Opbrengst van prei lager dan normaal / Hitte en vorst heeft gezorgd voor onvoldoende industriebloemkool / Lastig seizoen voor spruitkooltelers / Bijbemesten kan terug vanaf 16 januari indien nodig

Op 18 september 2022 verzamelde de preisector op het PCG voor een toelichting van de lopende proeven en projectwerking. Samen zochten we naar antwoorden voor de moeilijke groeiomstandigheden in prei dit seizoen. De prei is op de meeste percelen goed aan het groeien maar toch is er gemiddeld genomen minder productie aanwezig. De kwaliteit is er sterk op vooruit gegaan. Enkele weken geleden was, door de extreme weersomstandigheden, de houdbaarheid van de prei na oogst niet goed. Ook dat is nu beter. Trips is op de meeste percelen onder controle, enkel op de buitenste bladeren blijft regelmatig nog wat levende trips over. Voor de prei die pas gerooid wordt in april, kan het nog aangewezen zijn om in het voorjaar een extra tripsbestrijding uit te voeren. De afgelopen maanden werd op sommige velden, meestal beperkt tot enkele rassen, vastgesteld dat prei veel verkrampter groeide met samenklittende bladeren, een blekere bladkleur, puntige bladtoppen en een beperkte groeiachterstand. Op dit moment denken wij aan een gebrek aan een of ander sporenelement. De zoektocht naar de specifieke oorzaak van deze symptomen is gestart. 

Op 5 juli werd op een praktijkveld te Ingooigem een rassenproef industriebloemkool geplant.  Het perceel werd vanaf half augustus een paar keer beregend. Het nitraatresidugehalte was rond het tijdstip van de eerste oogst zeer laag. In de laatste week van september werd gestart met de oogst van de vroegste rassen.

Op 18 oktober organiseerde PCG een thematisch uitwisselingsmoment rond prei waar een teler zijn ervaring deelt met andere telers voorafgegaan door een rondleiding in de proefvelden. Met als thema's: Onkruidbestrijding zonder bromoxynil / Druppelirrigatiestrategie / Rassenproef vroege herfst / Tripsbestrijding / Waarnemingen en waarschuwingen / Bemesting.

Het laat geen twijfel dat afgelopen seizoen niet eenvoudig was om kwalitatieve prei te telen met een goede opbrengst. De aanhoudende droogte veroorzaakte veel stress met alle gevolgen van dien. Op het PCG werden in het kader van TETEG (Slimme combinatie van teeltkeuze en technologie voor een rendabele en klimaat robuuste landen tuinbouw), DRIP en IPMTrips proeven opgezet en beoordelingen gedaan om deze impact te monitoren.

Door het uitzonderlijke weer afgelopen seizoen ondervonden veel telers moeilijkheden met plagen. Vooral trips heeft lelijk huisgehouden op veel preipercelen, waar behandelingen door de droogte weinig effect hadden. De regen tijdens september heeft hier een einde aan gemaakt en de hergroei is volop bezig, maar de schade is nog niet onmiddellijk weg. Hoewel de tripsdruk sterk gedaald is, kunnen er nog actieve tripsen gevonden worden.

Op vrijdag 2 september 2022 ging het demoplatform Uien door. De organiserende partners (Departement Landbouw en Visserij, PCG, Inagro, Boerenbond, Vegras en Ingro) hebben de krachten gebundeld om een interessant aanbod te kunnen geven van actuele thema’s in de uienteelt. Hierbij is er een sterke ondersteuning geweest vanuit verschillende firma’s die betrokken zijn in dit demoplatform. Naast deze demodag, voorzien we komende winter ook een studievergadering specifiek voor de uienteelt. Verdere info hierover volgt later.

De weersomstandigheden van de afgelopen maanden hebben geleid tot een grote tripspopulatie in de meeste regio’s. Waar we in jaren met een occasionele regenbui nog enige controle  konden bieden, zien we dat meer en meer percelen schade oplopen. Er zijn echter wel regionale verschillen en ook de waterbeschikbaarheid heeft een duidelijke impact.

Er werden verschillende veldproeven voorgesteld binnen diverse thema’s waaronder onkruid- en plaagbestrijding, vernietigen van groenbedekkers, rassenonderzoek en irrigatie.

Op maandag 13 juni 2022 organiseerden we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

Het droge voorjaar kende een abrupte onderbreking door de vele regen van afgelopen weken. Er is echter niet overal evenveel neerslag gevallen. De hoeveelheden variëren tussen 15 en 75 liter. De warme temperaturen die nu volgen, betekenen groeizame omstandigheden voor de vele gewassen die mogelijks door de voorgaande droogte wat moeilijkheden ondervonden maar beregenen is op de meeste plaatsen voorlopig nog niet nodig. Met de voorspelling van het extreem warme weer kan dit echter nog rap veranderen.

Op maandag 13 juni 2022 organiseren we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvat het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie komen eveneens aan bod.

Eind maart is een groot deel van het uienareaal uitgezaaid. De regen die volgde, zorgde voor een goede werking van de toegepaste bodemherbiciden alsook een veelbelovende start voor de opkomst ...

We kunnen alvast enkele eerste indrukken meegeven van de rassenproef winterprei. Deze werd geplant op 1 juli en werd op 27 januari gerooid. Tussen het merendeel van de rassen zijn de verschillen in opbrengst en kwaliteit klein. In de proef op het PCG komt Oslo er uit als koploper, met de hoogste opbrengst en een zeer goede kwaliteitsverdeling, met een hoog aandeel Flandria.

De afgelopen jaren heeft het areaal uien in Vlaanderen een enorme groei gekend. In ons teeltgebied gaat een groot deel van de uien naar de diepvriesindustrie en de schillerijen. Een kleiner, maar nog steeds aanzienlijk aandeel, vertrekt naar de versmarkt voor onder andere export. Schillerijen zijn gebaat bij een hoge opbrengst en snelle verwerking. Het aandeel fijne uien (-60 mm) is liefst zo klein mogelijk en de uien moeten makkelijk te schillen zijn. Voor de versmarkt zijn harde uien gewenst die liefst zo weinig mogelijk schil verliezen. Ook de maatsortering is hier van belang. Veel uien in de maat 50-70 mm geven een mooi financieel resultaat.

Ook in 2022 moet u het digitaal kunstmestregister invullen. Het register moet steeds uiterlijk de 7^de dag na de feiten ingevuld worden op het Mestbankloket. Hierop geldt de uitzondering dat als uw bedrijf beschikt over een vrijstelling van de gebiedsgerichte maatregelen dan heeft u tijd tot het einde van de maand die volgt op de maand van de feiten om uw verhandeling of gebruik te registreren. U mag dan bovendien ook het gebruik sommeren per meststof, per perceel en per maand. De verhandelingen mogen niet gesommeerd worden.

De Werktuigendagen op 25 en 26 september in Oudenaarde waren een ideale gelegenheid om landbouwers hiermee kennis te laten maken. Een verkorte versie van deze technische fiches is te vinden in de bezoekersgids van het groenteplatform op de Werktuigendagen.

Momenteel is er een oogstpiek voor het ras Giewont. Indien men kolen van een goede kwaliteit wenst te oogsten, dan kunnen de kolen op veel percelen niet in een keer weggeoogst worden en zijn twee oogstbeurten aangewezen. Na de neerslag is er nog veel groei geweest.

Her en der werden de uien afgelopen jaar zwaar getroffen door valse meeldauw. Na de oogst is valse meeldauw niet meer zichtbaar maar dragen we wel nog de gevolgen.

Nu de nachten langer worden, blijft het gewas langer nat, wat gunstig is voor de ontwikkeling van roest. Volg het gewas goed op, een goede referentie hiervoor is Harston omdat dit ras zeer gevoelig is voor roest. Purpervlekkenziekte zien wij dit jaar meer dan de voorbije jaren. Temperaturen hoger dan 20°C en een vochtige omgeving zijn ideale omstandigheden.

Door de zeer uitzonderlijke natte zomermaanden laat Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir voor dit najaar een versoepeling toe op de uiterste inzaaidatum van vanggewassen. Bij voorkeur worden de vanggewassen nog steeds ingezaaid uiterlijk 15 september, maar als de bodem- en weersomstandigheden de tijdige inzaai niet toelaten, kan er afgeweken worden tot en met uiterlijk 30 september. 

Op 29 juni vond op het PCG een proefveldbezoek plaats om het lopende onderzoek toe te lichten. Er werd een grote verscheidenheid aan veldproeven voorgesteld binnen diverse thema’s waaronder onkruid- en plaagbestrijding, irrigatie, teelttechniek en bemesting. De meeste proeven worden dan ook aangelegd om antwoorden te vinden op huidige problemen in de sector zoals het wegvallen van gewasbeschermingsmiddelen, droogte en strengere wetgeving.

In de zoektocht naar nieuwe selectieve middelen hebben we, samen met REO Veiling, een proef aangelegd waarbij we de selectiviteit van enkele herbiciden onderzoeken die normaliter werkzaam zijn tegen deze onkruiden maar niet erkend zijn in sla. De sla werd geplant op 4 juni 2021. Voor plant werden enkele proefmiddelen en Bonalan als referentie (aan 8 l/ha) toegepast en al dan niet ingewerkt, afhankelijk van het middel.

In de proef liggen verschillende stikstof-trappen aan en wordt er ook gevarieerd in de meststoffen. Zo is er een onbemest N-object meegenomen, dat alleen de stikstofvrijstelling van de bodem ontvangt. Daarnaast is er een object waarin het KNS-bemestingsadvies wordt gevolgd, een object aan -40% van dit advies en een object met +40% van dit advies. Bemesten gebeurt vóór het planten met kalkammonsalpeter 27-0-0. Het KNS-advies is ook ingevuld met een breedwerpige grondbespuiting met Urean 30-0-0 vóór planten. De Urean werd ook aan -40% van het advies toegepast in de rij met een slangenpomp direct na het planten.

Heel wat regio’s hebben de voorbije weken veel neerslag te verwerken gekregen. En dat heeft zo zijn gevolgen voor heel wat zaken. Er was de voorbije weken heel wat achterstand bij het uitplanten van teelten zoals bloemkool, selder, bladgewassen, prei, enz. Sommige telers hebben ervoor gekozen om in natte omstandigheden te planten, andere hebben gewacht om te planten tot wanneer de bodem wat droger was. Voor de tweede vrucht bloemkool is de plantdatum belangrijk, aangezien het ras Giewont best vóór 15 juli wordt geplant zodat de oogstdatum niet doorschuift naar november, december.

Zevenbladluis in wortelen / Alternatieve methode om koolvlieg te bestrijden in bloemkool / Onkruidproeven in onder andere basilicum, oregano, sla en ajuin / Ondergrondse druppelirrigatie wordt vergeleken met bovengrondse druppelirrigatie en bovenberegening / Stikstofbemesting in alternatieve sla en het stikstofeffect is in eerste vrucht bloemkool na de vernietiging van groenbedekkers op 2 verschillende tijdstippen.

We starten het tripsseizoen dit jaar met minder middelen dan vorig jaar, op dit moment zijn spinosad (Tracer, Conserve Pro, Boomerang) en abamectine (Vertimec) erkend. In tegenstelling tot vorig jaar is er (nog) geen 120 dagenregeling voor Benevia in prei.

Op dinsdag 29 juni 2021 organiseerden we een proefveldbezoek in de openluchtteelten groenten. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG. Teelttechniek en irrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

Programma : Irrigatie in uien en prei / Prei rassen zomer en vergelijking plantmateriaal / Koolvliegbestrijding in bloemkool / Bemesting in sla en uien / Luis- en virusbestrijding in wortelen / Teelttechniek in wortelen en uien / Onkruid in uien, sla en kruiden / N-vrijstelling na groenbemesters in bloemkool.

Na de vorstschade van februari is de prei maar traag hersteld. Door de lagere temperatuur verliep de groei van de prei de afgelopen weken trager dan vorig jaar.

Kunstmestregister vanaf 15 april 2021 verplicht na 7 dagen in te vullen / Equivalente maatregelen aanvragen tegen 30 april 2021.

Tussen 7 en 14 februari 2021 heeft het hard gevroren maar niet hard genoeg om de preiharten te beschadigen. De weken voor de vorstperiode viel er veel neerslag zodat velen niet volop konden rooien. Telers hebben dan ook vrij massaal een gedeelte van hun prei afgedekt met vlies- of klimaatdoek. Toch was er op veel van die afgedekte prei ook schade te zien.

Vanaf 1 april 2021zijn zowel Force 1,5 GR (1,5% tefluthrin) als Sherpa 0,8 GR (0,8% cypermethrin) opnieuw inzetbaar tegen de koolvlieg gedurende 120 dagen. Deze granulaten zijn een welkome aanvulling op een plantbakbehandeling met bijvoorbeeld spinosad, vooral in regio’s met grote koolvliegdruk. Uit veldproeven weten we dat deze middelen een goede bescherming bieden. Zo zagen we in de proeven van 2019 en 2020 tussen de granulaten geen verschillen in efficiëntie. Vorig jaar stelden we bijna geen uitval vast onder behandelde planten t.o.v. 60% uitval onder de onbehandelde planten.

Het Departement Landbouw en Visserij, in samenwerking met het Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG), Inagro, de vermelde zaadhuizen en producentenorganisaties organiseerde een succesvolle studieavond Uienteelt (webinar). Deze webinar is volledig te bekijken via You Tube.

Het Departement Landbouw en Visserij, in samenwerking met het Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG), Inagro, de vermelde zaadhuizen en producentenorganisaties organiseerde een succesvolle studieavond Uienteelt (webinar). 

De uienteelt is in ons land aan een sterke opmars bezig. De teelt is zelfs de sterkst groeiende groenteteelt in België. Het is niet de makkelijkste teelt, maar biedt wel waardevolle kansen voor de Vlaamse akkerbouwers. Nederland is het mekka van de uienteelt, vooral in de streken rond Friesland, Noord-Holland en Zeeland, en is het telen van ajuinen daar erg populair. Hoewel onze noorderburen de echte marktleiders zijn in de ajuinenteelt. Lijkt de Belgische landbouwers steeds meer interesse te tonen in de teelt van dit bolgewas.

Om de opgedane kennis niet verloren te laten gaan, zijn er technische fiches opgemaakt van de diverse technieken die tijdens demonstraties en proeven aan bod kwamen. De fiches zijn geïnspireerd op de voorgestelde innovaties binnen het project Innoseta (http://www.innoseta.eu/nl/). Op het vlak van driftreductie en precisiespuittechnologie zijn er systemen op de markt die door landbouwers niet altijd gekend zijn. Bedrijfsleiders die de investering in een nieuwe spuitmachine overwegen, vinden houvast voor hun aankoopbeslissing in onderstaande technische fiches. Sommige van de beschreven technieken zijn merkonafhankelijk. Andere technieken zijn gebonden aan één merk van spuitmachines. Vaak zijn er dan alternatieven op de markt van concurrerende fabrikanten.

Het maximaal aantal deelnemers is reeds bereikt, er kan niet meer ingeschreven worden voor de webinar!

Het Departement Landbouw en Visserij, in samenwerking met het Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG), Inagro, de vermelde zaadhuizen en producentenorganisaties nodigen u uit op een studieavond Uienteelt (webinar).

Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in driftreducerende spuittechnieken! Welke mogelijkheden zijn er en wat zijn de verschillende spuitparameters? Dit interactief webinar toont het belang van spuittechniek en driftreductie en geeft praktijktips. Daarnaast formuleren we uitdagingen voor de toekomst en delen we praktijkervaringen van telers.

Groei van prei stimuleren door beperkte stikstofbemesting / Prei gewasbescherming  / Rassenaanbod prei breidt uit / Vraag zoveel mogelijk info bij het pachten van gronden

Tragere bloemkooloogst dan normaal / Een sterk ras kiezen voor trips maakt de beheersing in witte kool veel  makkelijker / Prei is goed aan de groei / Knolselder kan best nog wat doorgroeien / Hoge druk van witziekte in spruitkool.

Le vendredi 18 septembre 2020, une visite sur les champs d’essais s’est déroulée au PCG avec le thème  'La protection intégrée des cultures en plein air'. Les essais des projets ECOPAD et BIOPROTRECT dans les cultures de carottes, poireaux, basilic et chou-fleur ont été présentés.

Gespreide oogst van bloemkool / Ziektebestrijding in koolgewassen / Afwatering controleren.

Ziektebestrijding prei / Trips op de meeste preipercelen onder controle / Afwatering controleren

Op dinsdag 27 oktober brengen we een bezoek aan een van de proefvelden waarop momenteel verschillende groenbedekkers staan. Daarbij geven we extra uitleg over de biologie van Meloidogyne chitwoodi, de schade die het op verschillende (groente-)gewassen aanricht en hoe we deze nematode kunnen beheersen. Bij de beheersing ligt de focus op een goede keuze van de groenbedekker en geven we tips waarmee je rekening moet houden.

Op vrijdag 18 september 2020 ging het proefveldbezoek 'Gewasbescherming IPM in openluchtteelten' door op de proefvelden van het PCG. Rondgang in de proeven van wortelen, prei, basilicum, bloemkool en bonen met als thema: Bestrijding van ziekten & plagen en de efficiëntie van diverse gewasbeschermingsmiddelen en spuittechnieken.

Opgelet voor Septoria in knolselder / Wees waakzaam voor roest in prei / Bemesting in prei / De nitraatresiducampagne nadert!

Op het Uiendemoplatform in Poeke werd een  rassenproef zaaiuien aangelegd. Een goede rassenkeuze is de basis van een geslaagde teelt. De keuze wordt in de eerste plaats bepaald door het gebruiksdoel en het aanvoertijdstip. Verder is de grondsoort belangrijk: niet ieder ras doet het even goed in een bepaalde bodem. Bij de zaaiuien werden zowel uien met Spaans bloed als Rijnsburgers opgenomen naast enkele typekruisingen.

Op 10 september 2020 ging het proefveldbezoek & demonstratie rond de teelt van bataat door op het PCG. Bezoekersgids: 1. Teelttechnische proef aanleg bataat / 2. Rassenproef bataat /3. Efficiëntie en selectiviteit van onkruidbestrijdingsmiddelen in bataat / 4. Bewaring bataat / 5. Demonstratie machines / 6. Rassenonderzoek yacon / 7. Innovatieve teelt oca / 8. PRONC: Phytosanitary risks of new crops in Belgian horticulture’

Het demoplatform omvatte diverse demoproeven aangelegd en uitgevoerd door PCG en Inagro. Daarnaast kwamen ook thema’s als zaai- en planttechniek, irrigatie en spuittechnieken aan bod.

Op vrijdag 18 september 2020 nodigen we je graag uit op het proefveldbezoek 'Gewasbescherming IPM in openluchtteelten'. Start om 13u30 op de proefvelden van het PCG, einde voorzien om 15u00. Rondgang in de teelten van wortelen, prei, basilicum en bloemkool.

Op de meeste praktijkpercelen uien en prei is trips dan ook goed onder controle. In de huidige droge en warme omstandigheden kan de druk echter snel toenemen. Voor een goede tripsbestrijding gebruik je best voldoende water (300-500 l/ha), spuit je met een grove druppel bij voorkeur ’s morgens vroeg of ’s avonds en maak je geen complexe mengingen.

Denk aan de verplichte stikstofstalen en bemest op basis van analyses / Doelareaal vanggewassen 2020 en bedrijfsafzetruimte 2020 / Extra AGR-GPS verplichting bij burenregeling vanaf 1 augustus 2020

Veel koolvliegeitjes op bloemkoolvelden / Bladluizen gesignaleerd in kolen / Start tijdig met tripsbestrijding in prei / Digitaal kunstmestregister uitgesteld tot 01/01/2021 / Vanggewasovereenkomst aanmelden voor 30/06/2020.

Door het extreme weer van de voorbije jaren kwam de oogst later dan gepland. Dit zou sommige telers kunnen doen beslissen om vroeger te starten. Niet doen dus! 

Opgelet voor aardvlooien in kolen / De eerste koolmotjes worden gesignaleerd / Wees waakzaam voor zevenbladluis op de wortelpercelen / Wacht na het uitplanten van prei niet te lang met de onkruidbestrijding / Fosforklasse verlaging aanvragen op basis van oude papieren fosfaatanalyses kan nog tot 1 september 2020.

Oslo en een nieuw nummer van Enza komen als betere uit deze proef. De producties zijn goed, rond de 45 ton, en ze hebben beide weinig of geen last van zachte schachten. Hierdoor halen ze hoge tonnages in de Flandria kwaliteit, respectievelijk 89 en 83%. Oslo doet het net iets beter na de bewaring: 40% vergeeld blad t.o.v. 66% bij E 101. De pit blijft behoorlijk kort, vergelijkbaar met die van Harston, rond de 15 cm.

AZ 500 is een bodemherbicide met een werking tegen breedbladigen en wordt toegepast in voor-opkomst of vroege na-opkomst. De erkende dosis op zaaibed prei of in yacon is 0,2 l/ha. AZ 500 bevat 500 g/l isoxaben in een SC formulering. De formulering bevat geen uitvloeiers, hechters of oliën en is een zachte formulering.

Landbouwers zijn verplicht om via SNapp op hun digitaal Mestbankloket een nieuwe analyse voor bepaling fosfaatklasse en de verplichte stikstofanalyses aan te vragen voor hun gronden. Dit laatste gaat over aanvragen voor staalnames die moeten gebeuren op de percelen waarop in vollegrond aardbeien, sierteeltgewassen, boomkweekgewassen, groenten van groep I of groep II worden geteeld. Sinds MAP 6 geldt die verplichting alleen nog voor de percelen in gebiedstype 1, 2 of 3 en niet voor gebiedstype 0. 

Op bepaalde percelen kan aantasting door ritnaalden grote opbrengstverliezen betekenen in de teelt van bataat. De ritnaalden maken diepe gaten of gangen in de knollen waardoor ze onverkoopbaar worden.

Landbouwers moeten een aantal gebiedsgerichte maatregelen toepassen in gebiedstype 2 en 3 om de waterkwaliteit verder te verbeteren in uitvoering van MAP 6. Landbouwers kunnen er ook voor kiezen om een equivalente maatregel toe te passen als alternatief voor een gebiedsgerichte maatregel, om zo op een andere manier de doelstelling van de gebiedsgerichte maatregel te realiseren.

Vanaf 31 januari 2020 zijn middelen op basis van chloorpyriphos (Dursban 5G, …) niet langer toegelaten. Vanaf 1 april 2020 zijn er echter 120-dagenregelingen van kracht voor de granulaten: Force 1.5G en Sherpa 0.8GR. Force zijn toegelaten aan 10 kg/ha, waarbij het product licht ingewerkt moet worden rond de plantvoet. Bij voorkeur wordt hiervoor een granulaatstrooier gebruikt bij het planten zodat het granulaat mooi rond de plantvoet ligt. Dezelfde toepassing geldt voor Sherpa aan een dosis van 12 kg/ha. Sherpa 0.8GR lost niet op in water. Ook hier is het heel belangrijk dat het product mooi rond de plantvoet ligt.

Bij het labo van PCG kan u terecht voor uw bodemanalyses in kader van het mestbeleid en in kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Door het aanhoudende warme weer is de prei momenteel overal in hergroeimodus. Je ziet dagelijks verandering. Vooral op lichte gronden is de meeste prei al behoorlijk zwaar en is zelfs de frigoprei al serieus ontwikkeld. Men vreest dat de oogst voor de bewaring op sommige percelen wel eens vroeg zou kunnen vallen dit seizoen. Anderzijds zijn er ook nog percelen prei (meestal op zware grond) waar de productie nog achter blijft en is continue groei meegenomen. Het ontbreekt op veel bedrijven aan enthousiasme om veel inspanningen te leveren aangezien de afzetprijzen al verschillende weken heel laag zijn.

Studiedag Wortelen te Roeselare, 19 februari 2020

Door de droge weersomstandigheden in de zomer was er in september/oktober 2019 op de meeste percelen nog veel stikstof aanwezig. Vanaf oktober heeft het veel geregend en is de voorraad stikstof op veel percelen grotendeels weg. Op verschillende velden gaat de kwaliteit van het gewas achteruit en komen zelfs meldingen binnen over aantasting met Pseudomonas fluorescens, een zwaktebacterie. Voor specifieke teelten, waar groenten toe behoren, kan er bemest worden met kunstmest vanaf 16 januari tot 15 februari aan een maximale dosis van 50 kg/ha N.

Door de vele neerslag de voorbij weken liggen de meeste percelen er nat bij en blijft er dikwijls water tussen de rijen staan. Dit is de ideale omstandigheid voor het ontwikkelen van papiervlekkenziekte want waterplassen kunnen grote hoeveelheden sporen bevatten. We zien ook Colletotrichum uitbreiden door deze natte omstandigheden. 

In deze studie analyseerden we een uitgebreide dataset van stikstofbemestingsproeven (2009-2016) met verschillende trappen van stikstofbemestingshoeveelheden van alternatieve sla, spinazie, prei, wortelen, bloemkool en spruiten aangelegd op diverse locaties in de 3 Vlaamse groenteregio’s. We berekenden het effect van de teeltbeschikbare stikstofhoeveelheid op opbrengsthoeveelheid, stikstofopname, de kwaliteitsparameters nitraatconcentratie (bij bladgroenten), bladkleur en uniformiteit en residuele minerale stikstofhoeveelheid bij de oogst.

De tweede vlucht van de preimineervlieg loopt op zijn einde. De bestrijding van preimineervlieg is niet zo evident want het is pas bij het schonen van de prei dat de schade vastgesteld wordt. Enerzijds is het belangrijk dat het middel op het juiste tijdstip toegepast wordt en anderzijds hadden we nog geen goed zicht op welke middelen efficiënt zijn. Om dit laatste punt uit te klaren werden de afgelopen jaren verschillende proeven uitgevoerd om de werking van verschillende middelen te testen tegen vliegen en larven.

Op dinsdag 22 oktober 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in prei. Het programma omvatte het bezoeken van de diverse rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven die aanliggen op PCG en het bespreken van de reeds verworven resultaten. Teelttechniek, druppelirrigatie & fertigatie kwamen eveneens aan bod.

In 2019 werden, net zoals in 2018, hoge aantallen trips waargenomen op de plakvallen als gevolg van de hittegolf van eind juli. De ontwikkeling van trips is immers sterk afhankelijk van de temperatuur, met een optimale ontwikkeling van trips bij warme en droge omstandigheden. In Oudenaarde werd een proef aangelegd om de werking van verschillende producten tegen trips te evalueren.

In uien werd de efficiëntie van verschillende driftreducerende doppen nagegaan voor de bestrijding van onkruiden, trips en valse meeldauw. Door doppen te gebruiken met hoog driftreductiepercentages komen er minder gewasbeschermingsmiddelen in de waterlopen terecht en kan je tegemoetkomen aan de wettelijke productspecifieke bufferzones. 

Tijdens deze editie was er veel aandacht naar irrigatie. Er zijn demovelden met beregening, druppelbevloeiing en fertigatie aangelegd in prei, uien en aardappelen. De verschillen in opbrengst en kwaliteit waren zeer duidelijk zichtbaar. De proeven werden besproken en er waren demonstraties van het leggen en het verwijderen van druppelslangen. Ook werden er profielputten gegraven om te tonen hoe de beworteling en het vochtgehalte in de bodem is in de verschillende objecten. Verder waren er ook demonstraties voorzien met beregeningsboom, gun corner, aansturing van irrigatie, sensoren, opvolging en beveiliging tijdens het beregenen, diverse haspels met kanon, ... 

Op 23 augustus 2019 organiseerden we een proefveldbezoek in uien en aardaappelen op de terreinen van de Werktuigendagen. De bezoekersgids omvat de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in uien.

Op 16 juli 2019 organiseerden we een tweede proefveldbezoek in openluchtteelten. Omwille van de koudere weersomstandigheden in het late voorjaar waren tijdens het eerste proefveldbezoek nog niet in alle proeven (volledige) resultaten zichtbaar. De bezoekersgids omvat de gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, uien, bloemkool, bataat, wortel en onkruidbestrijding in kruiden. 

Voor veel telers is beregenen echter niet mogelijk omwille van geen uitrusting, onvoldoende water en/of beperkingen door de overheid opgelegd. Op basis van dit advies en op basis van recente metingen en waarnemingen heeft de waarnemend gouverneur van de provincie Oost-Vlaanderen besloten om via een nieuw politiebesluit een captatieverbod vanaf 24/07/2019 in te stellen op onderstaande ecologisch kwetsbare waterlopen en meanders. 

Op 25 juni 2019 organiseerden we een eerste proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, uien, bloemkool, bataat, wortel en onkruidbestrijding in kruiden. Omwille van de koudere weersomstandigheden enkele weken geleden zijn er nog niet in alle proeven (volledige) resultaten. Daarom organiseren we op een 2e tijdstip een proefveldbezoek waar we volledige resultaten kunnen meegeven. Het 2^de proefveldbezoek gaat door op dinsdag 16 juli 2019.

Op de plakvallen en op verschillende percelen wordt de knollenbladwesp of Athalia rosae waargenomen. / Op verschillende waarnemingsvelden worden aardvlooien (Phyllotetra sp.) waargenomen. / Zwartpoten in koolgewassen

Vorig jaar lag op het PCG een proef aan om de efficiëntie van verschillende middelen tegen koolvlieg te evalueren in bloemkool. In deze proef hebben we drie plantbakbehandelingen, vijf granulaten, een combinatie van granulaat en plantbak en afdekking met Howicover (klimaatnet) getest.

Van maart tot mei wordt een groot deel van het areaal prei uitgezaaid. Tegenwoordig worden de meeste planten gekocht bij een plantenkweker. Zeker telers die op een zwaardere grond telen, geven meestal de voorkeur aan de aankoop van preiplanten ipv zelf op te kweken. In maart wordt de herfstprei gezaaid, in april de winterprei.

In 2018 werd op het PCG een proef aangelegd om de selectiviteit van Goltix, PM03/002, PM03/006 en PM09/007, toegepast in vooropkomst, na te gaan in zuring. De zuring werd gezaaid op 12 mei 2018. De herbiciden werden toegepast 2 dagen na zaai.

De voornaamste proefresultaten die voorgesteld werden tijdens de preihappening werden gebundeld in een bezoekersgids.

Tijdens de rondgang op PCG werd ingegaan op verschillende onderzoeksthema’s die van belang zijn voor de preiteelt zoals onderzoek naar rassen, bemesting, actuele plagen, residuarm telen, smaak- en consumentenonderzoek en de teelt van hydroprei. De ondersteunende presentaties kan u hieronder vinden.

Op vrijdag 22 maart organiseert de Bodemkundige Dienst een interessante studienamiddag "Hoe zal innovatie de watervoetafdruk van gewasproductie verkleinen?". De klimaatsverandering dwingt de landbouw tot een efficiënter watergebruik, wat ook mogelijk is dankzij innovatie. Experten van binnen en buiten de Bodemkundige Dienst geven een overzicht van de huidige irrigatietechnieken met hun voor- en nadelen. Daarnaast evalueren ze welke innovaties het potentieel hebben om Vlaanderen in de toekomst klimaatbestendig en water-robuust te maken. Tijdens deze studiedag stellen de onderzoekers ook het boek 30 jaar irrigatieproeven op de Bodemkundige Dienst van België voor. 

Zowel de wortelknobbelnematode als de wortellesienematode kunnen op een waardplant verschillende generaties per groeiseizoen vormen. De keuze van het gewas, de teeltduur  maar ook de bodemtemperatuur spelen hierbij een rol. Vaak is het de tweede of nog een latere generatie die schade veroorzaakt. Kennis over hun levenscyclus is cruciaal om een goede beheersingsstrategie uit te werken. Welke rol groenbedekkers hierin kunnen spelen wordt onderzocht.

De droogte van 2018 is erkend als landbouwramp. Het besluit van de Vlaamse Regering rond de erkenning ervan werd op 7 november gepubliceerd. Het is belangrijk om de tegemoetkomingsaanvraag in te dienen voor 28 februari 2019.

De bijzondere klimaatsomstandigheden van het afgelopen seizoen bleken ook voor de latere oogst van prei bepalend voor de productkwaliteit. De moeilijk controleerbare tripsaantasting en bijkomende roest zorgden voor kwaliteitsverlies. Veel prei kon niet meer als Flandriakwaliteit aangevoerd worden en kwam in EA1 terecht. Enkel de rassen met een behoorlijke tolerantie konden de kwaliteit enigszins behouden. Toch kunnen deze keer ook de productieve rassen goede omzetcijfers voorleggen vooral omwille van de uitzonderlijk goede prijzen voor de mindere kwaliteitssorteringen.

Half oktober vond op een proefperceel langs de N60 in Nukerke een demo rond erosiebestrijdingsmaatregelen plaats georganiseerd door Steunpunt erosie, VMM en PCG i.k.v. Interreg 2 Zeeën project Triple C. Tijdens dit evenement werd de regenvalsimulator gedemonstreerd en werden de resultaten van verschillende teelttechnische maatregelen op de proefpercelen in Zwalm, Kluisbergen en Wortegem-Petegem voor 2018 toegelicht. De belangrijkste bevindingen van deze demo zetten we even op een rijtje.

Dit jaar werd op het PCG terug een vergelijkende rassenproef prei opgezet voor afzet dwars in de kist. Dit type prei biedt zowel voor de teler als de retail en de consument een aantal voordelen. Vooral op het vlak van logistiek en bewaring zijn winsten te boeken die ook maatschappelijk belangrijk kunnen zijn. Het is wel zaak om goed aan de verwachtingen van de versmarkt-consument te blijven voldoen.

Een bijzonder droog en warm groeiseizoen typeerde de tweede vrucht 2018. De gewasontwikkeling liep niet zoals gewoonlijk maar met veel zorgen ivm voldoende watervoorziening. De nutriënten in de bodem werden niet efficiënt benut en veel percelen stonden kort voor de oogst nog met een te beperkt gewasvolume. Het aantal groeidagen verhoogde met makkelijk 14 tot 20 dagen, bij de echt trage groeiers zelfs nog meer. De oogst van de standaardvariëteit voor de tweede vrucht (Giewont) begon laat en zeer traag maar verloopt momenteel zeer vlot.

Vanaf -3 à -4 C° is schade door vorst aan verschillende groenteteelten mogelijk. De ligging van de percelen, de windrichting en voor knolselder en bloemkool is de mate waardoor de vrucht beschermd wordt door het blad ook van groot belang. Hoe groter en rijper een gewas, hoe gevoeliger voor de vorst. Oogst ook niets in bevroren toestand!

Op donderdag 15 november 2018 organiseerden we een proefveldbezoek in openluchtteelten. De bezoekersgids omvat de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in prei, kolen, bataat en de demoproef groenbedekkers.

Naar aanleiding van de aanleg van de eerst openbare aanzuigplaats in Oost-Vlaanderen, werd op maandag 15 oktober een demonstratieve reportage uitgezonden op TV-Oost. De openbare aanzuigplaats is er gekomen in het kader van een plattelandsproject van de provincie Oost-Vlaanderen. Waarom we deze constructie aangelegd hebben, komt aan bod in het filmpje.

Eind augustus werden op het PCG en de Bodemkundige Dienst van België studieavonden georganiseerd binnen het demonstratieproject ‘Beredeneerd Beregenen van Openluchtgroenten en Aardappelen’. De uitzonderlijke voorjaarsdroogte van 2017 en de droogte van dit jaar duiden op het feit dat beregenen lang geen luxe meer is maar een pure noodzaak. Tijdens deze avond kwamen een aantal aspecten aan bod uit het demonstratieproject.

Doel van deze proef was het effect op de kwaliteit, bewaarbaarheid en opbrengst na te gaan van enkele types en dosissen stikstof alsook de invloed ervan op het nitraatresidu op het einde van de teelt en dit in de twee van de meest geteelde rassen.

Ook in 2018 geldt er in de groenteteelt de verplichting om bodemanalyses te laten uitvoeren in groenten uit groep I en II.
Op uw Mestbankloket zal binnenkort een overzicht van de door u reeds genomen stalen gepubliceerd worden. Hierop kan u ook zien hoeveel stalen u dient te nemen en of u dus al in orde bent of niet.

PCG organiseerde op 31 augustus 2018 een opendag bodem i.k.v. Interreg project ‘Leve(n)de bodem’. Op die dag wordt het lopende en recent afgeronde onderzoek op PCG rond bewust omgaan met koolstof en nutriënten in de bodem gepresenteerd met aansluitend een bezoek aan de proefvelden.

Met deze bevraging wensen wij de kennis en bezorgdheden van groentetelers omtrent natuurlijke plaagbeheersing in kaart te brengen. Onder natuurlijke plaagbeheersing wordt het beheersen van plagen door in de natuur voorkomende nuttige insecten (o.a. lieveheersbeestjes, gaasvliegen, ...) verstaan.  Deze nuttige insecten worden ook wel natuurlijke vijanden genoemd. De resultaten van deze enquête zullen gebruikt worden bij het uitschrijven van een projectvoorstel met als hoofddoelstelling de optimalisatie van natuurlijke plaagbeheersing in de openlucht groenteteelt. 

Watervoorraden op de bedrijven geraken op alhoewel de groentesector goed voorbereid is op beregenen. Water laten aanvoeren is een dure optie maar lijkt op dit moment noodzakelijk voor heel wat teelten. Nu de bloemkooloogst voor het grootste gedeelte achter de rug is, zullen op veel bedrijven andere keuzes gemaakt worden indien er nog water is. Nogal wat gewassen met een grote hoeveelheid blad vallen slap in de namiddag en hebben nood aan water. Een kort overzicht ...

Op sommige velden wordt tripsschade waargenomen, soms al op pas uitgeplante prei. Ook in uien zien we trips opnieuw snel vermeerderen.

Het proefveldbezoek openlucht groenten met als thema gewasbescherming ging door op donderdag 21 juni 2018.

De Vlaamse Ardennen is door zijn ontwikkeling een typische landbouwstreek met vruchtbare bodem en met voornamelijk gemengde familiale landbouwbedrijven. Het glooiende agrarische landschap, dat de Vlaamse Ardennen kenmerkt, leidt ook tot bodemerosie waardoor de landbouwers een productiehandicap ervaren. Ook de recente aanpassing van de erosiewetgeving brengt voor veel landbouwers extra beperking met zich mee.

Tijdens het infomoment “Groenbedekkers vernietigen en niet-kerende bodembewerking” in het kader van het Leader-project “Boeren op een Helling” werden verschillende machines gedemonstreerd om groenbedekkers te vernietigen, nl. klepelmaaier, roller-crimper en twee types schijveneggen.

Op een groenteperceel in het Gentse werd de knollenbladwesp of Athalia rosae waargenomen. Deze bladwesp legt haar eitjes in het blad. De zwarte rupsen die ontluiken, vreten aan het bladweefsel en kunnen tot 2,5 cm groot worden. De 2de generatie komt voor tussen juli en augustus.

Op dit moment is de druk van koolvlieg niet echt groot. Toch laat je jonge planten best niet te lang onbeschermd op je bedrijf staan ... De voorbije week zijn er al heel wat planten afgeleverd, waaronder veel kolen. Jonge bloemkool- en broccoliplantjes zijn gevoelig voor valse meeldauw ... Aangezien het voorjaar vrij koud en nat was, zit er op de meeste percelen nog steeds weinig stikstof in de grond. 

Op het infomoment "Boeren op een Helling” deelde onafhankelijk landbouwadviseur Stefan Muijtjens zijn inzichten over groenbedekkers en niet-kerende bodembewerking. Hij heeft hiermee een jarenlange ervaring.

Deze keer was het voordeel van het afdekken van prei heel gering of nihil. Dit in tegenstelling tot vaststellingen in het verleden waar de prei veel beter van onder de afdekking kwam. De toepassingsmethode bij een plantbakbehandeling is heel belangrijk voor een goed resultaat. Eerst dienen de planten nat gezet te worden, dan behandeld en na de behandeling ingeregend te worden zodat het product in de perspot of seedling zit om zo systemisch in de plant opgenomen te kunnen worden.

Welk plantmateriaal gebruiken is een vraag die velen zich stellen, zeker voor primeur- en zomerprei maar ook voor industrieprei. Voor velen een lastig moment!

Nutriënten en nutriëntenoverschotten staan momenteel centraal in de Vlaamse land- en tuinbouw. Ondanks zware inspanningen blijft de waterkwaliteit met betrekking tot stikstof en fosfor in heel wat meetpunten voor grond- en oppervlaktewater ver boven de norm. Vooral de fosforconcentraties blijken de laatste jaren nagenoeg stabiel op een hoog niveau te blijven. De fosforproblematiek komt steeds sterker naar voor als dwingender en moeilijker oplosbaar dan de stikstofproblematiek.

In België werd in het verleden weinig onderzoek uitgevoerd naar de teelt van uien. Op dit moment is het de sterkst groeiende groenteteelt in België. Enkele jaren geleden startte het PCG met onderzoek naar deze teelt, waarbij ze ook de sector zelf willen betrekken. Er werd een proefveld aangelegd voor zaai- en plantuien, waarbij onder meer verschillende rassen, gewasbescherming, teelttechniek, bemesting en bewaring worden vergeleken en onderzocht.

Houd bij het kiezen van de juiste groenbedekker niet alleen rekening met het zaaitijdstip, de vorstgevoeligheid en de organische stofproductie, maar ook met stikstofopname,teeltrotatie en prijs.

In de voorbije editie van de Werktuigendagen werden drie thema’s door het PCG meer onder de aandacht gebracht. Het droge voorjaar van 2017 zal voor vele landbouwers nog een tijdje in hun geheugen gegrift staan, daarom mocht het thema irrigatie/fertigatie zeker niet ontbreken. Een volgende thema kaderde binnen de innovatieve teelten waarbij bataat de hoofdrol speelde. Een laatste thema waren de uien.

Door de nattere maand september werden op verschillende waarnemingsvelden papiervlekken waargenomen. Aangezien papiervlekkenziekte een grondgebonden ziekte is, is het voor de bestrijding ervan heel belangrijk rekening te houden met de voorgeschiedenis van het perceel.

Op 31 oktober 2017 werd een proefveldbezoek georganiseerd in Lierde waarbij de verschillende eigenschappen van de groenbedekkermengsels werden toegelicht: bewortelingsdiepte, bodembedekkingsgraad, stikstofopname, vorstgevoeligheid, aanvoer organische koolstof, aaltjesresistentie en kostprijs zaaigoed.

De koolkwaliteit is meestal goed maar er komen regelmatig gebarsten kolen voor. Ook zwartpoten komen meer voor dan anders, waarschijnlijk een gevolg van de warme en droge omstandigheden bij de start van de teelt. 

Lager energieverbruik, efficiënt watergebruik en kostprijs van beregening zijn pertinente vragen van telers, zeker in jaren zoals 2017. Vanuit het Departement Landbouw en Visserij, Boerenbond en het PCG spelen we hier samen op in. Dit demomoment toont diverse systemen van irrigatie of fertigatie. Dit laatste verdient ook aandacht, efficiënte bemesting gekoppeld aan watergift. Evoluties en nieuwigheden van irrigatietechnieken komen aanbod om zo met minder water een beter resultaat te behalen.

Door PCG en PCA werd op 14 augustus 2017 in kader van het Leader project ‘Boeren op een helling’ een demonstratieproef groenbedekkers aangelegd op een perceel in Lierde om verschillende groenbedekkermengsels met elkaar te vergelijken.

Op vrijdag 1 september organiseerden PCG en PCA een proefveldbezoek om hun onderzoek rond uienteelt voor te stellen. Dat er veel interesse is in de teelt van uien bewezen de meer dan 100 aanwezigen.

Vooral in West-Vlaanderen werden vaak meer dan 500 tripsen geteld op de plakvallen. Dit is nu net de regio waar het minste neerslag gevallen is en waar het meeste schade van trips waar te nemen is. Ondanks alle inspanningen van de telers en veelvuldig behandelen tegen trips kan de schade van trips aan de prei groot zijn. De voornaamste oorzaak hiervan was de slechte groei van de prei waardoor de middelen onvoldoende werkten. Door de groeizamere weersomstandigheden zou de tripsbestrijding nu beter moeten lukken.

Op verschillende waarnemingsvelden (Putte, Bornem, Kruishoutem en Zulte) worden voedingsstippen van de preimineervlieg waargenomen. Ook op de gele plakvallen worden lage aantallen preimineervliegen geteld.

In januari 2018 gaat een nieuw LA-traject van start met als doel te komen tot een IPM-gebaseerde beheersing van schadelijke aaltjes met focus op Pratylenchus penetrans en Meloidogyne chitwoodi in de teelt van vollegrondsgroenten waarbij oordeelkundig gebruik gemaakt wordt van resistente groenbedekkers in teeltrotatiesystemen. Voor dit project zijn we op zoek naar enkele pilootbedrijven die kampen met aaltjes en willen participeren in het onderzoek.

Op vrijdag 1 september 2017 ging het proefveldbezoek uien door met als thema's rassen, gewasbescherming, teelttechniek, bemesting en bewaring.

Op dinsdag 18 juli 2017 organiseerde we een proefveldbezoek aardappelen en openluchtgroenten. Het programma omvatte het bezoeken van de gewasbeschermingsproeven in de teelt van bloem-, spruitkool, kruiden, bataat, andijvie en aardappelen

In uien worden momenteel zeer veel tripsen – ook wel donderbeestjes genoemd – waar genomen. De hoge temperaturen zorgen ervoor dat de tripsen zich zeer snel kunnen vermeerderen.

Movento 100 SC (spirotetramat) is via een 120-dagenregeling toegelaten tegen wollige wortelluis in wortel en pastinaak. Het product mag aan een dosis van 0,75 l/ha, met max. 4 toepassingen/teelt (interval van 14 dagen) en vanaf 01/07/2017 tot en met 29/10/2017 gebruikt worden.

Volg zeker de waarschuwingen goed op. Zomerprei kun je best grondig controleren op aanwezigheid van trips of strong>tripsschade. Indien er trips aanwezig is, kun je beter een extra behandeling plaatsen. Op de vangplaten worden nog steeds redelijke aantallen preivliegen geteld.

Op een waarnemingsveld in Kruishoutem werd gestreepte aardvlo (Phyllotetra sp.) waargenomen op bloemkool. Deze keversoort is een plaag voor kolen en andere brassica’s.

“Welke teelttechnieken kunnen erosie verminderen zonder daarbij aan opbrengst te verliezen?”, dat is de hamvraag binnen het project Gomeros. Om op die vraag te kunnen antwoorden werden in 2016 acht veldproeven aangelegd door ILVO, PCG en Inagro. Die werden ingezaaid of beplant met doperwt, zaai-ui, prei, witloof en maïs. Voor elke teelt en elk veld werden gewasgroei en -opbrengst opgevolgd, en werd erosie opgemeten in functie van geteste aanpassingen in de teelttechniek. In 2017 wordt verder gebouwd op de resultaten van deze veldproeven. Dit artikel geeft een overzicht van de resultaten per teelt.

In 2014 ging het IWT-project ‘Actief beheer en uitmijning van fosfaat voor optimale P-efficiëntie en terugdringen van fosfaatverliezen op perceelsniveau’ van start. Universiteit Gent coördineert dit project, PCG is partner. Eén van de doelstellingen binnen het project is het opstellen van een P-databank om na te gaan hoeveel fosfor de plant effectief opneemt. Voor de belangrijkste gewassen (in termen van areaal) worden P-concentraties in de marktbare delen en gewasresten bepaald.

De zevenbladluis of Cavariella aegopodii duikt op in wortelpercelen. Deze luis overwintert op wilgen. In mei migreren de gevleugelde luizen naar de wortelen waar ze snel voor ongevleugelde licht- tot geelgroene nakomelingen kunnen zorgen.

Schorsing van chloorpyrifos opgeheven & Benevia 100 OD, 120-dagen erkend tegen vliegen.

Chloorpyrifos en dimethoaat kunnen sinds dit jaar niet meer ingezet worden voor de bestrijding van koolvlieg in diverse koolgewassen.

Enkel middelen op basis van spinosad (Tracer, Boomerang en Conserve Pro) en pyrethroiden/pyrethrinen (zoals Karate Zeon en Bio-Pyretrex) hebben nog een erkenning. Jonge koolplanten moeten - zeker door het wegvallen van deze erkenningen - preventief beschermd worden tegen koolvlieg.

Op 1 oktober 2016 is het LA-traject (Vlaio) ‘Optimalisatie van een faagtherapie tegen bacteriële pathogenen in kool en prei’ van start gegaan.Aanvullend aan het project zijn enkele bachelor studenten van KU Leuven aan de slag gegaan rond dit thema. Zij hebben een online enquête opgesteld om telers van prei en kolen te bevragen over bacteriële infecties en het gebruik van bacteriofagen.

Zaadbehandeling vermindert de aantasting van wortelluizen met 60% Wortelluizen vormen een witte, wollige massa op de wortels. De bleekgele doffe luizen zitten in deze massa.

Binnen de Vlaamse groentesector is de preiteelt een economisch belangrijke teelt. Aangezien prei kapitaals- en arbeidsintensief is, is het voor u als teler noodzakelijk om een goede kijk te hebben op de evoluties in de teelt. Met deze studieavond willen we u informeren over nieuwigheden en tendensen binnen de preiteelt.

Jaar na jaar blijven kool- en preitelers bacterieziekten aanhalen als één van de belangrijkste en meest frustrerende problemen. In kool wordt voornamelijk zwartnervigheid vastgesteld veroorzaakt door Xanthomonas campestris pv. campestris; in prei wordt voornamelijk bacteriebrand vastgesteld veroorzaakt door Pseudomonas syringae pv. porri.

Zondag 9 oktober 2016 ging de Internationale Praktijkdag Prei door op het PCG. Tijdens deze vijfde editie kon men de hele dag terecht voor demonstraties, rondleidingen langs de proeven of een bezoekje aan de beurs. De voor- en namiddag werden aan elkaar gekoppeld met een seminarie. De demonstraties stonden in het teken van een correcte spuittechniek met het oog op een goede efficiëntie en het beperken van drift. Het verschil tussen doppen en tussen spuitapparatuur in driftreductie werd heel duidelijk in de demonstraties. In dit artikel geven we de resultaten van enkele interessante proeven weer.

Het LA-traject 'Optimalisatie van een faagtherapie tegen bacteriële pathogenen in kool en prei' is gestart op 1/10/2016 en wordt uitgevoerd door KU Leuven als expert op vlak van bacteriofaagonderzoek, het ILVO als referentiecentrum voor bacteriële pathogenen in de landbouw en de praktijkcentra PCG, PSKW en Inagro. Het PCG is coördinator en heeft samen met PSKW en Inagro een hechte band met de landbouwsector.

Op de bloemkool demodag te Ardooie werden enkele proeven van Inagro en PCG toegelicht aan het talrijk opgekomen publiek. Zo toonde Inagro de toepassing van gewasbescherming binnen het kader van IPM en de rassenproef tweede vrucht en het PCG twee bemestingsproeven. Daarnaast bepaalden het PCG en Inagro de kwaliteit en sortering van de bloemkoolroosjes van de deelnemende bloemkooloogstmachines.

Bloemkool rassenonderzoek tweede vrucht industrie 2016 onderzoek met Amandine (Sakata), CF10495 (Sakata), David  (Syngenta), Fortaleza (Seminis), Giewont (Seminis), Gohan (Syngenta), Jericho (Sakata), Ovindoli (Seminis), Toledo (Bejo), Clarina (Syngenta), Dexter (Rijk zwaan), Freebel (Seminis), Octopus (Clause), Balboa (Bejo), Liberty (Clause), Naruto (Clause), Brigantine (Clause), Escale (Clause), Moby Dick (Clause), CLX33523 (Clause).

Bezoekersgids van de demonstratie bloemkooloogstmachines te Ardooie op zaterdag 24 september 2016. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven. Voor de start van de demo werden eerst de kwaliteit & kwaliteitseisen voor industriebloemkool toegelicht. Ook de arbeidsveiligheid tijdens het oogstproces kwam aan bod. Volgende constructeurs namen deel aan de demo: Baekelandt, Desmedt, Verhoest en Verstraete.

Het groenteverbruik van de Belg ging in 2015 algemeen 3 procent achteruit ten opzichte van 2014, zo verkondigde de VLAM eerder dit jaar. De sterkste daler in de top 10 was prei ( - 12%). De populariteit van deze groente blijkt af te nemen. Dit vraagt naar het ondernemen van actie. Wie is de consument en welke verwachtingen heeft deze over het product? Welke acties kunnen ondernomen worden om prei terug aantrekkelijk te maken voor de consument? Inzichten in het marktgebeuren en trends in verkoop zullen toegelicht worden tijdens het seminarie. Verschillende sprekers uit diverse vakgebieden reiken stof tot nadenken aan voor de toekomst.

Het PCG organiseerde op zondag 9 oktober 2016 de tweejaarlijkse Internationale Praktijkdag Prei met als thema 'Boer zoekt consument'. Om aan de vraag naar informatie te voldoen, worden op het PCG veel praktijkproeven opgezet. Naast terugkerende thema’s zoals rassenkeuze, gewasbescherming en bemesting komen deze editie ook verschillende proeven aan bod rond het thema differentiatie (korte/lange prei, dikke/fijne prei, gangbare/biologische teelt, …). Tijdens deze Internationale Praktijkdag Prei  lag de focus vooral op demonstraties rond spuittechniek zoals doppenkeuze, spuithoeveelheid, waterkwaliteit, …

Tijdens de Internationale Praktijkdag Prei werd de focus bij de demonstraties vooral gelegd op spuittechniek in prei. Het uitvoeren van een correcte spuittechniek met het oog op een goede efficiëntie en het beperken van drift is ook afhankelijk van de juiste doppenkeuze, spuithoeveelheid, waterkwaliteit, …

Het is bekend dat de consument tijdens het winkelen beïnvloed wordt door de kleur van product. Door contrasterende kleuren te gebruiken komen producten beter tot hun recht. Prei naast wortelen of tomaten presenteren zorgt ervoor dat hij meer opvalt en meer aandacht krijgt van de consument.

Op donderdag 15 september 2016 organiseerde we een proefveldbezoek in de innovatieve teelten. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen- en demoproeven in de teelt van bataat, yacon en eetbare bloemen.

Het gebruik van biologische maatregelen ter bestrijding of het onder controle houden van ziekten en plagen is een belangrijk basisprincipe voor de biologische teelt. Ook in de gangbare teelt kan biologische gewasbescherming een goed alternatief vormen voor chemische bestrijding.

Op donderdag 1 september 2016 organiseerde de openluchtafdeling van het PCG een bezoek aan de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven in bladgewassen, prei en uien. Een veertigtal aanwezigen woonden het bezoek bij. Hieronder vindt u een samenvatting van de proefresultaten.

Het PCG wil in zijn onderzoek sterk inzetten op de teelt van uien. Om de proefplanning voor het onderzoek in uien op te maken werd een werkgroep van uientelers  samengesteld en werden heel wat concrete ideeën voor proeven gelanceerd zoals het vergelijken van verschillende bemestingsstrategieën, onderzoek naar startfosfaten, efficiëntie van middelen en de toevoeging van uitvloeiers voor ziektebestrijding, rassenproeven, proeven rond optimale zaaidichtheden,…. Eind augustus werd de uienwerkroep bijééngeroepen om de proeven te komen bekijken.

Eén van de belangrijkste ziekten in uien is valse meeldauw, veroorzaakt door de schimmel Perenospora destructor. Deze schimmel kan in een snel tempo het loof aantasten. Een versnelde afsterving van het loof leidt tot een kleinere sortering, afwijkende vormen, slechte bewaarbaarheid en lagere opbrengsten.

Bezoekersgids van het proefveldbezoek in bladgewassen, prei en uien op donderdag 1 september 2016. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen-, gewasbeschermings- en bemestingsproeven. De proeven liggen aan in het kader van Landbouw & Visserij.

Om optimaal te groeien, moeten planten voldoende stikstof krijgen. Daarvoor kan je minerale meststoffen (kunstmest) of organische meststoffen (dierlijke mest, compost …) toedienen. Maar ook de bodem levert uit zichzelf een flinke dosis stikstof. Dat wordt geregeld door een proces in de bodem, mineralisatie genaamd. Door het bodemleven (schimmels, bacteriën, wormen …) wordt organische stof (humus) afgebroken en daarbij komt onder meer stikstof vrij. Mineralisatie levert stikstof aan je bodem en dat wordt nog te vaak onderschat. Een gemiste kans, want je kunt besparen op meststoffen én het nitraatresidu blijft lager.

Momenteel worden er volop groenbedekkers uitgezaaid. Veel landbouwers kiezen ervoor om de 5% ecologisch aandachtsgebied (EAG) in te vullen door een groenbedekkermengsel in te zaaien. Daarmee voldoen ze niet alleen aan de EAG-voorwaarde, het levert hen meer op. Een belangrijke regel blijft wel dat je steeds zo snel mogelijk inzaait, want hoe vroeger gezaaid, hoe groter het effect.

Via een gebieds- en bedrijfsgerichte aanpak wil MAP5 - samen met de land- en tuinbouwers, mestvoerders en loonwerkers - de waterkwaliteit verder verbeteren. Zo is de uitrijregeling afhankelijk van het type bedrijf (focusbedrijf of niet), het type meststof, het bodemtype (zware kleigrond of niet) en de teelt (gras, akker, specifieke teelt), net om de risico’s op uitspoeling in het voor- en najaar te beperken.

Kleurt ook jouw perceel dit najaar groen? De laatste jaren zaaien steeds meer Vlaamse land- en tuinbouwers groenbedekkers in op hun percelen. Dit is een goede zaak voor de bodem- en waterkwaliteit. In dit artikel belichten we de voordelen van groenbedekkers.

Bloemkoolplanten worden best preventief beschermd tegen koolvlieg. De efficiëntie van een plantbakbehandeling met Tracer werd dit jaar nog maar eens bevestigd in een proef die geplant werd op 11/05/2016. Zoals te zien is op de foto, vielen zo goed als alle planten weg in het onbehandeld object. Planten die een plantbakbehandeling kregen, ondervinden tot nu toe geen schade van de koolvlieg. Een goede toepassingstechniek is belangrijk om goede resultaten te boeken. Enkele tips ...

Koolmotten worden opnieuw massaal waargenomen. De nieuwe generatie ontluikt uit de poppen die reeds aanwezig zijn op de planten. Deze motten leggen eitjes waaruit kleine rupsen komen die zich tegoed doen aan het bladweefsel. De bestrijding is lastiger dan normaal. Het is daarom belangrijk om tijdig in te grijpen. Telers die vroeg starten met behandelen, krijgen de rupsenpopulatie het best onder controle. Enkele tips ...

Door de aanhoudende neerslag heeft men in veel regio’s gedurende een periode van enkele weken niet kunnen planten. Momenteel worden veel oude(re) preiplanten uitgeplant. Dit is niet ideaal. Dikwijls is dit de basis voor aantastingen van zwakteschimmels zoals Fusarium, … Enkele tips om te zorgen voor een goede weggroei ...

Juni 2016 was extreem nat in Vlaanderen. Toch zijn er zeer grote verschillen tussen de regio’s waardoor in sommige regio’s gewassen zoals bloemkool nu al moeten beregend worden terwijl er in andere regio’s nog geen bodembewerking kan uitgevoerd worden omwille van ‘te nat’.

Dit voorjaar zien we opnieuw duidelijke effecten van startfosfor in prei. Prei werd geplant op 14 april en kreeg naast een basisbemesting met 100 E N uit ammoniumnitraat een rijenbemesting met diverse samengestelde meststoffen.

Koolmotten worden massaal waargenomen. Niet alleen op kolen maar ook in grasland, spinazie, selder, uien, prei, etc. Omdat koolmotten zich enkel kunnen voeden op koolgewassen, is een behandeling enkel in koolgewassen aangewezen.

Landbouwers schatten het vochtgehalte van de bodem meestal in op basis van het gevoel. De belangrijkste parameters om te starten met irrigatie zijn de stand van het gewas en de bladkleur. Laat je niet enkel inspireren om te beregenen omdat de buren ermee gestart zijn maar kijk zelf naar je gewas en je grond. Neem een spade en graaf tot onder de bouwvoor.

Fosfor (P) is een essentieel voedingselement voor de plant. Het speelt een rol bij de energiehuishouding, de ontwikkeling van het wortelstelsel, de bloei en de zaadvorming. Daarom is het belangrijk dat er voldoende fosfor in de bodem aanwezig is. Een gebrek aan fosfor kost opbrengst, remt de groei en leidt tot slechtere benutting van stikstof en andere voedingsstoffen. Maar zoals vaak het geval is: ‘overdaad schaadt’. Hoe meer fosfor er in de bodem zit die niet wordt opgenomen door het gewas, hoe hoger het risico is op verliezen naar het oppervlakte- en grondwater, via uitspoeling, oppervlakkige afspoeling, erosie of drainage.

We staan aan de start van het groenteseizoen. Hoog tijd om eens stil te staan bij de bemesting die we wensen uit te voeren. Zijn de voorbereidingen getroffen? Weten we hoeveel we gaan bemesten en op welk tijdstip? Beslis voor aanvang van de teelt, bij het opmaken van het teeltplan, welke bemestingsstrategie je zal volgen want het is belangrijk om de bemesting niet alleen af te stemmen op de teelt maar ook op het perceel.

Het rendement wortelschijven en winterwortelen lag in 2015 lager dan normaal. De oorzaak hiervan is niet eenduidig maar vast staat dat de droge groeiomstandigheden en de massale aanwezigheid van bladluizen en wortelluizen dit resultaat beïnvloedden. Binnenkort zullen de eerste wortelen opnieuw gezaaid worden, hoog tijd om meer uitleg te geven over deze kleine insecten. Een gewaarschuwd man is er twee waard!

De druk van papiervlekkenziekte (Phytophtora porri)in deze preiproef was vrij hoog. 35 dagen na de laatste proefbehandeling werden in het onbehandelde object gemiddeld 0,37 vlekken per plant waargenomen.

De pit van de prei is de afgelopen dagen sterk in lengte toegenomen en het is hoog tijd om te oogsten voor bewaring. Dit jaar is dit vroeger dan de voorbije jaren en de snelheid waarmee de stok toeneemt is groot. Zodra de pit een lengte heeft van meer dan 5 à 10 cm is het nodig zo snel mogelijk te oogsten.

Als innovatieve en alternatieve piste voor het beheersen van bacterieproblemen veroorzaakt door Pseudomonas syringae pv. porri in prei, werd de mogelijkheid van faagtherapie onderzocht. Bacteriofagen werden geïsoleerd uit bodemstalen genomen op aangetaste productiepercelen.

Het PCG organiseerde op vrijdag 19 februari een studiemoment rond uien. De grote opkomst toonde dat er veel interesse is voor de teelt van uien.

Sinds enkele weken is Infinito erkend voor de bestrijding van papiervlekkenziekte in prei!

Bezoekersgids van het proefveldbezoek in prei op donderdag 3 maart 2016. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen- en gewasbeschermingsproeven in deze teelt. De proeven liggen aan in het kader van Landbouw & Visserij.

België werd in het verleden weinig onderzoek uitgevoerd naar de teelt van uien. Enkele jaren geleden startte het PCG met onderzoek naar deze teelt omwille van het groeiende areaal en de vraag naar bijkomende erkenningen voor onkruidbestrijdingsmiddelen. De eerste resultaten van dit onderzoek werden gecommuniceerd tijdens deze studienamiddag. Met dit netwerkmoment willen we de sector mee betrekken in de verdere sturing van het onderzoek.

Op zoek naar oplossingen voor erosiegevoelige percelen? De doelstelling van het IWT-project Gomeres is om erosie effectief aan de bron te bestrijden én gewasopbrengst en -kwaliteit te behouden.  

Binnen de Vlaamse groentesector is de preiteelt een economisch belangrijke teelt. Aangezien prei kapitaals- en arbeidsintensief is, is het voor u als teler noodzakelijk om een goede kijk te hebben op de evoluties in de teelt. Met deze presentaties van de studieavond willen we u informeren over nieuwigheden en tendensen binnen de preiteelt.

Een optimale teelt begint bij een optimale bodemtoestand. Naast stikstof en fosfor heeft een teelt ook veel andere elementen nodig voor een goede groei. De pH speelt hierbij een belangrijke rol.

In deze informatiegids worden de belangrijkste bacterieziekten in koolgewassen en prei beschreven en vindt u informatie over het tijdstip van voorkomen, de symptomen, de gunstige omstandigheden voor de ontwikkeling en de waardplanten. Deze gids is ook voorzien van verschillende foto’s die moeten helpen bij de herkenning en identificatie van bacterieziekten in kool en prei. Tot slot wordt er ook een antwoord gegeven op de veel voorkomende vragen zoals 'Hoe voorkomen?' en 'Wat te doen na infectie?'

Kool- en preitelers worden vaak geconfronteerd met bacterieziekten. 'Waar komen ze vandaan?' en 'Wat kunnen we eraan doen?' zijn vragen die aanbod kwamen op de studieavond 'Bacterieziektes in kolen en prei'. 

Bezoekersgids van het proefveldbezoek in de koolgewassen, prei, basilicum, wortelen, bioremediatie & irrigatie op donderdag 29 oktober 2015. Het programma omvatte het bezoeken van de rassen-, gewasbeschermingsproeven en bemesting in deze teelten. De proeven liggen o.a. aan in het kader van het ADLO project IPM en IWT.

In kolen is de druk van de bacterie Xanthomonas campestris pv. campestris hoog. Typische symptomen zijn: V-vormig vergeelde bladranden, zwarte nerven en verdroogde bladeren.

Op diverse praktijkpercelen worden hier en daar zwartpoten waargenomen, soms tot 20 % van de planten. Zwartpoten worden veroorzaakt door de bodemschimmel Rhizoctonia solani

Op 21 augustus 2015 organiseerden PCG en PCA in samenwerking met het Departement Landbouw en Visserij voor de 2de maal een studiemoment en veldbezoek rond akkerbouwmatige groenteteelt. Dit studiemoment werd georganiseerd onder het motto 'Sector ontmoet onderzoek', kennisuitwisseling tussen telers en de onderzoekers stond dan ook centraal.

Bezoekersgids proefveldbezoek met focus op praktijkonderzoek in akkerbouwmatige groenten: aardappelen, wortelen, uien en yacon van 21 augustus 2015.

Presentaties van de sprekers 'Sector ontmoet onderzoek' van 21 augustus 2015 met als thema's: Actualiteiten in de uienteelt, Van waarnemingen en weersgegevens naar model in de aardappelteelt, Bodemkwaliteit in de praktijk en Rendabiliteit van grove industriegroenten.

Er is de voorbije periode in de meeste regio’s heel weinig neerslag gevallen. Beregenen is dan ook meer dan ooit nodig. Aangezien het voor de meeste bedrijven moeilijk is om alles te beregenen, worden enkele prioriteiten besproken.

Binnen het ADLO-demoproject 'Openluchtgroenteteelt: verhogen van de rendabiliteit door inzicht in kostenstructuur' worden enthousiaste telers gezocht die deel willen uitmaken van een gesloten werkgroep per teelt. In deze werkgroepen zal open gediscussieerd worden over de diverse kostenposten verbonden aan de teelt.

Prei geplant begin juli werd eind oktober bemest met hoge dosissen N en K. Met de K-bemesting werd getracht de EC-waarde in de bodem aanzienlijk te verhogen en zo het risico op Pseudomonas bladrot en vorstschade te verminderen.

Bemestings-, rassen en gewasbeschermingsonderzoek in de winter- en late winterteelt prei met gewasbeoordelingen.

In het IWT project 100881 'Beheersing van bacteriële pathogenen bij de opkweek van kolen en prei' - waarin voornamelijk Pseudomonas syringae pv. porri in prei en Xanthomonas campestris pv. campestris in kool bestudeerd worden - wordt onderzocht of bacteriofagen als innovatieve biologische gewasbescherming kunnen ingezet worden tegen deze bacterieziekten. Bacteriofagen of kortweg fagen zijn kleine virussen, veilig voor de mens, die specifieke bacteriën infecteren.

Op vrijdag 28 november 2014 organiseerden we een proefveldbezoek in de late herfstteelt van prei. Het programma omvatte het bezoeken van de proeven versmarkt- & industrierassen en bemesting in prei. De proeven liggen aan in het kader van ADLO.

Een bemestingsproef in prei geplant in juni en geoogst in november werd bijbemest in augustus met verschillende meststoffen en toepassingsmethoden.

Op donderdag 30 oktober 2014 organiseerden we een proefveldbezoek in het kader van IPM in vollegrondsgroenten. Het programma omvatte het bezoeken van de proeven over gewasbescherming, ziekten & plagen en bemesting. De proeven liggen o.a. aan in het kader van het ADLO project IPM en het Europees Interreg IV-projecten EMMA.

De prei geplant in juni om te oogsten in november werd heel scherp bemest met als doel het behalen van een goed nitraatresidu in de controleperiode (1 oktober - 15 november).

Dit jaar werd terug een bemestingsproef opgezet naar okselverbranding in prei.

Tabakstrips kan aanzienlijke schade aanrichten in prei. Een gerichte en beredeneerde bestrijding is dan ook noodzakelijk.

Op Zondag 12 oktober 2014 ging de Internationale praktijkdag prei door op het PCG. Tijdens deze vierde editie kon men de hele dag terecht voor demonstraties, rondleidingen langs de proeven of een bezoekje aan de beurs. De voor- en namiddag werden aan elkaar gekoppeld met een seminarie met internationale sprekers.

Afin de répondre aux questions pratiques, le PCG réalise chaque année plusieurs essais. Les essais sur le choix variétal, la protection des végétaux et la fertilisation sont expliqués pendant les visites de champs d’essai.

On Sunday the 12th of October 2014 PCG organized the biennial Leek Practical Day. This day is organised in collaboration with Boerenbond and the Flemisch Government ADLO.

In order to meet the demand for practical information, many trials are set up at PCG. Trials on variety selection, fertilization and crop protection will be clarified during the trial visits.

Om aan de vraag naar praktijkinformatie te voldoen, worden op het PCG veel praktijkproeven opgezet. Proeven met betrekking tot rassenkeuze, gewasbescherming en bemesting zullen tijdens de proefveldbezoeken worden verduidelijkt.

Is Vlaanderen nog steeds een ideale regio om prei te telen?
De voorbije decennia werd gesteld dat Vlaanderen een uitstekende regio is om prei te telen. Enerzijds heerst er een gematigd zeeklimaat waardoor de vorst gedurende de winter beperkt blijft en anderzijds is er een afzetgebied binnen een straal van 300 km. De voorbije winters hebben wij echter kunnen vaststellen dat het ook in Vlaanderen heel hard kan vriezen. Tevens zien wij dat de landen waar de prei in het verleden afgezet werd (Frankrijk en Duitsland) meer zelfvoorzienend zijn en dat het areaal en de totale productie in verschillende landen in Europa toegenomen is.