Dat succesvol bataat telen in België mogelijk is, zoveel is duidelijk. Toch zijn er nog heel wat vragen waarop we vandaag het antwoord niet kennen en vraagt de uitbreiding van deze teelt diepgaander onderzoek.

De voorbije jaren is zichtbaar geworden dat de problemen met bodempathogenen in verschillende gewassen toenemen. De mondialisering en het wegvallen en beperken van de dosissen van bestaande bodemontsmettingsmiddelen zorgen ervoor dat deze ziekten niet langer beheersbaar worden.

Op donderdag 15 december vond de studiedag ‘Wapen je teelten tegen droogte en noodweer’ plaats. De studiedag werd georganiseerd door het Waterportaal, een Oost-Vlaams infoloket waar land- en tuinbouwers terecht kunnen met vragen en informatie over waterbeheer op het bedrijf. In de toekomst zullen we meer en meer geconfronteerd worden met lange periodes van droogte en toenemende kans op intense buien en eventueel overstromingen. Het is uitermate belangrijk om maatregelen te treffen om de land- en tuinbouw veerkrachtiger te maken tegen de klimaatsverandering.

We hebben vaker te maken met droge, hete periodes die worden afgewisseld met plaatselijk zeer zware buien. Je kan je gewassen hiertegen wapenen door in te zetten op goed bodembeheer in combinatie met efficiënt watergebruik. Op donderdag 15 december 2022 vond de studiedag ‘Wapen je teelten tegen droogte en noodweer' plaats op het PCG waarbij praktische tips en maatregelen voorgesteld werden.

Het TarOMAAt project stelde zich tot doel te komen tot een meer uniforme kwaliteit van tomaten tijdens het volledige seizoen door het beter controleren en bijsturen van de teelt. De nadruk in dit project lag op smaak, zonder factoren als productiviteit en andere meer klassieke kwaliteitsattributen buiten beschouwing te laten. Als belangrijkste vernieuwing werd gekeken naar SIFT-MS, een snelle techniek voor aromascreening, omdat het vruchtaroma gezien wordt als een belangrijke smaakmaker. KU Leuven, VCBT, PSKW, PCH, PCG verzoekt U om deel te nemen aan deze mini enquête van slechts vier korte vragen. Deze zal door het VLAIO worden gebruikt voor de eindevaluatie van het project.

In het kader van dit project werd een bevraging opgesteld die peilt naar de gebruikte technieken en noden van kooltelers om de koolvliegplaag te beheersen.

Op 18 oktober organiseerde PCG een thematisch uitwisselingsmoment rond prei waar een teler zijn ervaring deelt met andere telers voorafgegaan door een rondleiding in de proefvelden. Met als thema's: Onkruidbestrijding zonder bromoxynil / Druppelirrigatiestrategie / Rassenproef vroege herfst / Tripsbestrijding / Waarnemingen en waarschuwingen / Bemesting.

Dit jaar verkennen we op het PCG opnieuw duurzame alternatieven voor chemische bodemontsmetting.  Deze zomer hebben we diverse alternatieve ontsmettingsmethodes toegepast op grond die met Rhizoctonia solani besmet is. Op dit moment liggen er nog kropslateelten aan om op te volgen wat het effect is van de geteste alternatieven op de zwartrot.

Waarnemingen en Waarschuwingen (W&W) zijn reeds verschillende jaren een belangrijk onderdeel van optimale geïntegreerde gewasbescherming (Integrated Pest Management, IPM). Door technieken als automatische insectenvallen, modellering in de cloud en digitale communicatiesystemen in te zetten, willen we de bestaande systemen verder verbeteren. Zo kunnen de W&W-systemen met gerichte berichtgeving de telers bijstaan in het optimaliseren van de gewasbescherming.

Van 2018 tot 2022 liep het VLAIO-LA project ‘Beheersing van Meloidogyne spp. in intensieve biologische vruchtgroenteteelt in kas’. De bedoeling was om in dit project een economisch en praktisch haalbaar, robuust teeltsysteem te ontwikkelen voor een intensieve biologische vruchtgroententeelt onder beschutting ter beheersing van wortelknobbelaaltjes. We probeerden diverse strategieën uit, zoals onderstammen, vanggewassen in de winterperiode, tussenteelten in de vruchtgroenteteelt en toevoegen van natuurlijke bodemmiddelen (bv compost, chitine of biologische preparaten), en met succes! Daarom hebben wij een korte enquête opgesteld met vijf vragen.

In deze enquête polsen we naar jullie ervaringen met het komkommerbontvirus (CGMMV) en Cucurbit Aphid-borne Yellows Virus (CABYV). De informatie over CGMMV die hier uit voortkomt zal worden gebruikt worden om de projectaanvraag (InPaKt: Integrale aanpak van komkommerbontvirus) te ondersteunen en de nood vanuit de sector te benadrukken.

Omdat er maar weinig gekend was over de bewaring van Vlaamse bataat, hebben we binnen het vierjarige LA-traject ‘Succesvolle uitbouw van de teelt van bataat in Vlaanderen’ gezocht naar de ideale bewaaromstandigheden met focus op temperatuur en relatieve vochtigheid. De belangrijkste aandachtspunten en resultaten uit het onderzoek werden gebundeld in een praktische brochure.

Dat succesvol bataat telen in België mogelijk is, zoveel is duidelijk. Toch zijn er nog heel wat vragen waarop we vandaag het antwoord niet kennen en vraagt de uitbreiding van deze teelt diepgaander onderzoek. Op 1 september 2022 ging daarom het 4-jarige LA-traject ‘Maxbat: Maximaliseren van de productuniformiteit en -kwaliteit in de teelt en bewaring van bataat’ van start. Het PCG is coördinator en werkt voor het onderzoek rond bewaring samen met het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT). Het project wil de productuniformiteit en -kwaliteit van bataat vergroten voor een meer duurzaam en rendabel resultaat.

Een gebrek aan praktijkkennis over deze maatregelen weerhoudt telers er echter van ze toe te passen. Het doel van het SUSCABFLY-project is om de kennishiaten over deze technieken weg te werken en verder te bouwen aan een duurzame beheersingsstrategie voor deze plaag.

In een proef op het PCG testten we in 2021 (bio)solarisatie. Solarisatie is een methode van grondontsmetting door een vochtige bodem te bedekken met een dunne doorzichtige laag plastic, in de periode van het jaar met de hoogste zonnestraling en temperaturen. Biosolarisatie houdt in dat we vers organisch materiaal, in dit geval bladkool, in de bodem inwerken.

Op donderdag 30 juni 2022 vond naar goede jaarlijkse gewoonte het proefveldbezoek bio beschutte teelten plaats op PCG. De lopende proeven in zowel de verwarmde serres als de koepels werden toegelicht.

Op maandag 13 juni 2022 organiseerden we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

Op donderdag 30 juni 2022 organiseerden we een proefveldbezoek in de bio beschutte teelt. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse teelten: tomaat, gember en kurkuma). De rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG in zowel de verwarmde serres als de koepels worden toegelicht.

Nu merken we de ziekte echter ook op in bedrijven met 2 tot 3 teelten per jaar. Onderzoek aan de Universiteit Gent (Labo Fytopathologie) toonde aan dat hier in België vooral fysio 4 (Fol 4) aanwezig is. Sinds de zomer van 2018 werd ook voor het eerst fysio 1 vastgesteld op enkele bedrijven (Fol 1). In Vlaanderen zijn beide fysio’s aanwezig, hierbij is fysio 4 (Fol 4) het meest verspreid. In 2021 zijn er een beperkt aantal nieuwe bedrijven met Fusarium aantasting in de serre bijgekomen. Wel is er een duidelijke toename van de aangetaste bedrijven met een zware aantasting op hun bedrijf.

Subirrigatie kan aangelegd worden in de nabijheid van grote dakoppervlaktes zoals industrieterreinen, bufferbekkens, plaatsen met continue bemaling onder infrastructuur zoals tunnels of plaatsen waar veel oppervlaktewater beschikbaar is. Maar er kan ook gewerkt worden met stuwen die het waterpeil in grachten verhogen.

De bevindingen uit het project werden gebundeld in enkele infoposters over de wortelknobbelnematode Meloidogyne chitwoodi, de wortellesienematode Pratylenchus penetrans en een eerste overzicht over de waardplantstatus van een aantal courant gebruikte groenbedekkers voor deze twee nematodensoorten.

De bevindingen uit het project werden gebundeld in enkele infoposters over de wortelknobbelnematode Meloidogyne chitwoodi, de wortellesienematode Pratylenchus penetrans en een eerste overzicht over de waardplantstatus van een aantal courant gebruikte groenbedekkers voor deze twee nematodensoorten.

De bevindingen uit het project werden gebundeld in enkele infoposters over de wortelknobbelnematode Meloidogyne chitwoodi, de wortellesienematode Pratylenchus penetrans en een eerste overzicht over de waardplantstatus van een aantal courant gebruikte groenbedekkers voor deze twee nematodensoorten.

In het voorjaar van 2021 zette het PCG een proef in uien op bij een teler om het  effect van verschillende irrigatiestrategieën op de opbrengst te evalueren. Irrigatie volgens het advies van de Bodemkundige Dienst van België (BDB) werd vergeleken met irrigatie volgens de teler. Ook het effect van fertigatie op de opbrengst werd onderzocht. Bij fertigatie wordt bemesting via de druppelslangen toegepast.

Het project ‘Datagedreven Regeling van druppelirrigatie voor een duurzame Productie in de tuinbouw’ focust op vollegrondsgroenten die gevoelig zijn aan waterstress. Door een efficiënte irrigatie vermijdt men significantie productieverliezen, zoals gewichtsverlies in ui. Er werd een proef met druppelirrigatie en fertigatie in uien aangelegd in Ieper.

Orleans (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Bellevue (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Bayou Belle (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Radiance (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Covington (Lenders BV), Indosweet (Biological Youngplants), Astria (Biological Youngplants), Indopur (Biological Youngplants), JP9 (JoluPlant), JP10 (JoluPlant), JP11 (JoluPlant), JP12 (JoluPlant), JP13 (JoluPlant), JP14 (JoluPlant), Beauregard (Nativaland via Lenders BV).

Omdat we in onze proeven en op praktijkpercelen zagen dat niet elke Beauregard hetzelfde bleek te zijn en er verschillen waren in opbrengst en vorm, besloten we om een proef aan te leggen specifiek met Beauregard aangeboden door verschillende plantenleveranciers. Ook kon zo nog eens de vergelijking gemaakt worden tussen slips en gewortelde planten bij deze variëteit.

Deze proef toonde aan dat het kan lonen om een hogere plantdichtheid aan te houden bij het ras Orleans. Het aandeel verkoopbaar product binnen de sorteringen S tot L2 verhoogde hiermee tot 10 ton per hectare. Uiteraard verhogen ook de plantkost en arbeidsuren aanzienlijk. Om deze meerkost te beperken werd in 2021 de proef herhaald voor Orleans aan 75 x 25 cm (in vergelijking met 75 x 30 cm). Ook werd door tussentijds te oogsten de ontwikkeling van de knollen bij de twee verschillende plantdichtheden opgevolgd.

Deze proef werd opgezet om het effect na te gaan van het uitzetten van de kortschildkever Atheta coriaria op de aantasting veroorzaakt door koolvlieg in het veld.

Deze proef werd opgezet om het effect na te gaan van het uitzetten van de nematode Steinernema feltiae op de aantasting veroorzaakt door koolvlieg in het veld.

Deze proef werd aangelegd om de efficiëntie van alternatieve middelen tegen Tabakstrips (Thrips tabaci / THRITB) in prei (Allium porrum / ALLPO) na te gaan. Door het dalende aantal erkende middelen dat kan ingezet worden tegen trips in prei, wordt in het kader van het project ‘IPMTrips’ naar alternatieve of nieuwe potentiële middelen gezocht. Daarbij worden middelen met een fysische of stimulerende werking ook in rekening genomen.

De preiplanten hebben eind augustus toch wat droogtestress ervaren, wat resulteerde in een hogere voldoening aan de vochtvraag bij de preiplanten met druppelirrigatie ten opzichte van de preiplanten zonder irrigatie.

Kropsla: Mattia (Rijk Zwaan), Lucrecia (Rijk Zwaan), Jones/E01B.11914 (Enza), Cosmopolia (Rijk Zwaan). Lollo bionda: Livorno (Rijk Zwaan), Mistery (Enza), Teramo (Rijk Zwaan), Limeira (Rijk Zwaan). Lollo rossa: Satine (Rijk Zwaan), Leotine (Rijk Zwaan), Soltero (Nunhems). Groene eikenbladsla: Divisor (Enza), Advisor (Enza), Kimenoz (Rijk Zwaan), Kitonia (Rijk Zwaan). Rode eikenbladsla: Rutilaï (Rijk Zwaan), Shentaï (Rijk Zwaan), Xem (Rijk Zwaan), Ayaraï (Rijk Zwaan), Neheraï (Rijk Zwaan), Adalyn (Enza), Xandra (Rijk Zwaan).

In de voorgaande teelt is solarisatie en solarisatie in combinatie met fumigatie uitgetest. Solarisatie is een methode voor grondontsmetting door een vochtige bodem te bedekken met een dunne doorzichtige laag plastic, in de periode van het jaar met de hoogste zonnestraling temperaturen. Solarisatie met fumigatie houdt in dat er vers organisch materiaal, in dit geval bladkool, in de bodem ingewerkt werd. Dit kan de efficiëntie van de solarisatie verhogen, aangezien de opname van organisch materiaal de gezondheid van de bodem en de hoeveelheid en diversiteit van niet-pathogenen micro-organismen in de bodem verbetert.

De proef werd aangelegd om het effect en de aanwezigheid van biocontrole organismen (BCO’s) te bestuderen, voor bestrijding van Rhizoctonia solani in kropsla. Dit werd uitgevoerd door middel van een pottenproef met natuurlijk besmette bodems en een geautoclaveerde bodem. Twee BCO’s kunnen niet met commerciële naam genoemd worden, deze hebben de code BB005 en PM o.b.v. P. oligandrum gekregen.

Doordat heel wat van deze pathogenen overlevingsvormen kunnen vormen en zo jaren in de bodem kunnen blijven is het niet mogelijk om via gewasrotatie de ziekten te beheersen en dwingen andere methoden voor bodemontsmetting, of “resetten” van de bodem, zich op. 

Deze proef werd aangelegd als volgteelt om de gevolgen van een hittehandeling, door middel van lagedruk grondstomen, voor de bestrijding van een natuurlijke infectie van Rhizoctonia solani in veldsla te evalueren.

Deze proef werd aangelegd als volgteelt om de gevolgen van een hittehandeling, door middel van lagedruk grondstomen, voor de bestrijding van een natuurlijke infectie van Rhizoctonia solani in veldsla te evalueren.

Welke bodembewerkingsmachine(s) is/zijn het meest effectief voor het lagedrukstomen? Is het mogelijk om bepaalde pathogenen (Fusarium sp., Rhizoctonia solani) te bestrijden d.m.v. lagedrukstomen? Wat is het temperatuurverloop in de bodem na het gebruik van de lagedruk stoombodembewerkingsmachines? Wat is het effect van lagedrukstomen op de onkruiddruk in en opbrengst van veldsla als volgteelt?

Wat is het effect van solarisatie op de Rhizoctonia, Pythium en Sclerotinia in de zakjes? In hoeverre is er een hogere efficiëntie van solarisatie door het inwerken van bladkool in de bodem? Welke temperaturen worden bereikt door solarisatie?

De momenteel toegepaste beheersmaatregelen zoals het gebruik van gekende resistente onderstammen, grondstomen, of niet-chemische bodemontsmetting zijn ontoereikend. Er zijn een aantal resistente onderstammen op de markt,  maar deze resistentie is vaak onvolledig en dus niet voor alle soorten wortelknobbelnematoden. Bij grondstomen wordt het volledige bodemleven afgedood, ook het nuttige, terwijl net dat nuttige bodemleven in de biologische teelt van groot belang is. Eenmaal een teler overgaat tot stomen, wordt hij automatisch verplicht om dit op regelmatige basis te doen daar er telkens een onevenwicht gecreëerd wordt: dit is dus geen duurzame methode. Stomen kost de teler tevens veel energie en geld (Vandevelde et al., 2016). Daarom wordt in deze proef de effectiviteit van gewasbescherming op basis van natuurlijke middelen onderzocht.

Wortelknobbelnematoden vormen de grootste uitdaging voor de biologische vruchtgroenteteler zoals ook werd aangetoond in een oriënterende bemonstering ter voorbereiding van dit project. Meloidogyne incognita, M. hapla en M. javanica komen op zeer regelmatige basis voor in bodems van bio serres. De generatieduur of levenscyclus van wortelknobbelnematoden verschilt per soort en hangt af van de temperatuur en de waardplant.

Hoe scoren de onderstammen tomaat die beloftevol uit de pottenproef kwamen onder praktijkomstandigheden (opbrengst/kwaliteit)?

In 2021 werd het Beauregard plantmateriaal van de Belgische firma Decock Plants, de firma Babyplant uit Spanje (zowel bio als gangbaar), het Vlaamse bedrijf Vervit, de Nederlands firma Lenders en het Portugese Nativaland in een vergelijkende proef aangelegd. Bij alle firma’s werd geworteld plantmateriaal aangeleverd in trays. Enkel bij de firma Nativaland werden ongewortelde slips aangeleverd om als vergelijking mee te nemen met het gewortelde materiaal.

Op het groenteplatform van de Werktuigendagen waren er thema’s uitgewerkt gericht op arbeidsefficiëntie, klimaat en duurzaamheid. Tijdens de geleide rondgang van de tuinhouwdemonstraties kwamen water, mechanische onkruidbestrijding, spuittechniek en automatisatie in planten aan hoc!

De opbrengstresultaten waren door de lagere temperaturen iets minder dan de eerdere drie seizoenen (zie grafiek). Toch zien we dat de toprassen nog steeds degelijke opbrengsten behaalden.

De Fusariumproblemen in de Belgische slateelt breiden nog steeds uit. Meestal gaat het om aantasting door Fusarium oxysporum f. sp. lactucae, fysio 4 (Fol 4), maar momenteel zijn er ook verschillende bedrijven in Vlaanderen die te maken hebben met fysio 1 (Fol 1). Dit jaar legde PCG een rassenproef aan om te tonen welke rassen beter geschikt zijn voor bedrijven met Fol 1-aantasting. 23 kropslarassen en alternatieve slasoorten werden gescreend op hun gevoeligheid voor Fusarium oxysporum f.sp. lactucae fysio 1.

Er werd een proef aangelegd om de effectiviteit van lagedruk stomen te evalueren voor de bestrijding van Rhizoctonia solani en Fusarium oxysporum. Er werd een stoombreker uitgetest en een stoomfrees. De stoombreker was al eerder uitgetest, maar nu werd er een rasterrol bij gemonteerd om de bodem wat toe te duwen zodat er minder stoom ontsnapt. Het verschil was goed zichtbaar.

In Ruddervoorde konden resultaten van enkele jaren veldonderzoek door Inagro getoond worden. Op dit perceel lag de focus op het wortellesieaaltje, Pratylenchus penetrans. In tegenstelling tot het wortelknobbelaaltje geldt hiervoor geen quarantainestatus, maar kan dit aaltje wel schade berokkenen aan heel wat gewassen. De veldproeven wezen uit dat herfst- en winterprei konden helpen om de populatie te verlagen, ook erwten deden het goed, hoewel er hier toch rasverschillen waren. Ook de groenbedekkers leverden hier goede resultaten op, met als sterkhouder Tagetes patula. We zagen ook potentieel in Japanse haver.

Tijdens dit studiemoment stelden we je graag de voornaamste projectresultaten naar de beheersing van het wortellesieaaltje Pratylenchus penetrans en het wortelknobbelnematode Meloidogyne chitwoodi  in de groenteteelt voor. Welke groenten ondervinden schade en/of vermeerderen ze? Verder werd er ook advies gegeven rond het inzetten van de juiste groenbedekker om deze aaltjessoort te bestrijden.

PCG bracht de voornaamste resultaten uit vier jaar onderzoek en ging in op de teelttechniek en rassenkeuze van bataat. De invloed van keuze plantmateriaal, bemesting, watergift en gebruik van folie werden toegelicht. Vijf oranje rassen (Orleans, Bellevue, Beauregard, Bayou Belle en Indosweet) presteerden jaar na jaar goed en haalden over de jaren heen de hoogste verkoopbare opbrengsten. Naast onderzoek rond de teelt van bataat deed PCG ook uitgebreid smaak- en consumentenonderzoek.

Het PCG te Kruishoutem verricht al jaren praktijkonderzoek waarin een antwoord wordt gezocht voor verschillende knelpunten waar de preiteler mee geconfronteerd wordt. Tijdens de PREIdag op 10 september werden de resultaten van dit onderzoek getoond, aangevuld met informatie van firma’s en enkele demo’s. De PREIdag bestond uit een rondgang doorheen diverse thema’s: gewasbescherming, bemesting, rassenondezoek& plantenkwekers, irrigatie & mechanisatie.

Op dinsdag 7 september 2021 organiseerden we een BATAAT dag. Het programma omvatte een seminarie met verschillende presentaties omtrent de productie, handel en consumptie van bataat in België en de wereld (VLAM), de teelt van bataat in Vlaanderen (PCG), gebruikswaarde en consumentenappreciatie van lokale bataat (PCG) en de verwerking van bataat tot vriesverse producten (Ardo). Na het seminarie werd een rondgang georganiseerd waarin naast de tussentijdse proefresultaten van 2021 ook bewaring, mechanische onkruidbestrijding en machinedemonstraties aan bod kwamen.

Op dinsdag 7 september 2021 organiseerden we een BATAAT dag. Het programma omvatte een seminarie met verschillende presentaties omtrent de productie, handel en consumptie van bataat in België en de wereld (VLAM), de teelt van bataat in Vlaanderen (PCG), gebruikswaarde en consumentenappreciatie van lokale bataat (PCG) en de verwerking van bataat tot vriesverse producten (Ardo). Na het seminarie werd een rondgang georganiseerd waarin naast de tussentijdse proefresultaten van 2021 ook bewaring, mechanische onkruidbestrijding en machinedemonstraties aan bod komen.

Op dinsdag 6 juli 2021 vond naar goede jaarlijkse gewoonte het proefveldbezoek bio beschutte teelten plaats op PCG. De lopende proeven in zowel de verwarmde serres als de koepels werden toegelicht.

Op dinsdag 6 juli 2021 organiseerden we een proefveldbezoek in de bio beschutte teelt. Het programma omvatte het bezoek van de diverse komkommer-, paprika-, aubergine- en kurkumaproeven die aanliggen op PCG.

Zo hebben we op het proefcentrum een eigen primeur te pakken met de hydroteelt van aubergine, waarbij we de combineerbaarheid van deze teelt nagaan met deze van omegabaars. We testen hierbij verschillende auberginerassen en ook natriumgehaltes in de voedingsoplossing.

Op dinsdag 29 juni 2021 organiseerden we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

1 Burgundy (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 2 Orleans (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 3 Evangeline (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 4 Bellevue (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 5 Beauregard (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 6 Bayou Belle (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 7 Purple "Sakura" (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 8 Radiance (Slip - (Nativaland via Lenders BV (LSU)) / 9 Covington (Slip - (Viveros Santana (NCSU)) / 10 Indosweet (Plug - (Biological Youngplants)) / 11 Astria (Plug - (Biological Youngplants) / 12 Beauregard (Plug - (Vervit)) / 13 Diana (Plug - (Vervit)) / 14 Dondu (Plug - (Vervit)) / 15 Blanco Solo (Plug - (Vervit)) / 16 JP1 (Paperpot - (JoluPlant)) / 17 JP2 (Paperpot - (JoluPlant)) / 18 JP3 (Paperpot - (JoluPlant)) / 19 Beauregard (Paperpot - (JoluPlant)) / 20 JP8 (Paperpot - (JoluPlant)).

Deze proef werd aangelegd om de selectiviteit van diverse onkruidbestrijdingsmiddelen en combinaties van middelen in bataat (Ipomoea batatas) na te gaan.De proef werd geplant op 4 juni 2020 met slips van het ras Beauregard, ontwikkeld door de Louisiana State University, vermeerderd door Nativaland in Portugal en verdeeld door Lenders B.V. uit Nederland. De slips werden manueel geplant op ruggen met biodegradeerbare folie (loonwerk Pattyn, tussenrijafstand 0,75m).

Momenteel hanteren we als ideaal planttijdstip de eerste twee (tot drie) weken na de ijsheiligen (half mei). Te vroeg planten kan verlies betekenen door koude; te laat planten productieverlies omdat het aantal groeidagen niet bereikt wordt. De afgelopen jaren haalden we goede resultaten met een plantdichtheid van 75 cm op 30 cm. Om te kijken of we een geschiktere, kleinere sortering konden krijgen voor de verse markt door dichter te planten, werd in 2020 vergeleken met een plantdichtheid van 75 cm op 20 cm. Omdat deze teelttechnische vragen eveneens rasafhankelijk zijn, voerden we dit onderzoek uit bij twee courant geteelde rassen in Vlaanderen voor de verse markt: Orleans (LSU) en Bellevue (LSU).

In de proef werd de werkzaamheid onderzocht van een combinatie van een fytodrip en een plantbakbehandeling met een faagcocktail, toegepast voor plant. Ook de werkzaamheid van een bladbehandeling van deze faagcocktail in drie à vier behandelingen na plant, werden nagegaan, al dan niet voorafgegaan door de fytodrip en plantbakbehandeling.

Verse knoflook onderzoek rassen met Sprint (Top Semence), Messidor (Biesheuvel), Germidour  (Top Semence), Saba Gold (Biesheuvel), Therador (Biesheuvel), Germidour (Top Semence).

De proef werd uitgevoerd op het proefcentrum in Kruishoutem, België, in een randomized block design met 3 parallellen, met per parallel één insectenkooi (met daarin een pot met 3 preiplanten). De behandelingen werden uitgevoerd met een proefveldspuit met een toepassingsdruk van 5 bar en een spuitvolume van 400L/ha. Een uur, een week, 12 dagen en 17 dagen na de behandeling werden 15 preimineervliegen uitgezet in de kooien, met ongeveer evenveel vrouwelijke als mannelijk adulten. Op deze manier is er eiafleg op de planten en dus aantasting.

Wat is de invloed van druppelirrigatie vs. bovenberegening met eenzelfde watergift, naar opbrengst toe? Kan er met druppelirrigatie 30% water bespaard worden mét behoud van opbrengst t.o.v. bovenaf beregenen? Is er een verschil in opbrengst tussen minder frequent grote beurten en frequent kleine beuren geven via druppelirrigatie? Wat is de invloed van beregeningsmethode op de tripsbestrijding in prei?

Rasgevoeligheid nagaan voor Fusarium oxysporum f.sp. lactucae fysio 1 in kropsla en alternatieve sla met Kropsla: 42-BU1851 (Rijk Zwaan), Lucrecia = 42-131 (Rijk Zwaan), 42-BU1157 (Rijk Zwaan), Proefras 7 (Enza). Lollo bionda: Jokary (Enza), Teramo =  86-17 (Rijk Zwaan), Livorno = 86-08 (Rijk Zwaan), Limeira = 86-16 (Rijk Zwaan). Lollo rossa:  Basalmine = 86-540 (Rijk Zwaan), Proefras 1 (Enza), Proefras 2 (Enza), Proefras 3 (Enza), Athmos (Rijk Zwaan).  Rode eikenbladsla: Xandra = 79-459 (Rijk Zwaan), Xem = 79-414 (Rijk Zwaan), Shentaï = 82-589 (Rijk Zwaan), Proefras 4 (Enza), Proefras 5 (Enza), Proefras 6 (Enza). Groene eikenbladsla: Kitonia = 82-25 (Rijk Zwaan), Kimenoz = 82-187 (Rijk Zwaan), 82-135 (Rijk Zwaan), Advisor (Enza). ataviasla: Othilie = 80-11 (Rijk Zwaan), Jonction = 81-45 (Rijk Zwaan). Little gem: Alsacia (Enza).

Het percentage uitgroei was zoals verwacht hoog voor zowel Rhizoctonia als Sclerotinia in de behandeling zonder stomen. Stoombreken + frezen had een reducerend effect op het percentage uitgroei voor beide ziekteverwekkers. Breken + stoomfrezen had in bijna alle gevallen een vergelijkbaar effect met stoombreken + frezen, behalve op een diepte van 15 cm waar Sclerotinia nog 30 procent uitgroei had. Stoombreken + stoomfrezen resulteerde in geen uitgroei van beide ziekteverwekker. De resultaten van Pythium waren niet betrouwbaar doordat de lupinezaden te week geworden waren en er contaminatie was opgetreden.

Onderstammen: TRC 11550 (The Rootstock Company), TRC 11542 (The Rootstock Company), Ancora (Takii), TRC 1401 (The Rootstock Company).

Welke invloed hebben verschillende types compost, chitine en mycorrhiza op de populatie Meloidogyne? Objecten: Compost ILVO / Chitine / Rootella / Wormencompost Philip / CMC compost Philip / blanco.

De momenteel toegepaste beheersmaatregelen zoals het gebruik van gekende resistente rassen, grondstomen, of niet-chemische bodemontsmetting zijn ontoereikend. Bij tomaat is resistentie aanwezig in sommige cultivars maar deze is vaak onvolledig, nl. niet voor alle soorten wortelknobbelnematoden. Bij grondstomen wordt het volledige bodemleven afgedood, ook het nuttige, terwijl net dat nuttige bodemleven in de biologische teelt van groot belang is. Eenmaal een teler overgaat tot stomen, wordt hij automatisch verplicht om dit op regelmatige basis te doen daar er telkens een onevenwicht gecreëerd wordt: dit is dus geen duurzame methode. Stomen kost de teler tevens veel energie en geld (Vandevelde et al., 2016). Daarom wordt in deze proef de effectiviteit van gewasbescherming op basis van natuurlijke middelen onderzocht.

Bij grondstomen wordt het volledige bodemleven afgedood, ook het nuttige, terwijl net dat nuttige bodemleven in de biologische teelt van groot belang is. Eenmaal een teler overgaat tot stomen, wordt hij automatisch verplicht om dit op regelmatige basis te doen daar er telkens een onevenwicht gecreëerd wordt: dit is dus geen duurzame methode. Stomen kost de teler tevens veel energie en geld (Vandevelde et al., 2016). Daarom wordt in deze proef de effectiviteit van gewasbescherming op basis van natuurlijke middelen onderzocht.

Bonita (kleur: wit), Orleans (kleur: oranje), Evangeline (kleur: oranje), Bellevue (kleur: oranje), Beauregard (kleur: oranje), Bayou Belle (kleur: oranje), Purple “Sakura” (kleur: paars), Covington (kleur: oranje).

Het doel van de bekomen data is het maken van gefundeerde beslissingen bij het plaatsen van MBBR-installaties in het veld en dit zowel op vlak van technische als economische haalbaarheid. Deze gegevens kunnen ook gebruikt worden om een afweging te maken ten opzichte van andere end-of-pipe oplossingen. Aan de hand van gekende data zal het model een simulatie maken van het effect van één of meer MBBR-installaties op een afstroomzone. Het effect op een groter stroomgebied kan dan worden nagegaan en geëvalueerd op technisch en economisch haalbaarheid. 
Je krijgt een overzicht van wat het effect is per afstroomzone en de daarmee gepaard gaande kosten. Daarnaast krijg je ook een totaal beeld van het effect op stroomgebied niveau en de kosten die hier bij komen kijken. Met deze gegevens kan een afweging worden gemaakt met andere end of pipe oplossingen om zo de meest praktische en kostenefficiënte oplossing te selecteren.

De MBBR-technologie (Moving Bed Biofilm Reactor), die eind jaren tachtig, begin jaren negentig in Noorwegen werd ontwikkeld, is een biofilmproces waarbij de biomassa groeit op kunststof dragermateriaal (carriers) dat met behulp van mechanische mengers en/of beluchters (periodiek) in beweging wordt gehouden in de reactorruimte. Hierdoor ondervindt de MBBR geen last van verstopping en als gevolg van de constante beweging en botsing van de carriers. In tegenstelling tot de AS-technologie heeft de MBBR geen bezinker nodig voor de scheiding van vaste stoffen van het gezuiverde water, en is de prestatie van het systeem dus onafhankelijk van het bezinkingsrendement. Bovendien is het een kosteneffectief en zeer efficiënt zuiveringssysteem dat weinig onderhoud vraagt. Een MBBR kan bij een zeer hoge belasting worden gebruikt en het proces is ongevoelig voor belastingsvariaties.

De MBBR (Moving Bed Bioreactor) kan te velde nitraten uit drainagewater halen, daar waar geoptimaliseerde bemesting onvoldoende verbetering brengt aan de waterkwaliteit. Een MBBR is een reactor die aangesloten is op de moerbuis van een drainagesysteem.

Voor de aanpak van Fusarium moet gezocht worden naar oplossingen door hygiëne, resistente rassen en (groene) gewasbeschermingsmiddelen. Ook door de grond te behandelen, kan je het inoculum terugdringen en zo de symptomen onder controle houden. Om verdere uitbreiding op het bedrijf en tussen bedrijven van de verschillende fysio’s zo veel mogelijk te beperken zijn hygiënemaatregelen noodzakelijk.

Voldoende water ter beschikking hebben is veelal het knelpunt. Daarom wordt er gezocht naar methoden waarbij irrigeren zo efficiënt mogelijk kan gebeuren. Druppelirrigatie is één van de mogelijkheden. Het LA-traject ‘Datagedreven Regeling van druppelirrigatie voor een duurzame Productie in de tuinbouw’ focust op vollegrondsgroenten die gevoelig zijn aan waterstress. Door een efficiënte irrigatie vermijdt men significante productieverliezen, zoals gewichtsverlies in prei.

Momenteel hanteren we als ideaal planttijdstip de eerste twee (tot drie) weken na de ijsheiligen (half mei). Te vroeg planten kan verlies betekenen door koude, te laat planten productieverlies omdat het aantal groeidagen niet bereikt wordt. De afgelopen jaren haalden we goede resultaten met een plantdichtheid van 75 cm op 30 cm. Om te kijken of we een geschiktere, kleinere sortering konden krijgen voor de verse markt door dichter te planten, werd in 2020 vergeleken met een plantdichtheid van 75 cm op 20 cm. Omdat deze teelttechnische vragen eveneens rasafhankelijk zijn, voerden we dit onderzoek uit bij twee courant geteelde rassen in Vlaanderen voor de verse markt: Orleans (LSU) en Bellevue (LSU).

Telers zijn vaak genoodzaakt om hun toevlucht te zoeken tot chemische gewasbescherming. Recente evoluties in de gewasbescherming en de stijgende vraag naar residuvrije fruit- en groenteproducten zetten hen echter onder druk. Het gebruik van duurzame en natuurlijke plaagbeheersingstechnieken kan een uitweg bieden uit deze impasse.

Het project ‘Duurzame alternatieven voor chemische bodemontsmetting’ (ALTCHEM) heeft als hoofddoel effectieve, rendabele en duurzame alternatieven te vinden voor chemische bodemontsmetting. Deze alternatieven beogen het reduceren van de populatie aan schadelijke bodemorganismen onder de schadedrempel. Een tweede projectdoel is het duurzaam maken van dit ontsmettingsresultaat door het inbrengen en stimuleren van gunstige micro-organismen. De evaluatie van de projectresultaten gebeurt in de teelten kropsla, veldsla en witloof.

De tabakstrips, Thrips tabaci, is verantwoordelijk voor ernstige economische schade als gevolg van een verminderde opbrengst, kwaliteit en verkoopbaarheid van verschillende groenten in Vlaanderen, waaronder prei, ui, spruit- en sluitkool. De korte levenscyclus en het vermogen om snel resistent te worden tegen insecticiden maken dat de tabakstrips moeilijk te bestrijden is. Er is nood aan een geïntegreerde beheersingsstrategie, waarbij zorgzaam en beredeneerd wordt omgegaan met de nog toegelaten chemische middelen en vooral wordt ingezet op preventie, plaagopvolging en aangepaste teelttechnieken die natuurlijke vijanden stimuleren.

Het belangrijk is om slips niet verticaal in de grond te planten maar wel schuin zodat de slip hoger in de rug zit en beter kan profiteren van de warmte. De afgelopen jaren werden de slips ook in de proeven op PCG schuin (± 45°) geplant, maar het resultaat met verticaal planten werd nog niet eerder nagegaan. Dit jaar werden de slips in de rassenproef daarom in 1 herhaling verticaal geplant als vergelijking.

Op 10 september 2020 ging het proefveldbezoek & demonstratie rond de teelt van bataat door op het PCG. Bezoekersgids: 1. Teelttechnische proef aanleg bataat / 2. Rassenproef bataat /3. Efficiëntie en selectiviteit van onkruidbestrijdingsmiddelen in bataat / 4. Bewaring bataat / 5. Demonstratie machines / 6. Rassenonderzoek yacon / 7. Innovatieve teelt oca / 8. PRONC: Phytosanitary risks of new crops in Belgian horticulture’

Op 18 augustus 2020 ging het proefveldbezoek rond de bio beschutte teelten in tomaat, paprika en GreenResilient/Irrigatie in bio door op het PCG.

Burgundy - (Nativaland (LSU)), Murasaki - (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Bonita - (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Orleans - (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Evangeline - (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Bellevue - (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Bayou Belle (Nativaland (LSU)), Purple "Sakura" (Nativaland (LSU)), Beauregard - (Nativaland), Covington - (Viveros Santana (NCSU)), Pepita (Viveros Santana), Indosweet - (Biological Youngplants), Tainung 65 - (Biological Youngplants). Jonathan, Jewel, Beauregard, INIA310, Diana, Purple - (Vervit)

In deze proef werd het manueel planten van slips (rassen Orleans en Beauregard) vergeleken met het machinaal planten van gewortelde planten in paperpot (rassen Orleans en Indosweet).

Deze proef werd aangelegd om de selectiviteit van diverse onkruidbestrijdingsmiddelen en combinaties van middelen in bataat (Ipomoea batatas) na te gaan.De proef werd geplant op 21 mei 2019 met slips van het ras Bellevue, ontwikkeld door de Louisiana State University, vermeerderd door Nativaland in Portugal en verdeeld door Lenders B.V. uit Nederland. De slips werden manueel geplant op brede ruggen (tussenrijafstand 1.5 m, loonwerk Debusschere) zonder folie om optimaal het effect van de onkruidbestrijding op de onkruiden en het gewas te kunnen beoordelen. 

Deze proef werd uitgevoerd om de werkzaamheid van fytodrip, plantbakbehandeling en behandelingen in het veld met bacteriofagen tegen Xanthomonas campestris pv. campestris (zwartnervigheid) in bloemkool te onderzoeken.

De proef werd uitgevoerd op het proefcentrum in Kruishoutem, België, in een randomized block design met 5 parallellen, met per parallel één insectenkooi (met daarin een pot met 5 preiplanten). De behandelingen werden uitgevoerd met een proefveldspuit met een toepassingsdruk van 5 bar en een spuitvolume van 400L/ha. Een week voor de behandeling werden in elke kooi 15 preimineervliegen uitgezet, met ongeveer evenveel vrouwelijke als mannelijk adulten. Op deze manier bevonden er zich larven in de prei op het moment van bespuiting.

In deze proefopzet willen we verschillende insecticiden screenen naar hun efficiëntie tegen de larven van de preimineervlieg, aangezien het bestrijden van de adulten in het veld niet altijd gemakkelijk blijkt. Een week voor de behandeling werden in elke kooi 15 preimineervliegen uitgezet, met ongeveer evenveel vrouwelijke als mannelijk adulten. Op deze manier bevonden er zich larven in de prei op het moment van bespuiting.

Onderzoek naar de haalbaarheid van het integreren van verschillende soorten tussenteelten: Braak / Stengelui (De Koster) / Tagetes patula (Vreeken) / Bladrammenas "Doublemax" (ILVO) / Ageratum houstonianum "Blue ball" (Vreeken) / Cineraria maritima "Silverdust" (Vlaams Zaadhuis) / Aubergine MAO (GrowGroup) / Basilicum (De Koster) / Rolklaver "Leo" (Vreeken).

Onderzoek met volgende objecten: braak, mengeling, rogge, wilde rucola, mosterdblad, veldsla, bladrammenas.

Burgundy (kleur: oranje), Orleans (kleur: oranje), Evangeline (kleur: oranje), Bellevue (kleur: oranje), Beauregard FN (kleur: oranje), Erato Orange (kleur: oranje), Erato Deep Orange (kleur: oranje), Georgia Jet (kleur: oranje), Indosweet (kleur: oranje).

Bonita (kleur: wit), Orleans (kleur: oranje), Evangeline (kleur: oranje), Bellevue (kleur: oranje), Beauregard (kleur: oranje), Bayou Belle (kleur: oranje), Purple “Sakura” (kleur: paars), Covington (kleur: oranje).

Bonita (kleur: wit), Orleans (kleur: oranje), Evangeline (kleur: oranje), Bellevue (kleur: oranje), Beauregard (kleur: oranje), Bayou Belle (kleur: oranje), Purple “Sakura” (kleur: paars), Covington (kleur: oranje).

Een aanzienlijk deel van de rode MAP-meetpunten wordt negatief beïnvloed door nitraatrijk drainagewater. In bepaalde intensieve teelten biedt een duurzame bemesting geen garantie voor acceptabele nitraatconcentraties in het drainagewater. Nog strengere bemestingsnormen zullen onherroepelijk leiden tot productie- en kwaliteitsverlies. 

Door bodemvochtsensoren te koppelen aan een bodemwaterbalansmodel en weersvoorspellingen, waarbij gebruik gemaakt wordt van data-assimilatie, ontstaat een krachtig hulpmiddel voor irrigatiebegeleiding. 

De problemen met bodempathogenen nemen de laatste jaren in verschillende gewassen toe. Door het wegvallen van de gebruikelijke chemische bodemontsmettingsmiddelen of het inperken van de dosis ervan zijn deze ziekten alsmaar moeilijker te beheersen. Om de teelt van bepaalde gewassen rendabel te houden, dringen alternatieve methoden zich op.

Binnen het vorige project FUNSLA werd een hygiëneprotocol opgesteld en werden rassenproeven opgezet en gewasbeschermings- en ontsmettingsmiddelen uitgetest. Hieruit bleek dat bepaalde alternatieve slarassen, zoals verschillende rassen van lollo bionda, een hoger tolerantieniveau hebben dan kropsla en dat sommige biologische en chemische producten kunnen worden ingezet om de symptomen licht te onderdrukken, maar geen enkel product vertoonde voldoende werkzaamheid. Tot op heden is geen enkel bedrijf erin geslaagd om opnieuw een volledig jaar ‘Fusarium-vrij’ te telen.

In een Moving Bed BioReactor halen micro-organismen nitraat uit drainagewater. Ze zetten het om in het onschadelijke stikstofgas.

Bij een krappe teeltrotatie met een groot aandeel vruchtgroenten is het belangrijk om de populatie wortelknobbelaaltjes (Meloidogyne spp.) onder controle te houden. Als de populatie aaltjes te groot wordt, gaat dit ten koste van de productie en de kwaliteit van het gewas, met economische verliezen tot gevolg. Door het inzetten van tussenteelten (= teelten die tussen de hoofdteelt vruchtgroenten gezaaid of geplant worden) die de wortelknobbelaaltjes sterker aantrekken dan de hoofdteelt kan deze laatste beter beschermd zijn. Idealiter doet de tussenteelt ook dienst als vanggewas en worden de aaltjes als het ware weggevangen waardoor de populatie daalt.

Er werden rassen aangelegd van de Portugese firma Nativaland (Na), het Spaanse Viveros Santana (VS), de Nederlandse firma Biological Youngplants (BY) en het Belgische bedrijf Vervit (Ve).

Tijdens dit studiemoment werden de voornaamste schadelijke nematoden voor de groenteteelt voorgesteld. Het gebruik van groenbedekkers en de impact daarvan op schadelijke nematoden werd toegelicht.

Er werden rassen aangelegd van de Portugese firma Nativaland (Na), het Spaanse Viveros Santana (VS), de Nederlandse firma Biological Youngplants  (BY) en het Belgische bedrijf Vervit (Ve). Alle rassen werden aangeplant als slips om de uniformiteit en vorm van de knollen goed te kunnen vergelijken, behalve de rassen van Vervit. Deze firma wil een kwalitatief, geworteld product ontwikkelen waarbij de uniformiteit en knolvorm niet moeten inboeten. De proef werd aangeplant eind mei en geoogst in de week van 30 september 2019. 

De tweede vlucht van de preimineervlieg loopt op zijn einde. De bestrijding van preimineervlieg is niet zo evident want het is pas bij het schonen van de prei dat de schade vastgesteld wordt. Enerzijds is het belangrijk dat het middel op het juiste tijdstip toegepast wordt en anderzijds hadden we nog geen goed zicht op welke middelen efficiënt zijn. Om dit laatste punt uit te klaren werden de afgelopen jaren verschillende proeven uitgevoerd om de werking van verschillende middelen te testen tegen vliegen en larven.

Op dinsdag 22 oktober 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in prei. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG en het bespreken van de reeds verworven resultaten. Teelttechniek, druppelirrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

Op maandag 2 september ging op het PCG voor de eerste maal een proefveldbezoek door volledig gewijd aan de teelt van bataat. Hoewel deze teelt voor België vrij nieuw is, kon het proefveldbezoek op heel wat belangstelling rekenen uit de sector. Meer dan 40 geïnteresseerden waren aanwezig voor een namiddag die volledig in het teken stond van de ‘zoete aardappel’ die op een paar jaar tijd een duidelijke intrede heeft gemaakt op Vlaamse grond.

Het opsplitsen van de licht- en donkerperiode in twee dynamische blokken voor de teelt van hydrosla is mogelijk. Uit proeven met zowel multicolorsla als kropsla bleek dat deze strategie in vergelijking met een klassieke sturing toelaat om te besparen op elektriciteitskosten, zonder in te boeten op productie of kwaliteit.

Op 2 september 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in bataat. Het programma omvatte het bezoeken van de verschillende proeven die aanliggen op PCG en het bespreken van de reeds verworven resultaten. Rassenonderzoek, onkruidbeheersing, teelttechniek en bewaring kwamen aan bod. Er werden ook enkele machinedemonstraties voorzien in de teelt van bataat.

Ook bij een correcte bemesting en strengere maatregelen is het vaak niet te vermijden dat er via het drainagewater van landbouwpercelen nitraten vrijkomen in het oppervlaktewater. Binnen een LA-traject is een Best Beschikbare Techniek ontwikkeld om nitraten uit drainagewater te verwijderen met als doel meer MAP-meetpunten groen te krijgen. De eerste pilootinstallatie gaf bemoedigende resultaten. Ondertussen worden er nog twee geïnstalleerd die zich deze winter moeten bewijzen.

De MBBR (Moving Bed Biofilm Reactor) kan te velde nitraten uit drainagewater halen, daar waar geoptimaliseerde bemesting onvoldoende verbetering brengt aan de waterkwaliteit.

In de winter worden aan de MAP-meetpunten vaak verhoogde nitraatconcentraties vastgesteld als gevolg van uitspoeling via drainage. Met een Moving Bed Bioreactor kunnen nitraten uit het drainagewater worden gehaald. De techniek wordt volop getest in onder meer Onze-Lieve-Vrouw-Waver. Mogelijk komt ze op termijn in aanmerking als equivalente maatregel binnen MAP6.

Om in kaart te brengen welke virussen aanwezig zijn in bataat in Vlaanderen en welk risico deze virussen inhouden, werd een project opgestart samen met ILVO. Bataat telers die vreemde symptomen aantreffen in het veld kunnen bijdragen aan het project door foto’s door te sturen van de symptomen naar annelien[at]pcgroenteteelt.be. Op basis van de foto’s wordt dan beslist om een eventuele virusanalyse uit te voeren.

Op vrijdag 28 juni vond op PCG het proefveldbezoek bio beschutte teelten plaats. De ideale gelegenheid om de lopende proeven in de bio serres en koepels van naderbij te bekijken en er een woordje uitleg te krijgen. Momenteel liggen in de beide biologische serrecompartimenten proeven aan waarbij het potentieel van vanggewassen en tussenteelten ter beheersing van Meloidogyne spp. (wortelknobbelaaltjes) bekeken wordt. In de koepels staan vruchtgewassen en wordt binnen het GreenResilient project op zoek gegaan naar een meer agro-ecologische teelttechniek.

Op 16 juli 2019 organiseerden we een tweede proefveldbezoek in openluchtteelten. Omwille van de koudere weersomstandigheden in het late voorjaar waren tijdens het eerste proefveldbezoek nog niet in alle proeven (volledige) resultaten zichtbaar. De bezoekersgids omvat de gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, uien, bloemkool, bataat, wortel en onkruidbestrijding in kruiden. 

Op 28 juni 2019 kwamen de biotelers met beschutte teelten samen om de biologische paprika en komkommerteelt te bekijken. Tevens werd een korte bespreking gegeven over het GreenResilient project en het gebruik van minitunnels. Een overzicht van deze bioproeven zijn terug te vinden in de bezoekersgids.

Op 25 juni 2019 organiseerden we een eerste proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, uien, bloemkool, bataat, wortel en onkruidbestrijding in kruiden. Omwille van de koudere weersomstandigheden enkele weken geleden zijn er nog niet in alle proeven (volledige) resultaten. Daarom organiseren we op een 2e tijdstip een proefveldbezoek waar we volledige resultaten kunnen meegeven. Het 2^de proefveldbezoek gaat door op dinsdag 16 juli 2019.

In 2018 werden door PCG 3 veldproeven met savooikool, ui en wortel aangelegd in de Vlaamse Ardennen. Verder lichten we al een tipje van de sluier op van de veldproeven die werden of zullen worden aangelegd in dit voorjaar. Hoe deed niet-kerende bodembewerking het onder deze omstandigheden? Wat is de invloed van schoffelen? Waren aanpassingen aan de plantmachine voldoende om erosie te voorkomen bij intense regen vlak na planten?

Bataat wordt bij voorkeur geplant in de tweede helft van mei. In Vlaanderen heeft bataat een groeicyclus van 90 tot 150 dagen, afhankelijk van het ras en de weersomstandigheden. Op tijd starten is dus erg belangrijk, al is het minstens even belangrijk om te vermijden dat de planten in een koude bodem terechtkomen. Planten in een bodem met een temperatuur beneden 15°C wordt sterk afgeraden. 

Burgundy - Paperpot (Nativaland (LSU)), Murasaki - Slip (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Murasaki - Paperpot (Nativaland (LSU)), Bonita - Slip (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Bonita - Paperpot (Nativaland (LSU)), Orleans - Slip (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Orleans - Paperpot (Nativaland (LSU)), Evangeline - Slip (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Evangeline - Paperpot (Nativaland (LSU)), Bellevue - Slip (Nativaland via Lenders BV (LSU)), Bellevue - Paperpot (Nativaland (LSU)), Beauregard - Paperpot (Nativaland), Erato Orange - Paperpot (Volmary), Erato deep orange - Paperpot (Volmary), Erato White - Paperpot (Volmary), Beauregard - Slip (Viveros Santana), Beauregard - Paperpot (Viveros Santana), Georgia Jet - Slip (Viveros Santana), Indosweet - Paperpot (Biological Youngplants), Tainung 65 - Paperpot (Biological Youngplants), Beauregard - Kluitplant (Viveros Santana via Plantasol Belgica), Beauregard- Slip (Opkweek Belgisch productiebedrijf) onderzoek rassen bataat 2018.

Bataat onderzoek teelttechniek 2018 met biodegradeerbare zwarte mulchfolie met t-tape, biodegradeerbare zwarte mulchfolie zonder t-tape en zonder zwarte mulchfolie t-tape  en de vergelijking van de opbrengst en de sortering van de plantdiepte van 15 centimeter en 8 centimeter.

Bataat teelttechniek invloed loofdoding onderzoek met onbehandeld (= vlak voor oogst maaien), maaien, PM18/009, maaien + PM18/010 en branden.

Bataat is een gewas met een vrij lage stikstofbehoefte. Teveel stikstof zou volgens de literatuur zelfs resulteren in het stimuleren van bladvorming ten nadele van de knolvorming. In de praktijk wordt de stikvoorraad in de bodem meestal tot maximaal 100 á 150 eenheden stikstof aangevuld. Concrete richtlijnen zijn echter nog niet voorhanden. Bij aardappelen weten we dat kalium een belangrijke rol speelt bij de knolvorming en bovendien een invloed heeft op het droge stof gehalte. Of dit voor bataat ook het geval is, werd in Vlaanderen nog niet nagegaan. In de proef werden daarom zowel voor stikstof als voor kalium 4 verschillende trappen/dosissen vergeleken.

In deze proef werden er op zeven tijdstippen proefbehandelingen uitgevoerd. De eerste proefbehandeling werd uitgevoerd 20 dagen na planten. De daaropvolgende zes proefbehandelingen werden uitgevoerd met een interval van 5 tot 14 dagen. De bespuitingen A, B en C werden ’s nachts gezet aangezien het overdag warm en zonnig weer was. D en E zijn in de namiddag in overtrokken weersomstandigheden toegepast en F en G ’s morgens vroeg. De helft van de proef werd enkele keren beregend met watergiften van om en bij de 10 l/m².

Er werden verschillende middelen (Karate Zeon, Tracer, Vertimec, Affirm, Trend, Exalt, Milbeknock, BPA044I, Benevia ) gescreend in deze proef, waarbij het object behandeld met water als negatieve controle diende. 

Er werden verschillende middelen (Movento, Requiem Prime Final, Benevia , Vertimec, Mesurol) gescreend in deze proef, waarbij het object behandeld met water als negatieve controle diende. 

Deze proef werd opgezet om verschillende insecticiden (Tracer, PM16/005, Trend 90, PM13/012, PM18/004) te screenen naar efficiëntie voor de beheersing van preimineervlieg in prei.

This trial was executed to evaluate the efficacy of (bio)fungicides against Fusarium oxysporum f.sp. lactucae (FUSALC), abbreviated Fol, in lettuce (Lactuca sativa var. capitate / LACSA).

Deze proef werd opgezet om de invloed van de sturing van assimilatiebelichting (led) o.b.v. het principe van DLI en lichtintegratie na te gaan op de rendabiliteit van de hydroteelt van multicolorsla (Lactuca sativa / LACSA). DLI, of voluit ‘dagelijkse licht integraal’, staat voor de dagelijkse hoeveelheid PAR-licht die de plant ontvangt.

Deze proef werd opgezet om na te gaan of het mogelijk is om twee licht- en donkerperiodes te hanteren bij de belichte teelt van hydrosla, zonder dat hierbij nadelige effecten optreden. Hiermee beoogden we goedkopere en meer maatschappelijk verantwoorde belichting, zonder in te boeten aan productie of kwaliteit. We trachtten dit te bereiken door meer te belichten tijdens de nachturen en dit op momenten van weinig netafname door huishoudens.

Bestaat er een vanggewas die de populatie wortelknobbelaaltjes naar beneden kan halen? Welke gewassen kiemen er nog in december, wanneer de vruchtgroenteteelt ten einde is? Hoe lang moet de teeltperiode zijn van het vanggewas om de populatie wortelknobbelaaltjes maximaal te doen dalen?

Concreet wordt er in het onderdeel bewaring nagegaan wat de beste wondheel- en ventilatiestrategie is en of en welke kiemremming noodzakelijk is. Meer specifiek is er aandacht voor de kwaliteit (uitwendig en inwendig) en het voorkomen van naoogstproblemen zoals rot, kieming en residuen. In het eerste projectjaar lag de klemtoon voornamelijk op de wondheling en werd de invloed van de wondheling op de bewaring nagegaan.

Binnen het Triple C project werd dinsdag 5 maart een erosieklas georganiseerd, naar analogie met de erosieklassen van het inmiddels afgeronde Leader project Boeren op een helling. De landbouwers zijn al druk bezig met werkzaamheden waardoor de opkomst wat lager lag dan voorgaande jaren. Maar de aanwezige landbouwers luisterden met interesse naar de uiteenzettingen van het PCG en het ILVO.

Om het 20-jarig bestaan van de afdeling smaak- en consumentenonderzoek van PCG te vieren organiseerden we op 14 december een studiemoment en op 15 december 2018 een feest voor de panelleden. Tijdens het studiemoment werd het onderzoek op het PCG voorgesteld en vervolgens lichtten Loes van der Velden van tomatenbedrijf Den Berk en Hannes Decadt van zuivelbedrijf Milcobel het belang van smaak en smaakonderzoek toe in het bedrijf waar zij werken. Op 15 december 2018 bedankten we de panelleden voor hun inzet met een feest. Na een uiteenzetting over de resultaten van het onderzoek, konden de 160 aanwezigen deelnemen aan verschillende workshops rond smaak en werden ze getrakteerd op een feestelijke receptie.

Het PCG werkt samen met 3 andere kennisinstellingen aan het project “Naar een meer uniforme kwaliteit van tomaten tijdens het volledige teeltseizoen”. De bedoeling van dit project is een jaarrond aanbod van kwaliteitsvolle tomaten te verzekeren en ook de variabiliteit van de kwaliteit doorheen het jaar te verminderen. Bent u geïnteresseerd om mee te werken aan dit project? Kan u zich 1 à 2 keer per week een uurtje vrij maken? Vul dan de korte vragenlijst in. Graag uw reactie tegen 27 januari 2019.

Zowel de wortelknobbelnematode als de wortellesienematode kunnen op een waardplant verschillende generaties per groeiseizoen vormen. De keuze van het gewas, de teeltduur  maar ook de bodemtemperatuur spelen hierbij een rol. Vaak is het de tweede of nog een latere generatie die schade veroorzaakt. Kennis over hun levenscyclus is cruciaal om een goede beheersingsstrategie uit te werken. Welke rol groenbedekkers hierin kunnen spelen wordt onderzocht.

Op vrijdag 7 december 2018 vond de studiedag led-belichting in de tuinbouw plaats op het PCS te Destelbergen. Led kan gebruikt worden in de serre als bijbelichting, zowel boven als tussen het gewas, maar ook als stuurlicht. Eveneens zijn toepassingen in een meerlagensysteem mogelijk. In de posters hieronder worden onderzoek, expertise en praktische tools voorgesteld. Zowel sierteelt, groenteteelt als aardbeienteelt komen hierbij aan bod.

Bladgewassen die de komende periode geoogst worden, hebben er een lange groeiperiode opzitten tijdens de donkerste maanden van het jaar. De groei verloopt opvallend trager dan tijdens de zomer en de teelt vraagt een aangepaste teelttechniek. Die donkere maanden zorgen ook voor een tragere afbraaksnelheid van gewasbeschermingsmiddelen en minder effect van groeiverdunning op het residu. Houd er altijd rekening mee om vroeg genoeg te stoppen met het uitvoeren van behandelingen zodat het geoogste product voldoet aan de geldende residunormen.

Op vrijdag 7 december 2018 vond de studiedag led-belichting in de tuinbouw plaats op het PCS te Destelbergen. Led kan gebruikt worden in de serre als bijbelichting, zowel boven als tussen het gewas, maar ook als stuurlicht. Eveneens zijn toepassingen in een meerlagensysteem mogelijk. In de presentaties hieronder wordt ingegaan op wat led-licht doet met de plant en in welke mate deze energiezuinige vorm van belichting economisch verantwoord is.

onderzoek naar het potentieel van kostenefficiënte en dynamische lichtstrategieën met led bij hydrosla in een serre

Het stijgend gebruik van leds in het Vlaamse areaal hydrosla gaat gepaard met een nieuwe waaier aan mogelijkheden lichtmanagementstrategieën voor jaarrond productie. Zo wordt het mogelijk om dynamischer te belichten in functie van de actuele groeiomstandigheden, actuele groeiomstandigheden, verwachte elektriciteitsprijzen en weersvoorspellingen om te komen tot een maximaal bedrijfsresultaat met minimum aan inputs.

Op donderdag 15 november 2018 organiseerden we een proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, kolen, bataat en de demoproef groenbedekkers.

Vanaf eind september werd gestart met het rooien van de verschillende proeven. In het veld konden we het effect van de koude nachten zien op het loof. De bovenste bladeren verkleurden zwart en krulden op. In de grond bleef de temperatuur, zelfs bij een gemeten temperatuur aan de grondoppervlake van net onder het vriespunt, boven de 10 °C. Dit is wenselijk voor behoud van kwaliteit van de knollen.

Het warme seizoen heeft de zoete aardappel zeker deugd gedaan. Dat kunnen we nu al vaststellen in de proeven. Uiteraard is het belang van watergift niet te onderschatten bij dergelijke lange droogte. Wanneer de combinatie van een warm seizoen en voldoende waterbeschikbaarheid aanwezig is, kunnen zeker goede resultaten worden geboekt.

Tomatengalmijt (Aculops lycopersici) is de laatste twee jaren sterk toegenomen in de Vlaamse tomatenteelt met een belangrijk economisch verlies als resultaat. Tomatengalmijt is niet zichtbaar met het blote oog of met een standaard loep. Telers merken hierdoor een aantasting te laat op, waardoor de mijt reeds in grote aantallen aanwezig is en zich heeft verspreid in de serre. Dit maakt de bestrijding des te moeilijker.

Elk gewas, ras en zelfs groeistadium beschikt over een specifieke lichtbehoefte die nodig is voor het bereiken van een optimale productiviteit en kwaliteit. Kennis hierover laat toe om exact te bepalen hoeveel extra licht nodig is, wanneer een zekere hoeveelheid zonlicht verwacht wordt, om aan die dagelijkse lichtbehoefte te voldoen. Bij de bepaling van deze streefwaarde moet er – naast het type gewas – echter ook nog rekening worden gehouden met enkele bijkomende factoren zoals de lichtdoorlatendheid van de serre, de geïnstalleerde belichtingscapaciteit en uiteraard ook de weersvoorspellingen tijdens de teeltperiode.

In november 2017 werd de eerste denitrificatiereactor geplaatst aan een drainagebuis in Buggenhout, provincie Oost-Vlaanderen. Het Laboratorium voor Proces- en Milieutechnologie van KU Leuven ontwierp een installatie voor de biologische omzetting van nitraat in het onschadelijke stikstofgas. Die technologie is uitermate geschikt om de hydraulische piekbelastingen en temperatuurschommelingen van het drainagewater tijdens de wintermaanden op te vangen. Elektriciteit wordt voorzien door fotovoltaïsche zonnepanelen geschakeld aan een lithiumbatterij.

PCG organiseerde op 31 augustus 2018 een opendag bodem i.k.v. Interreg project ‘Leve(n)de bodem’. Op die dag wordt het lopende en recent afgeronde onderzoek op PCG rond bewust omgaan met koolstof en nutriënten in de bodem gepresenteerd met aansluitend een bezoek aan de proefvelden.

Binnen het FUNSLA-project hebben we een app opgesteld die een determinatie-applicatie bevat om de smetpathogenen te helpen determineren. Daarnaast zijn aan de app informatiefiches toegevoegd van de verschillende pathogenen. 

Het is in eerste plaats een project voor de biologische vruchtgroentetelers. PCG zal in dit project samenwerken met de afdeling nematologie van ILVO om een toekomst voor de teelt van vruchtgroenten in de biologische glastuinbouw te verzekeren door het ontwikkelen van een geïntegreerde beheersing van wortelknobbelnematoden (Meloidogyne spp.) gebaseerd op innovatieve teelttechnieken.

In het kader van het demonstratieproject ‘Het ABC (Actie Bodemonderhoud C (koolstof)) in Vlaamse percelen’ organiseerde het PCG in samenwerking met de Werktuigendagen een demonstratie mechanisch vernietigen en inwerken van groenbedekkers op zaterdag 23 september 2017.

Half mei is het zover, dan komt het plantmateriaal van bataat toe op PCG en worden de geplande proeven voor 2018 aangelegd. Met de warmere temperaturen in het vooruitzicht hopen we alvast dat niet alleen de teler maar ook de bodem warm loopt voor bataat. Om deze nieuwe teelt verder te optimaliseren staan verschillende proeven op het programma in 2018.

Voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen zorgt de overheid voor een wettelijk kader zodat alles perfect in orde is voor de voedselveiligheid. Toch stellen we vast dat sommige afzetmarkten bovenwettelijke eisen afdwingen, waardoor telers nood hebben aan informatie voor het telen van een meer residuarm product. Om hen daarbij te helpen, ontwikkelden Inagro, PCG, PSKW en UGent een webapplicatie voor sla, komkommer en prei. 1 Jaar na de lancering vieren we straks onze honderdste gebruiker. 

Begin mei 2017 werd een veldproef met erwten aangelegd in de Vlaamse Ardennen. Net zoals in 2016 werd een diepe niet-kerende bodembewerking (NKB) vergeleken met ploegen en werd geëxperimenteerd met een ruwer zaaibed. Half april 2017 werd een proef met zaaiui aangelegd in de Vlaamse Ardennen, waarbij opnieuw NKB en ploegen werden vergeleken en gevarieerd werd in ruwheid van het zaaibed. 

Deze proef heeft als doel om de uitmijningsefficiëntie van fosfor te verhogen. Enerzijds wordt gekeken naar wat het effect is van APP als startfosfor, anderzijds naar het effect van additieven die de uitmijningsefficiëntie zouden moeten verhogen.

Bataat onderzoek nachtvorstgevoeligheid bij een planting in het voorjaar waar nog late nachtvorst voorkomt met geen afdekking, vliesdoek, Howicover en gaatjesplastiek.

Op fosfaatverzadigde percelen is een nulbemesting met P in de toekomst niet ondenkbaar, wat zou moeten resulteren in een significante uitmijning van de bodem P voorraden. Het effect van een nulbemesting met P op de gewasopbrengst met hoge totale P toestand is weinig gekend. Daarom werd deze proef aangelegd om de evolutie van de P uitmijning bij nulbemesting met P op te volgen. Dit zal gedurende drie jaar opgevolgd worden. De gewasopbrengst zal worden bijgehouden van rotaties met hoge P behoefte op percelen met hoge P verzadigingsgraad en zonder P bemesting.

Deze proef werd opgezet om de invloed van de sturing van assimilatiebelichting (led) o.b.v. het DLI-principe na te gaan in de hydroteelt van rode eikenbladsla. Als richtwaarde voor de vaste dagelijkse lichthoeveelheid werd 9 mol/m²/dag genomen.

Deze proef werd opgezet om na te gaan of de effectiviteit van bespuitingen met BCO’s (biologische controleorganismen) tegen smet in een vroege zomerteelt van serresla kan verbeterd worden door ze gecombineerd (in tankmix) te gebruiken.

Deze proef werd opgezet om na te gaan of de effectiviteit van bespuitingen met BCO’s (biologische controleorganismen) tegen smet in een late zomerteelt van serresla kan verbeterd worden door ze gecombineerd (in tankmix) te gebruiken.

Deze proef werd opgezet om de efficiëntie van BCP367F SC (400 g/l isofetamid) en Luna Sensation SC (500 g/l fluopyram + trifloxystrobin) in een late zomerteelt van serresla na te gaan. In het kader van resistentiemanagement is het interessant om de efficiëntie van deze middelen te kennen

Deze proef werd opgezet om na te gaan of de effectiviteit van bespuitingen met BCO’s (biologische controleorganismen) tegen smet in een winterteelt van serresla kan verbeterd worden door ze gecombineerd (in tankmix) te gebruiken.

Deze proef werd opgezet om een IPM-strategie tegen smet in een vroege lenteteelt van serresla te valideren. Deze proef maakt deel uit van het LA-traject “Geïntegreerde beheersingsstrategie voor grondgebonden schimmels en nematoden in bladgroenten onder glas”, meer specifiek tot werkpakket 6 “Validatie en demonstratie in de praktijk”, taak 1 “Validatie van de IPM-strategie”.

Deze proef werd opgezet om een IPM-strategie tegen smet in een vroege zomerteelt van serresla te valideren. De IPM-strategie hield in dat de mycoparasieten Trichoderma virens (UGent), Trichoderma asperellum (Asperello T34 Biocontrol, Biobest) of Trichoderma harzianum (Trianum, Koppert) werden toegevoegd aan een gereduceerd spuitschema. Het spuitschema werd gereduceerd op Botrytis omdat de smethistoriek en de teeltperiode ons leert dat Rhizoctonia de dominante pathogeen is in deze vroege zomerteelt.

Deze proef werd opgezet om een IPM-strategie tegen smet in een winterteelt van serresla te valideren. De IPM-strategie hield in dat de mycoparasieten Trichoderma virens (UGent), Trichoderma asperellum (Asperello T34 Biocontrol, Biobest) of Trichoderma harzianum (Trianum, Koppert) werden toegevoegd aan een spuitschema. Het spuitschema werd o.b.v. de smethistoriek en de teeltperiode opgemaakt om de pathogenen Rhizoctonia en Botrytis zo goed als mogelijk te bestrijden.

De stap van de grondteelt van sla naar hydroteelt is een zware investering, onder andere door de investering in bijbelichting. Maar bijbelichting laat een teler toe om sla te kunnen aanleveren tijdens de wintermaanden, wanneer de prijzen beter zijn.

Het grondloos telen van sla gaat hand in hand met bijbelichten, waarbij SON-T lampen op dit moment de standaard zijn om jaarrond verse slakroppen te kunnen aanleveren. Telers die de stap naar led zetten voor het bijbelichten van sla in hydrocultuur dienen een noodzakelijke aanpassing te doen in hun teeltstrategie op verschillende facetten.

Deze zomer kwamen Nederlandse en Vlaamse onderzoekers samen om kennis uit te wisselen vanwege de aanhoudende problemen met Fusarium in sla. De onderzoekers van UGent, PSKW, Inagro, PCG, LTO Glaskracht, Wageningen University en Research, Botany, Proeftuin Zwaagdijk en Groen Agro Control informeerden elkaar over de stand van zaken van de diverse onderzoeken en bespraken mogelijke vervolgstappen om te komen tot meer concrete oplossingen voor de praktijk.

Het programma van het proefveldbezoek op vrijdag 25 augustus 2017 omvatte het bezoeken van de teelten tomaat en komkommer in de gangbare en in de bioteelt. Voor de start van de demo werden eerst de biologische beschermingsmiddelen toegelicht. Ook de beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer (LA traject 140982) kwam aan bod.

Ondanks een strenge en doordachte bemesting spoelen er bij openluchtteelten nog te vaak nitraten door via het drainagewater. Deze nitraten kunnen een overschrijding van de nitraatnorm aan het MAP-meetpunt veroorzaken. Een zuiveringstechniek uit de glastuinbouw werd aangepast voor de denitrificatie van velddrainagewater. De eerste installatie wordt dit najaar operationeel.

Bezoekersgids van het proefveldbezoek op vrijdag 25 augustus 2017. Het programma omvatte het bezoeken van de teelten tomaat en komkommer in de gangbare en in de bioteelt. Voor de start van de demo werden eerst de biologische beschermingsmiddelen toegelicht. Ook de beheersing van Didymella bryoniae (Mycosphaerella) in de teelt van komkommer (LA traject 140982) kwam aan bod.

In januari 2018 gaat een nieuw LA-traject van start met als doel te komen tot een IPM-gebaseerde beheersing van schadelijke aaltjes met focus op Pratylenchus penetrans en Meloidogyne chitwoodi in de teelt van vollegrondsgroenten waarbij oordeelkundig gebruik gemaakt wordt van resistente groenbedekkers in teeltrotatiesystemen. Voor dit project zijn we op zoek naar enkele pilootbedrijven die kampen met aaltjes en willen participeren in het onderzoek.

Op dinsdag 18 juli 2017 organiseerde we een proefveldbezoek aardappelen en openluchtgroenten. Het programma omvatte het bezoeken van de gewasbeschermingsproeven in de teelt van bloem-, spruitkool, kruiden, bataat, andijvie en aardappelen

In oktober 2017 gaat een nieuw La-traject van start dat de uitbouw van de teelt van bataat in Vlaanderen beoogt, zowel op teelttechnisch als economisch vlak, om te komen tot een geschikt product voor afzet via verse markt en verwerkende industrie.

Indien je echter vragen hebt of twijfel of er al dan niet Mycosphaerella aanwezig is op je bedrijf kan je nog altijd contact opnemen met jouw contactpersoon. We informeren je met alle plezier en komen indien gewenst een bezoek brengen. Ook kan een uitplating gebeuren om na te gaan of de vruchten al dan niet latent of actief aangetast zijn.

“Welke teelttechnieken kunnen erosie verminderen zonder daarbij aan opbrengst te verliezen?”, dat is de hamvraag binnen het project Gomeros. Om op die vraag te kunnen antwoorden werden in 2016 acht veldproeven aangelegd door ILVO, PCG en Inagro. Die werden ingezaaid of beplant met doperwt, zaai-ui, prei, witloof en maïs. Voor elke teelt en elk veld werden gewasgroei en -opbrengst opgevolgd, en werd erosie opgemeten in functie van geteste aanpassingen in de teelttechniek. In 2017 wordt verder gebouwd op de resultaten van deze veldproeven. Dit artikel geeft een overzicht van de resultaten per teelt.

In 2014 ging het IWT-project ‘Actief beheer en uitmijning van fosfaat voor optimale P-efficiëntie en terugdringen van fosfaatverliezen op perceelsniveau’ van start. Universiteit Gent coördineert dit project, PCG is partner. Eén van de doelstellingen binnen het project is het opstellen van een P-databank om na te gaan hoeveel fosfor de plant effectief opneemt. Voor de belangrijkste gewassen (in termen van areaal) worden P-concentraties in de marktbare delen en gewasresten bepaald.

De meeste gewassen zijn gezaaid, maar om te kiemen en te groeien kunnen ze wel nog wat regen gebruiken. Maar wat als die regen in de vorm van hevige plensbuien komt? Zijn jouw percelen daartegen bestand; heb je de erosiebestrijdende technieken al goed in de vingers? Hoe zorg je ervoor dat water, bodem, voedingsstoffen en fytoproducten niet gaan afstromen?

Op 1 oktober 2016 is het LA-traject (Vlaio) ‘Optimalisatie van een faagtherapie tegen bacteriële pathogenen in kool en prei’ van start gegaan.Aanvullend aan het project zijn enkele bachelor studenten van KU Leuven aan de slag gegaan rond dit thema. Zij hebben een online enquête opgesteld om telers van prei en kolen te bevragen over bacteriële infecties en het gebruik van bacteriofagen.

In 2016 legde PCG in het kader het VLAIO LA-traject GOMEROS (GrOenten en Maïs op EROSiegevoelige percelen) proeven aan met erwten te Zottegem en zaai-ui te Oudenaarde. In beide proeven werd het effect van ploegen vergeleken met niet-kerende bodembewerking en werd geëxperimenteerd met de zaaibedbereiding.

In bepaalde intensieve teelten biedt een doorgedreven optimale bemesting geen garantie voor aanvaardbare nitraatconcentraties in het drainagewater. Het LA-traject ‘Innovatieve toepassingen voor nitraatreductie in drainagewater’  ontwikkelt een best beschikbare techniek om te velde nitraten uit drainagewater te halen.

Binnen het REDUNG project werd een verdampingsmodel ontwikkeld voor sla. Het model voorspelt de verdamping van bodem en gewas en vormt zo een beslissingsondersteunende applicatie bij de irrigatie. De bedoeling is dat je als teler zelf het moment van irrigeren beslist  en dat je de applicatie kan raadplegen om te weten hoeveel water er moet gegeven worden.

Op 17 januari 2017 organiseerden de projectpartners van het LA-traject 'LightMan' (VLAIO), in samenwerking met Lycopersicon en Biobest, een studiedag rond belichte teelten. Meer dan 100 bezoekers volgden deze studiedag mee. Het gevarieerde assortiment aan sprekers wierp hun licht op de impact op enkele teelten (sla, tomaat, aardbei en paprika) evenals teelttechnieken wanneer u overgaat tot assimilatiebelichting. Zowel de traditionele SON-T lamp als verschillende types LED-belichting kwamen aan bod.

Twee fosformeststoffen ammoniumpolyfosfaat (APP) en tripelsuperfosfaat (TSF) werden met elkaar vergeleken aan twee verschillende dosissen (25 E P₂O₅/ha en 50 E P₂O₅/ha) en toegepast op twee verschillende tijdstippen (vlak voor de zaaibedbereiding en na zaai). Er wordt nog een extra dosis  van 75 E P₂O₅/ha toegevoegd aan de objecten met APP. Proeven uit het verleden in prei en andijvie tonen een duidelijke meerwaarde van APP ten opzichte van TSF. In deze proef onderzoeken we of dit in uien bevestigd kan worden en worden verschillende dosissen van APP vergeleken.

Het doel van deze proef is het nagaan van verschillen tussen de LED spectra van de DRB-LB2013(Philips) en AP673L (Valoya) lichten onderling en met het spectrum van de hogedruk natriumlamp Greenpower SON-T (400V/600W) (Philips) op het gebied van effect op productie (versgewicht) en kleuring van rode eikenbladsla, geteeld op een mobiel gotensysteem. De studie maakt onderdeel uit van werkpakket 2 binnen het LA-traject (VLAIO) waarvan de resultaten bepalend zijn voor het verdere verloop van het onderzoek, nl. de keuze van het type belichting voor slateelt waarmee verder gewerkt zal worden.

Het doel van deze proef is het nagaan van verschillen tussen de LED spectra van de DRB-LB2013 (Philips) en AP673L (Valoya) lichten onderling en met het spectrum van de hogedruk natriumlamp Greenpower SON-T (400V/600W) (Philips)  op het gebied van productie (versgewicht) en kleuring van Lollo rossa, geteeld op een mobiel gotensysteem. De studie maakt onderdeel uit van werkpakket 2 binnen het LA-traject 'LightMan – Management van licht in bedekte teelten'.

Deze proef werd opgezet om na te gaan of er in een vroege lenteteelt van serresla bespaard kan worden op gewasbeschermingsmiddelen tegen Rhizoctonia en Sclerotinia. We onderzoeken de hypothese dat Botrytis en Pythium de twee pathogenen zijn die smet veroorzaken en bestreden moet worden in een vroege lenteteelt.

Deze proef werd opgezet om na te gaan of er in een vroege lenteteelt van serresla bespaard kan worden op gewasbeschermingsmiddelen tegen Rhizoctonia en Sclerotinia. We onderzoeken de hypothese dat Botrytis en Pythium de twee pathogenen zijn die smet veroorzaken en bestreden moet worden in een vroege lenteteelt.

Deze proef werd opgezet om na te gaan of er in een vroege lenteteelt van serresla bespaard kan worden op gewasbeschermingsmiddelen tegen Rhizoctonia en Sclerotinia. We onderzoeken de hypothese dat Botrytis en Pythium de twee pathogenen zijn die smet veroorzaken en bestreden moet worden in een late zomerteelt.

Deze proef werd opgezet om na te gaan of er in een vroege lenteteelt van serresla bespaard kan worden op gewasbeschermingsmiddelen tegen Rhizoctonia en Sclerotinia. We onderzoeken de hypothese dat Botrytis en Pythium de twee pathogenen zijn die smet veroorzaken en bestreden moet worden in een late herfstteelt.

Het doel van deze proef is het nagaan van verschillen tussen de LED spectra van de DRB-LB2013 (Philips) en AP673L (Valoya) lichten onderling en met het spectrum van de hogedruk natriumlamp Greenpower SON-T (400V/600W) (Philips)  op het gebied van productie (versgewicht) en kwaliteit bij kropsla, geteeld op een mobiel gotensysteem. De studie maakt onderdeel uit van werkpakket 2 binnen het LA-traject (VLAIO) waarvan de resultaten bepalend zijn voor het verdere verloop van het onderzoek, nl. de keuze van het type belichting voor slateelt waarmee verder gewerkt zal worden.

Het PCG heeft geïnvesteerd in een nieuwe belichtingsinstallatie voor de serreafdeling met het mobiel goten systeem. Het proefcentrum speelde een voortrekkersrol in het onderzoek naar de beste praktijken bij het gebruik van een mobiel goten systeem, waaronder het gebruik van bijbelichting.

Onderzoek 2016 naar efficiëntie van Tracer, Vertimec, Karate Zeon, Decis, PM12/009, Raptol, PM13/012, PM15/001 tegen de eerste generatie van de preimineervlieg  in prei.

Jaar na jaar blijven kool- en preitelers bacterieziekten aanhalen als één van de belangrijkste en meest frustrerende problemen. In kool wordt voornamelijk zwartnervigheid vastgesteld veroorzaakt door Xanthomonas campestris pv. campestris; in prei wordt voornamelijk bacteriebrand vastgesteld veroorzaakt door Pseudomonas syringae pv. porri.

Het LA-traject 'Optimalisatie van een faagtherapie tegen bacteriële pathogenen in kool en prei' is gestart op 1/10/2016 en wordt uitgevoerd door KU Leuven als expert op vlak van bacteriofaagonderzoek, het ILVO als referentiecentrum voor bacteriële pathogenen in de landbouw en de praktijkcentra PCG, PSKW en Inagro. Het PCG is coördinator en heeft samen met PSKW en Inagro een hechte band met de landbouwsector.

In Vlaanderen kleurt momenteel 21% van de MAP-meetpunten rood terwijl Europa de doelstelling oplegt om tegen 2018 slechts 5% rode MAP-meetpunten te hebben. In ongeveer 35% van deze rode MAP-meetpunten is nitraatrijk drainagewater van landbouwpercelen de oorzaak. Omdat een doorgedreven strenge bemesting geen garantie biedt tot lagere nitraatconcentraties in het drainagewater, zeker niet in intensieve teelten met hoge latente stikstof en ondiep wortelgestel, dringen andere oplossingen zich op.

Op vrijdag 8 juli 2016 organiseerden we een proefveldbezoek in de bio-beschutte teelten. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen- en de onderstammenproef in tomaat en de bemestingsproef in rode paprika.

De praktische doelstelling van dit project was de diversificatie van het aanbod van het witloofassortiment met betrekking tot verschillende toepassingen die toegevoegde waarde creëren. Hiervoor werd gestart met een fenotypering met betrekking tot morfologie en inhoudsstoffen vanuit het brede bestaande witloofassortiment (zowel hybriden als traditionele telerselecties).

De wetenschappelijke doelstelling was het verwerven van een betere kennis van de inhoudsstoffen van witloof, hoe deze variëren tussen oude telerselecties en hybriden en in functie van teeltomstandigheden.

In dit Witboek worden de belangrijkste resultaten van dit project en nieuwe innovatiemogelijkheden voor witloof besproken, en noden tot verder onderzoek geïdentificeerd.

De onderzoekspartners van het VLAIO-project rond D. bryoniae (Mycosphaerella) in de komkommerteelt willen u een praktische gids ter beschikking stellen. In de gids Mycosphaerella in de komkommerteelt  staat een duidelijk overzicht van de symptomen. Symptomen tijdig en correct herkennen door telers en voorlichters is van cruciaal belang om tijdig Mycosphaerella te beheersen. Na bijna 1 jaar onderzoek is dit de eerste stap om tot een goede beheersingsstrategie te komen.

Huidige sterktes, zwaktes, mogelijkheden en knelpunten voor de teelt van hennep werden uitvoering toegelicht in de Werkgroep 3 'Mogelijkheden voor hennep in Vlaanderen' door Evelien Lambrecht (UGent) op 19 april 2016 in het PCG.

De werkgroep 'Samenwerkingsmogelijkheden voor de teelt en vermarkting van hennep in Vlaanderen' kwam samen op vrijdag 9 oktober 2015. Uit een eerste werkgroep die werd georganiseerd in maart 2015 bleek dat er heel wat interesse is naar mogelijkheden voor samenwerking. Dit onderwerp zal dan ook centraal staan binnen deze tweede werkgroep.