vlaanderen toegelicht: 'De blauwe keten' en 'AQUA-VLAN 2'.

Vandaag worden heel wat Europese tuinbouwregio's meer dan ooit geconfronteerd met tekorten aan kwalitatief water. Bovendien slaagt men er in regio's met intensieve tuinbouwactiviteiten vaak niet in om aan de Europese waterwetgeving te voldoen. Het thematische netwerk FERTINNOWA beoogt beschikbare innovatieve technologieën en ervaringen samen te brengen, uit te wisselen én te implementeren op bedrijfsniveau, om zo belangrijke stappen voorwaarts te zetten wat betreft duurzaam watergebruik in de gefertigeerde groente-, fruit- en sierteelt.

Het project Leve(n)de bodem wil de kloof dichten tussen het reeds uitgevoerde onderzoek en de praktijk. Het project biedt de landbouwers een platform om een verandering te bewerkstelligen door te werken aan bewustwording en implementatie van de maatregelen.

Binnen Aquavlan 2 wordt gewerkt aan de optimalisatie van zowel de maritieme als de zoetwater aquacultuur. De rol van het PCG is het optimaliseren van het concept aquaponics, hiervoor zal nauw samengewerkt worden met Inagro. Op het PCG wordt gewerkt met de Omegabaars in het aquaponicsysteem, 

Triple C is een interregionaal project in samenwerking met Engeland en Nederland. De drie C’s uit Triple C staan voor de Engelse termen Climate resilience - weerbaar zijn tegen een veranderend klimaat, Catchment based – vergroten van wateropslag in bepaald stroomgebied en Community based - met input van de landbouwgemeenschap.

Steeds vaker zijn de consument, de burger en het beleid vragende partij om minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken, zeker bij producten zoals fruit en groenten, die symbool staan voor versheid en gezondheid. Tegelijk vraagt de distributie een onberispelijke kwaliteit. Het combineren van deze twee eisen is niet evident. De onderzoeks- en ontwikkelingsbedrijven dienen zich bijgevolg in te spannen om hun onderzoeksactiviteiten en kennisverspreiding op te drijven om een antwoord te bieden op de technische behoeften van de telers.

In de huidige tijden waarin het klimaat minder voorspelbaar is en het hergebruik van grondstoffen steeds belangrijker wordt, zijn een efficiënt en duurzaam watergebruik, alsook het beperken van plastiekafval, absolute prioriteiten. In Mediterrane regio’s is het waterprobleem zelfs nog een stuk kritischer dan bij ons. Daarom is het gebruik van micro-irrigatiesystemen zeer voordelig, omdat op deze manier het water optimaal benut wordt, in vergelijking met de traditionele irrigatiesystemen. Deze systemen zorgen namelijk voor een water afgifte enkel daar waar de plant het nodig heeft.

Het doel van het RIGA-project is het ontwikkelen van een nieuw druppelirrigatiesysteem (~T-tape) met anti-alg en antiworteleigenschappen. Dit zou de levensduur sterk moeten verhogen t.o.v. de bestaande druppelirrigatiesystemen. Het innovatieve systeem zal tevens zorgen voor een reductie in waterverbruik, maar ook in een dalend verbruik van ontsmettings- of reinigingsmiddelen. Er wordt gestreefd naar een duurzaam concept dat prijscompetitief zal zijn met bestaande systemen.

Het gebruik van biologische maatregelen ter bestrijding of het onder controle houden van ziekten en plagen is een belangrijk basisprincipe voor de biologische teelt. Ook in de gangbare teelt kan biologische gewasbescherming een goed alternatief vormen voor chemische bestrijding.

Het handboek 'Onderzoeksrichtlijnen voor de biologische kasteelt' is door 21 experts van diverse Europese landen samengesteld. Deze richtlijnen voor diverse gestandaardiseerde onderzoeksprocedures kunnen onderzoekers helpen bij het opzetten van hun onderzoek in de biologische glasteelt.

Negen experts uit verschillende regio's van Europa werkten samen aan het onderwerp 'Energieverbruik in de biologische kasteelt'. Zij bestuurdeerden het energieverbruik nodig voor de verwarming en het pijl houden van de luchtvochtigheid in de biokas. De strategieën voor de vermindering van de energiebehoefte en de verhoging van de energieproductie ontstonden door de herziening van het indirecte energiegebruik en de opties voor de vervanging van fossiele brandstoffen door hernieuwbare energie.

Het beheer van de bodemvruchtbaarheid in de biologische kasteeltsystemen verschilt heel sterk in Europa. De uitdaging is om de strategieën die voldoen aan de voorschriften van (EG) Reg. 834/2007 en (EG) Reg. 889/2008 te identificeren en uit te voeren volgens de biologische principes met het oog op de ondersteuning van de ecologische, sociale en economische duurzame teeltsystemen.

Het handboek 'Impact van waterkwaliteit en irrigatiebeheer in de biologische glastuinbouw' is een unieke bron van informatie voor kwekers, onderzoekers, studenten, docenten, consultants en leveranciers die betrokken zijn bij de biologische beschutte teelt. Deze publicatie kan helpen bij het ontwikkelen en implementeren van meer duurzame strategieën in verband met irrigatie in de biologische glastuinbouw.

'Handboek voor compostering en compost in de biologische tuinbouw' is een unieke bron van informatie voor alle betrokkenen in de biologische tuinbouw: telers, compost producenten, onderzoekers, studenten, docenten, consultants en leveranciers. Dit werk zal zeker bijdragen tot een betere compostering en betere compost, en een nog meer duurzame biologische tuinbouw.

In het kader van het Vlaams-Nederlandse Interreg-project 'De Blauwe Keten' zullen een handvol projectpartners de komende drie jaar onderzoeken op welke manier de teelt van algen kan uitgroeien tot een innovatieve en rendabele sector. Momenteel worden de meeste micro-algen geïmporteerd uit Azië of de Verenigde Staten, terwijl ook de bestaande glastuinbouwinfrastructuur in Vlaanderen en Nederland zich perfect leent tot de uitbouw van een algensector.

In de komende jaren wil PCG meer aandacht besteden aan ketenontwikkeling en afzetstrategieën voor groenten. Daarom zal PCG en meer bepaald de kenniseenheid smaak- en consumentenonderzoek zijn medewerking verlenen aan 3 pas opgestarte projecten.

Spirulina biedt binnen het aanbod van biogebaseerde micro-algen een groot potentieel omdat het een belangrijke bron van fycocyanine (blauwe kleurstof) bevat. Het kan een waardevolle vervanger zijn van de artificiële variant, Briljant Blauw (E133), wat in verband wordt gebracht met hyperactiviteit en andere gezondheidsrisico’s. Daarnaast zijn ook veel andere sectoren, zoals textiel- papier- en bouwindustrie, vragende partij naar deze natuurlijke blauwe kleurstof, aangezien dit volledig past in de opmars van de biogebaseerde materialen.

'De blauwe keten' is een aanzet om tot een nieuwe sector 'de teelt van micro-algen' te komen. Als deze teelt rendabel blijkt, is er ruimte voor tientallen hectare micro-algenteelt onder glas of op containervelden, waardoor de Vlaams-Nederlandse grensregio op wereldschaal een waardevolle speler kan worden.

PCS en PCG werken samen mee aan het RIGA-project. Dit is een Europese samenwerking met partners uit Spanje (Aimplas en Galloplast) en Italië (Cersaa en Irritec), waarin een meer duurzaam druppel irrigatiesysteem ontwikkeld wordt.

Het Proefcentrum voor Sierteelt lanceert de innovatiegids 'Zuinig en doordacht belichten, natuurlijk!'. Deze gids is een aanrader voor elke sierteler die de belichting op zijn bedrijf wenst te optimaliseren om zo de plantkwaliteit en rendabiliteit  te verhogen. Alle facetten van belichting in de glastuinbouw komen erin aan bod, gaande van lichtkwaliteit, plantreacties en lichtproductie tot het correct uitvoeren van een lichtmeting en het investeren en onderhouden van een belichtingsinstallatie.

Telers worden aan beide zijden van de Frans-Vlaamse grens geconfronteerd met strenger wordende eisen op vlak van gewasbescherming. Zo wordt bijvoorbeeld het gebruik van  middelen, die een impact hebben op de bijenpopulaties, aan strengere restricties onderworpen en eisen warenhuizen lagere residuwaarden op groenten dan de wettelijke toegelaten normen. In onze grensoverschrijdende regio worden dezelfde tendensen vastgesteld: een significante daling van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Ce projet vise à constituer un socle de références répondant à la volonté de réduction notable des produits phytosanitaires pour les cultures légumières et la culture de fraises (grâce à un travail de compilation de travaux et méthodes y répondant) et à élaborer des nouvelles références pour répondre aux attentes en matière d’innovation et aux nombreuses questions restées sans réponse.

Het doel van dit project is het ontwikkelen van een nieuw druppelirrigatiesysteem (~T-tape) met anti-algen en anti-wortel eigenschappen. Dit zou de levensduur sterk moeten verhogen t.o.v. de bestaande druppelirrigatiesystemen. Het innovatieve systeem zal tevens zorgen voor een reductie in waterverbruik, maar ook in een dalend verbruik van ontsmettings- of reinigingsmiddelen. Er wordt gestreefd naar een duurzaam concept dat prijscompetitief zal zijn met bestaande systemen.

In de wintermaanden maken de onderzoekers van het PCG de proefplanning op voor 2015 op basis van de vragen en de noden van de sector. Op deze vragen worden antwoorden geformuleerd door doelgericht onderzoek uit te voeren. In dit artikel worden enkele belangrijke onderzoeksthema’s i.v.m. binnen innovatie weergegeven waar komend jaar focus op zal gelegd worden.

In de reeks over de evoluties in de aquacultuur- en aquaponicswereld bekijken we deze maand de ontwikkelingen op het gebied van aquaponics gaat over het technologische niveau. Op zich zijn alle evoluties die we in de glastuinbouw meemaken op het gebied van energie-efficiëntie, natuurlijke bestrijders, raseigenschappen en recirculatietechnologie (ontsmetters, filters en sensoren) interessant voor aquaponicstoepassingen.

In de reeks over de evoluties in de aquacultuur- en aquaponicswereld bekijken we deze maand de ontwikkelingen op het gebied van consumentenbewustzijn. Een groeiende aandacht van de consumenten voor de duurzaamheid en het lokale karakter van de voedselproductie biedt immers kansen voor het creëren van toegevoegde waarde. 

Le projet EMMA vise principalement à promouvoir la production intégrée durable de légumes et de fraises dans la Flandre orientale, la Flandre occidentale et le Nord Pas-de-Calais. Ce type de culture est très exigeant en terme de qualité visuelle, de sécurité pour le consommateur.

Ce projet vise donc à constituer un socle de références répondant à la volonté de réduction notable des produits phytosanitaires pour les cultures légumières et la culture de fraises (grâce à un travail conséquent de compilation de travaux et méthodes y répondant) et à élaborer des nouvelles références pour répondre aux attentes en matière d’innovation et aux nombreuses questions restées sans réponse.

In het grensoverschrijdend project werd gestreefd om een reeks technieken op punt te stellen. Enerzijds om tegemoet te komen aan de vraag naar reductie van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen (door een compilatie te maken van reeds bestaande methodes) en anderzijds om nieuwe technieken te ontwikkelen die voldoen aan de verwachtingen naar innovatie en aan talrijke onbeantwoorde vragen.

Dit project doet daarom zowel een beroep op de competenties en de complementariteit van de projectpartners, als op de ervaringen van de telers uit beide productieregio’s. Het doel is om de kennisuitwisseling en -verspreiding over de grenzen heen te verbeteren en nieuwe technieken te introduceren door het uitvoeren van onderzoek.

This trial has been set up to control clubroot (Plasmodiophora brassicae / PLADLBR) in cauliflower (Brassica oleracea var. botrytis / BRSOB).

Voorlopig zijn de middelen Mesurol (500 g/l methiocarb, SC), Spruzit (144 g/l piperonylbutoxide + 36 g/l pyrethrinen, EC) en Bio-Pyretrex (255 g/l piperonylbutoxide + 20 g/l pyrethrinen, EW) erkend. De werkzaamheid van de erkende middelen Mesurol en Bio-Pyretrex werd onderzocht. De werkzaamheid van de erkende middelen Mesuro en Bio-Pyretrex werd onderzocht. Eind mei 2013 werd het gebruik van Mesurol in de teelten prei, uien en sjalotten beperkt van 3 naar 2 toepassingen per teelt. Voorlopig mag Mesurol nog 4 keer gebruikt worden in witte kool. Daarom werden in deze proef een aantal andere insecticiden getest op hun nevenwerking tegen trips.

In deze witte kool rassenproef wordt bij 20 rassen de gevoeligheid voor tripsaantasting nagegaan. Rassenonderzoek met Bloktor (Syngenta), Colmar (Bejo), Counter (Bejo), Elastor (Syngenta), Expect (Bejo), Guard (Clause), Impala (Bejo), Kilaton (Syngenta), Kilazol (Syngenta), Kronos (Seminis), Mucsma (Rijk Zwaan), NiZ 17-1125 (Nickerson-Zwaan), NiZ 17-1127 (Nickerson-Zwaan), Reaction (Bejo), Squadron (Clause), Storema (Rijk Zwaan), Storka (Takii), Verdeco (Takii), Zenon (Syngenta), Zoltan (Nickerson-Zwaan).

Deze proef werd aangelegd om de rasgevoeligheid voor luizen en ziektes in spruitkool (Brassica Oleracea var. Gemmifera / BRSOF) na te gaan met de rassen: Albarus (Syngenta), AS 340 (Sanac), AS 345 (Sanac), Aurelius (Syngenta), Bowintus (Syngenta), Brenden (Nickerson Zwaan), Clodius (Syngenta), Cobelius (Syngenta), Cobus (Syngenta), Crispus CRR (Syngenta), Cryptus (Syngenta), Dagan (Bejo), Divino (Bejo), Faunus (Bejo), Gladius (Syngenta), Lewitus (Syngenta), Marte (Bejo), NiZ 16-565 (Nickerson Zwaan), NiZ 16-628 (Nickerson Zwaan), Octia (Sanac), Profitus (Syngenta), Sofia (Sanac), Steadia (Sanac).

Rasgevoeligheid voor trips en papiervlekkenziekte in prei onderzoek met Antiope (Syngenta), Aylton (Nunhems), Belton (Nunhems), Curling (Bejo), Delmas (Syngenta), Duraton (Nunhems), Fama (Francis Maes), Harston (Nunhems), Hawking (Seminis), Hy 001 (Francis Maes), Hy 012 (Francis Maes), Hy 014 (Francis Maes), Hy 049 (Francis Maes), Hy 051 (Francis Maes), Hy 052 (Francis Maes), Hy 069 (Francis Maes), Hy 071 (Francis Maes), Hy 079 (Francis Maes), Jumper (Bejo), Keeper (Bejo), Krypton (Nunhems), Lancaster (Uniseeds), Levis (Syngenta), Lucretius (Seminis), Megaton (Nunhems), Mercurian (Syngenta), Navajo (Enza), Oberon (Syngenta), Pluston (Nunhems), Poulton (Nunhems), Surfer (Bejo), SV3225ZL (Seminis), SV3274ZL (Seminis), Swimmer (Bejo), Vitaton (Nunhems).

Deze proef werd uitgevoerd om de efficiëntie van diverse middelen tegen trips in prei na te gaan. Er werden zowel biologische als synthetische middelen getest.

Italiaans raaigras, Japanse haver, Nemat, Caliente mosterd, Blend (mix Caliente & Nemat), Phacelia, Bladrammenas, Bruine mosterd, Bengaalse hennep als groenbemester ingezaaid in het voorjaar met als volgteelt prei. Na de oogst van de prei werd aan de hand van bodemstalen nagegaan of er al dan niet een stijging was van het aantal scleroten van sclerotinia en de aanwezige bodemaaltjes.

In deze rassenproef wortel wordt voor 14 rassen de gevoeligheid voor bladluisaantasting en ziektes nagegaan. Rassenonderzoek met Afalon (MoravoSeed), Aneta (MoravoSeed), Atlantis = AS 98-681 (Sanac), Bastia (Bejo), Berlika (MoravoSeed), Brutus (Clause), Dordogne (Syngenta), Kiev (Rijk Zwaan), Marion (MoravoSeed), Mercurio (Clause), Napa (Bejo), Nerac (Bejo), Poseidon (Clause), Senator (Clause).

Sinds enkele jaren is Cruiser (70% thiamethoxam, WS) erkend als zaadcoating van wortel tegen wortelvlieg. Deze coating werd in deze proef getest in combinatie met de erkende bladbespuitingen tegen wortelvlieg: Decis (25 g/l deltamethrin, EC), Perfekthion (400 g/l dimethoaat, EC), Karate Zeon (100 g/l lambda-cyhalothrin, CS) en Coragen (200 g/l, chloorantraniliprole, SC). Het idee was dat de zaadcoating bescherming zou bieden tegen de 1ste vlucht en dat bladbespuitingen nodig zijn om de 2de (en 3de vlucht) onder controle te houden. Deze proef werd uitgevoerd om de efficiëntie van de zaadcoating en van de diverse middelen na te gaan.

Deze proef werd aangelegd om het belang van vroegtijdige behandeling ter bestrijding van bladluizen - de melige koolluis (Brevicoryne brassicae / BRVCBR) en de groene perzikluis (Myzus persicae / MYZUPE) - in spruitkool (Brassica oleracea var. gemmifera / BRSOF) aan te tonen.

Op donderdag 30 oktober 2014 organiseerden we een proefveldbezoek in het kader van IPM in vollegrondsgroenten. Het programma omvatte het bezoeken van de proeven over gewasbescherming, ziekten & plagen en bemesting. De proeven liggen o.a. aan in het kader van het ADLO project IPM en het Europees Interreg IV-projecten EMMA.

Op Zondag 12 oktober 2014 ging de Internationale praktijkdag prei door op het PCG. Tijdens deze vierde editie kon men de hele dag terecht voor demonstraties, rondleidingen langs de proeven of een bezoekje aan de beurs. De voor- en namiddag werden aan elkaar gekoppeld met een seminarie met internationale sprekers.

Rassen-, bemestings- en gewasbeschermingsonderzoek in de vroege & late herfst- en winterteelt van prei met vermelding van de objecten.

Afin de répondre aux questions pratiques, le PCG réalise chaque année plusieurs essais. Les essais sur le choix variétal, la protection des végétaux et la fertilisation sont expliqués pendant les visites de champs d’essai.

On Sunday the 12th of October 2014 PCG organized the biennial Leek Practical Day. This day is organised in collaboration with Boerenbond and the Flemisch Government ADLO.

In order to meet the demand for practical information, many trials are set up at PCG. Trials on variety selection, fertilization and crop protection will be clarified during the trial visits.

Om aan de vraag naar praktijkinformatie te voldoen, worden op het PCG veel praktijkproeven opgezet. Proeven met betrekking tot rassenkeuze, gewasbescherming en bemesting zullen tijdens de proefveldbezoeken worden verduidelijkt.

Is Vlaanderen nog steeds een ideale regio om prei te telen?
De voorbije decennia werd gesteld dat Vlaanderen een uitstekende regio is om prei te telen. Enerzijds heerst er een gematigd zeeklimaat waardoor de vorst gedurende de winter beperkt blijft en anderzijds is er een afzetgebied binnen een straal van 300 km. De voorbije winters hebben wij echter kunnen vaststellen dat het ook in Vlaanderen heel hard kan vriezen. Tevens zien wij dat de landen waar de prei in het verleden afgezet werd (Frankrijk en Duitsland) meer zelfvoorzienend zijn en dat het areaal en de totale productie in verschillende landen in Europa toegenomen is.

Hieronder vindt u terug welke resultaten er geboekt werden binnen dit  Interreg IVa Vlaanderen-Nederland project AquaVlan per thema en waar u de inhoud van het resultaat kunt opvragen en inkijken.

Puntlozing is één van de voornaamste oorzaken van vervuiling van oppervlakte-en grondwater met gewasbeschermingsmiddelen (GBM). Een belangrijk voorbeeld van puntlozing is lozing van spuitresten en spoelwater in de riool of in de nabijheid van oppervlaktewater. Reductie van dergelijke vervuiling blijft van groot belang om te komen tot een goede grond- en oppervlaktewater kwaliteit en zo te vermijden dat nog meer belangrijke gewasbeschermingsmiddelen van de markt zouden verdwijnen.

Sinds het teeltjaar 2012 wordt het energieverbruik in de biologische serres opgevolgd voor verschillende proeven die aanliggen voor verschillende vruchtgewassen zoals tomaat (2012, 2013 en 2014), komkommer (2013) en paprika (2012 en 2014).

De teelt van groenbemesters is voor vele groentetelers een vaste activiteit binnen het teeltplan. De voornaamste redenen voor het zetten van een groenbedekker zijn de stikstofopname na de hoofdteelt en de bodemverbeterende eigenschappen (opbouw koolstofgehalte). Wat de bijkomende invloed is van deze groenbemesters op bvb. bodemziektes of de vermeerdering van plagen of aaltjes, is echter niet altijd geweten.

Vochtbeheersing in de serre is een complex gegeven dat gestuurd wordt door vele parameters. Zo zijn er processen die ingrijpen op de vochtproductie of verdamping bij de plant, waaronder instraling, kastemperatuur, watergift, teelt(fase), etc. Daarnaast zijn er zaken die de afvoer van vocht of waterdamp beïnvloeden, zoals onder andere de serreconstructie, isolatiewaarde, energie-schermen, luchtbehandeling, raamstand, buitenklimaat, ...

Reeds meerdere jaren werkt PCG aan het optimaliseren van de combinatieteelt van groenten en vissen, aquaponics. Bouwend op die ervaring, startten we vorig jaar met de teelt van omegabaars gekoppeld aan tomaten op organisch substraat.

Telers worden aan beide zijden van de Frans-Vlaamse grens geconfronteerd met strenger wordende eisen op vlak van gewasbescherming. Zo wordt bijvoorbeeld het gebruik van middelen, die een impact hebben op de bijenpopulaties, aan strengere restricties onderworpen en eisen warenhuizen lagere residuwaarden op groenten dan de wettelijke toegelaten normen. In onze grensoverschrijdende regio worden dezelfde tendensen vastgesteld: een significante daling van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Le projet 'EMMA' (Echanges transfrontaliers pour le Maraîchage et la culture de fraise, favorisant les Méthodes Alternatives) a pour but de promouvoir la production intégrée durable de légumes et de fraises dans la Flandre orientale, la Flandre occidentale et le Nord Pas-de-Calais. Il a aussi pour but de constituer un socle de références visant à la réduction des intrants pour ces cultures.

The trial has been set up to evaluate the efficacy of lipopeptides against Sclerotinia (Sclerotinia spp. / SCLESP) in beans (Phaseolus vulgaris / PHSVX). The trial was set up at a research field in Anzegem, Belgium, in 4 parallels. The plot area was 26.25 m² and the variety used was Bomont. In parallel three and four the cultivation of bean was preceded by a cultivation of ray grass as green manure to evaluate the influence of the incorporation of this green manure on the presence of sclerotia in the soil. Therefore a sample of 500 g soil was taken in each plot. The samples were analyzed by the research institute ILVO.

Rasgevoeligheid sla voor luizen en ziekten najaarsteelt onderzoek met Almagro (Rijk Zwaan), C 175 (Gautier), Lobela (Enza), Rylane (Seminis), Sotalis (Sanac- Agrisemen), Volubis (Sanac- Agrisemen).

A trial has been set up to evaluate the efficacy of biosurfactants and other products against downy mildew (Bremia lactucae / BREMLA) in lettuce (Lactuca sativa var. capitata / LACSA). The trial was set up at a research field in Kruishoutem, Belgium, in 4 parallels in a randomized block design.

Knolvoet, veroorzaakt door een slijmzwam (Plasmodiophora brassicae / PLADBR), vormt een belangrijk probleem in bloemkool ((Brassica oleracea var. botrytis / BRSOB). Veel telers worden geconfronteerd met volledig aangetaste percelen, omdat preventieve en curatieve bestrijding dikwijls falen. De efficiëntie van een aantal knolvoetbestrijdingsmiddelen werd getest in een veldproef bloemkool, waarbij ook nagegaan werd of een voorbehandeling met een groenbemester een gunstig effect had op knolvoetaantasting.

Downy mildew infestation is an increasing problem in basil culture in Flanders. A trial has been set up to evaluate the efficacy of biosurfactants and other products against downy mildew (Peronospora belbahrii / PEROBE) in basil (Ocimum basilicum / OCIBA).

The trial has been set up to evaluate the efficacy of treatments with lipopeptides (spraying during emerging stage and dipping before planting), Prestop, Trianum and Mycostop (all three used for seed bed spraying treatment, spraying during emerging stage and dipping before planting), against Fusarium rot in leek.

The trial has been set up to evaluate the efficacy of biosurfactants, Prestop, Trianum, Mycostop, shell fish compost (= marine compost) and an antibioticum originating from a Bacillus subtilis strain against Fusarium rot in leek.

The trial has been set up to evaluate the efficacy of dipping treatments before planting with lipopeptides, Prestop, Trianum and Mycostop against Fusarium rot (Fusarium culmorum / FUSACU) in leek (Allium porrum / ALLPO).

Rasgevoeligheid preirassen voor papiervlekken en trips onderzoek met Poulton (Nunhems), SV3225ZL (Seminis), Walton (Nunhems), Hy 001 F1 (Maes - Sanac), Hy 012 F1 (Maes - Sanac), Hy 024 F1 (Maes - Sanac), Hy 051 F1 (Maes - Sanac), Hy 071 F1 (Maes - Sanac), Celcius (Nickerson Zwaan), Curling (Bejo), Dana (Maes - Sanac), Hawking (Seminis), Makostar (Maes - Sanac), Mercurian (Syngenta), Pluston (Nunhems), Callahan (Nickerson Zwaan), Harston (Nunhems), Jumper (Bejo), Krypton (Nunhems), Surfer (Bejo), Vitaton (Nunhems), Antiope (Syngenta), Aylton (Nunhems), Hy 067 F1 (Maes - Sanac), Hy 078 F1 (Maes - Sanac), Lancaster (Uniseeds), Lincoln (Uniseeds), Megaton (Nunhems), SV3274ZL (Seminis), Lucretius (Seminis), Natan (Nickerson Zwaan), Radja (Maes - Sanac), Capito (Nickerson Zwaan), Hy 014 F1 (Maes - Sanac), Hy049 F1 (Maes - Sanac), Oberon (Syngenta), Belton (Nunhems), Duraton (Nunhems), Striker (Bejo).

The trial has been set up in order to evaluate the efficacy of biological and chemical control agents on thrips (Thrips tabaci / THRITB) in leek (Allium porrum / ALLPO). The trial was set up at a research field in Kruishoutem, Belgium, in 4 parallels in a randomized block design.

This trial was set up to evaluate the efficacy of a test product on Bremia lactucae in lettuce indoor. Bremia lactucae is the agent of downy mildew in lettuce. In addition to the test product one chemical reference and the biological product LID1 based on Saccharomyces cerevisiae were integrated in the trial.

This trial was set up to evaluate the efficacy of a mixture of lipopeptides mycosubtilin and fengicin on Bremia lactucae in lettuce indoor. Bremia lactucae is the agent of downy mildew in lettuce. Is there an effect on Bremia in lettuce?

Belgische en Franse wetenschappers, verbonden aan vijf universiteiten en twee proefcentra, lanceerden een nieuwe familie moleculen van natuurlijke oorsprong die klassieke schimmelwerende fungiciden (deels) kunnen vervangen. Deze lipopeptiden, afkomstig uit bacteriën, zullen ten vroegste over vier jaar vaak voorkomende schimmels kunnen aanpakken op sla, druiven, gerst, tarwe, tomaat en prei.

This trial was set up to evaluate the efficacy of Bacillus subtilis lipopeptides against Botrytis cinerea stem infections in greenhouse tomatoes in comparison to the chemical reference Scala and the biological reference Prestop.

Het doel van deze proef is het bepalen van de reductie in het verbruik van kunstmest in de jaarrondteelt van tomaten op substraat door het gebruik van proceswater uit de teelt van omegabaars.

Demofilm ivm het Interreg IV project PHYTOBIO: ontwikkeling en promotie van nieuwe fytosanitaire producten voor de biologische bestrijding van plantenziekten.

In het kader van het Interreg IVB North Sea Region project GreenGrowing organiseerden PCG en PCS op woensdag 23 oktober een studiedag die geheel in het teken stond van energiezuinige glastuinbouw in de Noordzee regio. De opzet van de studiedag was alle kennis uit verschillende deelnemende landen (België, Nederland, Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen) omtrent energiebesparing te bundelen en over te brengen naar onze regio.

De keuze voor de toepassing van stro als (CO2-neutrale) biobrandstof ligt enigszins voor de hand: stro is in grote hoeveelheden aanwezig op de landbouwbedrijven als nevenstroom van enkele courante akkerbouwteelten. Het vereist daardoor geen bijkomende kennis en als restproduct vormt het bovendien geen concurrentie met de voedselproductie. De laatste jaren is stro echter schaars en duur geworden, en wordt het als bron van organische stof voor de bodem ook sterker gewaardeerd, waardoor alternatieven in beeld zijn gekomen voor toepassing als biobrandstof. Het gaat hierbij om de zogenaamde C4-gewassen, die dankzij een efficiënte fotosynthese een hoge biomassaproductie kunnen realiseren. Vooral miscanthus lijkt mogelijkheden te bieden. De teelt van miscanthus is eenvoudig en interessant voor landbouwers die op zelf geteelde biomassa willen verwarmen, of die hiervoor in een lokaal project kunnen stappen.

Koolzaad is een low-cost teelt die weinig onderhoud vraagt. Dankzij de penwortel is het gewas gunstig voor de bodemstructuur: het helpt bodemverdichting voorkomen en het risico op erosie verminderen. In de vruchtwisseling geeft koolzaad als voorvrucht een merkbare meeropbrengst van graangewassen. Het is ook een goed vanggewas voor reststikstof. Koolzaad is met andere woorden een welgekomen en interessante verruiming in de teeltrotatie. De energierijke, oliehoudende zaden maken van koolzaad een logische keuze in de zoektocht naar geschikte energiegewassen. Koolzaad is voorlopig het enige gewas in Vlaanderen dat in aanmerking komt als bron van biobrandstof voor motoren.

Een alternatief energiegewas dat toenemende interesse kent zijn suikerbieten of de zogenaamde energiebieten. Bieten zijn met het oog op diversiteit een goed alternatief voor energiemaïs, is een uitstekend rotatiegewas en de teelt is door de  landbouwer gekend. Ook het nitraatresidu in het najaar is over het algemeen lager dan bij maïs.

Yacon (Smallanthus sonchifolius, Asteraceae, waartoe ook aardpeer en zonnebloem behoren) - ook wel Boliviaanse zonnewortel of grondappel genoemd - is een knolgewas dat groeit in het Andesgebied (Zuid- Amerika). bij ons is de plant nog zo goed als onbekend. Ze duikt hier en daar wel al op in een moestuintje van een hobbyboer. Het is een zeer veelzijdige plant. in Zuid-Amerika worden alle delen van de plant gebruikt en op verschillende manieren verwerkt. Zo worden de knollen geoogst om rauw te eten als fruit of om te koken zoals aardappelen. Ook het bakken of frituren van stukjes yacon levert een lekker product. De knollen worden ook gebruikt om te verwerken tot lekker zoet sap of siroop. De siroop kan ook gebruikt worden als zoetstof (bv. in de thee of koffie). De bovengrondse plantendelen kunnen verhakseld en ingekuild worden om dienst te doen als veevoeder. De bladeren worden ook soms gedroogd om er thee van te maken.

Uit onderzoek uitgevoerd door het ILVO blijkt namelijk dat het groene gedeelte van prei een belangrijke bron is van nutriënten en antioxidanten, zoals polyfenolen, vitamine C en organosulfiden. De identificatie en isolatie van de aanwezige waardevolle componenten in deze afvalstroom creëert dus kansen voor bestaande en nieuwe markten in onder andere de voedingsindustrie, chemie en cosmetica.

Hoewel hennep algemeen geassocieerd wordt met zijn hallucinogene eigenschappen, vertoont deze bijzondere plant vooral potentieel in andere toepassingsgebieden. In deze non-drugstoepassingen spreekt men van industriële hennep, duidend op variëteiten die quasi vrij zijn van THC (tetrahydrocannabinol, de chemische stof die voor het roeseffect zorgt) en die geteeld worden voor de productie van grondstoffen zoals vezel en zaad. De vezel kent al een hele toepassingsgeschiedenis in o.a. de bouw-, textiel- en papiersector (tot 8000 jaren geleden zijn er relicten van henneptextiel terug te vinden!). Ook het zaad staat echter reeds lang bekend als een uitstekende bron van allerhande voedingsstoffen. Echter, deze laatste toepassing blijft – zeker in België – vaak onderbelicht en dat is jammer, want het biedt een meerwaarde als aanvulling in ons dieet.

Deder (Camelina Sativa L.), of ook wel huttentut, vals vlas of cameline genoemd, is een gewas dat vroeger in Europa werd geteeld voor gebruik van de oliehoudende zaden. Momenteel kent deze ‘nieuwe’ teelt een hernieuwde interesse door de stijgende vraag naar oliën voor menselijke voeding met een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren en een goede omega-6/omega-3 verhouding. Deder is hiervoor een geschikte plantaardige bron. Daarnaast staat de olie ook in de belangstelling als grondstof voor tweede generatie biodiesel.

De huidige maatschappij heeft in toenemende mate aandacht voor de gezondheidsaspecten van voeding. Uit onderzoek blijkt steevast dat de consumptie van Brassicasoorten (kruisbloemigen) en met name koolsoorten veel sterker geassocieerd is met een verlaagd risico op diverse soorten kanker dan de consumptie van groenten en fruit. Broccoli is de absolute topper onder de kruisbloemige groenten. Deze koolsoort is rijk aan de bijzondere zwavelstof glucorafanine, behorende tot de glucosinolaten. 

In deze brochure wordt ingegaan op de mogelijkheden van het gebruik van miscanthus als grondstof voor verschillende toepassingen. Miscanthus is een wat minder bekend gewas maar mag zich de laatste jaren in een hernieuwde belangstelling verheugen. In eerste instantie werd vooral gekeken naar de plant als energieleverancier; men kan het stro eenvoudig verbranden. Meer informatie hierover vind u in de fiche ‘stro’ (van granen, koolzaad of miscanthus).

Bijna 80% van de uien wordt gesorteerd, verpakt en verhandeld. Uien worden voornamelijk geteeld als voedsel voor mensen. De meeste bedrijven richten zich hierop. Wel zijn er enkele bedrijven die ook ingrediënten uit uien verwerken en verhandelen. Zo bestaat er uienolie en uienpoeder.

Het meerjarig plantje Stevia rebaudiana Bertoni is een bron van nagenoeg calorielozezoetstoffen, die zich hoofdzakelijk in de blaadjes van de plant bevinden. De plant is kruid- tot struikachtig, lid van de composietenfamilie en vindt zijn oorsprong in Paraguay. De zoetstoffen in het plantje, genaamd steviolglycosiden, worden niet gemetaboliseerd in het lichaam, waardoor ze mogelijkheden bieden voor het caloriearmer maken van voeding. De zoetstoffen zijn tevens stabiel bij hogere temperaturen tot 200°C en zouden mogelijks anti-oxidatieve en bacterie- en schimmelwerende eigenschappen bezitten. Sommige bronnen schrijven zelfs positieve gezondheidseffecten aan stevia toe. Algemeen heerst er een toenemende interesse in stevia: enerzijds omwille van de vraag naar natuurlijkere en gezondere zoetstoffen, anderzijds ook als innovatieve teelt binnen de tuinbouw.

De markt voor lange vlasvezel wordt sterk bepaald door de vraag naar textielvezel. De korte vlasvezels en de lemen (houtig deel van de stengel), die bij de ontsluiting van de lange vlasvezels vrijkomen, werden vroeger als afvalproduct beschouwd. Tegenwoordig is er vanuit de industrie een grote interesse naar natuurlijke grondstoffen ter vervanging van oliegebaseerde grondstoffen voor productie van verschillende materialen. Korte vlasvezels en lemen zijn hiervoor waardevolle producten. Net als vlas kent ook hennep vandaag een afzet als grondstof voor isolatiematerialen, vezelversterkte composieten, technisch textiel en constructiematerialen (technische toepassingen).

In het grensoverschrijdend project wordt gestreefd om een reeks technieken op punt te stellen om tegemoet te komen aan de vraag naar reductie van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen (door een compilatie te maken van reeds bestaande methodes) en worden nieuwe technieken ontwikkeld die voldoen aan de verwachtingen rond innovatie en aan talrijke onbeantwoorde vragen.

Ce projet vise à constituer un socle de références répondant à la volonté de réduction notable des produits phytosanitaires pour les cultures légumières et la culture de fraises (grâce à un travail de compilation de travaux et méthodes y répondant) et à élaborer des nouvelles références pour répondre aux attentes en matière d’innovation et aux nombreuses questions restées sans réponse.

Op 11 en 12 februari 2010 proefden een zestigtal consumenten van diverse leeftijden een aantal potentiële vissoorten voor aquacultuur in Vlaanderen en Zeeland in het kader van het Interreg IV programma voor de grensregio Vlaanderen - Nederland met als titel Aqua-Vlan (duurzame aquacultuur in de Grensregio Vlaanderen-Nederland).

De efficiëntie van een aantal luisbestrijdingsmiddelen - waaronder een biologisch middel - werden vergeleken in een proef herfstteelt groene eikenbladsla open lucht. Uit de proef komt naar voren dat een behandeling bij zaai een goede bescherming biedt tegen bladluizen.

In this trial there was a severe infestation of Bremia lactucae. Only the chemical references Fenomenal (fenamidone + fosethyl) and Proplant (propamocarb) reduced the disease-index significantly. The biological product PM12/002 also reduced Bremia lactucae but this could not be statistally proven.

This trial has been set up to evaluate the efficacy of lipopeptides produced by Bacillus subtilis against powdery mildew (Erysiphe cichoracearum) in courgette. In addition to the lipopetides a chemical reference and two biological products based on seaweed extracts were integrated in the trial.

De groene perzikluis en melige koolluis zijn belangrijke plagen in spruitkool. Behandelingen starten best vroeg, aangezien aanwezigheid van luizen - zowel levend als dood - op de spruiten niet getolereerd wordt. De efficiëntie van een gecombineerd gebruik van een aantal luisbestrijdingsmiddelen werd getest in een teelt spruitkool, waarbij nagegaan werd of behandeling bij zaai effectief kan zijn.

Er werd nagegaan of er vroeger geoogst kan worden indien men het zaad in zwad (= in rijen op het veld) laat rijpen. Een belangrijke variabele i.v.m. zaadkwaliteit is het gehalte droge stof (DS). Houdt men enkel rekening met het gehalte DS, dan tonen de resultaten van deze verkennende veldproef inderdaad aan dat het oogsttijdstip vervroegd kan worden. Een tweede onderzoeksvraag - 'Induceert het toppen van de planten tijdens het groeiseizoen een hogere zaadopbrengst?' - werd in deze veldproef beantwoord.

This trial has been set up to evaluate the efficacy of the lipopeptide PM12/003 and the mixture PM12/003 - PM12/004 against leek rust (Puccinia allii) in leek (Allium porrum / ALLPO). In addition to the lipopeptides a number of chemical references were integrated in this trial.

This trial was set up to evaluate the efficacy of the lipopeptide surfactin and the mixture surfactin + mycosubtilin against Phytophthora Porri in leek (Allium porrum / ALLPO). In addition to the lipopeptides, chemical references and the biological product Mycocell (based on Saccharomyces cerevisiae) were integrated in the trial.

This trial was set up to evaluate the efficacy of lipopeptides (PM12/003, PM12/005 and the mixture PM12/003-PM12/004) and Prestop, Trianum and Mycostop against Fusarium culmorum (FUSACU) in leek (Allium porrum / ALLPO).

Nagaan van rasgevoeligheid voor trips in vroege herfstprei: Belton F1 (Nunhems), Callahan (Nickerson Zwaan), Celcius (Seminis), Delmas (Syngenta), F91 (Gautier), Krypton F1 (Nunhems), Surfer (Bejo), Poulton F1 (Nunhems), Walton F1 (Nunhems), Levis (Syngenta), Bejo 2831 (Bejo), Megaton F1 ( Nunhems), RS 1418 (Seminis), Bulgina (Syngenta), Darwin (Seminis), Duraton F1 (Nunhems), Gevaria (Enza), TZ 2162 (Uniseeds), TZ 3137 (Uniseeds).