Bij late herfstprei is het niet gemakkelijk om aan de normen van het nitraatresidu te voldoen. In de periode tussen 1 oktober en 15 november mag er niet meer dan 90 kg NO3-N per hectare aanwezig zijn in de 0-90 cm laag. Najaarsteelten hebben voldoende stikstof nodig tot laat op het jaar om een goed oogstresultaat te geven. Dit kan leiden tot een overschrijding van de residunorm.

In de proef werden verschillende meststoffen gebruikt om bij te bemesten in rijen of via injectie. De meststoffen werden in de nabijheid van de plantenwortels toegediend maar toch zijn er verschillen in opname. De samenstelling van de meststoffen is anders (percentage ammonium-, nitraat- en ureumstikstof) en de vrijstelling van de nutriënten in de bodem verloopt anders.

Dit heeft in deze proef niet geleid tot verschillen in opbrengst en kwaliteit maar er werden wel verschillen in het nitraatresidu waargenomen. In het begin van de controleperiode (staalname 11/10) waren er een aantal objecten met een overschrijding van de nitraatnorm (>90 kg NO3-N per hectare), op het einde (staalname
10/11) waren het er nog drie.

De objecten met ammoniumnitraat waren in overschrijding op 11/10. De meststof bevat geen nitrificatieremmer waardoor het ammonium snel omgezet wordt in nitraat.

Entec 26, Novatec N max en Novatec Solub bevatten de nitrificatieremmer DMPP. Dit vertaalde zich in deze gevallen in een lager nitraatresidu. Op 11/10 was er bij Entec 26 en Novatec Solub geen overschrijding, bij Novatec N max was er een lichte overschrijding maar die was weg op het einde van de controleperiode (staalname 10/11).

Ammoniumnitraat zakte ook net onder de norm op het einde van de controleperiode. Ammoniumsulfaat bevat geen nitrificatieremmer maar scoorde gedurende de hele controleperiode goed en ging niet in overschrijding.

Bij ureumhoudende meststoffen wordt de omzetting in nitraat vertraagd door te starten vanaf ureum. Het aanwezige ureum moet eerst omgezet worden in ammonium en dan in nitraat. Echter, deze omzetting gebeurt veel sneller dan wanneer een nitrificatieremmer toegevoegd wordt. Bij een warme temperatuur kan ureum na twee dagen omgezet zijn in ammonium. Omzetting van ammonium tot nitraat duurt dan ongeveer twee weken. Dit vertaalde zich ook in het nitraatresidu.

Bij Urean, en N-xt Fertilizer was er een ferme overschrijding in het begin van de controleperiode.

Bij Sulfammo 30 was die kleiner. Op het einde van de controleperiode (staalname 10/11) zakten zowel Sulfammo 30 als Nxt Fertilizer net onder de norm maar bleef Urean in overschrijding.

De gecoate meststoffen Multigro 40-0-0, Multigro 26-0-13 en Field Cote 27-0-10 haalden goede resultaten. Zowel op 11/10 en 10/11 was er geen overschrijding van de norm. Door de coating komen de nutriënten geleidelijk vrij onder invloed van de bodemtemperatuur. De nutriënten komen vrij wanneer ze kunnen opgenomen worden door de plant. Hierdoor zijn er op geen enkel moment grote nitraathoeveelheden aanwezig in de bodem en daalt de kans op uitspoeling.

Field Cote 41-0-0 vertoonde wel een fameuze overschrijding van de norm, vooral op het einde van de controleperiode. Er werd een hogere dosis stikstof gegeven die door de sterkte van de coating laat op de teelt nog vrijkwam. Er was niet voldoende opname meer door de plant wat resulteerde in een hoog nitraatgehalte.

Er wordt besloten dat meststoffen die zorgen voor een stabiel nitraat-ammoniumevenwicht in de bodem de beste resultaten leveren op vlak van nitraatresidu. Onder de omstandigheden van de proef was dat het geval bij Entec 26, Novatec N max, Novatec Solub, ammoniumsulfaat, Multigro 40-0-0, Multigro 26-0-13 en Field Cote 27-0-10. Zowel in het begin (behalve Novatec N max) als op het einde van de controleperiode was er geen overschrijding van de norm. De hoeveelheid nitraat in de bodem bleef min of meer stabiel en werd gebufferd door een grote hoeveelheid ammonium. Er was steeds voldoende stikstof beschikbaar voor de plant zonder dat er veel nitraat kon uitspoelen naar de diepere lagen.

Lees het volledig rapport Stikstofbemesting prei late herfstteelt 2011

Partenariat de | In samenwerking met

Financeurs | Financiering

Deze proef lag aan in het kader van het project Jardin de l’Europe (JADE II). Dit project wordt uitgevoerd in het kader van Interreg IV programma France-Wallonie-Vlaanderen, met de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, de Conseil Régional Nord Pas-de-Calais, Viniflhor en de provincies Oost- en West-Vlaanderen.