Cladosporium bladvlekkenziekte is een schimmelziekte veroorzaakt door Cladosporium fulvum (synoniemen: Fulvia fulva of Passalora fulva), die in tomaat ernstige schade kan aanrichten. Aangezien er een latente periode van minstens een week is tussen infectie en het vertonen van de symptomen, worden deze eerst zichtbaar op de oudere bladeren. Bij ernstige aantasting kunnen de symptomen uiteindelijk ook op jonger blad zichtbaar worden.
Schadebeeld en herkenning
De ziekte is voornamelijk herkenbaar aan de onderzijde van het blad, waar lichtgroene tot geelachtige vlekken ontstaan die later bruin verkleuren als de schimmel sporen begint te maken, resulterend in een bruin, fluweelachtig schimmelpluis.
Wanneer de aantasting verder evolueert en ernstiger wordt, worden ook aan de bovenzijde gele, niet scherp begrensde vlekken zichtbaar, die in een later stadium bruin kleuren.
Bij een ernstige aantasting smelten de vlekken samen wat na een tijd leidt tot verwelking en verdorde bladeren, die wel aan de plant blijven hangen.
Bladstelen en stengels blijven doorgaans vrij van aantasting. De kroontjes van de vruchten kunnen echter wel aangetast worden, en vertonen dan een niet egale bruinverkleuring.
Sinds enkele jaren werd de resistentie tegen Cladosporium doorbroken door een nieuwe stam, waardoor deze schimmel zowel in binnen- als buitenland voor ernstige opbrengstverliezen kan zorgen, of zelfs voor het vroegtijdig stopzetten van de teelt.
Cyclus
De schimmel verspreidt zich in de kas massaal door middel van sporen. De sporen blijven onder droge omstandigheden 9 tot 12 maanden levenskrachtig. De eigenlijke bladinfectie is afhankelijk van de relatieve vochtigheid, in relatie tot de temperatuur.
Cladosporium ontwikkelt het snelst bij een hoge vochtigheid (>85%). Infectie kan optreden als de sporen op de onderkant van het blad terechtkomen. De sporen hebben geen vrij water nodig om te kiemen. Bij het kiemen maken de sporen een kiembuis (= de schimmeldraad) die via de huidmondjes het blad in groeit. Aan de onderzijde van het blad ontwikkelt deze schimmel een tiental dagen na infectie sporendragers en sporen die via de huidmondjes opnieuw naar buiten komen. De schimmel heeft een voorkeur voor gezonde, goed bemeste planten.
Waardplanten
Tomaat
Andere niet gekend.
Monitoring
De schimmel wordt eerst zichtbaar op de oudste bladeren, telkens aan de onderkant van het bladoppervlakte. Het is van groot belang om de eerste aantasting tijdig op te merken zodat klimaatsturing en teelthygiënestrategieën kunnen aangepast worden.
Preventieve maatregelen
Het gebruik van resistente rassen is zonder twijfel de belangrijkste preventieve maatregel.
Luchtvochtigheid beheersen is een noodzaak!
- Pas je teeltmaatregelen zo aan dat er voldoende lucht in het gewas komt: voldoende en tijdig blad snijden, niet te dicht planten ...
- Vermijd nat worden van het gewas en guttatie.
- Lucht voldoende en ga indien mogelijk over tot actieve ontvochtiging.
Bestrijding
Tot op heden zijn er geen biologische middelen gekend en erkend die werkzaam zijn ter beheersing/bestrijding van Cladosporium.
Toch zijn er een aantal curatieve maatregelen die helpen om de druk onder controle te houden:
- Bij het begin van de aantasting kunnen de aangetaste bladeren op frequente basis verwijderd worden uit de kas.
- Sporen kunnen de teeltwissel overleven. Eindig dus zo proper mogelijk en verwijder al het plantenafval.
Er werd geëxperimenteerd om schimmeldodend te werken door voor een bepaalde duur extreem hoge temperaturen aan te houden in kas. Dit biedt helaas geen oplossing omdat er teveel negatieve neveneffecten aan vasthangen zoals Phytophthora-aantasting en neusrot.
Meer info?
PCG bio beschutte teelten
In samenwerking met
Deze fiche kwam tot stand in het kader van het demonstratieproject BIOROOTS
